Ung thư vú và ung thư tử cung là 2 lọai ung thư thường thấy ở phụ nữ Việtnam. Theo thống-kê của Bộ Y tế <"xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />
Vú -- 534
Ruột -- 252
Phổi -- 244
Cổ tử cung -- 140
Chính-phủ tiểu bang
“Cancer Detection Programs:Every Woman Counts.” với mục tiêu ngăn ngùa và giảm thiểu các tác- hại của ung thư qua sự phát-hiện sớm,chẩn-đóan và điều trị.Ngân-sách về truy tầm và điều trị ung thư vú còn được 50% tiền thu được do thuế 2 cents trên các sản-phẩm thuốc lá .
Chương trình cung cấp hòan tòan miễn phí các dịch-vụ sau đây:
-Chụp X-quang tuyến vú (mammography) để truy tầm ung thư vú.
-Làm Pap smear để truy tầm ung thư tử cung.
Một số lớn phụ nữ ít chịu đi khám bệnh, đi chụp vú hay thử Pap vì mắc cở,sợ bị đau,sợ đi khám sẽ “lòi” ra bệnh.Có người nghĩ rằng không có bệnh gì,tại sao lại phải đi tìm bệnh.”Bói ra ma quét nhà ra rác”(!!!).
Tư tưởng đó đồng hương chúng ta nên dứt khóat dẹp bỏ và luôn luôn nhớ rằng: “Phòng bệnh hơn chửa bệnh.”
Và về mặt ung thư,càng phát-hiện sớm,càng dễ điều trị.”
Điều-kiện gia nhập chương trình:
1)-Cư ngụ tại
2)-Thu nhập gia-đình thấp (gia-đình đây chỉ gồm vợ chồng, con cái độc thân dưới 20 tuổi sống chung dưới một mái nhà). Theo định nghĩa thu nhập thấp là bằng hay dưới 200% mức nghèo liên bang (Federal Poverty Level)
Ví-dụ: gia-đình 2 người tiền thu nhập hàng tháng bằng hay dưới $2,200.
3)-Không có bảo-hiểm sức-khỏe (như Medical hay các bảo-hiểm khác) hay có nhưng không có khã năng trả phần lệ-phí của mình hay khoản khấu trừ (deductible).
Truy tầm Ung thư Vú (chỉ dành cho phụ nữ 40t trở lên):
Hiện chưa có phương-pháp hữu-hiệu nào để ngăn ngừa ung thư vú. Phát-hiện sớm là cách duy nhứt để nâng cao tỷ-lệ sống còn;
Nếu ung thư được phát-hiện có đường kính dưới 1cm, tỷ-lệ sống còn sau 5 năm là 98%. Nếu đã có hạch chỉ còn 58%. Còn đã di căn (đến phổi, xương, v.v…) thì chỉ có 1% mà thôi.
Càng lớn tuổi càng dễ mắc bệnh:
- từ 20t đến 30t tỷ-lệ mắc bệnh là 4/1,000.
- từ 50t đến 60t tỷ-lệ là 24/1,000,có nghĩa là gấp 6 lần!
Muốn truy tầm ung thư vú, phụ nũ nên đi khám bác-sĩ và chụp vú mỗi năm một lần.
Ngoài ra người phụ nữ được hướng-dẫn tự khám vú ở nhà mỗi tháng một lần (self breast examination):
Nên tự khám mỗi tháng vào ngày 5-10 sau khi bắt đầu có kinh nguyệt.
Nếu đã mản kinh nên chọn một ngày nhứt định trong tháng, ví-dụ lấy ngày sinh cho dễ nhớ.
Khi khám cố xem có lồi lõm gì ở da trên vú, có sần suồi gì không, sờ có u, có cộm cộm (phụ nũ khó hình-dung u ra sao" Có một mẹo vặt: quý vị lấy đầu lưỡi của mình đá vào bên trong của má, lấy tay sờ thấy “cộm cộm” ngoài má!).
Truy tầm ung thư cổ tử cung
Hàng năm, tại Hoa-kỳ,có hơn 100,000 phụ nữ được chẩn-đóan ung thư cổ tử cung.Phụ nữ Việt nam tại Mỹ thường có tỷ-lệ cao hơn các sắc tộc khác. Theo Viện Ung-Thư Quốc-Gia, từ 1988 đến 2002, tại Quận Cam, hàng năm có khoảng 32 phụ nũ bị tử-vong vì ung thư cổ tử cung,
Phương-pháp tốt nhứt để phát-hiện sớm ung thư cổ tử cung là làm thử nghiệm Pap (Pap smear): một xét nghiệm chỉ mất khỏang 5 phút!
Đa số các trường-hợp tử-vong do ung thư tử cung xảy ra ở những phụ nữ chưa đi thử Pap lần nào(!). Phụ nữ Việt nam rất ngại ngùng khi dề cập đến vấn-đề thử Pap. Theo phong tục tập-quán, người phụ nữ không quen nói đến tình-dục và bệnh tật ở bộ sinh-dục. Rất nhiều phụ nữ Việt nam không đi thử Pap đều-đặn. Gần 100% các trường-hợp ung thư tử cung có thể chữa khỏi hẳn nếu được phát-hiện sớm.
Chương trình “Cancer Detection Programs: Every Woman Counts” cung cấp miễn phí thử Pap và khám phụ-khoa/khung chậu (pelvic exam) cho phụ nữ từ 55 tuổi trở lên, còn từ 25 tuổi đến 54 tuổi nếu những người nầy không vô chương trình kế-hoạch-hóa gia-đình (Family PACT).
Những điều chú ý trước khi đi thử Pap:
Nên đi thử Pap vào khoảng từ ngày 10 tới 20 ngày sau khi bắt đầu có kinh.
Không nên giao-hợp trong 1-2 ngày.
Không nên bơm rửa, đặt kem, thuốc vào âm đạo khỏang 2 ngày trước.
Nếu phát-hiện có ung thư vú hay cổ tử cung, bệnh nhân được chuyển qua chương trình điều trị cũng miễn phí.
Vì sức-khỏe của mình, quý vị hãy mạnh-dạn yêu cầu bác-sĩ cho chụp X-quang tuyến vú thử Pap vì 95% phụ nữ phát-hiện bị ung thư vú sớm đều sống-sót, gần 100% các trường-hợp ung thư cổ tử cung có thể chửa khỏi nếu được phát-hiện sớm.
Bác-Sĩ Phùng Hữu-Chí, M.D. (714)-537-8487.
Gửi ý kiến của bạn
