Như VB đã trình bày tuần trước, ngày 20 tháng 7/1954, Hiệp định Genève được ký kết trước sự phản đối quyết liệt của phái đoàn Quốc gia Việt Nam do Ngoại trưởng Trần Văn Đỗ cầm đầu. Sau đây là phần lược ghi nội dung các văn kiện của Hiệp định dựa theo tài liệu của Khối Quân sử/Phòng 5/Bộ Tổng Tham Mưu Quân Lực VNCH và tài liệu riêng của VB.
* Các điểm chính của Hiệp định Genève:
Dựa vào nội dung, Hiệp định Genève có các điểm chính như sau:
-thứ nhất: đình chiến
-thứ hai: tạm thời phân đôi nước Việt Nam ở vĩ tuyến 17 và bầu cử để thống nhất đất nước sau hai năm.
-thứ ba: có một Ủy hội quốc tế kiểm soát đình chiến do Ấn Độ làm chủ tịch, các nước Gia Nã Đại, Ba Lan là hội viên. Ngoài ra còn có hai đồng chủ tịch là Anh và Nga.
* Các văn kiện chính
Hiệp định Genève bao gồm một số văn kiện chính, tài liệu, chia làm hai loại văn bản:
a, loại thứ nhất là các hiệp định ngưng chiến ở Việt Nam, Ai Lao và Cao Mên.
b, loại thứ hai gồm những tài liệu liên quan đến hội nghị Genève về Đông Dương. Những tài liệu này được phân làm bốn loại:
1, Ước chương cuối cùng của Hội nghị Genève gồm có bản tuyên cáo tối hậu về vấn đề tái lập hòa bình ở Đông Dương được thành lập ngày 21-7-1954 nhân danh 9 quốc gia tham dự và những bản tuyên ngôn phụ.
2, Những bản tuyên ngôn đã được hội nghị ghi nhận trong phiên họp cuối cùng nhưng không được xếp vào những văn kiện của hội nghị. Trong những bản tuyên ngôn này có hai bản tuyên ngôn của Hoa Kỳ và Chính phủ Quốc Gia Việt Nam.
3, Lời tuyên bố của các trưởng phái đoàn trước khi phiên họp cuối cùng bế mạc.
4, Trao đổi giữa ông Mendès France (trưởng phái đoàn Pháp) và Phạm Văn Đồng về sự liên lạc kinh tế và văn hóa.
Đối với loại thứ nhất là các hiệp định ngưng chiến, các văn kiện liên quan mật thiết đến Việt Nam gồm có: hiệp định ngưng chiến ở Việt Nam, tuyên cáo tối hậu của Hội nghị Genève, và tuyên ngôn của phái đoàn Hoa Kỳ.
* Tổng quát về Hiệp định ngưng chiến
Hiệp định ngưng chiến ở Việt Nam có tất cả 47 điều chia làm 6 chương:
-Chương 1: Giới tuyến tạm thời và khu phi quân sự.
-Chương 2: Nguyên tắc và cách thức thi hành hiệp định này.
-Chương 3: Cấm đem thêm quân đội, nhân viên quân sự, vũ khí đạn dược mới, căn cứ quân sự.
-Chương 4: Tù binh và thường dân bị giam giữ.
-Chương 5: Điều khoản linh tinh.
-Chương 6 : Ban liên hợp và Ủy hội quốc tế ở Việt Nam.
Những điều khoản có tính cách quân sự gồm hai loại:
Loại 1 là các điều khoản quân sự phụ thuộc vào vấn đề thiết lập sự ngưng chiến như các điều khoản thành lập tại vĩ tuyến 17 một giới tuyến quân sự tạm thời và phân chia nước Việt Nam ra làm hai khu phi chiến ở hai bên giới tuyến đó; điều khoản liên quan đến lệnh ngưng bắn cho các tư lệnh quân sự hai bên.
