Thêm Bạc Tỉ Vào VN, Sao Chép Lậu Bị Xiết
HANOI -- Trong khi kinh tế VN thu hút thêm đầu tư nứơc ngoài, thì tình hình những người sao chép lậu dự kiến sẽ thê thảm sau khi VN gia nhập WTO.
Bản tin đaì VOA cho biết kinh tế Việt Nam đã thu hút được khoảng 7 tỉ đô la đầu tư nước ngoài từ đầu năm đến nay và những thỏa thuận được ký kết hoặc được cam kết trong dịp hội nghị APEC ở Hà Nội trong tuần qua có thể khiến cho con số này lên cao hơn nữa.
Bản tin hôm thứ ba của hãng thông tấn Đức trích lời một viên chức cao cấp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói rằng bộ này đang xem xét 20 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài trị giá 5 tỉ đô la.
Ông cho biết thêm rằng nếu một số dự án trong các dự án đó được cấp phép trước cuối năm nay thì lượng đầu tư FDI trong năm nay có thể lên tới mức 8 tỉ 500 triệu đô la. Nếu dự báo lạc quan này trở thành sự thật thì đây sẽ là mức đầu tư nước ngoài cao nhất của Việt Nam trong vòng một thập niên.
Một số các nhà phân tích cảnh báo rằng để tránh cho lượng đầu tư nước ngoài không bị sụt giảm đột ngột như trường hợp xảy ra cách nay 10 năm, giới hữu trách Việt Nam cần phải nhanh chóng nâng cấp cơ sở hạ tầng, đơn giản hóa các thủ tục hành chánh và ra sức bài trừ tệ nạn tham nhũng.
Trong số các hợp đồng lớn được ký kết hồi tuần trước tại hội nghị cấp cao APEC có hợp đồng liên doanh trị giá 1 tỉ 400 triệu đô la ký kết giữa Tập đoàn Than Việt Nam và công ty AES của Mỹ để xây dựng một nhà máy nhiệt điện ở miền bắc Việt Nam.
Hồi đầu tháng này, đại công ty Intel của Mỹ cũng loan báo kế hoạch gia tăng khoản đầu tư cho nhà máy lắp ráp chip điện toán ở thành phố Sài Gòn từ 320 triệu đô la lên tới 1 tỉ đô la.
Đặc biệt, đài VOA cũng ghi nhận về nền kinh tế “ngoaì luồng” của người sao chép lậu.
Khi Việt Nam gia nhập WTO vào cuối tháng 12 tới đây, một nhóm các thương gia Việt Nam sẽ không vui mừng: đó là những người kiếm tiền bằng cách mua bán những tài sản trí thức bị đánh cắp. Lâu nay, các luật lệ về bảo vệ quyền tài sản trí thức ít khi được chấp hành, khiến cho các đĩa DVD và nhu liệu điện toán sao chép lậu lan tràn trên thị trường.
Tuy nhiên, tình trạng này có phần chắc sẽ thay đổi vì Việt Nam đã cam kết tôn trọng các hiệp định quốc tế về quyền tài sản trí thức sau khi gia nhập WTO.
Những con đường trong khu phố cổ Hà Nội là thiên đường của những ai muốn mua những đĩa nhạc và phim ảnh giá rẻ. Nhiều cửa hàng bày bán công khai những đĩa CD, VCD và nhu liệu sao chép lậu. Tại đây, người ta có thể mua đủ mọi thứ, từ album nhạc mới nhất của ban U2 cho tới trò chơi điện tử “World of Wracraft” với giá khoảng 1 đô la rưỡi.
Tình trạng này có phần chắc là sẽ thay đổi trong nay mai. Việt Nam dự kiến trở thành hội viên WTO vào cuối năm nay, và phải chấp hành ngay hiệp định có tên là Những khía cạnh thương mại của quyền tài sản trí thức, gọi tắt là TRIPS. Hiệp định này đòi hỏi các nước tham gia phải tôn trọng những quy định quốc tế về tác quyền và thương hiệu.
