WTO Chấp Thuận VN Gia Nhập Tháng 12
- VN Lo Ngại Chất Lượng Hàng Còn Kém
GENEVA -- Bản phúc trình sơ thảo WTO mà hãng thông tấn AP có hôm Thứ Hai cho thấy luật pháp Việt Nam bây giờ đã phù hợp với các hiệp ước Tổ Chức Mậu Dịch thế Giới WTO, làm cho VN đủ điều kiện để trở thành nứơc hội viên thứ 150 của cơ chế này, theo bản tin từ Geneva của phóng viên AP Bradley S. Klapper.
Việt Nam là nền kinh tế tốc độ phát triển nhanh thứ nhì chỉ sau Trung Quốc, và Ngân Hàng Phát Triển Á Châu ADB tháng trứơc dự đoán rằng kinh tế VN sẽ tăng 7.8% năm nay.
Với dân số 84 triệu người, VN cũng là nứơc đông thứ nhì sau Nga còn ở ngoài WTO. VN đã xin gia nhập WTO từ năm 1995.
Bản phúc trình ghi ngày 19-10, sẽ trình ra một buổi họp cuối tuần này. Ủy ban đó sẽ khuyến cáo 149 qúôc gia WTO mở buổi họp vào tháng 11 để chính thức mời VN gia nhập.
Một khi việc VN gia nhập được chấp thuận, VN phải phê chuẩn hiệp ước. VN có thể trở thành nứơc hội viên toàn phần sau 30 ngày, khi đó, nghĩa là VN có thể gia nhập sớm là tháng 12, nhưng không kịp lúc VN tổ chức hội nghị APEC vào giữa tháng 11.
Nhưng VN đã sẵn sàng vào WTO chưa vẫn còn là cuộc tranh luận lớn giữa người Việt với nhau.
Bản tin nhan đề “Chất lượng hàng hóa Việt Nam đầy rẫy vi phạm” trên Đài Á Châu Tự Do RFA hôm 23-10-2006 ghi nhận rằng phẩm chất hàng VN vẫn không đồng bộ, trích:
“Sau 11 năm đàm phán gian khổ, chịu nhịn đủ bề, rồi Việt Nam cũng sắp xênh xang bước vào sân chơi thế giới, trước cả Liên bang Nga. Thế nhưng khi vào Tổ chức Thương mại Thế giới rồi thì liệu doanh nghiệp trong nước có thể cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài ngay tại sân nhà hay chăng "
Đó là viễn cảnh không mấy sáng sủa mà nhiều chuyên gia và lãnh đạo Việt Nam đang lo lắng. Lê Dân tìm hiểu về một khía cạnh là chất lượng sản phẩm và trình bày sau đây.
Khía cạnh đó là chất lượng và tiêu chuẩn sản phẩm. Thật ra đây là vấn để rất lớn của doanh nghiệp trong nước trước thềm WTO. Giới tiêu thụ chắc chưa quên những mặt hàng thời bao cấp, dù là nhập từ Trung Quốc hay của các nước anh em Đông Âu. Những đinh ốc bù lon không vặn được vào nhau, các linh kiện thay thế không đồng bộ theo kế hoạch, bản vẽ....
Kể từ thời đổi mới, tình trạng độc quyền bớt dần và sự cạnh tranh đã góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ. Tuy nhiên đã hơn thập niên qua, tình trạng hàng hóa kém chất lượng không những bớt đi, mà còn có chiều hướng gia tăng, có phần do thị trường ngày càng có thêm nhiều mặt hàng mới, nhiều doanh nghiệp mới.
Gần đây, khi Việt Nam bước những chặng chót để vào cánh cửa Tổ chức Thương mại Thế giới WTO, dư luận người tiêu dùng ngày càng thêm bức xúc với hàng loạt hàng hóa kém chất lượng, cân đong thiếu số lượng, ghi sai nhãn mác xuất xứ....
Nào là xăng pha acetôn và bơm không đủ định lượng, sắt thép xây dựng không bảo đảm tiêu chuẩn, điện kế chạy nhanh, bánh Trung thu bị buộc thu hồi sản phẩm, sữa bột pha loãng ghi sữa tươi...
Tệ nạn xăng dầu bán chất lượng nhập nhằng, cân đong gian lận. Có những trạm xăng còn gắn "chip" điện tử kỹ thuật cao để gian lận khách hàng. Khi hỏi về vụ xăng bị pha acetôn, một chủ tiệm sửa xe ở miền Đông Nam bộ cho biết:
“Mấy cây xăng đó là của tư nhân, không lẽ nó có hóa chất mà pha hay sao. Có cái là nó hay pha lẫn lộn các loại với nhau là một, với lại nó ăn gian cái đồng hồ.”
Hầu như trong khu vực nào cũng có hiện tượng hàng kém chất lượng, ghi nhãn mác sai đánh lừa người tiêu dùng, cân đong thiếu. Ngay mặt hàng sắt thép, được xem là cốt lõi của sự an toàn trong xây dựng, cũng bị sản xuất vô trách nhiệm.
Mỗi năm có khoảng 1 triệu tấn sắt thép được các cá nhân, đơn vị làm ra dưới dạng "làng nghề" đã có từ hàng trăm năm trước tại Bắc Ninh, Hà Tây, Thái Nguyên...Lượng thép đó không những sai phạm về kích thước, chất lượng, mà lại còn dám mang nhãn hiệu giả của các thương hiệu có tiếng như Tisco, VUC....
Ngay cả lúa gạo là mặt hàng chủ lực của Việt Nam sau dầu khí, chất lượng cũng bị thả nổi. Gạo xuất khẩu bị pha tạp quá cao, gạo thơm kém thơm hơn gạo Thái Lan...khiến các nước nhập khẩu gạo Việt Nam phải bỏ thấp giá để trừ hao. Một nhà nông ở đồng bằng sông Cửu Long phân trần:
“...nông dân mình bán ra, là đúng Jasmin đúng chất lượng. Còn pha trộn vô đâu có do nông dân đâu, toàn là do thương buôn, công ty hay mấy chỗ lo xuất khẩu thôi...”
Các hiện tượng đó, đối chiếu với viễn cảnh Việt Nam sắp tham gia vào Tổ chức Thương mại Thế giới WTO cùng 149 nước thành viên khác, vào nơi mà tự do cạnh tranh được đề cao, thì hầu như viên chức nào, chuyên viên nào, cũng bi quan.
Một là phải có sự giúp đỡ từ bên ngoài. Hai là phải chuyển đổi, nếu muốn còn làm. Chuyển sang hẳn cái khác, hay phá sản luôn...”