"Kalandia Là Trái Tim Của Thế Giới, nhưng Thế Giới Không Có Kalandia"
("Kalandia Is the Heart of the World but the World is Without Kalandia").
Câu viết trên tường trại tị nạn của người Palestine, Kalandia, trong bài viết "Thư từ Ramallah", tác giả Peter Largerquist trên báo phụ trang văn học Thời Báo London, TLS, số đề ngày 19 tháng Tư, 2002.
Cá mè một lứa
José Saramago, Nobel văn chương, năm nay 80 tuổi (2002). Một người cộng sản, kinh nghiệm viết của ông là từ cuộc sống khốn khổ của người dân quê Bồ Đào Nha, và cuộc chiến đấu chống lại chế độ độc tài của Salazar. Nổi tiếng khắp thế giới, những tác phẩm của ông gây phẫn nộ cho Vatican, và Israel. Cuốn mới nhất của ông là về toàn cầu hóa.
Ngày 25 tháng Ba năm nay (2002), sau khi viếng thăm thành phố Ramallah, Saramago đã dành chút thì giờ cho báo chí. Sau khi "uốn lưỡi đủ bẩy lần", ông đã dùng những lời sau đây, để nói về thành phố bị vây hãm này: "Chuyện đang xẩy ra cho người Palestine là một tội ác mà chúng ta có thể xếp chung với những gì đã xẩy ra tại Lò Thiêu Auschwitz.... Có vẻ như người Do Thái, binh sĩ của họ cảm thấy mình được trắng tội, khi sử sự như vậy. Họ đã biến thành những kẻ trục lợi, từ Lò Thiêu."
Lời tuyên bố của ông lập tức gặp phản ứng, từ phía Do Thái. Efraim Zuroff, giám đốc trung tâm Simon Wiesenthal Center coi đây là một sự "so sánh phi lý, nó chứng tỏ một cách rõ ràng là, nhà văn nổi tiếng, văn chương số một gì gì đó thật ra là mù tịt về lịch sử." Nhà văn Do Thái nổi tiếng Amoz Oz, miệng lưỡi cũng không kém, viết, " Việc chiếm đóng của người Do Thái thì không đúng - nhưng so sánh nó với những tội ác của Nazi thì chẳng khác gì nói, Ngài Saramago giống y chang Ngài Stalin", ngụ ý, Saramago thâm niên, và vẫn chưa chán, là một tay cộng sản.
Sáu tháng sau cuộc viếng thăm, Saramago vẫn giữ nguyên tinh thần của lời tuyên bố trên. Ông nói thêm, đại khái, chuyện thường ngày ở huyện, khi kết tội những người Do Thái, về những gì họ đối xử với người Palestine, ở nơi chốn được gọi là trái tim của thế giới và thế giới thì không không còn trái tim đó. Nói hoài thì cũng như nước đổ đầu vịt, họ chẳng màng, chẳng thèm để ý tới. Nhưng có những từ mà họ không chịu nổi. Và nói "Lò Thiêu... đó đó...", thế là họ nổi sùng lên. Nhưng xin lỗi, hãy nghe cho kỹ, tôi không nói rằng Ramallah thì y chang (the same) như là Lò Thiêu. Nói vậy thì ngu quá! Điều mà tôi muốn nói, là, cái gọi là tinh thần Lò Thiêu ngự trị ở đó (the spirit of Auschwitz was present in Ramallah). Chuyến đó chúng tôi cả thẩy là tám người. Tám nhà văn. Tất cả đều OK khi đưa ra những lời tuyên bố kể trên: Wole Soyinka, Breyten Breytenbach, Vincenzo Consolo, và những người khác nữa. Những những người Do Thái đâu tỏ ra bực bội. Chỉ tới khi tôi thò ngón tay, đụng vào vết thương Lò Thiêu, thế là họ nhẩy dựng lên."
(còn tiếp)
Quách Tường giới thiệu
("Kalandia Is the Heart of the World but the World is Without Kalandia").
Câu viết trên tường trại tị nạn của người Palestine, Kalandia, trong bài viết "Thư từ Ramallah", tác giả Peter Largerquist trên báo phụ trang văn học Thời Báo London, TLS, số đề ngày 19 tháng Tư, 2002.
Cá mè một lứa
José Saramago, Nobel văn chương, năm nay 80 tuổi (2002). Một người cộng sản, kinh nghiệm viết của ông là từ cuộc sống khốn khổ của người dân quê Bồ Đào Nha, và cuộc chiến đấu chống lại chế độ độc tài của Salazar. Nổi tiếng khắp thế giới, những tác phẩm của ông gây phẫn nộ cho Vatican, và Israel. Cuốn mới nhất của ông là về toàn cầu hóa.
Ngày 25 tháng Ba năm nay (2002), sau khi viếng thăm thành phố Ramallah, Saramago đã dành chút thì giờ cho báo chí. Sau khi "uốn lưỡi đủ bẩy lần", ông đã dùng những lời sau đây, để nói về thành phố bị vây hãm này: "Chuyện đang xẩy ra cho người Palestine là một tội ác mà chúng ta có thể xếp chung với những gì đã xẩy ra tại Lò Thiêu Auschwitz.... Có vẻ như người Do Thái, binh sĩ của họ cảm thấy mình được trắng tội, khi sử sự như vậy. Họ đã biến thành những kẻ trục lợi, từ Lò Thiêu."
Lời tuyên bố của ông lập tức gặp phản ứng, từ phía Do Thái. Efraim Zuroff, giám đốc trung tâm Simon Wiesenthal Center coi đây là một sự "so sánh phi lý, nó chứng tỏ một cách rõ ràng là, nhà văn nổi tiếng, văn chương số một gì gì đó thật ra là mù tịt về lịch sử." Nhà văn Do Thái nổi tiếng Amoz Oz, miệng lưỡi cũng không kém, viết, " Việc chiếm đóng của người Do Thái thì không đúng - nhưng so sánh nó với những tội ác của Nazi thì chẳng khác gì nói, Ngài Saramago giống y chang Ngài Stalin", ngụ ý, Saramago thâm niên, và vẫn chưa chán, là một tay cộng sản.
Sáu tháng sau cuộc viếng thăm, Saramago vẫn giữ nguyên tinh thần của lời tuyên bố trên. Ông nói thêm, đại khái, chuyện thường ngày ở huyện, khi kết tội những người Do Thái, về những gì họ đối xử với người Palestine, ở nơi chốn được gọi là trái tim của thế giới và thế giới thì không không còn trái tim đó. Nói hoài thì cũng như nước đổ đầu vịt, họ chẳng màng, chẳng thèm để ý tới. Nhưng có những từ mà họ không chịu nổi. Và nói "Lò Thiêu... đó đó...", thế là họ nổi sùng lên. Nhưng xin lỗi, hãy nghe cho kỹ, tôi không nói rằng Ramallah thì y chang (the same) như là Lò Thiêu. Nói vậy thì ngu quá! Điều mà tôi muốn nói, là, cái gọi là tinh thần Lò Thiêu ngự trị ở đó (the spirit of Auschwitz was present in Ramallah). Chuyến đó chúng tôi cả thẩy là tám người. Tám nhà văn. Tất cả đều OK khi đưa ra những lời tuyên bố kể trên: Wole Soyinka, Breyten Breytenbach, Vincenzo Consolo, và những người khác nữa. Những những người Do Thái đâu tỏ ra bực bội. Chỉ tới khi tôi thò ngón tay, đụng vào vết thương Lò Thiêu, thế là họ nhẩy dựng lên."
(còn tiếp)
Quách Tường giới thiệu
Send comment
