WASHINGTON --Ï Trong diễn đàn của Trung tâm CSIS, một tổ chức chuyên về quốc tế với các chiến lược tại Washington, ông Robert Sutter cho biết: Việc Trung quốc vươn lên tại Á châu là mối lơ của Hoa kỳ.
Theo ông, thế lực của Trung quốc lên nhanh, đang ảnh hưởng tới các vấn đề trên thế giới, nhất là đối với các quốc gia xung quanh. Có cả loạt bình luận tung ra để cảnh báo rằng Bắc kinh đã có sẵn mưu tính để đẩy Hoa kỳ ra khỏi vùng Á châu.
Trung quốc đang trong thế giành làm đầu tầu tăng trưởng kinh tế của Á châu. Trang Web chính thức của Trung quốc cho chú tâm nhiều vào việc sắp xếp chính trị và mậu dịch với các đối tác Á châu, đồng thời cho nhanh chóng lập thế lực quân sự để củng cố ăn tranh thua trong những vấn đề này.
Nguyên cả loạt ý kiến đưa ra, đã khẳng định về cái thế đứng của Trung quốc, trong khi Bắc kinh có chiến lược lâu dài để làm suy yếu Hoa kỳ, mở đường tạo cho thế lực Trung quốc lớn hơn nữa để gây ảnh hưởng trong các vấn đề của Á châu và Thế giới.
Trung quốc đã có những quyết định khác thường trong vùng này với việc cải thiện mối quan hệ với chính quyền của Tổng thống Hoa kỳ George W. Bush. Điều này cho thấy sự cảnh giác mạnh mẽ của giới lãnh đạo Trung quốc đối với những khó khăn mỗi khi Trung quốc ra mặt cạnh tranh với siêu cường Hoa kỳ.
Bắc kinh đang giữ thái độ ổn cố trong vùng Á châu và xoay ra để tìm kiếm cái lợi về mặt kinh tế và gây ảnh huởng chính trị nhiều hơn nữa trong khi Trung quốc bỏ đi thái độ gây hấn quan trọng để hòa giải vấn đề lãnh thổ, an ninh, hay những quyền lợi khác.
Các việc làm trước đây của Trung quốc đã gặp các trở ngại, nhất là đầu năm 1990 khi Trung quốc cương quyết tranh chấp sườn lãnh thổ phía nam với Việt Nam và sườn lãnh thổ phía đông với Đài Loan bằng cách tỏ rõ thái độ gây chiến, nhất là việc tạo ra cuộc khủng hoảng tại eo biển Đài Loan năm 1995-96 khiến cho các lân bang kinh động.
Tiếp sau đó Bắc kinh cho đi theo một chiến lược lâu dài để đeo đuổi các mục tiêu nằm trong tầm tay, tránh đối đầu và xung đột với các quyền lợi của Hoa kỳ. Trong khi đó Bắc Kinh cho từ từ lan rộng ảnh hưởng Trung quốc bám theo ảnh hưởng Hoa kỳ trong các quốc gia nằm quanh Trung quốc.
Các mục tiêu của Trung quốc hiện nay là:
Nắm vững môi trường của chính sách đối ngoại một thời gian, trong khi Bắc kinh chú trọng vào việc phát triển kinh tế và ổn định vấn đề chính trị tại Trung quốc.
Tung ra việc trao đổi kinh tế với các quốc gia lân bang để giúp cho nền kinh tế Trung quốc được phát triển.
Làm những mối lo sợ trong vùng lắng xuống, Trung quốc ra các bạch thư để làm an tâm các quốc gia trong vùng về thế lực và ảnh hưởng Trung quốc đang cho đi lên, như Trung quốc sẽ cho xử dụng thế lực và ảnh hưởng của mình như thế nào.
Đẩy mạnh thế lực và ảnh hưởng Trung quốc trong vùng và trên quốc tế để nắm bắt cơ hội trong cái trật tự mơ hồ trên thế giới hiện nay (đơn cực hay đa cực ")
Trong thời gian này, sự cân nhắc riêng mới đây của cấp lãnh đạo Trung quốc đã tiết lộ, Hồ Cẩm Đào là người cầm đầu đảng Cộng sản Trung quốc, ông này đã nhìn nhận Trung quốc tương đối hãy còn yếu tại Á châu về việc ra mặt chống lại ưu thế toàn cầu của Hoa kỳ và nhất là thế lực Đông tiến của Hoa kỳ, một chiến luợc mà siêu cường Hoa kỳ đang cho gia tăng dưới chính quyền Bush.
