Thứ Ba 9/5/06 vừa qua, tổng trưởng kinh tế đã cho trình làng ngân sách của tài khóa 2006-2007. Theo nhiều chuyên viên phân tích kinh tế thì đây là một ngân sách không được công bằng lắm vì chỉ nhắm vào việc giảm thuế cho những người có lợi tức thật cao, hoặc những người có lợi tức thật thấp, và quên hẳn đại đa số những người ở mức lương trung bình. Ngạch thuế tối thiểu được giảm từ 17 xu trên mỗi Úc Kim xuống còn 15 xu mỗi Úc Kim. Ngạch 42 xu và 47 xu cũng được giảm xuống còn 40 xu và 45 xu. Còn ngạch 30 xu vẫn không thay đổi gì cả. Và mức 30 xu mỗi Úc Kim này vẫn còn cao hơn mức thuế mà những tay giầu sụ đầu tư địa ốc phải trả (capital gain tax) đến 6.75 xu. Xin mời quý độc giả theo dõi bản lược dịch bài phân tích của ông Ross Gittins, chuyên viên phân tích kinh tế của nhật báo Sydney Morning Herald, được đăng tải ngày 10/5/06, tựa đề “An Embarass- ment Of Riches”, để có thể thấy rõ được vấn đề.<"xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
*
Có thể cái ngân sách chỉ cho mà không lấy này sẽ khiến chúng ta phải trả một giá thật đắt trong tương lai. Thế nhưng, hiện tại ông Peter Costello sẽ không mảy may lo nghĩ đến viễn ảnh đó. Và chúng ta cũng thế. Hãy cứ vui chơi trước đi!
Đây là một ngân sách thuộc loại kiếm phiếu trước kỳ tổng tuyển cử, mà trước mắt thì quả thực là không có cuộc tổng tuyển cử nào cả. Từ xưa đến giờ ít có khi nào, một tổng trưởng kinh tế lại sẵn sàng tung tiền ra vô số trong một tài khóa vốn không phải là năm có tổng tuyển cử.
Vì sao chính phủ lại rộng rãi quá thể như thế" Vì đây là ngân sách thuộc loại ngượng ngùng vì có quá nhiều thặng dư của ông Peter Costello: ngân quỹ quốc gia tràn trề quá đỗi trong thời điểm mà mọi người đều cảm thấy xót xa vì tiền xăng nhớt tăng vọt cũng như vì mức lãi suất gia tăng.
Thật ra thì chính phủ liên bang không có nhiệm vụ phải giúp đỡ người dân qua cơn khốn khó chỉ vì xăng nhớt tăng giá hoặc chỉ vì chúng ta mượn nợ quá nhiều trong cơn sốt nhà đất. Thế nhưng, trong lúc đa số người dân đang bị nhức tim vì những sự gia tăng giá cả và lãi suất này thì ông Costello làm sao có thể biện minh được việc thu hốt tiền thuế nhiều đến 22 tỷ Úc Kim hơn mức cần thiết để trang trải cho các chi phí của chính phủ" Nhất là khi ông liên tục khoe khoang rằng hiện nay chính phủ liên bang không còn nợ nần gì nữa cả. Chắc chắn là không thể nào biện minh được cho ai nghe cả, mặc dầu số tiền thặng dư này không phải từ những tiền thuế mà chúng ta - những người dân bình thường - phải đóng. Thật ra thì mức thặng thu này là tiền thuế đánh lên các công ty khoáng sản vốn đang phát triển tột bực nhờ vào nhu cầu tăng vọt của Trung Hoa.
Vì thế, phương pháp giải quyết vấn đề một cách êm thắm nhất trên bình diện chính trị cho chính phủ liên bang là thẩy ra tí đỉnh kẹo bánh để mua lòng dân chúng: tổng cộng khoảng 60 tỷ Úc Kim trong vòng 5 năm tới. Vì thế, trong tương lai, khi nghe đến sự phát triển nhanh chóng của Trung Hoa, xin đừng quên rằng chúng ta cũng đã được hưởng phần của mình trong đó.
Mặc dù đã tung tiền nhiều như thế, chính phủ Tự Do liên bang vẫn còn thặng dư đến hơn 15 tỷ Úc Kim cho tài khóa này và 11 tỷ Úc Kim cho tài khóa tới.
Dĩ nhiên là trong bất kỳ một cuộc giảm thuế nào thì vẫn có người được lợi nhiều hơn người khác. Trong khi những người có mức lợi tức thường niên khoảng $25,000 sẽ được giảm thuế đến hơn $19 một tuần, những người ở mức lương $40,000 đến $60,000 - có nghĩa là đại đa số những người đi làm - chỉ tiết kiệm được chưa tới $10 một tuần tiền thuế.
