Hôm nay,  

Nói Với Nhà Thơ Du Tử Lê Về Nhạc Trần Duy Đức

06/02/200300:00:00(Xem: 5201)
PHOTO: Nhạc sĩ Trần Duy Đức với tiếng đàn guitar.


Nhạc của Trần Duy Đức kén chọn người nghe, nhưng nếu có ai nghe lần thứ nhì, thứ ba thì sẽ thấy "đó là cuốn sách chịu được sự đọc lại, và người ta càng đọc nhiều lần càng thấy thích thú với những thế giới mới mở ra..." Đó là nhận xét của nhà thơ Du Tử Lê về nhạc Trần Duy Đức.
Một cuốn sách chịu được sự đọc lại" Và có bao nhiêu cuốn sách đó trên đời này" Vào một ngày đầu tháng 3 năm 2003, nhạc của Trần Duy Đức sẽ được "đọc lại" trong một chiều nhạc thính phòng "Trần Duy Đức & Bằng Hữu" tại Quận Cam.
Trần Duy Đức đã sáng tác nhạc từ trước 1975. Trong khi giao thiệp dễ dãi và tốt bụng với bằng hữu, Trần Duy Đức lại thuộc loại khó tính về sáng tác. Anh khó tính tới nỗi có khi "Đức nghiền ngẫm phổ nhạc một bài thơ lâu tới cả nửa năm hay một năm, khi đã có nhiều biến khúc khác nhau và rồi chọn được một biến khúc hài lòng nhất, thì Đức mới chịu thôi," theo lời của Du Tử Lê, người có nhiều bài thơ được Đức phổ nhạc.
Lòng trân trọng với nhạc Trần Duy Đức có thể tìm được ở bất kỳ nhà phê bình âm nhạc nào trong cộng đồng Việt. Hãy thử trích lời nhà văn Chu Tất Tiến, trong bài "Những Aâm Vực Đẹp Ở Nhạc Trần Duy Đức" năm 1992, đã ghi nhận rằng "Người nghệ sĩ Trần Duy Đức, với vầng trán du ca, với giọng nói nhỏ nhẹ như tiếng hát trầm đã tạo ra những chuyển động mới trong nghệ thuật âm nhạc... Thơ Du Tử Lê đã là nét chấm phá độc đáo, nhạc Trần Duy Đức lại là những âm vực đẹp, lúc rì rào, lúc trôi nổi, khi mênh mông. Anh đã dùng những âm giai lạ, tạo nên một kích thích cho người nghe, dẫn thính giả đi miên man tìm một khám phá mới... Nghe nhạc Trần Duy Đức mà nhớ lại những tháng ngày nào đó, trầm ngâm trong rừng núi mù sương Đà Lạt, cạnh một ly cà phê bốc khói, ngắm thác đổ như tuôn mây từ trời xuống, lòng muốn chùng, tim muốn lặng. Rồi tưởng như lang thang trên bãi cỏ xanh, nhuộm lá vàng xào xạc, thấy mình cô đơn hơn bao giờ hết..."
Nhạc Trần Duy Đức đúng là một âm vực đẹp, mang cả núi rừng Đà Lạt, trong từng nốt nhạc có chất chứa cả cỏ xanh, lá vàng, thác đổ...
Tôi đã nghe nhạc Đức từ nhiều năm rồi, nhưng gần đây, trong các đêm phải làm việc khuya, bật máy điện toán, tìm vào Internet, tới trang web http://www.dutule.com , nghe lại nhạc Trần Duy Đức và rồi chợt thấy lại hình ảnh của mình đang ngơ ngẩn giữa núi rừng Đà Lạt năm nào. Đức đúng là một cuốn sách chịu được sự đọc lại.
Nhưng, nhạc của Đức khác thế nào với nhạc của các nhạc sĩ khác" Tôi đã hỏi câu này với nhà thơ Du Tử Lê, người có thơ được phổ thành nhạc bởi ước chừng 100 nhạc sĩ nhiều thập niên qua.
Khác gì à, nhà thơ trầm ngâm, và rồi nói say sưa về nhạc Trần Duy Đức.
Đức có thói quen phổ nhạc mà vẫn giữ nguyên bản bài thơ, điều rất mực khó khăn. Không có chuyện sửa lời. Đức vẫn tự khó tính với mình trong cách sáng tác, và có khi mất rất nhiều thì giờ, nửa năm hay một năm, chỉ để ôm ấp một bài thơ cho thành nhạc.
