* Liên đội Quan sát số 1 và các hoạt động đặc biệt trong lòng địch:
Trong các số trước, chúng tôi đã lược trình một số hoạt động đặc nhiệm của các toán thám sát Delta, thám kích Tiền phong, các đại đội Biệt Cách Nhảy Dù tại khu vực biên giới Việt-Lào từ năm 1964 đến 1970. Trước thời gian này, các hoạt động xâm nhập vào các mật khu, căn cứ địa của CSBV ở biên giới hoặc trong đất Lào được bộ Tư lệnh Lực lượng Đặc biệt (LLĐB) VNCH giao phó cho các toán Lôi Vũ thuộc Liên đoàn Quan sát số 1. Đây là đơn vị đầu lòng của binh chủng LLĐB được hình thành với tiến trình như sau.
Theo chiến sử của LLĐB VNCH được phổ biến trong đặc san Gia đình 81 Biệt cách Nhảy Dù phát hành năm 1998, thì vào khoảng tháng 3/1957, một số sĩ quan và hạ sĩ quan được chọn từ các đơn vị trong Quân đội VNCH về trình diện bộ Tổng tham mưu để hình thành đơn vị khung của binh chủng Lực lượng Đặc biệt (LLĐB). Những quân nhân này được đưa đi thụ huấn khóa Nhảy Dù ở trung huấn luyện của Liên đoàn Nhảy Dù (thời gian này binh chủng Nhảy Dù còn ở cấp liên đoàn), khóa truyền tin ở Vũng Tàu, khóa LLĐB ở Đồng Đế Nha Trang. Về chương trình huấn luyện đặc biệt, các khóa sinh được học về công tác phá hủy, phá hoại, về sử dụng các loại vũ khí đặc biệt có nòng giảm thanh. Sau khi hoàn tất các chương trình huấn luyện, họ được tập hợp để lập thành từng toán nằm hệ thống của Liên đội Quan sát số 1 (Theo tài liệu của cựu thiếu tá LLĐB Phạm Châu Tài ghi rằng liên đội này được chính thức thành lập vào năm 1958). Sau khi được phân vào các toán, các chiến binh cảm tử quân này được hướng dẫn tỉ mỉ nhiệm vụ toán, phương cách xâm nhập vùng địch, theo dõi, thu lượm tin tức địch, đồng thời họ phải tuân hành tuyệt đối các nguyên tắc bảo mật trên lộ trình công tác, không được tấn công địch trong trường hợp bất khả kháng.
Vào năm 1961, tin tức tình báo ghi nhận CSBV đã tung nhiều đơn vị chủ lực vào đất Lào để yểm trợ cho Pathet Lào (Lào Cộng) tấn công quân đội Hoàng Gia Lào, ngoài ra CQ còn xây dựng nhiều căn cứ địa gần biên giới Việt-Lào để tiến hành các cuộc chuyển quân xâm nhập vào miền Nam. Trước tình hình đó, LLĐB đã tung các Lôi Vũ xâm nhập vào các khu vực được ghi nhận là vùng đóng quân của CSBV và Pathet Lào. Gần cuối tháng 12/1961, toán Lôi Vũ 4 gồm 12 cảm tử quân đã được thả vào tả ngạn sông Sekong để thay thế toán Lôi Vũ 1. Vài ngày sau, căn cứ vào tình hình, toán Lôi Vũ 4 đã trình xin bộ chỉ huy gởi thêm một toán trang bị vũ khí nặng để tiến hành cuộc đột kích triệt phá một đồn Pathet để cho công tác khai triển hoạt động thám kích được dễ dàng. Tổng cộng cả hai toán có 27 cảm tử quân. Diễn tiến cuộc xâm nhập vào đất Lào của toán Lôi Vũ 4 đã được một cựu sĩ quan LLĐB (không muốn nêu tên) được ghi lại trong một bài viết được phổ biến trong đặc san Gia Đình 81 Biệt Cách Dù năm 1998. Sĩ quan này gia nhập Liên đội Quan sát 1 từ cuối năm 1958, đã tham dự chuyến công tác nói trên với chức vụ sĩ quan toán phó Lôi Vũ 4. Anh đã kể lại những giờ phút nguy kịch, nghẹt thở mà anh và đồng đội đã trải qua trong khu vực do Pathet Lào kiểm soát qua câu chuyện sau đây.
