Israel hờm súng… chờ đợi các nhà ngoại giao. Người ta có thể suy đoán rằng Hoa Kỳ… không suy đoán ra vụ khủng hoảng Trung Đông.
Trong các nước Tây phương, Hoa Kỳ tổ chức việc di tản kiều dân của mình trễ nhất. Trong tổng số 25 ngàn người mang quốc tịch Mỹ tại Lebanon có gần hai phần ba mang quy chế song tịch, vừa là công dân Mỹ vừa là công dân Lebanon. Họ có thể ở lại tương đối an toàn với thân nhân và gia đình, nhưng cũng còn chừng 9.000 công dân Mỹ phải đi.
Ngày 13 tháng Bảy, bộ Ngoại giao Mỹ mới báo động kiều dân về bất ổn tại Lebanon, ngày 19 mới nhắc lại điều ấy cho kiều dân tại Israel. Và từ nay đến Thứ Sáu, quân lực Mỹ phải tìm cách đưa kiều dân ra khỏi vùng lửa đạn, qua hai ngả là tầu bè và máy bay. Đường bộ coi như hết an toàn, hoặc đã bị phong tỏa.
Đây cũng là khoảng thời gian bận rộn cho các nhà ngoại giao để tìm giải pháp chữa lửa.
Nhưng, nhìn từ phía Israel, chính quyền Do Thái có những giải pháp nào"
Chiến cuộc bùng nổ sau khi lực lượng khủng bố Hezbollah từ Lebanon tràn qua lãnh thổ Israel bắn chết tám binh lính Do Thái và bắt hai người làm tù binh vào ngày 11 tháng Bảy. Một giải pháp chữa lửa là đòi Hezbollah phải trả tù binh cho Israel. Đó chỉ là giả pháp, không là giải pháp.
Thực ra, chuyện đột nhập và bắt cóc vẫn thường xảy ra và đã xảy ra một lần vào ngày 29 tháng Sáu tại dải Gaza phía Tây Nam lãnh thổ Israel khiến một binh lính Do Thái bị lực lượng Hamas bắt cóc.
Israel chỉ trả đũa dữ dội kể từ ngày 13, hai ngày sau, khi Hezbollah phóng hỏa tiễn tới tận hải cảng Haifa, thành phố lớn hàng thứ ba của dân Do Thái.
Biến cố bất ngờ ấy, bất ngờ cho Israel, chứng tỏ là Hamas có những võ khí nguy hại hơn dự đoán và sẽ đe dọa các thành phố khác, nhất là hai nơi tập trung dân số cao nhất, là hành lang từ Haifa tới Tel Aviv và từ Tel Avis qua Jerusalem. Quả nhiên là suốt một tuần, Hezbollah tiếp tục pháo kích ngày một sâu hơn vào lãnh thổ Israel, kể cả thánh địa Nazareth, dù quân lực Isreal đã nã pháo và không kích nhiều căn cứ hay đường chuyển vận của Hezbollah tại Lebanon.
Bây giờ, Israel tính sao"
Thế giới đều kêu gọi ngưng bắn và giải pháp ngoại giao được Liên hiệp quốc và nhiều nước đề nghị, kể cả Anh và Pháp. Cuối tuần này, Ngoại trưởng Condoleezza Rice của Hoa Kỳ cũng sẽ tới Israel thảo luận về giải pháp này. Đấy là phép dụng lễ.
Dụng lễ… lạy
Nhìn từ Tel Aviv, giải pháp "ngưng bắn" là một trò đùa vì mặc nhiên bảo toàn cơ sở và khả năng tấn công của Hezbollah. Trong quá khứ, thế giới cũng đã từng đề nghị giải pháp ấy và khi Isreal ngưng bắn thì các đối thủ chuẩn bị đạn dược võ khí để bất thần tấn công. Chấp nhận ngưng bắn là cho phép Hezbollah tồn tại và chọn thời điểm tấn công nữa.
Trong cuộc khảo sát dân ý ngày hôm qua 18, đại đa số tới 86% dân Do Thái cho rằng việc tấn công Hezbollah là chính đáng. Cầm đầu phe đối lập chủ chiến là nguyên Thủ tướng Biyamin Netanyahu đã có một phản ứng mà đảng Dân chủ tại Mỹ không thể có được: không lên tiếng đả kích chính quyền của Thủ tướng Ehud Olmert và lên tiếng trước Hạ viện ủng hộ việc tấn công.
Ông là một đồng chí của nguyên Thủ tướng Ariel Sharon và Olmert mà đứng qua phía đối lập vì Sharon đã đơn phương nhường đất cho dân Palestine để cầu hoà - mà không xong.
Thay vì đả kích chính quyền về hậu quả của chánh sách cầu hòa ấy, Netanyahu đã giữ im lặng: Israel đang trong thời chiến. Vì vậy, Thủ tướng Olmert không thể nhượng bộ thêm qua giải pháp "ngưng bắn" các nước đề nghị.
