Bản tiếng Việt: Thúy Chi - IRS/SPEC
Các mẫu câu hỏi-đáp trong bài báo này nhằm mục đích cung cấp cho người khai thuế các thông tin phổ quát về những trường hợp điển hình. Bạn đọc không nên trích dẫn và sử dụng chúng như các điều lệnh của luật pháp mà nên xem những ví dụ này như những yêu cầu về thông tin để tìm hiểu luật thuế vụ hiện hành qua những tình huống có thể xảy ra trong đời sống thường ngày. Do tính chất độc đáo và phức tạp của bộ luật thuế Liên bang, quý vị cần phải hiểu thật rõ những câu hỏi nêu ra trong những trường hợp đặc biệt này và nhất là cần phải tham khảo thêm các tài liệu cần thiết khác có liên quan đến mỗi trường hợp để chắc chắn có được lời giải thích hợp lý cho từng vấn đề.
1. Nhân viên của một xí nghiệp bị mất việc và trong thời gian nhận tiền thanh toán hợp đồng người này qua đời. Số tiền còn lại trong hợp đồng thanh lý vẫn tiếp tục được gởi trả cho người thừa kế là người vợ góa của nhân viên này trước ngày cuối của năm đó (năm nhân viên này qua đời). Số tiền còn lại trong hợp đồng thanh lý phải khai và đóng thuế như thế nào"
Số tiền phải thanh toán cho người làm công khi hợp đồng của họ đã kết thúc (severance pay) là các khoản tiền lương tiêu biểu phải đóng thuế FICA (Federal Insurance Contributions Act) vì người quá cố trước khi qua đời có đầy đủ quyền hạn pháp lý để nhận số tiền thanh lý hợp đồng lao động. Nhưng bất cứ số tiền nào trả cho người thừa kế hay được gộp vào tài sản của họ sau ngày cuối cùng của năm dương lịch khi người này qua đời đều được miễn thuế FICA (exempt from FICA). Thuế FICA là loại thuế an sinh xã hội và thuế y tế. Tiền thu từ hai loại thuế này được dùng để chi trả các khoản phúc lơị cho chính người lao động và gia đình của họ theo quy định của bộ luật về các khoản phân phối bảo hiểm của chính phủ Liên bang.
Các khoản tiền nào đã trả cho người thừa kế hay trở thành tài sản của người quá vãng trước ngày cuối cùng của năm người này qua đời sẽ phải đóng thuế FICA. Tuy nhiên, nhằm các mục đích liên quan đến việc khai thuế lợi tức, người nhận các khoản tiền này phải đóng thuế, hoặc nếu nguồn tiền này trở thành tài sản của người quá cố (the estate of the decedent), phần tài sản này phải đóng thuế. Các khoản tiền thanh lý hợp đồng của nhân viên đã qua đời được gởi đến cho người thừa kế hay gộp vào tài sản của người quá vãng dưới dạng mẫu đơn 1099-MISC để khai thuế.
Để bảo đảm việc người lao động đã qua đời nhận đủ số tín chỉ của hai loại phúc lợi, an sinh xã hội và y tế, tiền thanh lý hợp đồng chính nhân viên này nhận được trước mất phải được báo cáo trên mẫu W-2 như những khoản tiền lương phải đóng thuế an sinh xã hội và y tế (should be reported on Form W-2 as social security wages and Medicare wages). Mẫu W-2 này cũng là bảng lương cuối cùng của người này. Ngoài trường hợp kể trên chỉ những nguồn thu nhập (income) nào trả cho người quá cố mới được xem như các khoản "tiền lương (wages), tiền thưởng (tips), hoặc các khoản tiền thù lao khác (other compensation)."
2. Tiền nhận được khi làm thành viên của bồi thẩm đoàn với tư cách nghĩa vụ công dân (jury duty) có phải đóng thuế lợi tức hay không" Trường hợp người này trong thời gian làm bồi thẩm (juror) nhận được tiền bù lỗ xăng dầu đi từ nhà đến toà án (paid for mileage from home to the courthouse), số tiền này có cần phải khai để đóng thuế hay không"
Các khoản tiền nhận được trong thời gian làm công dân bồi thẩm được bao gồm trong tổng lợi tức phải đóng thuế. Xin tham khảo thêm phần 1.61-2(a)(1) về các quy chế thuế lợi tức của bộ luật thuế vụ [IRC - Section 1.61-2(a)(1)]. Tiền bù lỗ cho các chi phí đi từ nhà đến tòa án là phí đi lại (commuting expenses) nên cũng được bao gồm trong tổng lợi tức phải đóng thuế.
Có một ngoại lệ cho trường hợp này: Nếu nhân viên của một cơ quan hay xí nghiệp phải từ chối nhận số tiền này và tặng số tiền trả cho công tác bồi thẩm cho chủ cơ quan nơi người này làm việc để nhận đủ mức lương bình thường, khi đó khoản công tác phí này có thể được xem như một khoản tiền giảm thuế ngoại lệ (above-the-line) được dùng để quyết định mức tổng thu nhập sau khi điều chỉnh. Trong tình huống này, tiền thù lao bồi thẩm được khai giảm từ tổng lợi tức trong năm (the deduction for jury duty pay) phải được khai trên mẫu đơn thuế 1040.
