- Bhatia: Sẽ Đòi CSVN Phải Cho Sách Báo, CD, DVD... Từ Mỹ Vào VN
Bảo Tàng Dân Tộc Học tại Hà Nội đã dựng lại cửa hàng lương thực thời bao cấp với hàng người xếp hàng, tay cầm sổ gạo, đứng trứơc cửa sổ uy quyền của thời đảng CSVN xiết bao tử toàn dân. Cuộc triển lãm hiện nay, hôm 12-7-2006, có tên gọi “Đời Sống Hà Nội Thời Kinh Tế Bao Cấp, 1975-1986” cho thấy một góc bi thảm thiên đường XHCN “đúng hướng” Tư Tưởng Hồ Chí Minh. Tới khi Đảng CSVN chịu đi “chệch hướng” thì dân mới đỡ đói. (AFP/Getty Images)
WASHINGTON (VB) -- Cuộc tranh luận trước Ủy Ban Tài Chánh Thượng Viện hôm Thứ Tư 12-7-2006 về dự luật cho Việt Nam hưởng quy chế mậu dịch bình thường vĩnh viễn PNTR nhằm đưa VN gia nhập WTO đã sôi nổi với nhiều luận cứ bênh và chống. Các thông tin sau đây được tổng hợp từ phóng viên Hải Âu, đọc qua điện thoại, kết hợp với dịch theo tin của Washington File, Capitol Hill và một số nguồn khác.
Trong buổi họp lúc 10 giờ sáng hôm Thứ Tư tại Dirksen Senate Office Building, với khoảng 100 người tham dự, ngoài các viên chức quốc hội và chính phủ Mỹ, truyền thông Hoa Kỳ, còn có 6 cán bộ tòa đại sứ CSVN, một số sinh viên VN du học tại Hoa Kỳ... --đặc biệt trong phòng còn có giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, giám đốc Tổ Hợp Xuất Bản Miền Đông và là đại diện cho quyền lợi nhiều công ty trong ngành văn hóa, sách báo Việt ngữ tại Hoa Kỳ.
Buổi điều trần hôm Thứ Tư theo nghị trình là về dự luật S. 3495, bảo trợ bởi TNS Max Baucus (DC-Mont.) và TNS Gordon Smith (CH-Ore.).
Phó Đaị Diện Mậu Dịch Hoa Kỳ Karan Bhatia nói rằng chính phủ Mỹ xin qúôc hội chấp thuận bình thường ngoaị giao với VN để nứơc này có thể gia nhập WTO. Theo ông, điều này sẽ buộc VN hạ thấp rào nhập cảng đối với nhiều sản phẩm và dịch vụ Mỹ, trong khi Mỹ sẽ cho VN hưởng cùng mức thuế quan mà các nứơc WTO đang hưởng tại Mỹ.
Nói trước Ủy Ban Tài Chánh Thượng Viện, Bhatia xin các vị dân cử chấp thuận trứơc khi vào kỳ nghỉ hè tháng 8. Bhatia nói, “Chúng tôi tin là VN vào WTO sẽ có lợi cho Mỹ về kinh tế, sẽ thúc đẩy VN cải tổ và sẽ hỗ trợ quyền lợi Hoa Kỳ rộng lớn hơn tại Đông Nam Á.
TNS Max Baucus nói, “Bây giờ là đúng lúc rồi, trước khi các nước khác, thí dụ như Trung Quốc, sẽ hưởng lợi trứơc chúng ta nhờ tình hình VN mở cửa thị trường.”
Tuy nhiên, nhiều quan tâm trong đó có thắc mắc về nhân quyền đã được nêu lên. Như Dân Biểu Pelosi đã nêu lên 2 vấn đề:
- cá basa VN đã gây thiệt hại cho 3 tiểu bang Mỹ, đặc biệt các này không đủ tiêu chuẩn về an toàn y tế, nên Mỹ cần có biện pháp.
- tự do tôn giaó tại VN quá tồi tệ.
Phụ tá Thứ Trưởng Ngoại Giao Mỹ Eric John thú nhận có các quan tâm đó, nhưng ông nói là chính phủ Mỹ sẽ làm việc chặt với VN hơn sau khi gia nhập WTO và lúc đó mới áp lực để buộc cởi mở tôn giáo.
Trong khi Thượng Nghị Sĩ Sam Brownback nói rằng chính phủ CSVN hiện nay vẫn không chấp nhận sự bổ nhiệm của Tòa Thánh Vatican đối với các viên chức giáo hội Công Giáo VN, thì một Thượng Nghị Sĩ khác nêu câu hỏi hiện nay VN có công nhận giaó hội tôn giaó nào độc lập không, có công nhận nhà thờ tại gia của các sắc tộc thiểu số ở Miền Bắc và Tây Nguyên không...
Eric John thú nhận là không biết hiện nay VN có công nhận giaó hội tại gia không, nhưng quá khứ thì không... nhưng ông nói là có chứng cớ tiến bộ nhân quyền về phía CSVN, “Đúng là VN tiếp tục hạn chế các quyền tự do căn bản, và Phúc Trình Nhân Quyền 2005 của Bộ Ngoại Giao Mỹ có ghi rằng nhân quyền VN không thỏa mãn... Nhưng mặt khác vẫn có vài tiến bộ. Trong 18 tháng qua, 18 tù nhân lương tâm mà Mỹ quan tâm đã được thả...”