Một giải pháp ngoại giao khác là ngưng bắn để các đơn vị võ trang của Liên hiệp quốc vào kiểm soát vùng trái độn giữa Lebanon và Israel. Với dân Do Thái, đội quân Mũ lam của Liên hiệp quốc là các bà già trầu cầm súng nước.
Họ sẽ canh chừng Israel rất kỹ nhưng ngoảnh lưng lại quân khủng bố Hezbollah. Năm kia, khủng bố đã đánh tan trụ sở của Liên hiệp quốc tại Iraq khiến một Phụ tá Tổng thư ký đầy thiện chí, đức độ và uy tín bị thiệt mạng dưới đống gạch vụn mà Liên hiệp quốc chẳng làm gì được, ngoài quyết định tháo chạy.
Năm 1967, cũng Liên hiệp quốc đã đột ngột rút quân khỏi khu vực Sinai, theo lời yêu cầu của Egypt mà không cho Israel biết trước. Kết quả là Israel bị tấn công và cuộc chiến ấy mới dẫn tới việc dân Do Thái chiếm luôn Tây ngạn sông Jordan. Năm ngoái, Israel trả lại khu vực ấy cho dân Palestine thì bị khủng bố Hamas của Palestine rồi khủng bố Hezbollah của Lebanon, do Syria và Iran yểm trợ phía sau, đột kích và bắt cóc.
Vì vậy, ngưng bắn hay ngoại giao quốc tế là những giải pháp mà dân chúng và lãnh đạo Israel không thể chấp nhận được, ngày nào mà Hezbollah không bị tiêu diệt và các kho võ khí đủ loại của họ bị tịch thu.
Không dụng lễ thì đành phải dụng binh. Nhưng dụng binh cũng có nhiều cách.
Dụng binh vô dụng
Cho đến nay, như Bill Clinton đã làm tại Kosovo, Israel đã dùng cách "sạch", là chiến dịch không tập.
Các quân chủng Không quân trên thế giới thường đề cao giải pháp ấy, vì có vẻ an toàn hơn về cả quân sự lẫn chính trị, nhất là chính trị. Nhưng, người Mỹ và cả người Việt đều biết rằng giải pháp ấy vô hiệu sau khi Hoa Kỳ liên tục oanh kích Bắc Việt mà không chặn nổi việc Hà Nội chuyển quân từ Bắc vào Nam. Chuyện Kosovo năm 1998 là ngoại lệ, không là quy luật. Trong chiến dịch "Bão Sa Mạc" năm 1991, quân lực Mỹ cũng đã không tập Iraq, nhưng chỉ để chuẩn bị đổ quân mà thôi.
Israel có thể tăng cường không tập Lebanon để gây sức ép cho một giải pháp ngoại giao, nhưng giải pháp ngoại giao nào thì cũng chỉ dẫn đến sự tồn tại của kẻ thù hiếu chiến, như Hiệp định Paris đã cho thấy tại Việt Nam! Quân đội Lebanon hay lính Mũ lam Liên hiệp quốc không thể tiêu diệt các cơ sở khủng bố và đặc công Hezbollah trong các hậu cứ của Hezbollah tại miền Nam Lebanon.
Không tập rồi mà không làm gì thêm chỉ là giải pháp ngoại giao có một chút bắp thịt, và không thể thỏa mãn mục tiêu của Israel. Thủ tướng Olmert mà chấp nhận điều ấy là chính quyền ông bị khủng hoảng và phe bảo thủ sẽ lên cầm quyền.
Ngoài cách "sạch" là không tập từ xa, là dụng binh vô dụng, thì còn cách "bẩn". "Bẩn vì chính trị hơn là vì vệ sinh hay luân lý: phải đổ quân vào Lebanon truy lùng và tiêu diệt cho sạch Hezbollah. Đây là dụng binh đích thực.
Dụng binh đích thực
Mục tiêu sinh tồn của Israel là phải nhổ sạch nọc rắn Hezollah đang lợi dụng sự bất lực của chính quyền Beirut lẩn trốn trong lãnh thổ Lebanon. Muốn đạt mục tiêu ấy, Israel chỉ còn phép dụng binh triệt để. Vụ không tập từ ngày 13 đến nay có thể là màn "tiền pháo', để chuẩn bị cho màn "hậu xung".
Quân lực Israel sẽ không đổ bộ vào chiếm đóng lãnh thổ Lebanon - căng mỏng như vậy là tự sát và mặc nhiên cho đối phương lợi thế ngoại giao. Ngược lại, binh lính Israel sẽ tiến vào rất sâu, tới những nơi cần thiết nhất để phá hủy cơ sở và nhân lực Hezbollah đồng thời tiệu diệt các kho võ khí, cả vạn hoả tiễn sẽ có ngày bắn vào lãnh thổ Israel.