Hồ Cẩm Đào cùng với những người cầm đầu khác của Trung quốc đã lý giải, thế lực Hoa kỳ và sự quan trọng về việc phát triển Kinh tế Trung quốc cần phải uyển chuyển và giữ làm sao mối quan hệ Mỹ -Trung như hai mạn thuyền được cân đối.
Hồ Cẩm Đào còn tuyên bố thêm, “Hoa kỳ đang gia tăng việc triển khai quân sự trong vùng Á châu Thái bình dương, củng cố liên minh quân sự Nhật-Mỹ, tăng cường hợp tác với Ấn độ, cải tiến quan hệ với Việt Nam, dụ dỗ Pakistan, tăng thêm việc bán vũ khí cho Đài loan và v.v. Hoa kỳ đã lập thêm các tiền đồn, tạo áp lực mặt Đông, mặt Tây và mặt Bắc cho nhắm vào chúng ta. Sự kiện này đang làm thay đổi lớn cái sinh thái chính trị địa dư của chúng ta.”
Các chính sách của Hoa kỳ và việc ứng phó của Trung quốc.
Thế lực và các chính sách của chính quyền Bush thực ra đã làm thay đổi hẳn cái tình thế quan trọng tại Á châu. Sự thay đổi này đôi khi chẳng có ảnh hưởng gì tới quyền lợi của Trung quốc, nhất là sau vụ 11/9 năm 2001, ngày khủng bố tấn công Hoa kỳ.
Tuy nhiên các nhà cầm đầu Trung quốc đã phản ứng dè dặt để giữ cái hoạt cảnh quan hệ Mỹ-Trung thăng tiến trong những vấn đề tại Á châu và các vấn đề khác ,
Các chuyên gia Hoa kỳ lại có cái nhìn khác về các yếu tố rất quan trọng, các yếu tố này đã làm cho Trung quốc xoay chiều quan hệ Mỹ-Trung trong những năm 2001-03, nhưng các chuyện gia cũng phải công nhận là việc cải tiến quan hệ Mỹ-Trung đã khiến cho Bắc kinh có thái độ ôn hòa về chính sách đối với các quốc gia trong vùng Á châu. Một số chuyên gia, theo cái quan niệm thứ nhất cho rằng chính quyền Bush đã xử dụng thế lực Hoa kỳ một cách hữu hiệu và gây được ảnh hưởng tại Á châu, như thái độ cứng rắn của chính quyền Bush trong vấn đề Đài loan và trong những mối bất đồng khác. Khởi đầu chính quyền Bush làm công việc cho hạ thấp ưu tiên Trung quốc trong chính sách đối ngoại của Hoa kỳ, đã khiến cho Bắc kinh phải xoay chiều ngay và tha thiết đưa ra các nhượng bộ và nén lại chuyện ấm ức để phải tạo thêm tình giao hảo với Hoa kỳ.
Cái quan niệm thứ hai giải thích việc cải tiến trong các mối quan hệ Mỹ-Trung trong năm 2001-03, mối quan hệ này phần lớn là dựa vào chính quyền Bush cho đổi thái độ hơn là việc Trung quốc cho gần gũi với Hoa kỳ. Theo các chuyên gia của quan niệm này, hầu hết các chính quyền Hoa kỳ từ trước tới nay khi nắm quyền đều cam kết phải có chính sách cứng rắn đối với Trung quốc, chỉ cho điều chỉnh và làm chính sách có phần dịu lại theo thực tế quan trọng như Trung quốc có thể đụng tới các quyền lợi chính yếu của Hoa kỳ trong Á châu và thế giới vụ. Các chuyên gia có quan điểm thứ hai quả quyết vụ tấn công 11/9 của bọn khủng bố là cái quan trọng thêm nữa để cưỡng bách chính quyền Bush phải có gắn bó xây dựng với cấp lãnh đạo Trung quốc trong công cuộc chống chủ trương khủng bố toàn cầu.
