Hoa Thịnh Đốn.- Điều 69 của Hiến pháp Cộng sản Việt Nam viết: ”Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật”, nhưng trong thực tế các quyền này phải có phép của Nhà nước như quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.
Trong thực tế, quyền “tự do ngôn luận, tự do báo chí “ chỉ dành cho đảng và nhà nước. Không một người dân nào được quyền ra báo ở Việt Nam. Điều 69 của Hiến pháp còn bị Luật Báo chí ra đời năm 1989 vô hiệu hóa, khi nó quy định người làm báo phải có nhiệm vụ:
“1- Thông tin trung thực về tình hình trong nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của nhân dân;
“2- Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thành tựu của đất nước và thế giới theo tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí; góp phần ổn định chính trị, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu văn hoá lành mạnh của nhân dân, bảo vệ và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đoàn kết toàn dân, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.” (Điều 6)
Nhưng thế nào là “trung thực” hay thông tin ra sao thì mới được đánh gía “phù hợp với lợi ích của đất nước và của nhân dân” thì Luật Báo chí không nói. Điều này có nghĩa Nhà nước có tòan quyền diễn nghĩa theo quan điểm riêng của mình để báo chí phải thông tin có lợi cho đảng.
Người làm báo trong chế độ Cộng sản còn có bổn phận phải: “Bảo vệ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phát hiện, bảo vệ nhân tố tích cực; đấu tranh phòng, chống các tư tưởng, hành vi sai phạm…” (Điều 15)
Có lẽ thấy kiểm soát như thế vẫn chưa đủ nên ngày 7-6-2006 vừa qua, Chính phủ Cộng sản Việt Nam lại phổ biến Nghị định số 56/2006/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa - thông tin nhằm gia tăng kiểm soát thông tin báo chí và Internet nhắm vào các Nhà hoạt động Dân chủ trong nước.
Nhà nước CSVN cho biết : “Nghị định có năm chương, mười mục và 77 điều, trong đó đề cập đến đối tượng, thời hiệu, nguyên tắc xử phạt và các hành vi vi phạm hành chính cùng hình thức và mức phạt, thẩm quyền, thủ tục xử phạt trong hoạt động văn hóa - thông tin ở các lĩnh vực: thông tin - báo chí, hoạt động xuất bản, điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng, mỹ thuật, triển lãm văn hóa, nghệ thuật, nhiếp ảnh; quyền tác giả, tác phẩm văn học, nghệ thuật và quyền liên quan; quảng cáo, viết, đặt biển hiệu; di sản văn hóa, thư viện, công trình văn hóa, nghệ thuật; xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm văn hóa; công bố, phổ biến tác phẩm ra nước ngoài.”
Hà Nội định nghĩa:
“1. Vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa - thông tin là hành vi cố ý hoặc vô ý của tổ chức, cá nhân vi phạm quy tắc quản lý nhà nước trong các lĩnh vực văn hóa - thông tin mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự và theo quy định của Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định này thì phải bị xử phạt hành chính.”
“2. Vi phạm hành chính trong các lĩnh vực văn hóa - thông tin quy định trong Nghị định này bao gồm: Những hành vi vi phạm quy tắc quản lý nhà nước trong các hoạt động thông tin báo chí; hoạt động xuất bản; điện ảnh; các loại hình nghệ thuật biểu diễn; hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng; mỹ thuật, triển lãm văn hóa, nghệ thuật, nhiếp ảnh; quyền tác giả tác phẩm văn học, nghệ thuật và quyền liên quan; quảng cáo, viết, đặt biển hiệu; di sản văn hóa; thư viện; công trình văn hóa, nghệ thuật; xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm văn hóa; công bố, phổ biến tác phẩm ra nước ngoài.”
“3. Vi phạm hành chính trong các hoạt động thông tin báo chí, xuất bản, điện ảnh, xuất khẩu văn hóa phẩm có nội dung tiết lộ bí mật nhà nước thì áp dụng theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự.”
