Xả chế -- còn gọi là giải chế -- Hoà Thượng Quảng Độ là dấu chỉ cho thấy CS Hà nội phải làm hoà với Phật Giáo vì nhiều lý do và với nhiều hậu ý. Việc xả chế HT có tính toán kỹ lưỡng về thời cơ. Toà Aùn Saigon ra lịnh xả chế vào cuối tuần là thời gian nhiều cơ quan truyền thông nghỉ, tin tức ít bị loan truyền và bình luận. Xả chế HT sau một cơn phản đối vô cùng lớn và mạnh do vụ kêu án Bác sĩ Phạm hồng Sơn 13 năm tù ở và 3 năm quản chế, quá nặng. Xả chế HT khi Quốc Hội Mỹ đưa vào nghi trình Dư luật Nhân quyền có thể ảnh hưởng đến Thương ước, chiếc phao cưu sinh của CS Hà nội. Và Hành pháp Mỹ vừa mới quyết định tăng thuế cá ba sa Hà nội xuất cảng qua Mỹ, phá giá thị trường vì VN trợ giá, làm ăn không theo đúng tiêu chuẩn kinh tế tự do.
Thứ nhứt, vấn đề Phật Giáo không còn là vấn đề riêng của VN. Cuộc đấu tranh đã quốc tế hoá và được chánh quyền và nhân dân nhiều nước dân chủ và người Việt hải ngoại kiên quyết ủng hộ. Phàm trong chánh trị, phong trào nhân dân chống nhà cầm quyền nếu nhà cầm quyền không diệt được thí phải tìm cách thoả hiệp.
Nhiều dấu chỉ hoà giải bên ngoài -- xin nói rõ bên ngoài, còn bên trong thực hay giả sẽ bàn sau -- dù bi quan cũng thấy có. Một chuỗi dài hành vi CS Hà nội tỏ vẻ hoà giải đối với HT Huyền Quang gần đây và việc xả chế HT Quảng Độ trước thời hạn mới đây. Đó là bàn tay nhung của CS trong vấn đề Phật giáo.
Thứ hai, nhưng đối với những tôn giáo khác và những người bất đồng chánh kiến, đối kháng với CS, CS vẫn dùng bàn tay sắt. PGHH thuần túy, không chấp nhận sự lãnh đạo của CS vẫn bị cấm làm Lễ 18 tháng 5 kỷ niệm ngày Đức Hùynh Giáo chủ khai sáng mối đạo. Mới vừa bỏ tù Luật sư Lê chí Quang, đem Bác sĩ Phạm hồng Sơn một trí thức trẻ khác ra hành tội, nghiệt ngả nhứt so với từ trước đến giờ. Truy tố về tội gián điệp. Kêu án 13 năm tù ở và 3 năm quản chế trong khi tội đại hình của CS, mức tối thiểu chỉ 12 năm tù và tối đa tử hình. Chỉ vì người trí thức trẻ này dịch một tài liệu "Dân chủ là gì" được Bộ Ngoại giao Mỹ công khai phổ biến trên Internet. Chưa một bản án nào đối với cho những người bất đồng chánh kiến với CS Hà nội bị quốc tế phản đối mạnh như bản án này. Liên Aâu, Mỹ phản ứng ngoại giao bằng những lời lẽ gay gắt. Đại sứ Burghardt của Mỹ còn nói nhân quyền là vấn đề trung tâm mà nhân dân và chánh quyền Mỹ quan tâm; mọi cố chấp của CS Hà nội có thể ảnh hưởng đến tương quan ngơại giao của 2 nước.
Trong khi đó Dư luật Nhân quyền VN mới, nhiều dân biểu Mỹ ký thêm vào để ủng hộ và đã đưa vào nghị trình của phiên họp sắp tới. Cái chết của CS Hà nội theo dư luật là, nếu Hà nội không thi hành những nghĩa vụ về nhân quyền qui định trong Hiến chương LHQ mà Hà nội đã chuẩn thuận gia nhập, Mỹ sẽ cắt viện trợ phi nhơn đạo, tức căùt viện trợ kinh tế. Chính Thứ Trưởng Ngoại Giao CSVN Nguyễn Đình Bin cũng thú nhận là dự luật nhân quyền cực kỳ tai hại cho nhà nước Hà Nội.