Trong thời gian hoạt động tại vùng, hàng ngày thay phiên nhau thám sát theo dõi dấu vết địch, nhất là CSBV thường di chuyển quân qua phía Đông Cao nguyên Bolovens để đi xuống miền Nam Việt Nam. Khu vực này thời tiết thay đổi, có nhiều mây mù nên việc tiếp tế lương thực rất khó khăn, nên chúng tôi phải tự túc mưu sinh, thực phẩm chính của chúng tôi là măng luộc vì rừng bên Lào nhiều măng, ăn nhiều măng nên anh em mất sức và giảm ký. Sau ít ngày thám sát và theo dõi, nhận thấy trên đỉnh núi có một đồn Pathet Lào, chúng tôi bàn phải đột kích phá đồn này thì mới dễ dàng hoạt động trong vùng. Chúng tôi đồng ý và xin bộ chỉ huy gởi thêm 1 toán trang bị nặng để thực hiện phá đồn. Tuần lễ sau bộ chỉ huy chấp thuận và thả toán vũ khí nặng xuống. Trên đường di chuyển theo dõi tình hình địch để quyết định ngày giờ đột kích đồn, đang đi thì hai tiền sát viên là anh Tiềm và anh Tiêm phát giác mấy tên Pathet Lào, hai anh nổ súng làm lộ mục tiêu nên không thực hiện được kế hoạch.
Trong các số trước, chúng tôi đã lược trình một số hoạt động đặc nhiệm của các toán thám sát Delta, thám kích Tiền phong, các đại đội Biệt Cách Nhảy Dù tại khu vực biên giới Việt-Lào từ năm 1964 đến 1970. Trước thời gian này, các hoạt động xâm nhập vào các mật khu, căn cứ địa của CSBV ở biên giới hoặc trong đất Lào được bộ Tư lệnh Lực lượng Đặc biệt (LLĐB) VNCH giao phó cho các toán Lôi Vũ thuộc Liên đoàn Quan sát số 1. Đây là đơn vị đầu lòng của binh chủng LLĐB được hình thành với tiến trình như sau.
Theo chiến sử của LLĐB VNCH được phổ biến trong đặc san Gia đình 81 Biệt cách Nhảy Dù phát hành năm 1998, thì vào khoảng tháng 3/1957, một số sĩ quan và hạ sĩ quan được chọn từ các đơn vị trong Quân đội VNCH về trình diện bộ Tổng tham mưu để hình thành đơn vị khung của binh chủng Lực lượng Đặc biệt (LLĐB). Những quân nhân này được đưa đi thụ huấn khóa Nhảy Dù ở trung huấn luyện của Liên đoàn Nhảy Dù (thời gian này binh chủng Nhảy Dù còn ở cấp liên đoàn), khóa truyền tin ở Vũng Tàu, khóa LLĐB ở Đồng Đế Nha Trang. Về chương trình huấn luyện đặc biệt, các khóa sinh được học về công tác phá hủy, phá hoại, về sử dụng các loại vũ khí đặc biệt có nòng giảm thanh. Sau khi hoàn tất các chương trình huấn luyện, họ được tập hợp để lập thành từng toán nằm hệ thống của Liên đội Quan sát số 1 (Theo tài liệu của cựu thiếu tá LLĐB Phạm Châu Tài ghi rằng liên đội này được chính thức thành lập vào năm 1958). Sau khi được phân vào các toán, các chiến binh cảm tử quân này được hướng dẫn tỉ mỉ nhiệm vụ toán, phương cách xâm nhập vùng địch, theo dõi, thu lượm tin tức địch, đồng thời họ phải tuân hành tuyệt đối các nguyên tắc bảo mật trên lộ trình công tác, không được tấn công địch trong trường hợp bất khả kháng.
