NSW: Cư dân Sydney đang bị mất nhà ở mức độ kỷ lục vì không kham nổi số tiền trả nợ hàng tháng quá cao, giá xăng tăng vọt và mức nợ cá nhân quá nhiều. Các số liệu mới nhất của NSW Supreme Court cho thấy số nhà bị các cơ quan tài chánh lấy lại đã lên đến mức gần 5000 căn một năm - nhiều hơn gấp đôi cách đây ba năm.
Trong năm 2002 có 2189 căn bị ngân hàng lấy lại vì người vay không còn khả năng trả nợ. Trong thời gian 12 tháng tính tới tháng Ba năm nay, con số này đã tăng tới 4873 căn - hơn gấp đôi dưới thời Paul Keating với lãi suất lên tới 17 phần trăm trong năm 1990. Các đại lý địa ốc ở Sydney báo cáo mức bán các căn nhà bị thu hồi bởi ngân hàng (mortgagee sales) đã tăng vọt sau hai lần tăng lãi suất trong tháng Năm và tháng Tám. Kể từ năm 2002 có tổng cộng bẩy lần gia tăng mức lãi suất chính thức.
Ông Ray Dimarco, chủ nhân phòng địa ốc PRD National Liverpool, nói rằng: “Tình trạng địa ốc hiện nay rất buồn bã. Chúng tôi có một số trường hợp khi mà các chủ nhà giao chìa khóa họ vẫn lau chùi bếp và phòng tắm. Họ vẫn rất hãnh diện với căn nhà của họ.” Ông Dimarco nói rằng thị trường bị giảm giá tới 25 phần trăm trong một số khu vực ở Sydney. Chỉ cách đây vài năm nhiều người đã vay mượn rất nhiều để mua một căn nhà $400,000 và giờ đây không thể bán trên $300,000. Ông cho biết không có mẫu hình nhất định nào đối với những người không còn khả năng trả nợ, họ là các gia đình, những người độc thân, các nhà đầu tư và một số người về hưu.
Hai căn nhà liền nhau ở đường Roth Street, Casula, bị ngân hàng lấy lại là một dấu hiệu cho thấy tình trạng căng thẳng đang gia tăng. Hai căn duplex ba phòng ngủ này, được xây cách đây ba năm, đã được bán khoảng $375,000 mỗi căn. Các tấm bảng “mortgagee sales” cũng xuất hiện ở sân trước của các căn nhà ở Prestons và Lurnea, gần Liverpool. Các căn nhà này được bỏ trống ngày hôm qua với các tấn bảng quảng cáo cho biết ngày đấu giá là 28 tháng Chín.
Tại Annandale, một căn nhà bị ngân hàng thu hồi, được mua cách đây 18 tháng với giá $750,000 đang được rao đấu giá. Nhưng nó cũng chỉ thu hút được rất ít người săn tìm các căn nhà thật rẻ. Tại buổi đấu giá, căn nhà ở đường Susan Street này đã không có người nào bỏ giá cả. Trước buổi đấu giá, ông Matthew Meynell, giám đốc Centrury 21 City West, trông đợi căn nhà ba phòng ngủ, hai phòng tắm này sẽ được bán với giá khoảng $550,000. Sau đó một người đề nghị một cái giá rất bèo, chỉ có $330,000 đô-la. Và căn nhà này không phải là căn duy nhất ở Annandale bị ngân hàng thu hồi. Ông Meynell cho biết có một số căn nữa sắp được đấu giá trong vài tuần tới.
Trong khi đó vị Thống đốc Ngân hàng Trung ương sắp mãn nhiệm, ông Ian Macfarlane, vừa khuyến cáo rằng lãi suất sẽ gia tăng thêm nữa. Lãi suất đã tăng ba lần kể từ khi ông Howard chiến thắng cuộc bầu cử 2004 phần lớn nhờ vào lời hứa giữ lãi suất thấp hơn Lao Động. Nhưng ông Mcfarlane, người sẽ về hưu trong tuần này, nói rằng ông rất thất vọng với lời hứa trong khi tranh cử của ông Howard bởi vì nó ngụ ý Ngân hàng Trung ương không hoạt động độc lập.
Ông Howard phủ nhận tỷ lệ nhà bị ngân hàng thu hồi chẳng liên hệ gì đến lãi suất. Thế nhưng Thủ lãnh Đối lập Liên bang, Kim Beazley, tố cáo sự bội ước của chính phủ Howard đã gây ra các sự ùn tắc trong nền kinh tế. Ông Beazley nói với đài truyền hình số 10 ngày hôm qua rằng: “DDây là thực tại lãi suất mới mà chúng ta đang đối đầu, và thực tại lãi suất mới này là một sản phẩm của sự thất hứa của ông Howard trong cuộc bầu cử vừa qua.” Và ông Howard đã phản ứng rằng lãi suất vẫn thấp hơn dưới thời chính phủ Paul Keating, lên tới 17 phần trăm trong năm 1989.
Lao động đang gia tăng chỉ trích Chính phủ về lãi suất, với Thủ lãnh Đối lập nói rằng lãi suất gia tăng đang làm điêu đứng giới trung lưu Úc. Lao động đã đưa ra các số liệu không được công bố của Ngân hàng Trung Ương cho thấy chỉ riêng số tiền lời cho món nợ mua nhà đã chiếm hết 9,1% của lợi tức gia đình, so với chỉ có 6% trong năm 1989. Tuy nhiên vị Thủ tướng phản bác rằng gánh nặng tiền nợ nhà lớn hơn bởi vì giá nhà cao hơn, chứ không phải mức lãi suất.