Trường tư tuởng thứ ba của các chuyên gia chuyên về quan hệ Mỹ-Trung, các chuyên gia này đã thừa nhận, Trung quốc có thái độ ôn hòa và thích nghi trước thái độ cứng rắn của chính quyền Bush là có chủ ý. Chủ ý quan trọng là để khích động cái quan hệ năm 2001-03 được thăng tiến. Nhưng các chuyên gia của trường tư tuởng này vẫn cho rằng giới cầm đầu của Trung quốc phần lớn có cái phán đoán dựa vào sự tin tưởng lớn hơn nữa theo tình hình quốc tế và tình thế trong vùng đến với Trung quốc. Các nhà cầm đầu này đang coi thấp nước cờ chính trị và thái độ cứng rắn của chính quyền Bush, và đề quyết ra thái độ ôn hòa và thích nghi để tính vào cái thế mạnh về kinh tế Trung quốc tăng trưởng, kèm theo cái thế chính trị nhu hòa có lợi nhất, chính quyền Trung quốc phải lấy các thế cờ này làm trọng để lập thế đứng toàn cầu và nhất là giữ đuợc cái thế đàn anh đối với các quốc gia nằm xung quanh tại Á châu.
Quan hệ với vùng Đông Nam Á và Nam Hàn là những điểm ngời sáng của Trung quốc, trong khi những quan hệ với chính quyền Nga, các chính quyền Trung Á và Nam Á vẫn còn có bước đi phải tích cực.
Các nguyên động lực khác làm cho giới cầm quyền Trung quốc tin tưởng và thấy hợp lý là do kết quả Trung quốc được thế giới chấp nhận cho đăng cai thế vận hội Olympics 2008, Trung quốc đuợc gia nhập tổ chức mậu dịch quốc tế WTO suông sẻ và là một quốc gia đang nằm trong tình trạng nhận vốn đầu tư trưc tiếp lớn nhất thế giới trong năm 2002 .
Ba lối giải thích này, mỗi lối có một đường hướng riêng, đều củng cố cung cách phán xét là Trung quốc sẽ tiếp tục có thái độ ôn hòa và việc tiếp cận vấn đề theo kinh nghiệm riêng đối các quốc gia xunh quanh Trung quốc, Trung quốc tiếp tục cho đi kèm với vấn đề hợp tác Mỹ –Trung tại Á châu.
Trong thí dụ đầu, giới cầm quyền Trung quốc nhìn thấy có ít lợi trong việc gây thế áp lực trực tiếp chống Hoa kỳ và chống các quyền lợi của Hoa kỳ tại Á châu.
Mưu chước chống Hoa kỳ đã từng gây ra các trở ngại và làm thiệt hại nặng cho quan hệ Trung-Mỹ, Trung quốc đành phải bỏ mưu chước này đi,ø không nghĩ tới nữa trong một thời gian khi siêu cuờng Hoa kỳ đang sửa soạn đối đầu với các kẻ thù bằng những đường lối mạnh và thực tiễn. Con đuờng tốt hơn cả là Trung quốc phải cố mà hợp tác và kiên trì đợi Hoa kỳ vào một ngày nào đó.
Hoa kỳ và Trung quốc ngày nay, cả hai đều đi theo chính sách thực tiễn (pragmatic policies) để giành quyền lợi riêng cho quốc gia mình, không còn dựa vào các học thuyết chỉ đưa ra những ảo ảnh mà chính cuộc sống thực tế của dân chúng càng ngày càng tụt xuống.
Trong thí dụ thứ hai, chính quyền Bush chuyển sang thái độ tích cực đối với Trung quốc hình như có ý làm cho Trung quốc được thuận lợi. Khi Hoa kỳ càng thích nghi với các quyền lợi của Trung quốc, giới cầm quyền Trung quốc đoán chừng và sẽ gây thêm ảnh hưởng như thế đứng của Trung quốc làm sao cho lọt vào các vấn đề tại Á châu và trên thế giới. Cái lợi về tiềm thế cương quyết của Trung quốc đang cho gián đoạn đối với các quốc gia Á châu xem ra hãy còn thấp theo như bối cảnh hiện nay.
Trong cái thí dụ thứ ba, giới cầm đầu Trung quốc tin tưởng vào thế lực và ảnh hưởng của Trung quốc trong các vấn đề tại Á châu cho thấy thí dụ này không giải quyết được thế đứng cương quyết hay việc dáng sức của Trung quốc , thế lực và ảnh hường Trung quốc có thể làm gián đoạn các quan hệ đã gây được gần đây. Việc này đòi hỏi giới cầm đầu Trung quốc phải làm việc vài chục năm bằng chiến lược cho thắng tất cả mọi mặt để khuất phục các quốc gia xung quanh, nhưng tình thế này hình như đang làm cho Trung quốc phải có một sự thay đổi quan trọng hiện nay để tiến tới.
