HÀ NỘI.-Như Việt Báo đã loan tin hôm Thứ Tư về cuộc biểu tình của hơn 100 dân làng ngăn chận xe rác. Cũng hôm Thứ Tư, báo trong nước đã tường thuật với nhiều chi tiết hơn.
Theo ký giả quốc nội, trong suốt hai ngày 11 và 12.9.1999, hầu như toàn bộ rác thải ở nội thành Hà Nội đã không được dọn. Những đống rác tú hụ nằm chềnh ềnh trên rất nhiều đường phố lớn. Sự kiện có một không hai này xảy ra không phải do công nhân của Cty môi trường đô thị Hà Nội (MTĐTHN) đình công, mà là do những người dân sống xung quanh bãi rác Nam Sơn (nằm trên địa bàn huyện Sóc Sơn, cách trung tâm thành phố 48km) không cho các xe chở rác đến đổ rác tại đây. Dưới đây là trích đoạn các thông tin này.
Người dân Hà Nội không hiểu nổi tại sao rác lại không được thu gom như mọi ngày. Đi trên bất cứ đường phố nào cũng đều gặp những đống rác to, nhỏ nằm rải rác, nhất là những phố đông dân cư, khu chợ, rác ùn thành đống to. Bên cạnh cổng Toà án, chúng tôi (phóng viên nhà nước CSVN) gặp chị Kha, nhân viên tổ 18 XN Môi trường Đô thị 2 - Hoàn Kiếm. Chị nói: Chúng tôi cũng chưa biết là đổ rác đi đâu, chỉ được lệnh dọn rác, đưa đến phố nào vắng, chờ xe.
* Khi bãi rác không được “ăn” rác
Bãi rác Nam Sơn là cách gọi nôm na, chứ tên chính thức của nó là Xí nghiệp quản lý chất thải Nam Sơn, thuộc Cty MTĐTHN. Nằm trên diện tích theo thiết kế rộng đến 13,5 hecta, trên địa bàn hai xã Hồng Kỳ và Nam Sơn của huyện Sóc Sơn; theo lời mô tả của bà Lan - Trưởng Phòng Hành chính Cty MTĐTHN thì đó là bãi rác lớn nhất toàn quốc hiện nay và là nơi chứa hầu hết rác thải của Hà Nội. Mới được đưa vào hoạt động từ ngày 25.5.1999, chỉ sau chưa đầy 4 tháng, nó đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân nơi đây.
Ông Phạm Hưng Quốc - Giám đốc Xí nghiệp - cho hay từ 19 giờ ngày 10.9, Xí nghiệp không tiếp nhận được một xe rác nào về đây (bãi rác Nam Sơn). Nhiệm vụ của chúng tôi là xử lý rác, rác không về thì tôi cũng chẳng biết phải làm thế nào!
Theo ông Quốc, người dân không phản đối xí nghiệp. Họ chặn xe từ ngoài đường, cách xí nghiệp khoảng 1km.
Cả 37 hộ dân ở xóm Hoà Bình, xã Hồng Kỳ, đã thống nhất chặn xe rác. Đó là buổi tối thứ 6, trời mưa khiến con đường nhựa này vô cùng lầy lội và mùi xú uế bốc lên không thể chịu được - bà Truy 64 tuổi nói với nhóm phóng viên báo Lao Động trưa 12.9. Họ đã làm một rào chắn vô hình (vì không có bất cứ thanh chắn nào) ở con đường cách cổng xí nghiệp non một cây số.