Thượng Nghị Sĩ Baucus nói là ông có nhận được bản câu hoỉ của Dân Biểu tiểu bang California Trần Thái Văn gửi lên về các quan tâm của cử tri gốc Việt, trong đó có vấn đề VN chưa tôn trọng tài sản trí tuệ của các công ty Mỹ, nhưng Baucus nói ông tin là khi VN vào WTO rồi thì sẽ buộc phaỉ theo luật qúôc tế.
Bhatia cũng trả lời câu trên, nói VN đã vi phạm tác quyền trí tuệ, nhưng khi vào WTO thì áp lực toàn cầu và của Mỹ sẽ buộc phaỉ theo đúng luật qúôc tế.
Augustine Tantillo, giám đốc điều hành hội American Manufacturing Trade Action Coalition (AMTAC), nói là cho VN vào WTO sẽ chỉ lập lại các sai lầm của chính sách mậu dịch Hoa Kỳ -- ông noí, Mỹ 8 lần ký hiệp ước liên hệ về may dệt với 8 nước là ngành may dệt Mỹ 8 lần thê thảm, đóng xưởng may, sa thải thợ... bây giờ với VN là lần thứ 9 đó. Ông Tantillo nói sai lầm khi cho Trung Quốc vào WTO trước đó là không đủ tiến độ để rời bỏ kinh tế quốc doanh, phi thị trường để bứơc sang nền kinh tế thị trường tự do, phi bao cấp.
Tantillo nói, “Chúng tôi tin là sẽ không khôn ngoan khi quên bài học đau đớn và cho VN vào WTO trứơc khi họ có tiến bộ đủ để mở cửa thị trường hơn...”
Các viên chức chính phủ nói ngược lại, thực sự cần bình thường hóa mậu dịch với VN trước rồi mới giúp VN tăng tốc cải tổ thị trường được.
Giao thương giữa Mỹ-VN chỉ mới gần 8 tỉ đô năm ngoái. Không thấm bao nhiêu so với thâm thủng mậu dịch giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, nhưng tốc độ hàng hóa VN vào thị trường Mỹ gần đây đã làm nhiều nhà sản xuất Mỹ quan tâm. Bhatia nói mậu dịch 2 chiều này sẽ tăng vọt vì VN là một trong các thị trường tăng mau nhất tại Châu Á, riêng năm 2006 dự đoán sẽ kinh tế tăng 8%.
Đặc biệt, Thượng Nghị Sĩ Charles Grassley (Chủ Tịch Ủy Ban Taì Chánh Thượng Viện) noí rằng ông có nhận bản câu hỏi của Dân Biểu Trần Thái Văn, nêu vấn đề rằng từ năm 2001 tới nay, Việt Nam được hưởng quy chế giao lưu một chiều văn hóa phẩm, chỉ xuất cảng sang Mỹ aò ạt sách, báo, đĩa nhạc CD, phim DVD... nhưng vẫn cấm văn hóa phẩm từ Mỹ vào, nay TNS Grassley nêu vấn đề với Bhatia.
Ông Bhatia trả lời rằng ông có thấy vấn đề Dân Biểu Trần Thái Văn nêu, và hứa là ngày 19-7-2006 trong phiên họp với VN, ông sẽ đặt vấn đề với VN chuyện giao lưu văn hóa hai chiều, và ông xác nhận lại rằng khi VN vào WTO thì sẽ phaỉ theo luật WTO....
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích nhận xét chung rằng không khí thuận lợi cho VN, rằng ai cũng thấy là chính phủ Mỹ muốn tặng VN vé vào WTO rồi...
Theo phóng viên Haỉ Âu, thì Thượng Viện sẽ chấp thuận cho VN quy chế PNTR dễ dàng, nhưng qua vòng Hạ Viện, cũng họp ở tháng 7, thì sẽ có nhiều trở ngại vì các quan tâm nhân quyền và các nhóm áp lực địa phương mạnh hơn ở Thượng Viện.
Hiện thời một Dân Biểu tiểu bang California là bà Lynn Daucher cho biết sẽ gửi 1 thỉnh nguyện thư với đại diện cử tri Quận Cam đặt vấn đề về tự do tôn giáo, nhân quyền với VN.
DB Trần Thái Văn cho biết đang kết hợp với các Dân Biểu liên bang như Ed Royce, Dana Rorahbacher, Chris Smith... để đòi hỏi VN tôn trọng nhân quyền và phải giao lưu 2 chiều.
Cũng nên nhắc rằng, nhiều cựu viên chức Mỹ, trong đó có nhiều cựu ngoaị trưởng Mỹ như Colin Powell, Madelein Albright, James Baker, Henry Kissinger đã ký tên chung trên 1 bức thư xin cấp VN quy chế PNTR để sớm vào WTO.
Trong lá thư mang chữ ký cả nhiều viên chức lưỡng đảng Hoa Kỳ, có các cựu Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Charlene Barshefsky, Carla Hill và Clayton Yeutter cũng ký tên trong lá thư này để thúc giục quốc hội nhanh chóng thông qua dự luật dành cho Việt Nam qui chế quan hệ mậu dịch bình thường vĩnh viễn, tức PNTR.
Báo chí nhà nứớc VN cũng sôi nổi về tình hình này. Báo Lao Động nhắc lại rằng chính phủ Clinton quyết định bình thường hóa quan hệ với VN đúng 11 năm trước, vào ngày 11-7-1995. Truyền thông tại VN cho biết không phải ngẫu nhiên mà cac công ty và hiệp hội Hoa Kỳ đã thành lập 1 liên minh trên 120 thành viên để vận động các nhà lập pháp tại thủ đô Washington hồi giữa tháng qua.
Gửi ý kiến của bạn