Như vậy cái Thương Ước, chiếc phao cứu sinh của Mỹ coi như đã xì hơi. Còn Hành pháp Mỹ thì làm, ít nhất là làm 2 việc chấn động. Bộ Thương Mai Mỹ quyết định đánh thuế cá ba sa CS Hà nội xuất cảng qua Mỹ. Thuế tăng lên từ 33 đến 84% đối với mặt hành mũi nhọn số 1 của CS vì lý do Hà nội vi phạm các tiêu chuẩn kinh tế thi trường, trợ giá để xuất cảng sang bán rẻ phá giá thị trường Mỹ. Còn mặt hàng chiến lược thứ hai, là hàng dệt may, giảm hạn ngạch Hà nội xuất cảng vào, giảm 50%. Và cây gươm Damocles, cứ 3 năm Thương Ước hai bên xét lại việc thực hiện một lần, coi như càng ngày càng kề cổ Hà nội. Vì chỉ trong 18 tháng thi hành Thương Ước mà Hà nội đã bị các trại chủ và công ty Mỹ khiếu tố phá giá thi trường, còn chánh quyền của TT Bush qui kết không theo tiêu chuẩn kinh tế tư do. Nói gọn áp lực quốc tế đối với CS vô cùng lớn, CS phải hoá giải.
Thứ ba, trong tình hình đó, theo Báo Le Monde của Pháp, CS Hà nội xả chế cho HT Quảng Độ trước hai tháng. Việc ra lịnh quản thúc 2 năm và chồng án quản thúc thêm 3 tháng đối với HT, CS dùng biện pháp hành chánh. Nhưng khi trả tự do cho HT, CS dùng biện pháp tư pháp, do toà án phán quyết, và làm một cách tự động, không có đơn xin của đương sư là HT Quảng Độ. Phán quyết ghi, theo thông tấn xã của VC, quyết định "thể theo chánh sách của Đảng, Nhà Nước CS Việt Nam, để đoàn kết nhân dân" cũng như vì lý do "nhân đạo." Và chi tiết hoá, quyết định cũng dựa vào " khoan hồng của nhà cầm quyền, thái độ chấp hành trong khi quản thúc tại nơi cư trú và tuổi già sức yếu" của HT.
Thứ tư và sau cùng, về việc xả chế này, sơ khởi có một số ý kiến. Một, ý kiến của Phòng Thông Tin Quốc tế của PG Việt Nam chợt vui trong nỗi buồn dài. Vui HT được trả tư do. Buồn vì HT "đã mất 2 năm bi quản thúc trong cô đơn một cách độc đoán, trái với luật VN và quốc tế.” Hai, ý kiến của giới ngoại giâo đang làm việc tại VN. Phóng viên AFP ghi nhận đại khái, "Quyết định đó [của CS Hà nội] giản dị chỉ là một cố gắng lấy lại uy tín với quốc tế sau việc kết án nặng nề nhà ly khai tranh đấu bằng vi tính Phạm hồng Sơn." "Thật là tiếc uổng CS đã quản thúc HT bằng biện pháp hành chánh, và càng tiếc uổng sâu xa hơn biện pháp quản thúc vẫn còn trong kho tàng vũ khí của họ." Nói gọn việc làm của CS Hà nội chưa đủ. Báo chí của Đảng trong nước trên online, chưa thấy báo nào có ý kiến-có lẽ chờ lịnh. Ba, ý kiến của người Việt hải ngoại tỏ ra dè đặt, không biết CS có trò gì nữa đây. Chia rẽ thế lực Phật giáo hải ngoại đa số chống CS với Giáo hội trong nước bằng cách làm ra vẻ đã đi được với hai nhà lãnh đạo. Đó là cách CS triệt tiêu nguồn tài trợ và sức mạnh quốc tế vận của Phật giáo hải ngoại. Hay chia rẽ các tôn giáo trong nước, tỏ vẻ đi chung với Phật giáo để gây mâu thuẩn Phật giáo với các tôn giáo có liên hệ quốc tế.