Vào năm 1961, tin tức tình báo ghi nhận CSBV đã tung nhiều đơn vị chủ lực vào đất Lào để yểm trợ cho Pathet Lào (Lào Cộng) tấn công quân đội Hoàng Gia Lào, ngoài ra CQ còn xây dựng nhiều căn cứ địa gần biên giới Việt-Lào để tiến hành các cuộc chuyển quân xâm nhập vào miền Nam. Trước tình hình đó, LLĐB đã tung các Lôi Vũ xâm nhập vào các khu vực được ghi nhận là vùng đóng quân của CSBV và Pathet Lào. Gần cuối tháng 12/1961, toán Lôi Vũ 4 gồm 12 cảm tử quân đã được thả vào tả ngạn sông Sekong để thay thế toán Lôi Vũ 1. Vài ngày sau, căn cứ vào tình hình, toán Lôi Vũ 4 đã trình xin bộ chỉ huy gởi thêm một toán trang bị vũ khí nặng để tiến hành cuộc đột kích triệt phá một đồn Pathet để cho công tác khai triển hoạt động thám kích được dễ dàng. Tổng cộng cả hai toán có 27 cảm tử quân. Diễn tiến cuộc xâm nhập vào đất Lào của toán Lôi Vũ 4 đã được một cựu sĩ quan LLĐB (không muốn nêu tên) được ghi lại trong một bài viết được phổ biến trong đặc san Gia Đình 81 Biệt Cách Dù năm 1998. Sĩ quan này gia nhập Liên đội Quan sát 1 từ cuối năm 1958, đã tham dự chuyến công tác nói trên với chức vụ sĩ quan toán phó Lôi Vũ 4. Anh đã kể lại những giờ phút nguy kịch, nghẹt thở mà anh và đồng đội đã trải qua trong khu vực do Pathet Lào kiểm soát qua câu chuyện sau đây.
* 12 cảm tử quân của toán Lôi Vũ 4 trên đất Lào
Cuối năm 1961, anh em chúng tôi gồm 12 người, toán trưởng là trung úy Nguyễn Văn An, toán phó là tôi (sĩ quan nói trên) và 10 người còn lại là hạ sĩ quan. Anh em chúng tôi nhận nhãn hiệu là toán 4 Lôi Vũ và được đưa đến trại Hồ Ngọc Tào ở Thủ Đức để bổ túc huấn luyện và trang bị ngoại biên, gần đến ngày toán xâm nhập vùng thì trung úy An bị bệnh, trung úy Cẩm Ngọc Huân (cấp bậc cuối cùng là đại tá) thay thế làm trưởng toán. Vào một buổi chiều nóng bức ở Thủ Đức, anh em chúng tôi sau giờ huấn luyện, mồ hôi ra như tắm chưa kịp ra suối trầm mình để bù lại những cơn nóng vừa qua thì được lệnh toán chuẩn bị về bộ chỉ huy lãnh nhiệm vụ, tuy là toán phó nhưng tôi cảm thấy có trách nhiệm gần gũi anh em nhiều hơn nhắc nhở sinh hoạt hàng ngày tác phong quân đội.
7 giờ tối chúng tôi về bộ chỉ huy, trung úy Huân được mang cấp bậc đại úy, tôi mang cấp bậc trung úy Pathet Lào, cả toán mỗi người được lãnh 400 đồng tiền kip Lào, một dù lưng không có dù bụng, tôi nhớ đêm đó không trăng nhưng sáng sao cũng đủ để chúng tôi liên lạc trong phạm vi toán. Toán di chuyển đến phi trường lần lượt lên máy bay ngồi vào chỗ của mình và sẵn sàng thi hành một chuyến bay đêm. Nhiệm vụ của toán 4 là thay thế cho toán 1 làm trưởng toán đang hoạt động tại vùng tả ngạn sông Sekong gần ranh giới hai tỉnh Saravang và Attopeu. Khoảng 1 giờ 30 sáng, chiếc máy bay không số tới địa điểm với độ cao 650 bộ, đèn xanh báo hiệu “go”. Dù mở thì chân chạm ngọn cây, nhờ sáng sao nên chúng tôi nhanh chóng tập hợp đủ toán, nằm nghỉ để chờ sáng chôn dấu dù và nhận nhiệm vụ thay thế toán 1. Toán 1 nhận lệnh rút về bằng đường bộ về phía Tây thị xã Kontum.
