OTTAWA (KL) - Có từ 150 đến 200 tấn plutonium, loại chất có phóng xạ, đang nằm trên đất Hoa kỳ. Khối Sô-viết cũng có chất phóng xạ này, khoảng từ 200 đến 300 tấn.
Hai nước Hoa kỳ và Nga-sô có cùng một ý thức để cụ thể hóa việc giải giới các vũ khí nguyên tử hạt nhân theo như thỏa hiệp hai bên cùng cam kết ký.
Các vũ khí nguyên tử cần phải được tiêu hủy trong một thời hạn càng sớm càng tốt. Mỗi khối đều tự lo phá hủy 50 tấn plutonium do quân đội cho phế thải.
Trong thời kỳ đầu tiên, cuộc phá hủy phải thi hành theo cùng nhịp độ là 5 tấn mỗi năm.
Do đó một thế hệ mới của lò phản ứng nguyên tử đã phát sinh, loại lò này đã được thiết danh tên tắt GT MHR (Gas Turbine Modular Helium Reactor). Mục đích của lò GTMHR là tái dụng những phần tử phóng xạ tháo gỡ từ các vũ khí nguyên tử.
Các lò phản ứng nguyên tử thường dùng nước điều áp để truyền nhiệt năng, ngược lại lò GTMHR dùng khí Helium và cho ra một năng xuất 47%. Năng xuất đặc biệt này so sánh với loạt lò khác, năng xuất loạt lò này là 40%.
Khí Helium trong lò dẫn tới mô biến nhiệt năng thành cơ năng, tự nở ra và làm quay tua-bin để kéo máy phát điện. Cái lợi của GTMHR là lò có hệ thống an ninh tự động. Ngay cả những khi những bộ phận điều khiển phản hồi (feedback control devices) bị hư, những thanh gaphite (than chì) nặng 1000 tấn trong tâm lò tự động giới hạn sự tăng nhiệt độ. Các thanh graphite tự điều chỉnh và giữ tâm lò tại nhiệt độ 1600 độ C trong hai ngày. Nhiệt độ này còn thấp hơn nhiệt độ chịu đựng của vỏ lò làm bằng Silicium Carbure (2100 độ C), vỏ bao phần tử phóng xạ có công dụng ngăn cản sự bức xạ trong lúc nhân của plutonium tự tách ly.
Theo như dự án lò GTMHR hiện nay được tình nguyện thiết kế ở công xuất giới hạn 284 megawatt, nếu dùng để biến nhiệt năng thành điện năng; và công xuất giới hạn 600 megawatt, nếu dùng để sản nhiệt. Nguồn nhiệt của máy này có thể dùng cho nguyên một thành phố để sưởi ấm như các thành phố của Nga-Sô hay dùng để chế nước biển thành nước ngọt (giá thành một mét khối khoảng dưới một Mỹ kim).
Dự án này đã được công ty Ameriacan General Atomic và các cơ quan của Nga tung ra cách đây mười năm, sau này mãi tới năm 1996 công ty French Fratome của Pháp và công ty Fuji Electric của Nhật gia nhập theo dự án này.
Dự án lò GTMHR sẽ được hoàn tất vào khoảng năm 2009.
Plutonium của Nga và Hoa kỳ được gửi tới Canada để làm nhiên liệu chạy thử lò phản ứng nguyên tử CANDU tại Chalk River, Ontario, lò CANDU được bán cho Nhật bản và riêng Trung quốc Canada đã bán cho trả góp. Canada hình như cũng đang đề nghị bán cho Việt Nam.
Hai nước Hoa kỳ và Nga-sô có cùng một ý thức để cụ thể hóa việc giải giới các vũ khí nguyên tử hạt nhân theo như thỏa hiệp hai bên cùng cam kết ký.
Các vũ khí nguyên tử cần phải được tiêu hủy trong một thời hạn càng sớm càng tốt. Mỗi khối đều tự lo phá hủy 50 tấn plutonium do quân đội cho phế thải.
Trong thời kỳ đầu tiên, cuộc phá hủy phải thi hành theo cùng nhịp độ là 5 tấn mỗi năm.
Do đó một thế hệ mới của lò phản ứng nguyên tử đã phát sinh, loại lò này đã được thiết danh tên tắt GT MHR (Gas Turbine Modular Helium Reactor). Mục đích của lò GTMHR là tái dụng những phần tử phóng xạ tháo gỡ từ các vũ khí nguyên tử.
Các lò phản ứng nguyên tử thường dùng nước điều áp để truyền nhiệt năng, ngược lại lò GTMHR dùng khí Helium và cho ra một năng xuất 47%. Năng xuất đặc biệt này so sánh với loạt lò khác, năng xuất loạt lò này là 40%.
Khí Helium trong lò dẫn tới mô biến nhiệt năng thành cơ năng, tự nở ra và làm quay tua-bin để kéo máy phát điện. Cái lợi của GTMHR là lò có hệ thống an ninh tự động. Ngay cả những khi những bộ phận điều khiển phản hồi (feedback control devices) bị hư, những thanh gaphite (than chì) nặng 1000 tấn trong tâm lò tự động giới hạn sự tăng nhiệt độ. Các thanh graphite tự điều chỉnh và giữ tâm lò tại nhiệt độ 1600 độ C trong hai ngày. Nhiệt độ này còn thấp hơn nhiệt độ chịu đựng của vỏ lò làm bằng Silicium Carbure (2100 độ C), vỏ bao phần tử phóng xạ có công dụng ngăn cản sự bức xạ trong lúc nhân của plutonium tự tách ly.
Theo như dự án lò GTMHR hiện nay được tình nguyện thiết kế ở công xuất giới hạn 284 megawatt, nếu dùng để biến nhiệt năng thành điện năng; và công xuất giới hạn 600 megawatt, nếu dùng để sản nhiệt. Nguồn nhiệt của máy này có thể dùng cho nguyên một thành phố để sưởi ấm như các thành phố của Nga-Sô hay dùng để chế nước biển thành nước ngọt (giá thành một mét khối khoảng dưới một Mỹ kim).
Dự án này đã được công ty Ameriacan General Atomic và các cơ quan của Nga tung ra cách đây mười năm, sau này mãi tới năm 1996 công ty French Fratome của Pháp và công ty Fuji Electric của Nhật gia nhập theo dự án này.
Dự án lò GTMHR sẽ được hoàn tất vào khoảng năm 2009.
Plutonium của Nga và Hoa kỳ được gửi tới Canada để làm nhiên liệu chạy thử lò phản ứng nguyên tử CANDU tại Chalk River, Ontario, lò CANDU được bán cho Nhật bản và riêng Trung quốc Canada đã bán cho trả góp. Canada hình như cũng đang đề nghị bán cho Việt Nam.
Gửi ý kiến của bạn