Còn đối Phật giáo Hoà Hảo, một tôn giáo truyền thống chống CS, biến thành anh hùng cô đơn trong phong trào đấu tranh cho tư do tôn giáo. Nhưng dù gì đi nữa, người có kinh nghiệm với CS luôn luôn tỏ ra dè dặt và cảnh giác cao độ vì bản chất và tác phong hành động của CS là trí trá đối với các đảng phái, tôn giáo từ trước tới giờ.
Thứ nhứt, vấn đề Phật Giáo không còn là vấn đề riêng của VN. Cuộc đấu tranh đã quốc tế hoá và được chánh quyền và nhân dân nhiều nước dân chủ và người Việt hải ngoại kiên quyết ủng hộ. Phàm trong chánh trị, phong trào nhân dân chống nhà cầm quyền nếu nhà cầm quyền không diệt được thí phải tìm cách thoả hiệp.
Nhiều dấu chỉ hoà giải bên ngoài -- xin nói rõ bên ngoài, còn bên trong thực hay giả sẽ bàn sau -- dù bi quan cũng thấy có. Một chuỗi dài hành vi CS Hà nội tỏ vẻ hoà giải đối với HT Huyền Quang gần đây và việc xả chế HT Quảng Độ trước thời hạn mới đây. Đó là bàn tay nhung của CS trong vấn đề Phật giáo.
Thứ hai, nhưng đối với những tôn giáo khác và những người bất đồng chánh kiến, đối kháng với CS, CS vẫn dùng bàn tay sắt. PGHH thuần túy, không chấp nhận sự lãnh đạo của CS vẫn bị cấm làm Lễ 18 tháng 5 kỷ niệm ngày Đức Hùynh Giáo chủ khai sáng mối đạo. Mới vừa bỏ tù Luật sư Lê chí Quang, đem Bác sĩ Phạm hồng Sơn một trí thức trẻ khác ra hành tội, nghiệt ngả nhứt so với từ trước đến giờ. Truy tố về tội gián điệp. Kêu án 13 năm tù ở và 3 năm quản chế trong khi tội đại hình của CS, mức tối thiểu chỉ 12 năm tù và tối đa tử hình. Chỉ vì người trí thức trẻ này dịch một tài liệu "Dân chủ là gì" được Bộ Ngoại giao Mỹ công khai phổ biến trên Internet. Chưa một bản án nào đối với cho những người bất đồng chánh kiến với CS Hà nội bị quốc tế phản đối mạnh như bản án này. Liên Aâu, Mỹ phản ứng ngoại giao bằng những lời lẽ gay gắt. Đại sứ Burghardt của Mỹ còn nói nhân quyền là vấn đề trung tâm mà nhân dân và chánh quyền Mỹ quan tâm; mọi cố chấp của CS Hà nội có thể ảnh hưởng đến tương quan ngơại giao của 2 nước.
Trong khi đó Dư luật Nhân quyền VN mới, nhiều dân biểu Mỹ ký thêm vào để ủng hộ và đã đưa vào nghị trình của phiên họp sắp tới. Cái chết của CS Hà nội theo dư luật là, nếu Hà nội không thi hành những nghĩa vụ về nhân quyền qui định trong Hiến chương LHQ mà Hà nội đã chuẩn thuận gia nhập, Mỹ sẽ cắt viện trợ phi nhơn đạo, tức căùt viện trợ kinh tế. Chính Thứ Trưởng Ngoại Giao CSVN Nguyễn Đình Bin cũng thú nhận là dự luật nhân quyền cực kỳ tai hại cho nhà nước Hà Nội.
