* Weekend Việt Báo giới thiệu cùng bạn đọc bài viết của nhiếp ảnh gia Phạm Mạnh Tiến ghi lại một vài suy nghĩ về nghệ thuật nhiếp ảnh nhân cuộc triển lãm quy mô của Hội Ảnh Nghệ Thuật Việt Nam.
Sau hơn 50 năm thăng trầm cuộc đời đã tạm thấm đủ trong tim mạch. Nhân sinh quan về cuộc đời hẳn cũng đã nhiều thay đổi.
“Sống để làm gì"”
“Ý nghĩa của cuộc sống là gì"” có còn ai thắc mắc ...
Mọi việc trong cuộc đời phải chăng chỉ là tương đối.
Đi tìm sự tuyệt đối là đi tìm sự đau khổ .
Phải chăng hạnh phúc là biết vui, biết hạnh phúc với những gì mình có thể có được trong vòng tay của mình ... Đi tìm điều kiện về vật chất tiền bạc thì có lẽ khó nhưng đi tìm những niềm vui cho tinh thần mình thì có lẽ không khó lắm. Tôi muốn gửi ở đây vài niềm vui mình có thể tìm được trong tuổi già . Bên cạnh hạnh phúc với gia đình mình còn có thể tìm được nhiều niềm vui khác ... Điều kiện là hãy quên đi cái tôi, đừng có quá khó khăn với chính mình và những người thân thiết chung quanh mình ... Hãy tìm thêm hạnh phúc chung quanh mình qua những sáng tạo liên hệ đến nghệ thuật như văn thơ, hội họa, nhiếp ảnh ...
Khả năng sáng tạo ai cũng có, không ít thì nhiều, đủ để tạo những niềm vui không cùng cho tuổi già.
Hội họa khó hay không khó"
Vẽ như mình thấy hay vẽ như mình cảm nhận"
Vẽ như mình thấy là một khoa học.
Vẽ như mình cảm nhận là một nghệ thuật.
Nghệ thuật có nhiều tương quan đến sự sáng tạo, không bị gò bó ràng buộc. Vẽ như mình thấy thiếu sự sáng tạo.
Vẽ như mình cảm nhận mang nhiều tính chất sáng tạo và sắc thái mới hơn.
Sự vật trong cuộc đời vốn dĩ không toàn hảo thì tại sao mình phải giới hạn mình trong sự không toàn hảo ấy.
Hãy tự do sáng tạo nghệ thuật một cách tự nhiên không gò bó.
Hãy vẽ bằng tâm hồn của mình.
Trong nghệ thuật nhiếp ảnh nhiếp ảnh gia Dương Xuân Phương đã luôn dặn dò: “Hãy chụp hình bằng tâm hồn của mình”... Nhiếp ảnh gia Lê Văn Khoa sáng tạo một lối đi mới cho mình trong loạt hình “ Do You See What I See"” Mây không còn là mây ... Vỏ cây không còn là vỏ cây ... Những hình thái mới được tạo dựng. Mây hay vỏ cây hay bất cứ một tác nhân nào đó được dùng chỉ là phương tiện đưa đường cho sự cảm nhân của tác giả.
Trong hội họa ngày xưa một Modigliani với khuôn mặt dài ... Một Picasso với hình thể diễn đạt mới ... Một Hessam ngày nay với những ghi nhận táo bạo về đường nét và mầu sắc v..v... Đường nét và mầu sắc được ghi nhận lại qua ký ức cảm nhận của tác giả hơn là chủ đề đang có. Sáng tác bằng sự cảm nhận để tạo một sức sống mới, sáng tạo một đường hướng mới: “Do You See What I See"”.
Sáng tác trong sự cảm nhận cần thông hiểu chút ít về sự vật mình muốn diễn tả. Có thông hiểu mới cảm nhận được trung thực ý nghĩa của chủ đề mình muốn nói. Sáng tác như mình thấy là một sự ghi nhận máy móc thiếu xúc cảm. Thiếu xúc cảm thì tác phẩm sẽ khó có hồn được.
Chủ đề không có hồn chủ đề sẽ không tạo được xúc cảm cho người thưởng lãm.
Tác phẩm không tạo được xúc cảm cho người xem, tác phẩm khó có thể gọi là một tác phẩm nghệ thuật ...Tương tự như tranh thủy mạc “hình thần và ý” là ba điều kiện không thể thiếu trong một tác phẩm nghệ thuật .
Nghệ thuật là gì"
Nghệ thuật không phải là khoa học. Nghệ thuật không phải là một bài toán, một cộng với một là hai. Nghệ thuật có tính cách sáng tạo. Nghệ thuật có tính cách chủ quan.
Nghệ thuật có cá tính riêng biệt liên hệ với người tạo dựng. Một cộng với một không còn là hai.
Nghệ thuật là sự sáng tạo của con người có tiềm ẩn một ý niệm, một sắc thái đi vượt lên trên cái bản chất căn bản cố hữu của nó.
Nấu ăn, hội họa, điêu khắc, chụp hình, âm nhạc ... là những khoa học có những quy luật căn bản, có những kỹ thuật có thể học được. Chủ đề, bố cục, ánh sáng trong nhiếp ảnh hay chủ đề, bố cục, mầu sắc trong hội họa có đòi hỏi một sự hiểu biết tối thiểu về những quy luật căn bản trong việc ghi nhận chủ đề bằng ánh sáng hay bằng mầu sắc ... Điều kiện về chủ đề cần đơn giản, nguyên tác, mới lạ, mạnh bạo, có sự sáng tạo, có cảm xúc ... Nhưng sản phẩm được tạo dựng từ nhũng khoa học này có thể trở thành một sản phẩm nghệ thuật nếu nó mang thêm những cá tính chủ quan, sáng tạo của người tạo dựng nó. Hãy nhìn chủ đề của mình dưới nhiều khía cạnh, nhiều ý nghĩa khác nhau ... Mầu sắc, ánh sáng được sử dụng để diễn tả tâm tình của tác giả trên tác phẩm của mình. Kỹ thuật có cao thì sự cảm nhận mới có thể diễn đạt một cách toàn hảo. Nhưng kỹ thuật chỉ là một phần trong việc tạo dựng một tác phẩm nghệ thuật. Chủ đề, bố cục và ánh sáng hay mầu sắc chỉ là phần mỹ thuật trong hình thức. Phải chăng “Hình, thần và ý” mới là sự định lượng trọn vẹn cho một tác phẩm ... Nhưng nói cho cùng những gì viết ở đây cũng chỉ là một thoáng suy tư ...
Hãy sáng tác để tạo thêm sự sống, tạo niềm vui thêm cho mình ... còn phần định lượng rất là chủ quan trong nghệ thuật thì chẳng cần phải để ý đến làm gì nhiều cho mất niềm vui của mình đang mong đợi. Hãy sáng tác trong sự cảm nhận để không bị gò bó trong việc phát huy thực sự tiềm năng nghệ thuật trong mỗi cá nhân …
Phammanhtien 0904
Gửi ý kiến của bạn
