Sau cuộc họp với các quan chức VNCS ở Hà Nội hôm thứ ba 7-5, ông Jon Huntsman, Phụ tá Đại diện Thương mại Mỹ nói với các phóng viên rằng Việt Nam đã nằm trên "danh sách 301 theo dõi" của Washington về những vụ vi phạm được công bố tuần trước.
Ông nói: "Nếu không có sự cải tiến ngay, Việt Nam còn bị xuống cấp nữa".
Bản danh sách Theo dõi của Washington ghi tên những nước vi phạm tác quyền và điều đó có nghĩa là Việt nam có thể bị trừng phạt về thương mại trong tương lai.
Huntsman đã đến Việt Nam để duyệt theo lệ hàng năm việc thi hành thương ước có ảnh hưởng sâu rộng khởi sự từ tháng 12 năm ngoái.
Ông cho biết ông đã nói với Thứ trưởng Thương mại Lương Văn Tư và Phó Thủ tướng Nguyễn Mạnh Cần rằng tác quyền trí tuệ "là nền tảng chính của mối quan hệ thương mại giữa hai nước".
"Điều đó rất quan trọng cho các nhà đầu tư của chúng tôi và cộng đồng kinh doanh ở Mỹ. Nếu không sữa lại tình trạng này cho đúng, e rằng sẽ có những hậu quả xấu trong những ngày tới".
Ông nói sau khi họp với Tư, ông đi thăm một cửa tiệm ở ngay bên cạnh bộ Thương mại Việt Nam, và đây là nơi nổi tiếng có bán những loại đĩa DVD, CD và video giả mạo.
Ông nói: "Khỏi cần phải đi xem ở xa, ngay ở gần bộ Thương mại đã có những vi phạm".
Dù vậy ông Huntsman nói ông cảm thấy các quan chức Việt Nam "nhìn nhận tính nghiêm trọng của vấn đề" và không dùng lối ngụy biện nhưng ông đã nghe thấy ở Trung Quốc nói rất khó ngăn ngừa các vụ vi phạm.
Huntsman ghi nhận nhiều hàng giả DVD và CD bán ở Việt Nam có vẻ nhập cảng từ Trung Quốc. Nhưng một giới chức thương mại Mỹ nói một số đã được sản xuất ngay ở Việt Nam.
Ông nói còn một số việc khác đáng quan ngại khác cho các công ty Mỹ là vấn đề luật lệ rõ ràng, việc đối xử với các ngân hàng và hãng luật ngoại quốc, và việc cần phải bảo đảm cách xử lý tốt trên toàn quốc về thuế khóa, phẩm chất sự kiểm tra và luật lệ thương mại.
Nói chung về thương ước, Huntsman ghi nhân trong 2 tháng đầu của năm nay đã thấy có sự gia tăng 75% so với 2 tháng trước đó về thương mai song phương, riêng về các mặt hàng tơ sợi, vải vóc, quần áo đã tăng 95%.
Dù có những khiếu nại của các nhà sản xuất Mỹ về tên mặt hàng như loại cá tra nhập từ Việt Nam, số cá này của Việt Nam nhập vào Mỹ đã lên đến 30 triệu đô la trong 2 tháng đầu năm, so với con số 22 triệu đô la tính trong toàn thể năm ngoái. Huntsman nói như vậy đã có sự lạc quan về thương ước, riêng về một vài mặt nào đó.