Tình hình hiện nay.
Nhìn vào tương lai, một số người lạc quan tiên đoán có sự tiến triển quan trọng về hợp tác Trung-Mỹ, có số người bi quan lại căn cứ nhiều hơn nữa vào đa phần dị biệt có nguồn gốc sâu xa là giới cầm đầu Trung quốc và Hoa kỳ sẽ tiếp tục sáp lại gần nhau trong những nắm sắp đến.
Cái tức thời nhất là Trung quốc đang mở to con mắt để nhìn Hoa kỳ tấn công Iraq và ngầm không ngăn cản việc Hoa kỳ dùng vũ lực đối với Iraq, trong khi đứng về phía Pháp và các quốc gia khác công khai để kêu gọi kéo dài công cuộc thanh tra vũ khí.
Đúc kết, cân bằng mối quan tâm để lý giải về tư thế Trung quốc tại Á châu sẽ thấy có nhiều tích cưc hơn tiêu cực trong quan hệ Trung –Mỹ. Gia tăng địa bàn chung của Hoa kỳ và Trung quốc trong các vấn đề tại Á châu sẽ giúp cho mối quan hệ Mỹ-Trung triển khai theo những đường lối có thể dễ chịu và củng cố cho Trung quốc có động thái ôn hòa trong vùng.
Nhưng quyền lợi lâu dài của Trung quốc với Hoa kỳ vẫn còn có những xung đột trong vùng này, xung đột đã phản ảnh sự dị biệt giữa Trung quốc và Hoa kỳ qua vấn đề Bắc Hàn và Iraq, cái đặc biệt hơn nữa là Quân đội Nhân dân Giải phóng của Trung quốc đang ghim các mục tiêu trên đảo Đài Loan để cho phóng hỏa tiễn, còn Hoa kỳ vẫn còn trợ giúp Đài loan.
Với những sự kiện trên cho thấy việc triển khai quan trong để hợp tác giữa Hoa kỳ và Trung quốc hầu như không thành, khi Hoa kỳ vẫn còn mở các cuộc thao dượt quân sự chung với quân đội của các quốc gia trong vùng Đông Nam Á.
Theo ông, thế lực của Trung quốc lên nhanh, đang ảnh hưởng tới các vấn đề trên thế giới, nhất là đối với các quốc gia xung quanh. Có cả loạt bình luận tung ra để cảnh báo rằng Bắc kinh đã có sẵn mưu tính để đẩy Hoa kỳ ra khỏi vùng Á châu.
Trung quốc đang trong thế giành làm đầu tầu tăng trưởng kinh tế của Á châu. Trang Web chính thức của Trung quốc cho chú tâm nhiều vào việc sắp xếp chính trị và mậu dịch với các đối tác Á châu, đồng thời cho nhanh chóng lập thế lực quân sự để củng cố ăn tranh thua trong những vấn đề này.
Nguyên cả loạt ý kiến đưa ra, đã khẳng định về cái thế đứng của Trung quốc, trong khi Bắc kinh có chiến lược lâu dài để làm suy yếu Hoa kỳ, mở đường tạo cho thế lực Trung quốc lớn hơn nữa để gây ảnh hưởng trong các vấn đề của Á châu và Thế giới.
Trung quốc đã có những quyết định khác thường trong vùng này với việc cải thiện mối quan hệ với chính quyền của Tổng thống Hoa kỳ George W. Bush. Điều này cho thấy sự cảnh giác mạnh mẽ của giới lãnh đạo Trung quốc đối với những khó khăn mỗi khi Trung quốc ra mặt cạnh tranh với siêu cường Hoa kỳ.
Bắc kinh đang giữ thái độ ổn cố trong vùng Á châu và xoay ra để tìm kiếm cái lợi về mặt kinh tế và gây ảnh huởng chính trị nhiều hơn nữa trong khi Trung quốc bỏ đi thái độ gây hấn quan trọng để hòa giải vấn đề lãnh thổ, an ninh, hay những quyền lợi khác.
