40 Bộ Trưởng Họp Mậu Dịch, May Dệt Hoa Lục Tràn Ngập Thế Giới
WASHINGTON -- Trong khi thông tấn Reuters hôm Thứ Ba loan rằng một số Thượng Nghị Sĩ Hoa Kỳ hối thúc Quốc Hội Mỹ chấp thuận thương ước sớm với VN để TT Bush khi tới VN có quà tặng nước chủ nhà, nhằm đưa VN sớm gia nhập WTO thì báo Textile World cũng hôm Thứ Ba loan tin rằng ngành may dệt Mỹ đang ra sức áp lực vào các cuộc thương thuyết trên Vòng Doha tuần này trong đó phái đoàn Mỹ sẽ có quyết định quan trọng về việc có nên dựng rào bảo an nhằm cản các nứơc như Trung Quốc và VN không toàn chiếm thị trường Mỹ.
TNS Max Baucus (DC-Montana) nói, “Tôi thấy mạnh mẽ rằng chúng ta phải thông qua quy chế PNTR càng sớm càng tốt [cho VN]. Tôi nghĩ sẽ rất là xấu mặt cho Tổng Thống [Bush] nếu đi tới Hà Nội tay không.”
Các nhóm kinh doanh Mỹ muốn thương ước Mỹ-VN được thông qua trứơc khi quốc hội nghỉ hè tháng 8, nhưng Baucus nói là sẽ khó như thế, bởi vì thương ước còn phải bị tu chính sửa đổi, nghĩa là tốn thêm thời giờ hơn các thương ước thông qua Quốc Hội theo quy chế thủ tục nhanh.
Các viên chức Mỹ-Việt đã ký hiệp ứơc cuối tháng 5 để mở đường cho VN vào WTO; thương ước hạ rào thuế quan VN đối với hàng nông sản và kỹ nghệ Mỹ và gỡ rào cản đối với hãng Mỹ về lĩnh vực viễn thông, bán lẻ, ngân hàng, bảo hiểm và năng lượng.
Một phần thương lượng là Mỹ phải chấp thuận quy chế mậu dịch bình thường với VN thay vì giữ quy chế hiện nay gia hạn mỗi năm.
Theo tin Reuters, vấn đề là dự luật PNTR có thể thu hút nhiều tu chính liên hệ tới cả VN và vài vấn đề mậu dịch. Một số vị dân cử muốn VN phải cởi mở tự do tôn giáo trước khi kết thân mậu dịch thêm.
Tuy nhiên, TNS Baucus nói hầu hết vị dân cử mạnh mẽ ủng hộ dự luật và không muốn “làm đầy thêm với các tu chính án màn sẽ làm chìm xuồng PNTR.”
VN muốn vào WTO trứơc khi tổ chức hội nghị APEC tháng 11 -- khi đó, TT Bush sẽ tới VN tham dự APEC.
Và TNS Baucus nói TT Bush sẽ nên làm quà trứơc khi tới VN bằng thương ước.
* 40 BỘ TRƯỞNG HỌP VỀ WTO
Tuy nhiên, sóng gió mậu dịch VN chưa êm, thì sóng gió may dệt phía Mỹ lại căng thẳng: ký giả James A. Morrissey của thông tấn Textile World loan tin là sẽ có khoảng 40 Bộ Trưởng Mậu dịch, trong đó có Đại Diện Mậu dịch Hoa Kỳ Susan Schwab tuần này tới họp ở Geneva để quyết định về cắt giảm rào thuế quan và xét các đề nghị nới mở mậu dịch khác đang được cứu xét bởi 149 nứơc thành viên WTO.
Trong khi các ngành may dệt Mỹ và nhiều nứơc phát triển khác áp lực Mỹ và các chính phủ của họ hỗ trợ ngành may dệt nội địa, thì các hãng nhập cảng Hoa Kỳ và các nước đã chống lại vì cho là quyền lợi người tiêu thụ cần tôn trọng.
Hiện thời các thương ước liên hệ này đã trễ quá 3 tháng theo lịch trình.
Tuy nhiên, nặng tội nhất là Trung Quốc vì nứớc khổng lồ này sẽ hưởng lợi lớn nhất trong ngành may dệt -- Cass Johnson, chủ tịch Hội Đồng Quốc Gia Các Tổ Chức May Dệt Hoa Kỳ (National Council of Textile Organizations -- NCTO) trình bản văn phân tích rằng Trung Quốc hiện đã chiếm hơn phân nửa thị trường nhập cảng của Mỹ về may dệt trong các lĩnh vực mà hạn ngạch đã được gỡ bỏ, và ông nói thị phần toàn cầu của thị trường nhập cảng Hoa Kỳ đã giảm. Trong những lĩnh vực còn giữ hạn ngạch (quotas) nhập cảng tăng chỉ 8% của thị trường Mỹ.
Johnson nói, “Tất cả các nguồn cung cấp lớn, chỉ trừ Ấn và Việt Nam, đã mất thị phần tại Mỹ sang tay cho Hoa Lục. Các nứơc phát triển khác cũng bị tương tự. Hàng Trung Quốc chiếm thị trường may dệt Nhật và Úc bây giờ đã hơn 75%. Tại Liên Âu, lĩnh vực may dệt mà hạn ngạch chưa gỡ bỏ kể từ 2002, thị phần của Trung Quốc bây giờ là 74%.”