Nguyễn Ngọc Cường
(Tiếp theo mỗi thứ bảy)
- Chúa Giêsu gọi hai Tông đồ Phêrô và Andra (do Domenico Ghirilandaio vẽ)
- Bài giảng Tám Mối Phúc Thật (do Cosimo Rosselli và Piero di Cosimo vẽ).
- Chúa Giêsu trao chìa khóa cho Thánh Phêrô (do Peruginô vẽ).
- Bữa tiệc ly (do Cosimo Rosselli vẽ).
- Chúa Giêsu phục sinh (do Ghirilandaio vẽ) và Thánh Micae che chở xác Moshe (do Signorell vẽ) bị hư hại và được Arrigo Pallundang và Matteo da Lecce vẽ lại vào cuối thế kỷ XVI.
- Hai bên các vòm cửa sổ là hình 24 giáo hoàng tiên khởi của giáo hội (Do Fra Diamante, Ghirlandaio, Botticelli và Rosseloi vẽ).
Trần nhà nguyện ba đầu chỉ có bầu trời. Sau này Đức giáo hoàng Giulo II giao cho Michelangelo vẽ lại. Michelangelo khởi công ngày 10 tháng 10 năm 1508 và hoàn thành ngày 31/10/1512. Các bức vẽ kể lại công trình tạo dựng vũ trụ khởi nguyên cho đến sau nạn lụt Hồng Thủy.
Bắt đầu từ trên bàn thờ (Michelangelo đã bắt đầu vẽ từ cuối nhà nguyện):
- Thiên Chúa phân tách ánh sáng ra khỏi bóng tối.
- Thiên Chúa dựng lên mặt trời, mặt trăng và thảo lộc trên trái đất.
- Thiên Chúa phân tách đất liền khỏi nước, dựng nên biển cả và chim trời.
- Thiên Chúa tạo dựng lên con người. Ngài giơ tay dựng nên con người và trao ban thần khí cho thân xác con người. Thiên Chúa tạo dựng nên người nữ từ cạnh sườn Adong đang say ngủ.
- Con người phạm tội. Adong và Eva ăn trái cấm, Adong và Eva bị đuổi ta khỏi vườn địa đàng, chính giữa là cây Biết Lành Biết Dữ có con rắn quấn quanh. Thiên thần cầm gươm đuổi hai ông bà ra khỏi vườn.
- Noe đang tế lễ.
- Lụt Hồng Thủy. Con người thất vọng tìm đường thoát thân, trong khi nước lụt dâng cao, lên mãi.
- Noe say rượu.
Lòng khung cho các bức tranh đó là hình các trẻ em trong tư thế khác nhau. Tiếp đến là hình các ngôn sứ và các bà bói toán (Sibylle) có biệt tài ức đoán quá khứ vị lai. Họ tượng trưng cho tất cả nhân vật khôn ngoan thuộc mọi thời đại biết trước đấng cứu thế sẽ đến, và loan báo cho mọi người hay.
Bắt đầu từ phía bên phải: Ngôn sứ Giêrêmia đang trầm tư mặc tường đau đớn nghĩ đến số phận của thành Thánh Giêruselem-Sibylle nước Ba Tư đang đọc sách, ngôn ngữ Edêkiel tay cầm một văn bản viết trên giấy làm bằng say Papyrus mở một nữa. Sibylle Erythree đang lần dở từng trang sach ngôn sứ Joel đang đọc sách, ngôn sứ Idaia ngẩng đầu nhìn một thiên thần đang gọi ông, Sibylle vùng Cumana đang mở sách, ngôn sứ Daniel đang viết, một thiên thần nhỏ cầm sách cho ông. Sibylle nươc Lybbie lên ngai ngồi, ngôn sứ Jona được cá voi nhả ra đang ngạc nhiên về chuyện đã xảy ra.
Trên bốn góc của trần nhà nguyện có bốn cảnh lấy từ Kinh thánh cưu ước liên quan đến ơn cứu rỗi của sân Israel. Bên trái bàn thờ: Haman bị phạt vì đã muốn tân diệt dân Do Thái, bên phải: con rắn đồng được Môshê treo cao trong sa mạc. Ai bị rắn độc cắn nhìn lén nó sẽ được cứu sống, bên trái của cuối nhà nguyện: Giu-dít chặt đầu Holophernes. Đavít giết Gôliat.
Bên trên các cửa sổ là hình các nhân vật Cựu ước, tổ phụ Chúa Kitô. Các bức vẽ cũ đi để vẽ cảnh "Ngày phán xét chung". Lúc đó ông đã trên 60 tuổi. Michelangelo đã vẽ bức tranh này từ năm 1535-1541 dưới thời Đức Giáo Hoàng Phaolô III.
Bức họa cao 20m rộng 10m. Michelangelo dùng hết tài năng sáng tạo của mình để diễn tả cảnh sự thịnh nộ của Thiên Chúa trong ngày cánh chung khi Thiên Chúa ngự trên ngai vinh hiển phán xét mọi loài mọi vật.
Trên cùng là cảnh thiên thần khải hoàn thánh giá và cây cột Chúa đã bị quân lính Roma buộc vào để đánh đòn: hai dụng cụ tượng trưng cho ơn cứu rỗi.
Chính giữa là Chúa Kitô trong tư thế phán xử, xua đuổi những người bị án phạt xa khỏi mặt ngài. Đứng cạnh là mẹ Maria và chung quanh và các Thánh. Bên trái Andrea với thập giá và Laurezo với cái vĩ sắt mà thánh nhân đã bị nướng trên đó, bên phải Thánh Phêrô cầm chìa khóa và thánh Bartôlômê đang nhìn nắm da đã bị lột khi tử đạo thánh nhân cầm trong tay. Cái hình đầu người méo mó thánh Bartôlômeô cầm trong tay là hình Michelangelo.
Giữa trời và đất là nhóm thiên thần thổi loa báo hiệu ngày tận thế, ngày Thiên chúa xét xử vũ trụ và loài người. Bên phải là những người lành được cứu rỗi đang lên Thiên Đàng, mặc dầu ma quỷ tìm cách ngăn cản họ. Bên trái là những người dữ bị rơi xuống hỏa ngục, mặc dầu họ tìm mọi cách cưỡng lại. Phía dưới là thần Charon đợi sẵn trên thuyền để chở họ đến với thần Minos là quan án tại hỏa ngục. Đây là hai nhân vật thần thoại Michelangelo lấy lại của thi sĩ Dante, Minos có tai lừa, nhưng gương mặt Baggio da Casena là vị chưởng nghi của Đức Giáo Hoàng Phaolô III. Ỷ quyền vị chưởng nghi này đã dám chửi mắng Michelangelo khi trông thấy bức họa này của ông.
Phía dưới, bên trái cảnh người chết sống lại khi nghe tiếng loa của các thiên thần. Trái đất rung chuyển, mồ mả mở tung ra và các xác chết lồm cồm đứng dậy.