Một người làm chủ cửa tiệm bán CD và DVD ở Hà Nội cho biết như sau:
Về mặt lý thuyết, việc Việt Nam tham gia hiệp định TRIPS không khiến cho tình hình thay đổi nhiều. Việt Nam vốn có nghĩa vụ bảo vệ quyền tài sản trí thức của Mỹ dựa theo hiệp định thương mại song phương ký năm 2004. Một đạo luật về tài sản trí thức khá nghiêm khắc cũng bắt đầu co hiệu lực từ tháng 7 vừa qua. Tuy luật lệ của Việt Nam thỏa mãn những đòi hỏi của hiệp định TRIPS, việc chấp hành lại rất lỏng lẻo.
Ông Tom Truetler là một luật sư đại diện cho nhiều công ty nước ngoài ở Việt Nam. Ông cho biết như sau về hiệp định TRIPS:
Theo hiệp định TRIPS, giới hữu trách cần có các biện pháp trừng phạt hình sự có thể áp dụng và có tác dụng răn đe. Nhưng cho đến nay chính phủ vẫn chưa áp dụng các biện pháp trừng phạt hình sự trong nhiều vụ án liên quan tới quyền tài sản trí thức.
Phần lớn các máy tính ở Việt Nam dùng phần mềm sao chép lậu của Microsoft
Luật sư Treutler nói thêm rằng: khi cảnh sát bắt những kẻ vi phạm, họ thường để cho những người đó được nộp những khoản tiền phạt tượng trưng. Ông Treutler nói rằng hiệp định TRIPS và đạo luật mới có thể giúp làm thay đổi tình hình:
Thực ra thì luật lệ hiện nay rất tốt. Việc chấp hành chỉ cần nghiêm hơn một chút là được.
Một số các chuyên gia cho rằng Việt Nam sẽ không chấp hành mạnh mẽ luật lệ về quyền tài sản trí thức cho tới khi nào có thêm nhiều ca nhạc sĩ, những nhà sản xuất phim ảnh và những người sản xuất phần mềm điện toán người Việt được hưởng lợi từ công tác bảo vệ tác quyền. Hiện giờ, những luật lệ về tác quyền chỉ khiến cho chi phí của doanh nghiệp Việt Nam gia tăng mà thôi.
Ông Hoàng Minh là người giữ chức phụ tá giám đốc của công ty dệt may MHG. Những máy tính của công ty ông lâu nay vẫn dùng phần mềm sao chép lậu của Microsoft, như phần lớn các máy tính khác ở Việt Nam. Ông Minh cho biết thêm như sau:
Vấn đề bây giờ là Microsoft tiến vào Việt Nam, Việt Nam vào WTO, và họ được bảo vệ tác quyền, bảo vệ thương hiệu. Vì vậy các doanh nghiệp như chúng tôi phải mua nhu liệu của họ.
Ông Minh nói rằng công ty ông sẽ phải mất từ 30 đến 40 ngàn đô la để mua nhu liệu.
Những thương gia khác ở Việt Nam thì cảm thấy vui mừng trước những luật lệ nghiêm khắc hơn về tác quyền. Ông Nguyễn Quốc Kỳ, giám đốc công ty lữ hành Vietravel, hy vọng là luật mới sẽ giúp ông bảo vệ thương hiệu của mình. Ông cho biết như sau về tình hình hiện nay:
Vietravel rất nổi tiếng ở Việt Nam và cũng được thế giới biết đến. Sau khi công ty chúng tôi nổi tiếng thì nhiều người ở đây đã dùng những cái tên na ná để làm thương hiệu của mình. Thí dụ như họ đặt tên Vietrang, Vietrang Travel, Vietrang Tour, Vietour. Có rất nhiều cái tên như vậy.
Gửi ý kiến của bạn