Theo những người phụ nữ, thì dân xóm Hoà Bình chặn xe rác, vì bãi rác Nam Sơn đã gây ô nhiễm, ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của họ. Nước ở con suối Cầu Lai bao quanh bãi rác và trong giếng của một số hộ dân đã ngả sang màu nước luộc hến. Chúng tôi không thể dùng được thứ nước ấy nữa - một phụ nữ trung niên nói - Chúng tôi đã kiến nghị lên xã, lên huyện nhiều lần, mà không được giải quyết. 270 lượt xe rác mỗi ngày (70 lượt ban ngày và 200 lượt ban đêm) làm cho con đường nhựa chạy qua xóm ngập ngụa rác và đất bẩn. Trời nắng cũng khổ, mà trời mưa cũng khổ. Hàng ngày lại có xe chở nước đi rửa đường. Do hệ thống rãnh thoát hai bên đường không tốt nên nước bẩn tràn cả vào nhà, vào vườn của dân.
Người dân xóm Hoà Bình yêu cầu phải có mức bồi thường thoả đáng cho thiệt hại mà họ phải chịu. Thứ nhất về khoản bồi thường đất đai mà họ đã phải cắt để làm bãi rác. Người dân cho hay, theo thoả thuận trước khi lập bãi rác mỗi mét vuông đất được bồi thường 140 nghìn đồng. Nhưng cho đến nay họ mới chỉ nhận được 112 nghìn đồng/mét vuông. Người dân muốn hỏi tại sao lại có sự chênh lệnh giữa cam kết và thực tế" Thứ hai về khoản bồi thường do ô nhiễm môi trường. Theo kế hoạch sẽ có ba mức bồi thường một lần cho 20 năm tính theo đầu người: 9,6 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác dưới 100m; 7,2 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác từ 100 đến dưới 350m và 6 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác từ 350 đến dưới 600m. Theo những người dân thì họ muốn chỉ có một mức bồi thường cho tất cả mọi hộ dân. Những người sống ở cách bãi rác 601m cũng vẫn phải ngửi không khí bị ô nhiễm và uống nước bẩn - bà Sang, 62 tuổi, nói. Họ cũng cho rằng mức bồi thường cao nhất (9,6 triệu đồng) cũng chưa thoả đáng, vì từ ngày có bãi rác, lúa ở đây không trỗ được.
Trên thực tế, Xí nghiệp quản lý chất thải Nam Sơn mới chỉ sử dụng 6.500m vuông đất trong tổng số 13,5ha đất. Theo nguồn tin riêng của Lao Động, diện tích này đã chịu một lượng rác quá tải. Nhờ người đàn ông là thủ lĩnh giới thu gom rác dẫn đường, chúng tôi đã lọt được vào bãi rác từ phía sau. Công nghệ xử lý rác ở đây khá thô sơ: Rác được chôn trong những bể đất được tôn cao vài ba mét bằng những bao dứa chứa đất hoặc cát và có thể có chất khử trùng, dưới đáy có rải một lớp vải nhựa; sau khi đầy rác, người ta đổ đất lên trên. Những người thu gom rác cho biết mấy ngày gần đây hố rác đầu tiên đã đầy, nước thải từ rác chảy tràn ra ngoài tạo thành những vũng nước đen ngòm rồi thoát xuống suối Cầu Lai, khiến cá nổi lên chết.
200 lượt xe đặc chủng đến mỗi đêm khiến xóm Hoà Bình không còn yên bình nữa. Những người dân trung niên than phiền họ bị mất ngủ trong nhiều tháng qua.
Cũng báo này viết, Thành Ủy Hà Nội xác nhận là rác ngập Hà Nội chỉ vì dân ngăn chận xe rác.
“Sáng 12.9, UBND TP.Hà Nội có cuộc họp bất thường với Sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường, Sở Giao thông Công chính, để giải quyết nơi đổ rác. Lãnh đạo Thành uỷ UBND thành phố, cùng các ngành liên quan xuống các quận huyện, nơi có khả năng chứa rác, để tạm thời giải phóng rác trong nội thành. 3 giờ chiều ngày 12.9, tiếp chuyện với PV Lao Động qua điện thoại di động, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Hoàng Văn Nghiên khẳng định nguyên nhân của tình trạng rác ùn tắc trong nội thành là do nhân dân ở khu vực bãi rác Nam Sơn đã không cho đổ rác tại đây.”