CHI TIẾT
Nghị định có những chi tiết đáng chú ý như:
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi xuất bản bản tin, tài liệu, tờ rơi mà không có giấy phép.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
- Phát hành thông cáo báo chí, đăng phát bản tin trên màn hình điện tử, thiết lập trang tin điện tử trên Internet, lắp đặt TVRO mà không có giấy phép theo quy định;
- Cung cấp dịch vụ thông tin Internet mà không có giấy phép.
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi xuất bản báo in, báo điện tử, phát sóng phát thanh, truyền hình mà không có giấy phép hoạt động báo chí theo quy định.
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng nghiêm trọng.
- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
- Đăng, phát nội dung không được phép thông tin nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Đăng, phát lại các tác phẩm đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu.
Điều 13. Vi phạm các quy định về họp báo:
1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi họp báo mà không thông báo trước bằng văn bản hoặc thông báo không đúng quy định về họp báo đến cơ quan quản lý nhà nước về báo chí.
2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi họp báo có nội dung vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 10 Luật Báo chí.
3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Tổ chức họp báo mà không được cơ quan quản lý nhà nước về báo chí chấp nhận hoặc đã có lệnh đình chỉ;
b) Họp báo có nội dung vi phạm quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 10 Luật Báo chí.
Điều 10 Luật Báo chí viết: “Những điều không được thông tin trên báo chí: Để quyền tự do ngôn luận trên báo chí được sử dụng đúng đắn, báo chí phải tuân theo những điều sau đây:
1- Không được kích động nhân dân chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, phá hoại khối đoàn kết toàn dân;
2- Không được kích động bạo lực, tuyên truyền chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước, kích động dâm ô, đồi trụy, tội ác;
3- Không được tiết lộ bí mật Nhà nước: bí mật quân sự, an ninh, kinh tế, đối ngoại và những bí mật khác do pháp luật quy định.”
Nghị định mới còn quy định:
“-Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi phát hành các sản phẩm thông tin báo chí không có giấy phép xuất bản.”
“- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi phát hành các sản phẩm thông tin báo chí không được phép lưu hành hoặc đã có quyết định thu hồi, tịch thu, cấm lưu hành.”
Nghị định này ám chỉ cả đến vấn đề Chủ quyền quốc gia và biên giới lạnh thổ như sẽ bị:
1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
- Xuất bản xuất bản phẩm có nội dung sai sự thật;
- Xuất bản bản đồ thể hiện sai địa giới hành chính các cấp.
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
- Xuất bản bản đồ thể hiện sai chủ quyền quốc gia.
3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng nếu:
“- Xuất bản xuất bản phẩm có nội dung vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 10 Luật Xuất bản;
Khoản 1 của Điều 10 Luật Xuất bản viết: “ Những hành vi bị cấm trong hoạt động xuất bản:
1. Tuyên truyền chống lại Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc.”
“- Xuất bản xuất bản phẩm có nội dung tuyên truyền, kích động chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước; kích động bạo lực; truyền bá tư tưởng phản động;
-Xuất bản xuất bản phẩm có nội dung tiết lộ bí mật của Đảng, Nhà nước, bí mật quân sự, an ninh, kinh tế, đối ngoại và bí mật khác do pháp luật quy định;
- Xuất bản xuất bản phẩm có nội dung xuyên tạc sự thật lịch sử; phủ nhận thành tựu cánh mạng; xúc phạm dân tộc, vĩ nhân, anh hùng dân tộc; vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức.
Có lẽ không nhầm lẫn khi nói rẳng những hình phạt trên đây là nhằm vào hai vấn đề rất “nhậy cảm” đối với đảng CSVN.
Trước nhất, đó là: Thỏa hiệp biên giới trên đất liền và vĩnh Bắc bộ giữa Việt Nam và Trung Hoa. Đảng CSVN đã nhượng một phần quan trọng lãnh thổ, kể cả di tích lịch sử Nam Quan cho Trung Hoa. Việt Nam cũng đã ngậm miệng không còn nhắc nhở gì đến quần đảo Hoàng Sa của Tổ tiên để lại mà đã bị Trung Cộng chiếm từ năm 1974, khi ấy còn thuộc quyền kiểm soát của Việt Nam Cộng hoà.
Thứ nhì là về con người Hồ Chí Minh và đời tư của họ Hồ cũng như công và tội của đảng CSVN đồi với dân tộc.