Trong thời gian hoạt động tại vùng, hàng ngày thay phiên nhau thám sát theo dõi dấu vết địch, nhất là CSBV thường di chuyển quân qua phía Đông Cao nguyên Bolovens để đi xuống miền Nam Việt Nam. Khu vực này thời tiết thay đổi, có nhiều mây mù nên việc tiếp tế lương thực rất khó khăn, nên chúng tôi phải tự túc mưu sinh, thực phẩm chính của chúng tôi là măng luộc vì rừng bên Lào nhiều măng, ăn nhiều măng nên anh em mất sức và giảm ký. Sau ít ngày thám sát và theo dõi, nhận thấy trên đỉnh núi có một đồn Pathet Lào, chúng tôi bàn phải đột kích phá đồn này thì mới dễ dàng hoạt động trong vùng. Chúng tôi đồng ý và xin bộ chỉ huy gởi thêm 1 toán trang bị nặng để thực hiện phá đồn. Tuần lễ sau bộ chỉ huy chấp thuận và thả toán vũ khí nặng xuống. Trên đường di chuyển theo dõi tình hình địch để quyết định ngày giờ đột kích đồn, đang đi thì hai tiền sát viên là anh Tiềm và anh Tiêm phát giác mấy tên Pathet Lào, hai anh nổ súng làm lộ mục tiêu nên không thực hiện được kế hoạch.
* Những giờ phút bi tráng của các cảm tử quân Lôi Vũ trong lòng địch:
Bị lộ mục tiêu, chúng tôi quay trở lại cách Attopeu 50 cây số xin tiếp tế lương thực và đồ dùng cần thiết, sau ba ngày chờ đợi tiếp tế, chúng tôi phải ăn măng luộc không có muối, việc tiếp tế được hay không còn tùy thuộc vào thời tiết. Trong thời gian tiếp tế tôi nhận thấy trung úy Phùng Văn Đệ (toán tăng cường) tuy đau bao tử nhưng rất tích cực trong công tác tiếp tế này. Ngày thứ 4 trời sáng, chiếc C 47 không số bay tới nhận mật hiệu của chúng tôi rồi từ từ đẩy các kiện hàng tiếp tế ra khỏi máy bay với cao độ 400 bộ, hàng thả không có dù làm đồ tiếp tế vỡ tung, gom góp lại chẳng được bao nhiêu, hơn nữa ở bãi đất trống rất dễ bị địch phát giác, từ đó tôi và trung úy Huân bàn phải di chuyển xa nếu ở gần đây thì nhất định địch sẽ kéo về bao vây chúng tôi và chắc chắn là không có đường thoát. Chúng tôi nhất định rút về Attopeu mà không báo cho bộ chỉ huy.