Các việc làm trước đây của Trung quốc đã gặp các trở ngại, nhất là đầu năm 1990 khi Trung quốc cương quyết tranh chấp sườn lãnh thổ phía nam với Việt Nam và sườn lãnh thổ phía đông với Đài Loan bằng cách tỏ rõ thái độ gây chiến, nhất là việc tạo ra cuộc khủng hoảng tại eo biển Đài Loan năm 1995-96 khiến cho các lân bang kinh động.
Tiếp sau đó Bắc kinh cho đi theo một chiến lược lâu dài để đeo đuổi các mục tiêu nằm trong tầm tay, tránh đối đầu và xung đột với các quyền lợi của Hoa kỳ. Trong khi đó Bắc Kinh cho từ từ lan rộng ảnh hưởng Trung quốc bám theo ảnh hưởng Hoa kỳ trong các quốc gia nằm quanh Trung quốc.
Các mục tiêu của Trung quốc hiện nay là:
Nắm vững môi trường của chính sách đối ngoại một thời gian, trong khi Bắc kinh chú trọng vào việc phát triển kinh tế và ổn định vấn đề chính trị tại Trung quốc.
Tung ra việc trao đổi kinh tế với các quốc gia lân bang để giúp cho nền kinh tế Trung quốc được phát triển.
Làm những mối lo sợ trong vùng lắng xuống, Trung quốc ra các bạch thư để làm an tâm các quốc gia trong vùng về thế lực và ảnh hưởng Trung quốc đang cho đi lên, như Trung quốc sẽ cho xử dụng thế lực và ảnh hưởng của mình như thế nào.
Đẩy mạnh thế lực và ảnh hưởng Trung quốc trong vùng và trên quốc tế để nắm bắt cơ hội trong cái trật tự mơ hồ trên thế giới hiện nay (đơn cực hay đa cực ")
Trong thời gian này, sự cân nhắc riêng mới đây của cấp lãnh đạo Trung quốc đã tiết lộ, Hồ Cẩm Đào là người cầm đầu đảng Cộng sản Trung quốc, ông này đã nhìn nhận Trung quốc tương đối hãy còn yếu tại Á châu về việc ra mặt chống lại ưu thế toàn cầu của Hoa kỳ và nhất là thế lực Đông tiến của Hoa kỳ, một chiến luợc mà siêu cường Hoa kỳ đang cho gia tăng dưới chính quyền Bush.
Hồ Cẩm Đào cùng với những người cầm đầu khác của Trung quốc đã lý giải, thế lực Hoa kỳ và sự quan trọng về việc phát triển Kinh tế Trung quốc cần phải uyển chuyển và giữ làm sao mối quan hệ Mỹ -Trung như hai mạn thuyền được cân đối.
Hồ Cẩm Đào còn tuyên bố thêm, “Hoa kỳ đang gia tăng việc triển khai quân sự trong vùng Á châu Thái bình dương, củng cố liên minh quân sự Nhật-Mỹ, tăng cường hợp tác với Ấn độ, cải tiến quan hệ với Việt Nam, dụ dỗ Pakistan, tăng thêm việc bán vũ khí cho Đài loan và v.v. Hoa kỳ đã lập thêm các tiền đồn, tạo áp lực mặt Đông, mặt Tây và mặt Bắc cho nhắm vào chúng ta. Sự kiện này đang làm thay đổi lớn cái sinh thái chính trị địa dư của chúng ta.”
Các chính sách của Hoa kỳ và việc ứng phó của Trung quốc.
Thế lực và các chính sách của chính quyền Bush thực ra đã làm thay đổi hẳn cái tình thế quan trọng tại Á châu. Sự thay đổi này đôi khi chẳng có ảnh hưởng gì tới quyền lợi của Trung quốc, nhất là sau vụ 11/9 năm 2001, ngày khủng bố tấn công Hoa kỳ.
Tuy nhiên các nhà cầm đầu Trung quốc đã phản ứng dè dặt để giữ cái hoạt cảnh quan hệ Mỹ-Trung thăng tiến trong những vấn đề tại Á châu và các vấn đề khác ,
Các chuyên gia Hoa kỳ lại có cái nhìn khác về các yếu tố rất quan trọng, các yếu tố này đã làm cho Trung quốc xoay chiều quan hệ Mỹ-Trung trong những năm 2001-03, nhưng các chuyện gia cũng phải công nhận là việc cải tiến quan hệ Mỹ-Trung đã khiến cho Bắc kinh có thái độ ôn hòa về chính sách đối với các quốc gia trong vùng Á châu. Một số chuyên gia, theo cái quan niệm thứ nhất cho rằng chính quyền Bush đã xử dụng thế lực Hoa kỳ một cách hữu hiệu và gây được ảnh hưởng tại Á châu, như thái độ cứng rắn của chính quyền Bush trong vấn đề Đài loan và trong những mối bất đồng khác. Khởi đầu chính quyền Bush làm công việc cho hạ thấp ưu tiên Trung quốc trong chính sách đối ngoại của Hoa kỳ, đã khiến cho Bắc kinh phải xoay chiều ngay và tha thiết đưa ra các nhượng bộ và nén lại chuyện ấm ức để phải tạo thêm tình giao hảo với Hoa kỳ.