Như vậy cái Thương Ước, chiếc phao cứu sinh của Mỹ coi như đã xì hơi. Còn Hành pháp Mỹ thì làm, ít nhất là làm 2 việc chấn động. Bộ Thương Mai Mỹ quyết định đánh thuế cá ba sa CS Hà nội xuất cảng qua Mỹ. Thuế tăng lên từ 33 đến 84% đối với mặt hành mũi nhọn số 1 của CS vì lý do Hà nội vi phạm các tiêu chuẩn kinh tế thi trường, trợ giá để xuất cảng sang bán rẻ phá giá thị trường Mỹ. Còn mặt hàng chiến lược thứ hai, là hàng dệt may, giảm hạn ngạch Hà nội xuất cảng vào, giảm 50%. Và cây gươm Damocles, cứ 3 năm Thương Ước hai bên xét lại việc thực hiện một lần, coi như càng ngày càng kề cổ Hà nội. Vì chỉ trong 18 tháng thi hành Thương Ước mà Hà nội đã bị các trại chủ và công ty Mỹ khiếu tố phá giá thi trường, còn chánh quyền của TT Bush qui kết không theo tiêu chuẩn kinh tế tư do. Nói gọn áp lực quốc tế đối với CS vô cùng lớn, CS phải hoá giải.
Thứ ba, trong tình hình đó, theo Báo Le Monde của Pháp, CS Hà nội xả chế cho HT Quảng Độ trước hai tháng. Việc ra lịnh quản thúc 2 năm và chồng án quản thúc thêm 3 tháng đối với HT, CS dùng biện pháp hành chánh. Nhưng khi trả tự do cho HT, CS dùng biện pháp tư pháp, do toà án phán quyết, và làm một cách tự động, không có đơn xin của đương sư là HT Quảng Độ. Phán quyết ghi, theo thông tấn xã của VC, quyết định "thể theo chánh sách của Đảng, Nhà Nước CS Việt Nam, để đoàn kết nhân dân" cũng như vì lý do "nhân đạo." Và chi tiết hoá, quyết định cũng dựa vào " khoan hồng của nhà cầm quyền, thái độ chấp hành trong khi quản thúc tại nơi cư trú và tuổi già sức yếu" của HT.
Thứ tư và sau cùng, về việc xả chế này, sơ khởi có một số ý kiến. Một, ý kiến của Phòng Thông Tin Quốc tế của PG Việt Nam chợt vui trong nỗi buồn dài. Vui HT được trả tư do. Buồn vì HT "đã mất 2 năm bi quản thúc trong cô đơn một cách độc đoán, trái với luật VN và quốc tế.” Hai, ý kiến của giới ngoại giâo đang làm việc tại VN. Phóng viên AFP ghi nhận đại khái, "Quyết định đó [của CS Hà nội] giản dị chỉ là một cố gắng lấy lại uy tín với quốc tế sau việc kết án nặng nề nhà ly khai tranh đấu bằng vi tính Phạm hồng Sơn." "Thật là tiếc uổng CS đã quản thúc HT bằng biện pháp hành chánh, và càng tiếc uổng sâu xa hơn biện pháp quản thúc vẫn còn trong kho tàng vũ khí của họ." Nói gọn việc làm của CS Hà nội chưa đủ. Báo chí của Đảng trong nước trên online, chưa thấy báo nào có ý kiến-có lẽ chờ lịnh. Ba, ý kiến của người Việt hải ngoại tỏ ra dè đặt, không biết CS có trò gì nữa đây. Chia rẽ thế lực Phật giáo hải ngoại đa số chống CS với Giáo hội trong nước bằng cách làm ra vẻ đã đi được với hai nhà lãnh đạo. Đó là cách CS triệt tiêu nguồn tài trợ và sức mạnh quốc tế vận của Phật giáo hải ngoại. Hay chia rẽ các tôn giáo trong nước, tỏ vẻ đi chung với Phật giáo để gây mâu thuẩn Phật giáo với các tôn giáo có liên hệ quốc tế.
Còn đối Phật giáo Hoà Hảo, một tôn giáo truyền thống chống CS, biến thành anh hùng cô đơn trong phong trào đấu tranh cho tư do tôn giáo. Nhưng dù gì đi nữa, người có kinh nghiệm với CS luôn luôn tỏ ra dè dặt và cảnh giác cao độ vì bản chất và tác phong hành động của CS là trí trá đối với các đảng phái, tôn giáo từ trước tới giờ.
Gửi ý kiến của bạn