Trong lĩnh vực Phim ảnh, Biểu diễn, Nghị định viết:
”- Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Sản xuất phim nhựa, phim video có nội dung chống lại Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; phá hoại khối đoàn kết toàn dân;
b) Sản xuất phim nhựa, phim video có nội dung đồi trụy, tuyên truyền chiến tranh xâm lược, chia rẽ giữa các dân tộc và nhân dân các nước, thể hiện tư tưởng, văn hóa phản động, các hành vi tội ác;
c) Sản xuất phim nhựa, phim video có nội dung xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, xúc phạm vĩ nhân, anh hùng dân tộc.”
” - Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Biểu diễn, tổ chức biểu diễn tác phẩm nghệ thuật đã có quyết định cấm biểu diễn, tác phẩm có nội dung đồi trụy, phản động;
b) Biểu diễn, tổ chức biểu diễn tác phẩm nghệ thuật có nội dung kích động chiến tranh xâm lược, gây chia rẽ giữa các dân tộc và nhân dân các nước, các hành vi tội ác;
c) Biểu diễn, tổ chức biểu diễn tác phẩm nghệ thuật có nội dung xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, xúc phạm vĩ nhân, anh hùng dân tộc.
“- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Xây dựng tượng đài, tranh hoành tráng có nội dung kích động bạo lực, chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước, thể hiện tư tưởng, văn hóa phản động, lối sống dâm ô, đồi truỵ, các hành vi tội ác;
b) Xây dựng tượng đài, tranh hoành tráng có nội dung xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, xúc phạm vĩ nhân, anh hùng dân tộc;
PHỔ BIẾN RA NƯỚC NGOÀI – GAMES ON LINE
“- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Công bố, phổ biến tác phẩm báo chí ra nước ngoài mà không có giấy phép;
b) Công bố, phổ biến tác phẩm sân khấu ra nước ngoài mà không có giấy phép;
c) Công bố, phổ biến tác phẩm âm nhạc ra nước ngoài mà không có giấy phép;
d) Cung cấp cho báo chí nước ngoài thông tin thuộc loại cấm công bố, phổ biến ra nước ngoài.
3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Công bố, phổ biến tác phẩm xuất bản ra nước ngoài mà không có giấy phép.
Cùng lượt với việc phổ biến Nghị định liên quan đến báo chí, văn hoá, nghệ thuật, Nhà nước Việt Nam còn có một Thông tư về Quản lý trò chơi trực tuyến (online games) có nội dung cấm đáng chú ý như:
“ 1. Nhập khẩu, sản xuất, cung cấp dich vụ trò chơi trực tuyến có các nội dung dưới đây:
a. Kích động nhân dân chống lại Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, phá hoại khối đoàn kết toàn dân;
b. Kích động bạo lực, tuyên truyền chiến tranh xâm lược, gây hận thù giữa các dân tộc và nhân dân các nước, kích động dâm ô, đồi trụy, tội ác;
c. Tiết lộ bí mật Nhà nước, bí mật quân sự, an ninh, kinh tế, đối ngoại và những bí mật khác do pháp luật quy định;
d. Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của công dân.”
VIẾT ĐÚNG VÀ VIẾT SAI
Trùng hợp với những ngăn cấm mới trong lĩnh vực báo chí, tư tưởng đảng CSVN còn cho phổ biến bài viết của Xuân Hải “lên lớp” cán bộ Báo chí làm sao để phải viết đúng về đảng. Nhưng “đúng” trong lý luận của Xuân Hải là không nên chỉ biết viết về những điều xấu của cán bộ, đảng viên hay khuyết tật của đảng mà phải viết cả những việc làm hay của cán bộ và thành qủa cách mạng của đảng.