Loại 2 gồm các điều khoản quân sự nhằm duy trì sự ngưng chiến, như “cấm chỉ đem vào Việt Nam những quân tiếp viện và nhân viên quân sự bổ sung, ngăn cấm việc chuyên chở vũ khí bất cứ loại nào, cấm tuyệt đối đôi bên nhận sự thiết lập những căn cứ quân sự ngoại quốc trong vùng kiểm soát của mình; cấm chỉ đôi bên gia nhập một liên minh quân sự và cấm không được để cho vùng của mình bị lợi dụng cho một chính sách xâm lược.”
* Những điều khoản có tính cách dân sự
Hiệp định Genève có một số điều khoản có tính cách dân sự gồm ba loại:
Loại 1 là vấn đề tù binh và thường dân bị giam giữ cùng việc tìm kiếm mồ mã của tử sĩ.
Loại 2 là vấn đề bảo vệ tự do dân chúng.
Loại 3 là vấn đề hành chính tại vùng hai bên giới tuyến quân sự tạm thời.
Những điều khoản thuộc phạm vi quyền hạn kiểm soát việc thi hành:
-việc kiểm soát thuộc trách nhiệm của hai bên.
-quyền giải quyết các vụ có thể xảy ra giữa hai bên sẽ thuộc thẩm quyền của Ủy hội Quốc tế.
Những điều linh tinh phần lớn chỉ là những sự nhắc nhở lại các nghĩa vụ của hai bên trong việc thi hành sự ngưng chiến.
* Lịch trình triệt thoái
Theo nội dung hiệp đình này thì “cuộc chiến tại Việt Nam, Lào và Căm Bốt chấm dứt”, riêng Việt Nam chia thành 2 miền, lấy vĩ tuyến 17 (sông Bến Hãi, tỉnh Quảng Trị) làm lằn ranh. Quân đội Quốc gia Việt Nam và Quân đội Liên Hiệp Pháp triệt thoái khỏi miền Bắc trong vòng 300 ngày. Điểm tập trung là Hải Phòng. Riêng Hà Nội, thì kế hoạch triệt thoái hoàn tất trước tháng 10/1954.
Trước giờ ngưng chiến, Việt Minh (CSVN) vẫn tiếp tục gây chiến qua một loạt tấn công vào các đồn bót của quân đội Liên Hiệp Pháp và các vị trí đóng quân của Quân đội Quốc gia tại khu vực trung châu Bắc Việt. Đến 0 giờ sáng ngày 21 tháng 7/1954, tiếng súng giao tranh mới ngưng trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Theo kế hoạch của bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia Việt Nam, tất cả lực lượng Việt Nam tại Đệ Tam Quân khu (Bắc Việt) sẽ tập trung về Hải Phòng để đợi tàu vận chuyển vào Nam. Bộ Tư lệnh Đệ Tam Quân khu do Thiếu tướng Nguyễn Văn Vận làm tư lệnh sẽ dời vào Nha Trang.
* Phối trí của Quân Đội Quốc gia Việt Nam trước 20-7-1954
Trước ngày 20 tháng 7/1954, lực lượng Quân đội Quốc gia được phối trí tại 4 quân khu: Đệ nhất Quân khu gồm các tỉnh Nam Việt, tư lệnh là Đại tá Lê Văn Tỵ; Đệ nhị Quân khu gồm các tỉnh Trung Việt, tư lệnh là Đại tá Trương Văn Xương; Đệ tam Quân khu gồm các tỉnh Bắc Việt do Thiếu tướng Nguyễn Văn Vận làm tư lệnh. Đệ tứ Quân khu gồm các tỉnh Cao nguyên miền Nam do Thiếu tướng Pháp de Lange làm tư lệnh. Tại Đệ nhị Quân khu có phân khu Duyên Hải (gồm các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận) do Đại tá Nguyễn Văn Vỹ làm phân khu trưởng.
Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Quốc Gia Việt Nam lúc bấy giờ là Trung tướng Nguyễn Văn Hinh; Tham mưu trưởng là Đại tá Trần Văn Đôn. Cuộc chiến Đông Dương kết thúc, nhưng cuộc chiến đấu bảo vệ miền Nam tự do đang chờ đợi người chiến binh Quân đội Quốc gia Việt Nam...
Gửi ý kiến của bạn