Theo ký giả quốc nội, trong suốt hai ngày 11 và 12.9.1999, hầu như toàn bộ rác thải ở nội thành Hà Nội đã không được dọn. Những đống rác tú hụ nằm chềnh ềnh trên rất nhiều đường phố lớn. Sự kiện có một không hai này xảy ra không phải do công nhân của Cty môi trường đô thị Hà Nội (MTĐTHN) đình công, mà là do những người dân sống xung quanh bãi rác Nam Sơn (nằm trên địa bàn huyện Sóc Sơn, cách trung tâm thành phố 48km) không cho các xe chở rác đến đổ rác tại đây. Dưới đây là trích đoạn các thông tin này.
Người dân Hà Nội không hiểu nổi tại sao rác lại không được thu gom như mọi ngày. Đi trên bất cứ đường phố nào cũng đều gặp những đống rác to, nhỏ nằm rải rác, nhất là những phố đông dân cư, khu chợ, rác ùn thành đống to. Bên cạnh cổng Toà án, chúng tôi (phóng viên nhà nước CSVN) gặp chị Kha, nhân viên tổ 18 XN Môi trường Đô thị 2 - Hoàn Kiếm. Chị nói: Chúng tôi cũng chưa biết là đổ rác đi đâu, chỉ được lệnh dọn rác, đưa đến phố nào vắng, chờ xe.
* Khi bãi rác không được “ăn” rác
Bãi rác Nam Sơn là cách gọi nôm na, chứ tên chính thức của nó là Xí nghiệp quản lý chất thải Nam Sơn, thuộc Cty MTĐTHN. Nằm trên diện tích theo thiết kế rộng đến 13,5 hecta, trên địa bàn hai xã Hồng Kỳ và Nam Sơn của huyện Sóc Sơn; theo lời mô tả của bà Lan - Trưởng Phòng Hành chính Cty MTĐTHN thì đó là bãi rác lớn nhất toàn quốc hiện nay và là nơi chứa hầu hết rác thải của Hà Nội. Mới được đưa vào hoạt động từ ngày 25.5.1999, chỉ sau chưa đầy 4 tháng, nó đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân nơi đây.
Ông Phạm Hưng Quốc - Giám đốc Xí nghiệp - cho hay từ 19 giờ ngày 10.9, Xí nghiệp không tiếp nhận được một xe rác nào về đây (bãi rác Nam Sơn). Nhiệm vụ của chúng tôi là xử lý rác, rác không về thì tôi cũng chẳng biết phải làm thế nào!
Theo ông Quốc, người dân không phản đối xí nghiệp. Họ chặn xe từ ngoài đường, cách xí nghiệp khoảng 1km.
Cả 37 hộ dân ở xóm Hoà Bình, xã Hồng Kỳ, đã thống nhất chặn xe rác. Đó là buổi tối thứ 6, trời mưa khiến con đường nhựa này vô cùng lầy lội và mùi xú uế bốc lên không thể chịu được - bà Truy 64 tuổi nói với nhóm phóng viên báo Lao Động trưa 12.9. Họ đã làm một rào chắn vô hình (vì không có bất cứ thanh chắn nào) ở con đường cách cổng xí nghiệp non một cây số.
Theo những người phụ nữ, thì dân xóm Hoà Bình chặn xe rác, vì bãi rác Nam Sơn đã gây ô nhiễm, ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của họ. Nước ở con suối Cầu Lai bao quanh bãi rác và trong giếng của một số hộ dân đã ngả sang màu nước luộc hến. Chúng tôi không thể dùng được thứ nước ấy nữa - một phụ nữ trung niên nói - Chúng tôi đã kiến nghị lên xã, lên huyện nhiều lần, mà không được giải quyết. 270 lượt xe rác mỗi ngày (70 lượt ban ngày và 200 lượt ban đêm) làm cho con đường nhựa chạy qua xóm ngập ngụa rác và đất bẩn. Trời nắng cũng khổ, mà trời mưa cũng khổ. Hàng ngày lại có xe chở nước đi rửa đường. Do hệ thống rãnh thoát hai bên đường không tốt nên nước bẩn tràn cả vào nhà, vào vườn của dân.
