HANOI - Ngay cả đối với Cộng Sản Trung Quốc, việc dùng loa phóng thanh suốt ngày để ca tụng chế độ cũng đã không hợp thời từ nhiều năm về trước. Ngày nay, nhà cầm quyền Trung Quốc biết rằng phương cách tuyên truyền này quá xưa và không hữu hiệu nữa, và họ đã áp dụng những kỹ thuật khác để nhồi sọ người dân.
Nhưng phương cách này, và nhiều phương cách khác nữa, vẫn được đảng Cộng Sản Việt Nam áp dụng. Những người dân mệt mỏi của thành phố Hà Nội cùng những thành phố khác tại Việt Nam đã bị đánh thức từ 6 giờ sáng bởi những loa phóng thanh trên đường phố, kêu gọi và thúc giục họ làm bổn phận công dân, đến phòng phiếu để đi bầu Quốc Hội Việt Nam vào hôm Chủ nhật tuần trước. Mặc dầu đây là cơ quan được coi như là quyền lực nhất Việt Nam, trên thực tế, cơ quan này đều dành cho Đảng quyết định tất cả những vấn đề trọng yếu.
Tất cả người dân đều bị bắt buộc đi bỏ phiếu, không phải vì họ muốn thực thi quyền hiến định nhưng vì sợ bị rắc rối với chính quyền, điều thường xảy ra cho các quốc gia được cai trị với một đảng độc nhất.
Nhiều phòng phiếu mở cửa đến 11 giờ đêm để sau đó chính quyền CSVN đã rêu rao rằng tỷ lệ đi bầu của VN đạt được mức 99%, điều mà đương nhiên sẽ xảy ra trong một nước cộng sản mà cuộc bầu cử được tổ chức và quản lý bởi nhà nước.
Mặc dầu một vài nhà quan sát rất phấn khởi vì đã có vài thương gia, trong một quốc gia được cai trị bời độc đảng, được phép ra tranh cử - mặc dầu sau khi phải được đảng phê chuẩn - khi kết quả được công bố tuần này, họ củng chỉ là một con số rất nhỏ không đáng kể trong một thể chế được thành lập bởi số đông đảng viên CS. Với chỉ 16% ứng viên là người ngoài Đảng, 1% cao hơn năm 1997, với số trung bình là 1.5 ứng cử viên cho mỗi ghế, ít hơn cả những cuộc bầu cử tập tành dân chủ của cấp địa phương tại Trung Quốc.
Có lẽ đây là điều ngạc nhiên vì chính Nông Đức Mạnh đã từng tuyên bố là "Việt Nam ngày này có thừa Dân chủ", sau khi một nhóm người đã cả gan biểu tình trước cơ quan nhà nước. Vào tháng Ba năm nay, một bác sĩ Việt Nam đã dịch bài "Dân Chủ là gì"" từ một trang nhà của một cơ quan Hoa Kỳ, đã bị bắt vì tội "chống lại nhà nước".
Đảng Cộng Sản Việt Nam nghĩ rằng họ có thể ăn cắp công thức của Trung Quốc, bằng cách để người dân tận hưởng sự sung túc bởi việc nới lỏng thị trường kinh tế và mở cửa buôn bán với ngoại quốc, cùng lúc xiết chặt sự kiểm soát để bảo vệ quyền lực Đảng. Trên đường dài, chính sách này sẽ thất bại ngay cả tại Trung Quốc, vì người dân sẽ bất mãn và sẽ bắt đầu chống đối vì tự do kinh tế và mậu dịch sẽ sinh ra nhiều đoàn thể đối lập và họ sẽ đấu tranh để được có tiếng nói trong lãnh vực chính trị.
Tại Hà Nội, áp lực thị trường đã chứng tỏ sự sụp đổ này nhanh chóng hơn. Nếu những nhà đầu tư muốn đánh bạc để đầu tư vào một quốc gia với những luật lệ không rõ ràng, với một chính quyền Cộng Sản mà sự tồn tại không lấy gì làm vững chắc, thì họ thà bỏ tiền ra đầu tư vào Trung Quốc với 1.2 tỷ người, thay vì với Việt Nam, vỏn vẹn chỉ có 78 triệu dân. Điều này đã giải thích tại sao Trung Quốc ngày nay hấp dẫn ba-phần-tư của tổng số giới đầu tư tại Á Châu, trong khi đó Việt Nam đang vất vả với lãnh vực xuất cảng, tuột giảm 8.6% chỉ trong 4 tháng đầu của năm 2002, so với năm ngoái. Hà Nội đã lên tiếng đổ thừa cho chu kỳ kinh tế.
Trên toàn Á Châu, các quốc gia đang vất vả cạnh tranh với Trung Quốc. Mặc dầu thất thế, các quốc gia như Thái lan và Phi Luật Tân vẫn có thể chiêu dụ giới đầu tư bằng cách phô trương sự cơ chế dân chủ của quốc gia họ, trong khi đó Tân Gia Ba đã lợi thế hơn vì có hệ thống pháp luật tương đối vô hình, ít nhất trong trường hợp nếu có sự tranh tụng xảy ra.
Trái lại, Việt Nam chỉ có mỗi một thứ để làm mồi là sự bắt chước theo kiểu mẫu Trung Quốc. Sự đổi mới kinh tế thị trường của Việt Nam còn ì ạch và không có những luật lệ bảo chứng như Trung Quốc đã có. Như cuộc bầu cử vừa qua cho thấy, không giống như ở Trung Quốc - nếu đem so với thế giới tự do vẫn còn bị coi như dưới trung bình - đã cho phép nhiều ứng cử viên ngoài Đảng được đắc cử tại địa phương.
Mặc dầu vẫn còn ì ạch trong lãnh vực xuất cảng, kinh tế Việt Nam được tiên đoán là sẽ tăng trưởng đến mức 6.2% cho năm nay. Đó là nhờ Hà Nội sớm thi hành các chính sách cởi mở kinh tế thị trường, sau bao nhiêu năm dài dậm chân tại chỗ. Bốn trăm xí nghiệp quốc doanh sẽ được tư hữu hoá vào tháng 6 năm nay, và tổng số các công ty quốc doanh sẽ giảm một phần ba trong năm tới.
Nhưng ngay cả khi CSVN quyết tâm thực thi những điều trên - và họ đã thất hứa rất nhiều lần trong quá khứ - một quốc gia với một chính quyền cai trị dân với một chính sách độc tài, chỉ thay đổi nhỏ giọt trên chính trường, khó lòng có thể tồn tại trong một môi trường càng ngày càng có nhiều sự cạnh tranh ráo riết về kinh tế như tại Á Châu hiện nay.
Gửi ý kiến của bạn