Cái quan niệm thứ hai giải thích việc cải tiến trong các mối quan hệ Mỹ-Trung trong năm 2001-03, mối quan hệ này phần lớn là dựa vào chính quyền Bush cho đổi thái độ hơn là việc Trung quốc cho gần gũi với Hoa kỳ. Theo các chuyên gia của quan niệm này, hầu hết các chính quyền Hoa kỳ từ trước tới nay khi nắm quyền đều cam kết phải có chính sách cứng rắn đối với Trung quốc, chỉ cho điều chỉnh và làm chính sách có phần dịu lại theo thực tế quan trọng như Trung quốc có thể đụng tới các quyền lợi chính yếu của Hoa kỳ trong Á châu và thế giới vụ. Các chuyên gia có quan điểm thứ hai quả quyết vụ tấn công 11/9 của bọn khủng bố là cái quan trọng thêm nữa để cưỡng bách chính quyền Bush phải có gắn bó xây dựng với cấp lãnh đạo Trung quốc trong công cuộc chống chủ trương khủng bố toàn cầu.
Trường tư tuởng thứ ba của các chuyên gia chuyên về quan hệ Mỹ-Trung, các chuyên gia này đã thừa nhận, Trung quốc có thái độ ôn hòa và thích nghi trước thái độ cứng rắn của chính quyền Bush là có chủ ý. Chủ ý quan trọng là để khích động cái quan hệ năm 2001-03 được thăng tiến. Nhưng các chuyên gia của trường tư tuởng này vẫn cho rằng giới cầm đầu của Trung quốc phần lớn có cái phán đoán dựa vào sự tin tưởng lớn hơn nữa theo tình hình quốc tế và tình thế trong vùng đến với Trung quốc. Các nhà cầm đầu này đang coi thấp nước cờ chính trị và thái độ cứng rắn của chính quyền Bush, và đề quyết ra thái độ ôn hòa và thích nghi để tính vào cái thế mạnh về kinh tế Trung quốc tăng trưởng, kèm theo cái thế chính trị nhu hòa có lợi nhất, chính quyền Trung quốc phải lấy các thế cờ này làm trọng để lập thế đứng toàn cầu và nhất là giữ đuợc cái thế đàn anh đối với các quốc gia nằm xung quanh tại Á châu.
Quan hệ với vùng Đông Nam Á và Nam Hàn là những điểm ngời sáng của Trung quốc, trong khi những quan hệ với chính quyền Nga, các chính quyền Trung Á và Nam Á vẫn còn có bước đi phải tích cực.
Các nguyên động lực khác làm cho giới cầm quyền Trung quốc tin tưởng và thấy hợp lý là do kết quả Trung quốc được thế giới chấp nhận cho đăng cai thế vận hội Olympics 2008, Trung quốc đuợc gia nhập tổ chức mậu dịch quốc tế WTO suông sẻ và là một quốc gia đang nằm trong tình trạng nhận vốn đầu tư trưc tiếp lớn nhất thế giới trong năm 2002 .
Ba lối giải thích này, mỗi lối có một đường hướng riêng, đều củng cố cung cách phán xét là Trung quốc sẽ tiếp tục có thái độ ôn hòa và việc tiếp cận vấn đề theo kinh nghiệm riêng đối các quốc gia xunh quanh Trung quốc, Trung quốc tiếp tục cho đi kèm với vấn đề hợp tác Mỹ –Trung tại Á châu.
Trong thí dụ đầu, giới cầm quyền Trung quốc nhìn thấy có ít lợi trong việc gây thế áp lực trực tiếp chống Hoa kỳ và chống các quyền lợi của Hoa kỳ tại Á châu.