Người dân xóm Hoà Bình yêu cầu phải có mức bồi thường thoả đáng cho thiệt hại mà họ phải chịu. Thứ nhất về khoản bồi thường đất đai mà họ đã phải cắt để làm bãi rác. Người dân cho hay, theo thoả thuận trước khi lập bãi rác mỗi mét vuông đất được bồi thường 140 nghìn đồng. Nhưng cho đến nay họ mới chỉ nhận được 112 nghìn đồng/mét vuông. Người dân muốn hỏi tại sao lại có sự chênh lệnh giữa cam kết và thực tế" Thứ hai về khoản bồi thường do ô nhiễm môi trường. Theo kế hoạch sẽ có ba mức bồi thường một lần cho 20 năm tính theo đầu người: 9,6 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác dưới 100m; 7,2 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác từ 100 đến dưới 350m và 6 triệu đồng/ người cho những ai ở cách bãi rác từ 350 đến dưới 600m. Theo những người dân thì họ muốn chỉ có một mức bồi thường cho tất cả mọi hộ dân. Những người sống ở cách bãi rác 601m cũng vẫn phải ngửi không khí bị ô nhiễm và uống nước bẩn - bà Sang, 62 tuổi, nói. Họ cũng cho rằng mức bồi thường cao nhất (9,6 triệu đồng) cũng chưa thoả đáng, vì từ ngày có bãi rác, lúa ở đây không trỗ được.
Trên thực tế, Xí nghiệp quản lý chất thải Nam Sơn mới chỉ sử dụng 6.500m vuông đất trong tổng số 13,5ha đất. Theo nguồn tin riêng của Lao Động, diện tích này đã chịu một lượng rác quá tải. Nhờ người đàn ông là thủ lĩnh giới thu gom rác dẫn đường, chúng tôi đã lọt được vào bãi rác từ phía sau. Công nghệ xử lý rác ở đây khá thô sơ: Rác được chôn trong những bể đất được tôn cao vài ba mét bằng những bao dứa chứa đất hoặc cát và có thể có chất khử trùng, dưới đáy có rải một lớp vải nhựa; sau khi đầy rác, người ta đổ đất lên trên. Những người thu gom rác cho biết mấy ngày gần đây hố rác đầu tiên đã đầy, nước thải từ rác chảy tràn ra ngoài tạo thành những vũng nước đen ngòm rồi thoát xuống suối Cầu Lai, khiến cá nổi lên chết.
200 lượt xe đặc chủng đến mỗi đêm khiến xóm Hoà Bình không còn yên bình nữa. Những người dân trung niên than phiền họ bị mất ngủ trong nhiều tháng qua.
Cũng báo này viết, Thành Ủy Hà Nội xác nhận là rác ngập Hà Nội chỉ vì dân ngăn chận xe rác.
“Sáng 12.9, UBND TP.Hà Nội có cuộc họp bất thường với Sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường, Sở Giao thông Công chính, để giải quyết nơi đổ rác. Lãnh đạo Thành uỷ UBND thành phố, cùng các ngành liên quan xuống các quận huyện, nơi có khả năng chứa rác, để tạm thời giải phóng rác trong nội thành. 3 giờ chiều ngày 12.9, tiếp chuyện với PV Lao Động qua điện thoại di động, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Hoàng Văn Nghiên khẳng định nguyên nhân của tình trạng rác ùn tắc trong nội thành là do nhân dân ở khu vực bãi rác Nam Sơn đã không cho đổ rác tại đây.”
Gửi ý kiến của bạn