3. Một khoản tiền chính thức trả cho một công nhân khi họ chấm dứt làm việc (với một người hay một cơ quan) có phải đóng thuế hay không"
Các khoản tiền thanh toán đồng bộ trong những trường hợp liên quan đến vấn đề thôi việc của một công nhân viên chức là kết quả của nhiều hành động khác nhau. Số tiền thanh toán (the settlement) có thể trả cho công nhân khi một bên vi phạm hợp đồng đã ký kết (a breach of contract), cho các thiệt hại nhân sự (a tort), hay việc vi phạm bất cứ điều nào trong các bộ luật của tiểu bang hay liên bang như Luật cấm phân biệt tuổi tác lao động (the Age Discrimination in Employment Act) hoặc bảo vệ công dân bị tàn tật (the Americans With Disabilities Act). Chẳng hạn, trong một vụ kiện, tất cả các yếu tố như hồ sơ về các khoản tiền bồi thường hoặc ý kiến của tòa án v.v. cần được cân nhắc kỹ lưỡng để quyết định số tiền được trả vì lý do gì. Trên thực tế, không có câu trả lời đơn giản cho những vấn đề như vậy.
Nói chung, các khoản tiền thanh lý hợp đồng lao động là tiền lương trả cho công việc được thực hiện và số tiền này phải đóng thuế lao động (FICA taxes). Nếu số tiền phải trả liên quan đến mối quan hệ làm việc (employment relationship) và số tiền phải trả căn cứ trên mức lương và những năm làm việc của người lao động, các yếu tố này cho thấy các khoản tiền thanh toán chính là thù lao làm việc (wages for employment).
Tiền lương nhận được thường phải đóng thuế lao động khi số tiền thực trả (actually paid) hoặc có ích lợi (contructively paid) cho người lao động. Các khoản thanh lý hợp đồng phải đóng thuế lao động trong năm số tiền này được phân phối cho người nhận. Thuế xuất đánh trên tiền lương và tiền lương phải đóng thuế lao động được căn cứ trên năm số tiền này được phân phối cho người nhận là người làm việc. Các khoản tiền này cũng đồng thời phải áp dụng các quy định của thuế thất nghiệp (FUTA tax) và thuế lợi tức tạm thu (income tax withholding).
Các mẫu câu hỏi-đáp trong bài báo này nhằm mục đích cung cấp cho người khai thuế các thông tin phổ quát về những trường hợp điển hình. Bạn đọc không nên trích dẫn và sử dụng chúng như các điều lệnh của luật pháp mà nên xem những ví dụ này như những yêu cầu về thông tin để tìm hiểu luật thuế vụ hiện hành qua những tình huống có thể xảy ra trong đời sống thường ngày. Do tính chất độc đáo và phức tạp của bộ luật thuế Liên bang, quý vị cần phải hiểu thật rõ những câu hỏi nêu ra trong những trường hợp đặc biệt này và nhất là cần phải tham khảo thêm các tài liệu cần thiết khác có liên quan đến mỗi trường hợp để chắc chắn có được lời giải thích hợp lý cho từng vấn đề.
1. Nhân viên của một xí nghiệp bị mất việc và trong thời gian nhận tiền thanh toán hợp đồng người này qua đời. Số tiền còn lại trong hợp đồng thanh lý vẫn tiếp tục được gởi trả cho người thừa kế là người vợ góa của nhân viên này trước ngày cuối của năm đó (năm nhân viên này qua đời). Số tiền còn lại trong hợp đồng thanh lý phải khai và đóng thuế như thế nào"
Số tiền phải thanh toán cho người làm công khi hợp đồng của họ đã kết thúc (severance pay) là các khoản tiền lương tiêu biểu phải đóng thuế FICA (Federal Insurance Contributions Act) vì người quá cố trước khi qua đời có đầy đủ quyền hạn pháp lý để nhận số tiền thanh lý hợp đồng lao động. Nhưng bất cứ số tiền nào trả cho người thừa kế hay được gộp vào tài sản của họ sau ngày cuối cùng của năm dương lịch khi người này qua đời đều được miễn thuế FICA (exempt from FICA). Thuế FICA là loại thuế an sinh xã hội và thuế y tế. Tiền thu từ hai loại thuế này được dùng để chi trả các khoản phúc lơị cho chính người lao động và gia đình của họ theo quy định của bộ luật về các khoản phân phối bảo hiểm của chính phủ Liên bang.