Ta hãy đọc Hải viết: “Những năm qua, báo chí có nhiều cố gắng, nhiều sáng tạo, nhiều sản phẩm tốt và hiệu quả, nhiều nhà báo của ta có bản lĩnh khi phản ánh, tuyên truyền về Đảng. Tuy nhiên, khiêm tốn và thẳng thắn tự phê bình, chúng ta vẫn thấy chưa có nhiều tác phẩm báo chí viết về Đảng hay, thuyết phục và hấp dẫn. Biểu hiện của những điểm yếu đó có nhiều, ở đây, chúng tôi chỉ xin dẫn một số ví dụ:
Một là, chúng ta có thể khẳng định rằng thành công của sự nghiệp đổi mới đất nước 20 năm qua chính là nhờ Đảng ta vững vàng về lý luận chính trị và vững vàng sáng suốt, chủ động hoạch định cương lĩnh, chiến lược, sách lược phát triển của cả thời kỳ và qua từng mốc thời gian cụ thể (từ Đại hội V đến Đại hội X). Vậy mà ở phương diện này, chúng ta ít tìm thấy những tác phẩm báo chí tầm cỡ, âm vang phân tích, bình luận, giải thích, tuyên truyền kịp thời góp phần chuyển tải nhanh, kịp thời, thuyết phục các tư tưởng, quan điểm cách mạng của Đảng về phát triển đất nước trong thời kỳ mới.
“Hai là, Đảng ta là một Đảng có lý luận và đường lối sáng tạo nhưng Đảng ta cũng là đảng hành động. Đảng lãnh đạo xã hội một cách toàn diện và để hoàn thành nhiệm vụ đó, toàn bộ hoạt động nội bộ của Đảng luôn luôn sống động, tích cực. Vậy mà, nhiều tác phẩm về Đảng chỉ dừng lại miêu tả các kiểu khai hội, các đợt phát động thi đua, các công việc triển khai Nghị quyết, các công tác lễ tân và hành chính…”.
“Ba là, các hoạt động nội bộ của Đảng hết sức phong phú và đa dạng, nó được phát triển và mở rộng theo tình hình và nhiệm vụ lãnh đạo xã hội của Đảng…. Các tác phẩm báo chí phản ánh về hoạt động này đã ít về số lượng mà chất lượng thì vẫn còn nhiều điều phải bàn tới. Chẳng hạn như: việc phản ánh cuộc đấu tranh dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ chống tiêu cực, nhiều bài viết chỉ dừng lại ở mức vạch ra các khuyết điểm mà không đưa ra được các giải pháp khắc phục. Tất nhiên, việc nêu khuyết điểm là cần nhưng còn phải đứng vững trên lập trường của Đảng, nhằm mục đích củng cố sức mạnh và uy tín của Đảng, chứ không phải là xuất phát từ việc công kích, bè phái, nói cho đã, nói cho nhiều người đổ xô đi tìm mua báo mình…”
“Nguyên nhân của tình trạng trên có nhiều, nhưng nói gọn lại có thể là do những nguyên nhân chính là: một bộ phận các nhà báo chưa được “vũ trang” đầy đủ những kiến thức cơ bản về Đảng, bên cạnh đó vẫn chưa thật sự sống với cuộc sống hàng ngày của Đảng, cuộc sống đấu tranh và sáng tạo, tràn đầy niềm tin vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
”Viết đúng, viết hấp dẫn về Đảng là cái đích vươn tới của báo chí chúng ta. Đây là một ước vọng nghề nghiệp, nhưng đây lại là một vấn đề khó, gian nan, nhiều thử thách, đòi hỏi người cầm bút phải luôn luôn phấn đấu và cố gắng ở mức độ cao….”
Như vậy là cùng lúc đảng CSVN gia tăng kiếm soát thông tin lại kiểm điểm cả đội ngũ làm báo về lối đưa tin không như ý đảng muốn.
Nhưng liệu các biện pháp kiểm soát mới có làm nản lòng các Nhà tranh đấu dân chủ trong nước hay không " Tôi không hề nghĩ như thế vì những tiếng nói đòi dân chủ tự do bây giờ không còn xuất phát từ một nhóm nhỏ hay trong bóng tối nữa mà mọi người, từ già đến trẻ, từ nông dân, công nhân đến trí thức và các nhà lãnh đạo Tôn giáo đã đồng loạt ra sân đòi đánh tay vo với súng đạn của CSVN.
Con đường dân chủ trước mặt đã mở ra và không bao giờ khép lại được nữa. -/-
Phạm Trần
(08-06)
Gửi ý kiến của bạn