Thế nhưng, từ mức này trở đi thì người ta sẽ tiết kiệm được bộn bạc. Những người có mức lương thường niên $70,000 sẽ được bớt $26 một tuần và những người ở mức $150,000 sẽ được bớt $119 một tuần. Những tay giàu sụ với mức lợi tức $500,000 sẽ được giảm $254 một tuần và những kẻ có lương thường niên là 1 triệu Úc Kim sẽ được giảm thuế $446 mỗi tuần mà thôi!
Nói một cách khác, khi ông Costello tuyên bố rằng ngân sách của ông nhắm vào việc giúp đỡ các gia đình có mức lương trung bình thì chỉ có những kẻ điên khùng mới nên tin ông mà thôi. Sự gia tăng hết sức khiêm tốn của phụ cấp Family Tax Benefit cũng như những biện pháp để giúp đỡ các gia đình có con nhỏ trong vấn đề giữ trẻ chỉ là một bóng mờ không đáng kể khi so sánh với mức giảm thuế của những người giàu có.
Ông Costello đã khuất phục chào thua trước những áp lực của giới doanh thương khi họ đòi hỏi “những cải cách thật sự” (real reform) trong chính sách thuế khóa. Khi họ dùng cụm từ “cải cách thật sự” họ muốn ám chỉ đến mức thuế mà chính họ phải trả, thế thôi. Bây giờ thì mức thuế 47 xu đã được giảm xuống còn 45 xu và chỉ có những người nằm trong số 2% có mức lợi tức cá nhân cao nhất nước mới phải đóng mà thôi.
Hơn thế nữa, việc hủy bỏ thuế đánh trên tiền lấy ra từ quỹ hưu bổng sẽ chỉ làm lợi thật nhiều cho những kẻ có lợi tức cao trong khi những người có lợi tức thấp chẳng được lợi lộc bao nhiêu.
Chỉ khi nào người ta nhận thức được rằng việc tung tiền qua cửa sổ này chẳng hề nhắm vào các gia đình có mức lợi tức trung bình - có nghĩa là những cử tri dễ dàng thay đổi cách đầu phiếu của mình (swinging voters) - thì người ta mới biết được sự tính toán mang đầy tính trục lợi chính trị đằng sau ngân sách này: nếu chính phủ cần phải chi tiêu thật nhiều để làm giảm thiểu mức thặng thu trong một năm không có tổng tuyển cử thì chính phủ sẽ ngoài mặt hô hào rằng những chi tiêu này là để đáp ứng nhu cầu nhưng thật ra thì chỉ tưởng thưởng cho giới cử tri giàu có vốn trung thành yểm trợ mình (well-off heartland supporters) vốn không được đại đa số các cử tri bình thường ưa thích gì lắm.
Ý tưởng cho rằng chúng ta cần được giảm thuế để bù đắp cho việc lãi suất gia tăng quả là một ý tưởng quái đản, giống như cách suy nghĩ rằng người ta có thể nốc thêm rượu để trị bệnh nhức đầu sau một cơn say vậy. Nói một cách khác, khi chúng ta tiêu xài số tiền chúng ta có thêm được nhờ vào việc giảm thuế thì chúng ta lại càng tạo thêm áp lực cho lạm phát gia tăng để rồi tổng nha ngân khố lại phải tăng lãi suất một lần nữa để kềm hãm mức lạm phát.
Và bây giờ, chúng ta có chính sách kinh tế (budgetary policy) và chính sách về lãi suất (interest rate policy) giằng co, kéo về hai hướng khác nhau. Đây quả không phải là một công thức để giảm thiểu nguy cơ lãi suất gia tăng thêm nữa.
Một điểm đáng quan ngại khác về việc tiêu xài quá mức của ngân sách vừa được công bố là chuyện việc tiêu xài này có liên quan đến chuyện chi tiêu ngân quỹ vốn dựa vào mức thu nhập ngắn hạn, tạm bợ (temporary revenue). Trong quá khứ, cứ mỗi lần có bộc phát (boom) về mức khoáng sản được xuất cảng thì y như rằng sau đó là một sự phá giá (bust) của khoáng sản. Có ai bảo đảm được sự bộc phát kỳ này sẽ khác xưa"
Ông Costello đang làm một việc vốn đã đưa chính phủ Bobb Carr (của tiểu bang NSW) vào vòng khổ lụy: chi tiêu tất cả những lợi tức thu nhập được trong những năm kinh tế bộc phát, để rồi quen với thói tiêu xài như thế trong những năm sau đó khi không thể nào khứng chịu nổi kinh phí vì kinh tế suy thoái.
Ông Costello cố biện minh cho việc tiêu xài phung phí này bằng cách tuyên bố rằng đấy là “một sự đầu tư cho tương lai.” Thế nhưng, hầu như rất ít phần chi tiêu trong ngân sách này có thể được liệt kê như thế.
Gửi ý kiến của bạn