Mưu chước chống Hoa kỳ đã từng gây ra các trở ngại và làm thiệt hại nặng cho quan hệ Trung-Mỹ, Trung quốc đành phải bỏ mưu chước này đi,ø không nghĩ tới nữa trong một thời gian khi siêu cuờng Hoa kỳ đang sửa soạn đối đầu với các kẻ thù bằng những đường lối mạnh và thực tiễn. Con đuờng tốt hơn cả là Trung quốc phải cố mà hợp tác và kiên trì đợi Hoa kỳ vào một ngày nào đó.
Hoa kỳ và Trung quốc ngày nay, cả hai đều đi theo chính sách thực tiễn (pragmatic policies) để giành quyền lợi riêng cho quốc gia mình, không còn dựa vào các học thuyết chỉ đưa ra những ảo ảnh mà chính cuộc sống thực tế của dân chúng càng ngày càng tụt xuống.
Trong thí dụ thứ hai, chính quyền Bush chuyển sang thái độ tích cực đối với Trung quốc hình như có ý làm cho Trung quốc được thuận lợi. Khi Hoa kỳ càng thích nghi với các quyền lợi của Trung quốc, giới cầm quyền Trung quốc đoán chừng và sẽ gây thêm ảnh hưởng như thế đứng của Trung quốc làm sao cho lọt vào các vấn đề tại Á châu và trên thế giới. Cái lợi về tiềm thế cương quyết của Trung quốc đang cho gián đoạn đối với các quốc gia Á châu xem ra hãy còn thấp theo như bối cảnh hiện nay.
Trong cái thí dụ thứ ba, giới cầm đầu Trung quốc tin tưởng vào thế lực và ảnh hưởng của Trung quốc trong các vấn đề tại Á châu cho thấy thí dụ này không giải quyết được thế đứng cương quyết hay việc dáng sức của Trung quốc , thế lực và ảnh hường Trung quốc có thể làm gián đoạn các quan hệ đã gây được gần đây. Việc này đòi hỏi giới cầm đầu Trung quốc phải làm việc vài chục năm bằng chiến lược cho thắng tất cả mọi mặt để khuất phục các quốc gia xung quanh, nhưng tình thế này hình như đang làm cho Trung quốc phải có một sự thay đổi quan trọng hiện nay để tiến tới.
Tình hình hiện nay.
Nhìn vào tương lai, một số người lạc quan tiên đoán có sự tiến triển quan trọng về hợp tác Trung-Mỹ, có số người bi quan lại căn cứ nhiều hơn nữa vào đa phần dị biệt có nguồn gốc sâu xa là giới cầm đầu Trung quốc và Hoa kỳ sẽ tiếp tục sáp lại gần nhau trong những nắm sắp đến.
Cái tức thời nhất là Trung quốc đang mở to con mắt để nhìn Hoa kỳ tấn công Iraq và ngầm không ngăn cản việc Hoa kỳ dùng vũ lực đối với Iraq, trong khi đứng về phía Pháp và các quốc gia khác công khai để kêu gọi kéo dài công cuộc thanh tra vũ khí.
Đúc kết, cân bằng mối quan tâm để lý giải về tư thế Trung quốc tại Á châu sẽ thấy có nhiều tích cưc hơn tiêu cực trong quan hệ Trung –Mỹ. Gia tăng địa bàn chung của Hoa kỳ và Trung quốc trong các vấn đề tại Á châu sẽ giúp cho mối quan hệ Mỹ-Trung triển khai theo những đường lối có thể dễ chịu và củng cố cho Trung quốc có động thái ôn hòa trong vùng.
Nhưng quyền lợi lâu dài của Trung quốc với Hoa kỳ vẫn còn có những xung đột trong vùng này, xung đột đã phản ảnh sự dị biệt giữa Trung quốc và Hoa kỳ qua vấn đề Bắc Hàn và Iraq, cái đặc biệt hơn nữa là Quân đội Nhân dân Giải phóng của Trung quốc đang ghim các mục tiêu trên đảo Đài Loan để cho phóng hỏa tiễn, còn Hoa kỳ vẫn còn trợ giúp Đài loan.
Với những sự kiện trên cho thấy việc triển khai quan trong để hợp tác giữa Hoa kỳ và Trung quốc hầu như không thành, khi Hoa kỳ vẫn còn mở các cuộc thao dượt quân sự chung với quân đội của các quốc gia trong vùng Đông Nam Á.
Gửi ý kiến của bạn
