Supachai Panitchkdi, vị tổng giám đốc tương lai của cơ quan mậu dịch bản doanh ở Geneva, cũng cảnh cáo trong 1 diễn đàn kinh tế là ASEAN đừng nên than phiền với trường hợp ASEAN sẽ mất một phần lớn thị trường Hoa Kỳ sau khi Hoa Lục gia nhập WTO.
Khi ASEAN thành lập vùng Tự Do Mậu Dịch ASEAN (viết tắt AFTA) năm 1993, mục tiêu là tạo ra 1 thị trường lớn hơn để có thể cạnh tranh với TRung Quốc. Trong khi AFTA đã thành công trong việc thúc đẩy mậu dịch khu vực, Supachai nói là phần lớn ASEAN đã thảm bại trong việc thu hút đầu tư trực tiếp từ nước ngoài.
Khoảng 60% đầu tư nước ngoài tại Á Châu bây giờ đưa vào Trung Quốc, trong khi chỉ 16% đưa vào ASEAN - sự nghịch đảo của khuynh hướng 8 năm trước - và “Sau khi Trung Quốc gia nhập WTO, thì 80% đầu tư nước ngoaì sẽ đổ vào Hoa Lục và ít hơn 10% sẽ đổ vào ASEAN.”
Cựu Phó Thủ Tướng và Bộ Trưởng Thươngmại Thái Lan nói, “Chúng ta thảm bại trong việc thúc đẩy làn sóng... đầu tư vẫn chảy vào với tỉ lệ lớn hơn và nhiều hơn đổ vào Trung Quốc.”
ASEAN cũng cần phải kiếm thêm hội viên mới. Supachai nói là ông đã đề nghị nối kết AFTA với khối kinh tế Closer Economic Relations gồm 2 nước Úc và Tân Tây Lan, “Tôi hy vọng rằng đã tới lúc ASEAN kiếm thêm hội viên mới bên ngoaì biên giới.”
Supachai nói rằng Trung Quốc sẽ được gia nhập WTO vào cuối năm nay hay đầu năm 2002. Supachai sẽ nhậm chức tổng giám đốc WTO đầu năm 2002.
Nhưng Supachai cũng chỉ ra một mặt lạc quan, trong khi ASEAN sẽ thua một phần thị trường Hoa Kỳ vào tay Trung Quốc, thì thị trường Trung Quốc cũng mở cửa cho hàng hóa ASEAN. Ông nói, “Chúng ta phải tiến tới [tự do mậu dịch AFTA] càng sớm càng tốt bởi vì Hoa Lục vào WTO nghĩa là thị trường Hoa Lục sẽ mở cửa sớm. Nếu chúng ta chờ quá lâu, phần còn lại của thế giới sẽ dự cuộc đua và chúng ta có thể thua thê thảm.”
Ông cũng nói, Trung Quốc cũng như Nam Hàn và Nhật Bản bây giờ là một phần của khối gọi là “ASEAN cộng 3” mà khối này đang thaỏ luận việc lập 1 cộng đồng kinh tế Đông Á để có thể dẫn tới 1 nhóm khu vực chính thức kiểu mô hình như Liên Minh Âu Châu.
Supachai nói, “Tôi muốn đề nghị rằng chúng ta khởi đầu với Hoa Lục trước và rồi với Nhật và Nam Hàn. ASEAN là lân bang Hoa Lục và có tình thân, chúng ta nên ở đó, nếu không là tới đầu tiên, càng mau càng tốt.”
Việt Nam là 1 trong 10 nước trong khối ASEAN, và cũng là nước bị áp lực hàng hóa rẻ mạt của Hoa Lục nhiều nhất vì các đường biên giới Việt-Hoa không cách nào Hải Quan kiểm soát đầy đủ nổi.