Điều nữa, Du Tử Lê nói, Đức chọn thơ cầu kỳ, và có khi trúc trắc nữa. "Có nhiều nhạc sĩ thích bài 'Ở Chỗ Nhân Gian Không Thể Hiểu,' mà vẫn tránh phổ bài này. Chính nhạc sĩ Phạm Đình Chương đã nói là thích bài thơ này, nhưng không làm gì cả chỉ vì có mấy chữ mà cả chục dấu hỏi... Thế nhưng Đức lại phổ ra các dấu hỏi ngã tử tế... và dù bài thơ rất mực trúc trắc, Đức vẫn vượt qua."


Trầm ngâm một chặp, nhà thơ Du Tử Lê giải thích thêm, "Đức còn một điểm lạ nữa, là phổ thơ tự do mà không cần đổi lời hay cắt ngắn gì. Như bài thơ tự do 'Khi Tưởng Tới Người Vắng Mặt' được Đức phổ nhạc xong, thì tôi rất mực kinh ngạc. Chỉ có vài nhạc sĩ Việt Nam tới chỗ như thế, ngoài khả năng biến thơ tự do thành nhạc, còn là một tấm lòng trân trọng với thơ và nhà thơ..."
Nhà thơ Du Tử Lê tâm sự về những cơ duyên quen với nhạc sĩ Trần Duy Đức.
Năm 1982, họ quen nhau tại quán cà phê Tay Trái của Du Tử Lê. Lúc đó, Đức mới ở Việt Nam qua. Khi các nhạc sĩ đã buông đàn xuống, Đức mới nói với Việt Dzũng là Đức muốn hát. Du Tử Lê mời Đức lên sân khấu. Đức cầm đàn, hát hai ca khúc Đức phổ thơ từ thơ Du Tử Lê, và một ca khúc Đức phổ từ thơ Cung Trầm Tưởng.
Khi Đức rời sân khấu, về chỗ ngồi, mọi người trong quán vẫn còn ngây ngất - anh đã đem những âm vực lạ đưa vào thơ, và khi anh ngưng tiếng hát, các nốt nhạc vẫn còn như lơ lửng giữa trời. Họ thân nhau từ đó. Đức giải thích là Đức đọc thơ Lê từ báo Văn, thời Đức đóng quân ở Pleiku. Sau đó, tuần nào, anh em cũng mời Đức tới dự chương trình.
Có lẽ những nét lạ lẫm dị thường trong Đức là do ảnh hưởng từ một tiền kiếp nào đó, theo nhận xét của một số bằng hữu. Nhà văn Lê Hà Nam, trong bài viết "Trần Duy Đức, Con Chim Đến Từ Núi Lạ Ngứa Cổ Hót Chơi" hồi năm 1992, đã ghi nhận:
"Tiếng cổ cầm Koto của người Phù Tang thời dựng nước vuốt theo từng nốt nhạc Trần Duy Đức, như sóng bạc đầu trên âm hưởng quần đảo, nghìn xưa. Phạm Công Thiện, có lần kể, một đạo sĩ Mỹ, bạn anh, từ Tây Tạng trở về, gặp Trần Duy Đức, đã buột miệng tiết lộ với anh rằng tiền kiếp Trần Duy Đức vốn là đạo sĩ của dòng tu khổ hạnh ở Kyoto. Dòng tu lâu đời nhất của xứ Thần Mặt Trời, tới nay, vẫn còn trên những đỉnh núi tuyết..."
Một Thiền Sư Nhật Bản cổ thời" Dáng Đức gầy, đầu hói gần như đầu các sư, đôi mắt sâu thẳm và đôi tai tinh luyện, chụp bắt được những âm thanh lạ lùng... Có phải là do cơ duyên nhiều kiếp trước"
Trả lời câu hỏi về buổi nhạc sắp tới của Đức, nhà thơ Du Tử Lê nói rằng anh tin chiều nhạc thính phòng của Trần Duy Đức & Bằng Hữu sẽ thành công lớn, vì nhiều yếu tố: có nhiều nghệ sĩ sẽ hát nhạc Trần Duy Đức, và các ca nhạc sĩ này thuộc nhiều thế hệ khác nhau; địa điểm rộng rãi, với các phương tiện âm thanh và ánh sáng tối hảo; chương trình dài nhiều giờ, và có nhiều ca khúc trình diễn hơn.
Dưới đây là lời mời gọi chính thức của ban tổ chức buổi trình diễn nhạc này.