Nếu đạt mục tiêu ấy, quân Israel sẽ rút, Hezbolllah bị tê liệt ít nhất vài năm và hai thế lực chứa chấp hay yểm trợ Hezbollah, gần là Syria xa là Iran, phải tính cách khác. Đấy là lúc người ta mới nói đến giải pháp ngoại giao quốc tế đứng đắn, nhằm bảo vệ chế độ Beirut - do dân bầu lên - và sự ổn định lâu dài cho Lebanon. Lúc ấy, các nước Hồi giáo có ảnh hưởng như Saudi Arabia và Egypt cũng sẽ tích cực can thiệp, sau khi đã tiêu cực can gián Tel-Aviv vào tuần qua. Hai xứ này rất thông cảm với phản ứng của Israel và cho rằng Hezbollah mới là nguyên nhân.
Sau khi lộ diện, ra tranh cử và đánh đòn cả văn cả võ, Hezbollah bị phá tại Lebanon sẽ phải tìm ngả khác để hiện hữu và gây tiếng vang theo sở trường của mình: khủng bố, phá hoại và bắt giữ con tin… ở nơi khác. Chúng ta sẽ trở lại giả thuyết này trong một dịp khác.
Chứ riêng với Israel, việc quân lực - mệnh danh là Lực lượng Phòng vệ Israel - sẽ tiến vào Lebanon là một đòi hỏi tất nhiên.
Từ ngày 19, người ta đã nghe nói đến việc này. Nhưng những tin tức mâu thuẫn về việc binh lính Israel đã hay chưa tiến vào Lebanon có khi chỉ là màn hỏa mù hay tuyên truyền, từ phía Tel Aviv, để tình báo Israel kiểm điểm xem Hezbollah phản ứng ra sao, tái phối trí thế nào.
Israel sẽ đưa quân vào Lebanon vào thời điểm thuận tiện nhất. Có thể là sau khi kiều dân Tây phương đã được di tản để khỏi bị bắt làm con tin. Có thể là sau khi mọi giải pháp ngoại giao giả hiệu đều tan vỡ, sau khi chứng minh được thiện chí "dụng lễ" của Tel Aviv.
Nhưng không thể quá trễ…
Thế giới vốn hèn nhát và chủ hòa - vì vậy mới có nạn khủng bố - nên sẽ ồn ào xót xa thường dân bị tàn sát, chủ yếu là thường dân Lebanon. Chứ thường dân Do Thái bị sát hại đã nhiều mà chẳng là tin tức đáng loan tải. Cho nên dù sẽ vào Lebanon trong điều kiện thuận lợi nhất, Israel vẫn không thể trì hoãn quá lâu.
Chiến dịch đổ quân sẽ phải mở màn trong một thời gian rất ngắn, có thể là sau cuối tuần này.
Và nếu chuyện ấy không thành vì những cản trở ngoại giao, đến lượt Syria sẽ bị áp lực quân sự, chính quyền Damascus của Tổng thống Bashar al-Assad sẽ đổ vì chuốc họa cho Syria khi yểm trợ Hamas và Hezbollah.
Thế còn Iran"
Người ta cho rằng Israel sẽ không đơn phương đánh vào cái gốc của Hezbollah và các lò chế tạo võ khí tàn sát của các giáo chủ Tehran tại Iran mà phải có phối hợp với Hoa Kỳ. Vào Iran bằng ngả nào nếu không bay qua lãnh thổ Iraq"
Giải pháp phối hợp ấy dường như chưa sẵn sàng: Hoa Kỳ không có một hàng không mẫu hạm nguyên tử nào hiện diện tại vùng Vịnh Ba Tư. Gần nhất là các mẫu hạm ngoài Đông hải, ngoài Thái bình dương. Muốn trở lại vùng Vịnh thì cũng mất từ một tuần đến bảy ngày.
Trong hiện tại thì ưu tiên của Mỹ chỉ là tìm điểm đón để bốc dân di tản đã. Cũng đủ cho truyền thông bận rộn loan tin và đảng Dân chủ lấy điểm: lãnh tụ Dân chủ tại Hạ viện là Nancy Pelosi yêu cầu chính phủ phải trang trải chi phí di tản cho dân Mỹ tại Lebanon. Bà quên là trước đây mình đã bỏ phiếu chống lại quyết định ấy!
Dĩ nhiên là bộ Ngoại giao đã thấy trước cái phép kiếm phiếu rẻ tiền này nên thông báo là không một công dân nào được bốc khỏi Lebanon sẽ phải trả tiền hết.
Giải quyết thủ tục chi tiêu ngân sách này cũng là một vấn đề lớn cho các chính khách trong mùa bầu cử. Chớ bộ!
Send comment