Các khoản tiền nào đã trả cho người thừa kế hay trở thành tài sản của người quá vãng trước ngày cuối cùng của năm người này qua đời sẽ phải đóng thuế FICA. Tuy nhiên, nhằm các mục đích liên quan đến việc khai thuế lợi tức, người nhận các khoản tiền này phải đóng thuế, hoặc nếu nguồn tiền này trở thành tài sản của người quá cố (the estate of the decedent), phần tài sản này phải đóng thuế. Các khoản tiền thanh lý hợp đồng của nhân viên đã qua đời được gởi đến cho người thừa kế hay gộp vào tài sản của người quá vãng dưới dạng mẫu đơn 1099-MISC để khai thuế.
Để bảo đảm việc người lao động đã qua đời nhận đủ số tín chỉ của hai loại phúc lợi, an sinh xã hội và y tế, tiền thanh lý hợp đồng chính nhân viên này nhận được trước mất phải được báo cáo trên mẫu W-2 như những khoản tiền lương phải đóng thuế an sinh xã hội và y tế (should be reported on Form W-2 as social security wages and Medicare wages). Mẫu W-2 này cũng là bảng lương cuối cùng của người này. Ngoài trường hợp kể trên chỉ những nguồn thu nhập (income) nào trả cho người quá cố mới được xem như các khoản "tiền lương (wages), tiền thưởng (tips), hoặc các khoản tiền thù lao khác (other compensation)."
2. Tiền nhận được khi làm thành viên của bồi thẩm đoàn với tư cách nghĩa vụ công dân (jury duty) có phải đóng thuế lợi tức hay không" Trường hợp người này trong thời gian làm bồi thẩm (juror) nhận được tiền bù lỗ xăng dầu đi từ nhà đến toà án (paid for mileage from home to the courthouse), số tiền này có cần phải khai để đóng thuế hay không"
Các khoản tiền nhận được trong thời gian làm công dân bồi thẩm được bao gồm trong tổng lợi tức phải đóng thuế. Xin tham khảo thêm phần 1.61-2(a)(1) về các quy chế thuế lợi tức của bộ luật thuế vụ [IRC - Section 1.61-2(a)(1)]. Tiền bù lỗ cho các chi phí đi từ nhà đến tòa án là phí đi lại (commuting expenses) nên cũng được bao gồm trong tổng lợi tức phải đóng thuế.
Có một ngoại lệ cho trường hợp này: Nếu nhân viên của một cơ quan hay xí nghiệp phải từ chối nhận số tiền này và tặng số tiền trả cho công tác bồi thẩm cho chủ cơ quan nơi người này làm việc để nhận đủ mức lương bình thường, khi đó khoản công tác phí này có thể được xem như một khoản tiền giảm thuế ngoại lệ (above-the-line) được dùng để quyết định mức tổng thu nhập sau khi điều chỉnh. Trong tình huống này, tiền thù lao bồi thẩm được khai giảm từ tổng lợi tức trong năm (the deduction for jury duty pay) phải được khai trên mẫu đơn thuế 1040.
3. Một khoản tiền chính thức trả cho một công nhân khi họ chấm dứt làm việc (với một người hay một cơ quan) có phải đóng thuế hay không"
Các khoản tiền thanh toán đồng bộ trong những trường hợp liên quan đến vấn đề thôi việc của một công nhân viên chức là kết quả của nhiều hành động khác nhau. Số tiền thanh toán (the settlement) có thể trả cho công nhân khi một bên vi phạm hợp đồng đã ký kết (a breach of contract), cho các thiệt hại nhân sự (a tort), hay việc vi phạm bất cứ điều nào trong các bộ luật của tiểu bang hay liên bang như Luật cấm phân biệt tuổi tác lao động (the Age Discrimination in Employment Act) hoặc bảo vệ công dân bị tàn tật (the Americans With Disabilities Act). Chẳng hạn, trong một vụ kiện, tất cả các yếu tố như hồ sơ về các khoản tiền bồi thường hoặc ý kiến của tòa án v.v. cần được cân nhắc kỹ lưỡng để quyết định số tiền được trả vì lý do gì. Trên thực tế, không có câu trả lời đơn giản cho những vấn đề như vậy.
Nói chung, các khoản tiền thanh lý hợp đồng lao động là tiền lương trả cho công việc được thực hiện và số tiền này phải đóng thuế lao động (FICA taxes). Nếu số tiền phải trả liên quan đến mối quan hệ làm việc (employment relationship) và số tiền phải trả căn cứ trên mức lương và những năm làm việc của người lao động, các yếu tố này cho thấy các khoản tiền thanh toán chính là thù lao làm việc (wages for employment).
Tiền lương nhận được thường phải đóng thuế lao động khi số tiền thực trả (actually paid) hoặc có ích lợi (contructively paid) cho người lao động. Các khoản thanh lý hợp đồng phải đóng thuế lao động trong năm số tiền này được phân phối cho người nhận. Thuế xuất đánh trên tiền lương và tiền lương phải đóng thuế lao động được căn cứ trên năm số tiền này được phân phối cho người nhận là người làm việc. Các khoản tiền này cũng đồng thời phải áp dụng các quy định của thuế thất nghiệp (FUTA tax) và thuế lợi tức tạm thu (income tax withholding).
Gửi ý kiến của bạn