CHIỀU NHẠC TRẦN DUY ĐỨC
Với lòng trân trọng, một số nghệ sĩ thân hữu sẽ tổ chức một buổi nhạc thính phòng "Trần Duy Đức & Bằng Hữu" vào chiều chủ nhật 2-3-2003 tại Vũ Trường Majestic Club vào lúc 3:00PM-7:00PM. Các nghệ sĩ trình diễn trong buổi nhạc này sẽ có Từ Công Phụng, Vũ Thành An, Nam Lộc, Lê Xuân Hân, Duy Quang, Julie, Quỳnh Hương, Diễm Liên, Diễm Ngọc, Anh Dũng, Trần Thái Hòa, Như Mai, Huấn Ngữ, Nguyên Khang, và nhân vật chính, dĩ nhiên, Trần Duy Đức. Đặc biệt, nếu thu xếp được, ca sĩ Khánh Ly cũng sẽ tới hát trong buổi chiều này, theo lời chị cho biết. MC sẽ là Phan Dụy & Bùi Bảo Trúc. Ban nhạc: Piano: Vương Hương - Thụy Khanh; Violon: Luân Vũ; Cello: Nguyễn Thị Hậu; Guitar: Lê Ngọc; Trống: Minh Đức; Bass: Minh Kiệt. Giá vé 25$. Đặt mua tại: nhà sách Tự Lực (714) 531-5290; nhà sách Tú Quỳnh (714) 897-3557; Tamise (714) 531-5468/726-0358; Nguyệt Hạnh (714) 554-7161; Mimi Studio (714) 531-1244; Thu Hằng (818) 360-7691; CNN (714) 448-9692.
Độc giả có thể vào trang http://www.dutule.com để nghe một số ca khúc của Trần Duy Đức.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạp chí Văn Học Mới số 5 dày 336 trang, in trên giấy vàng ngà, bìa tranh nghệ thuật của Nguyễn Đình Thuần, sáng tác từ hơn 50 nhà văn, nhà thơ, nhà biên khảo và phê bình nghệ thuật.- Văn Học Mới số 6 sẽ ấn hành vào tháng 3/2020, có chủ đề về nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn
Một tuyệt phẩm thi ca gồm những bài thơ dị thường chưa bao giờ xuất hiện bất cứ đâu, viết bởi một thi sĩ dị thường. Tựa: Tuệ Sỹ Ba ngôn ngữ: Việt - Anh - Nhật Dịch sang tiếng Anh: Nguyễn Phước Nguyên Dịch sang tiếng Nhật: G/s Bùi Chí Trung Biên tập: Đào Nguyên Dạ Thảo
Mùa thu là cơ hội bước sang trang mới khi nhiệt độ bắt đầu dịu lại. Trong mùa này, người dân California không cần mở điều hòa không khí lớn hết cỡ và cũng còn quá sớm để lo chạy máy sưởi.
Garden Grove xin mời cộng đồng tham gia chương trình đóng góp tặng quà cuối năm nhằm mang lại niềm vui, hy vọng và giúp đỡ cho những trẻ em địa phương không có quà trong mùa lễ Noel.
Ngồi niệm Phật miên man, dù cố tâm vào Phật hiệu nhưng hôm nay vẫn không sao “ nhập” được, đầu óc nó cứ văng vẳng lời anh nó lúc sáng: - Tu hú chứ tu gì mầy!
Một đường dây buôn người bán qua TQ do một phụ nữ Việt là nạn nhân buôn người trước đây tổ chức vừa bị phát hiện và bắt 2 người tại tỉnh Nghệ An, miền Trung Việt Nam, theo bản tin hôm 5 tháng 12 của Báo Dân Trí cho biết.
Điều trần luận tội đầu tiên của Ủy Ban Tư Pháp Hạ Viện đã nhanh chóng nổ ra cuộc đấu đá nội bộ đảng phái hôm Thứ Tư, 4 tháng 12 năm 2019, khi các nhà Dân Chủ cáo buộc rằng Tổng Thống Donald Trump phải bị truất phế khỏi chức vụ vì tranh thủ sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ và đảng Cộng Hòa giận dữ vặn lại không có căn cứ cho hành động quyết liệt như vậy.
Đó là cuộc khảo sát của công ty tài chánh WalletHub đối với 182 thành phố khắp Hoa Kỳ, để xếp thứ tự an toàn nhất cho tới bất an nhất. Cuộc nghiên cứu dựa trên 41 thước đo liên hệ tới an toàn
Cảnh sát đã bắn chết một người đàn ông cầm dao tại El Monte, Nam California hôm Thứ Hai.
Một phần thưởng 50,000 đô la được đưa ra để bắt một người đàn ông của thành phố Burnaby đã bị truy nã trước đây vì tội rửa tiền như một phần của nhóm tội phạm có tổ chức người Việt Nam hoạt động tại Canada và Hoa Kỳ.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.