Sau mấy ngày di chuyển ra khỏi vùng rừng rậm, ra đến ngoài đồng cỏ tranh, di chuyển đến gần sông Sekong cách Attopeu 9 km, lúc đó khoảng 6 giờ chiều nhưng mặt trời còn sáng đủ để chọn chỗ đóng quân. Nhìn qua bên kia sông Sekong thì thấy người qua lại dưới sông, có những chiếc thuyền nhỏ chạy dọc ven sông chuyên chở sư sãi mặc áo dài vàng, mọi người trong toán đều nghĩ đây là đất Hoàng Gia Lào thì an ninh rồi, chính trung úy Huân có ý định viết vài chữ nhờ thuyền nhân đem đến đồn Hoàng Gia Lào thông báo chúng tôi là quân nhân VNCH để cho họ khỏi ngộ nhận, nhưng tôi đã ngăn vì không thể làm như thế được, lỡ thông báo này lọt vào tay Pathet Lào thì sao"
Khi mặt trời khuất hẳn, trong bóng tối chúng tôi bắt đầu nấu cơm, thậm chí có anh em xuống sông tắm. Sau bữa cơm tối, chúng tôi ngủ thoải mái một đêm vì đã mấy ngày đi mệt nhọc lại thiếu ăn mất ngủ trong rừng sâu. Hôm sau khoảng 6 giờ sáng, chúng tôi thức dậy, khăn gói lên đường, đi về hướng Attopeu. Cả toán di chuyển khoảng 50 thước thì nghe có tiếng la hét bằng tiếng Lào, một số anh em trong toán, biết tiếng Lào báo cho cả toán biết là có thể quân Hoàng Gia Lào đấy, tôi nghi ngờ và quan sát khi họ tới gần chúng tôi, sự trang bị của họ giống như CSVN nên tôi nói với anh em đứng gần tôi: nguy rồi, không phải Hoàng Gia Lào mà Pathet Lào. Nhìn về phía trên, tôi thấy trung úy Huân và một số anh em bị trói tay và bị tịch thu vũ khí, liền khi đó có ba tiếng nổ to như súng cối 60 ly, quân Pathet Lào nằm rạp xuống, tôi thấy vậy liền phóng chạy chui qua lùm cỏ bụi tre khoảng 500 mét rồi ngồi lại và thấy đằng sau có 5 anh em chạy theo tôi còn đầy đủ vũ khí và tiền kip.
Toán chúng tôi còn 6 người băng qua đồng lúa chín thì gặp nhà dân giữa đồng, cả toán vào xin cơm ăn. Di chuyển lẩn tránh vòng quanh mãi tới 5 giờ chiều mới về đến bờ sông cách Attopeu 3 km, bên kia có cờ Hoàng Gia Lào, tôi vẫy người dân chở thuyền cho chúng tôi qua sông và cho họ 100 tiền kip. Sang đến bên kia sông thì có xe của đồn Hoàng Gia Lào ra đón và đưa chúng tôi về Attopeu. Ngay đêm đó, chúng tôi được trung tá Kham Khong (Hoàng Gia Lào) là tiểu khu trưởng Attopeu tiếp đãi và đề nghị chúng tôi biết dữ kiện đã xảy ra giữa toán Lôi Vũ 4 và Pathet. Trung tá Kham Khong có vợ người Việt và bà đã nói chuyện với chúng tôi bằng tiếng Việt. Trong thời gian ở Attopeu có đại úy Xuân ở sở Liên lạc đã hướng dẫn chúng tôi đi vòng quanh Attopeu xem thành phố và chúng tôi phải mặc quân phục Hoàng Gia Lào. 5 ngày sau, chiếc C 47 từ Sài Gòn đến Attopeu đến đón chúng tôi về, chúng tôi được đưa đến phòng War Room thuộc Sở Khai thác Địa hình để thu lượm tin tức hầu mong cứu nguy cho trung úy Huân và 20 anh em bị bắt.
Nhờ những thông tin chính xác mà bộ chỉ huy đã nhờ khu trục của Hoàng Gia Lào yểm trợ để giải thoát được trung úy Huân và 15 anh em. Như vậy có 5 anh em chết và mất tích. Đây là một khuyết điểm lớn của bộ chỉ huy, theo tôi việc khoanh vùng hoạt động một cách chính xác, trang bị tối tân không phải là yếu tố thắng địch, yếu tố thắng địch phải là nắm vững tình hình địch trong vùng hoạt động, bộ chỉ huy Lôi Vũ thiếu yếu tố này. Trở về Sài Gòn tôi ở War Room thuộc Sở Địa hình Khai thác 15 ngày bồi dưỡng sức khỏe trở lại bình thường, rồi về nhà nghỉ 1 tháng sau đó nhận nhiệm vụ toán trưởng toán Lôi Vũ 4 thay thế trung úy Cẩm Ngọc Huân tiếp tục hoạt động ở biên giới Lào-Việt cùng những toán của trung úy Bùi Ngọc Long và Mai Văn Thành.
Kỳ sau: Trận chiến tại vùng An Hậu năm 1969 của toán Thám kích Tiền phong.
Gửi ý kiến của bạn
