Bài viết do Mạng Lưới Giáo Dục Thuốc Lá Cho Người Á Châu và Các Đảo Thái Bình Dương. (Asian & Pacific Islander Tobacco Education Network - APITEN)
Trong khi phong trào chống thuốc lá tại Hoa Kỳ đã giúp thay đổi thái độ và thói quen về việc hút thuốc lá trong những năm gần đây, sự suy giảm nhu cầu và kiểm soát nghiêm ngặt về tiếp thị và mậu dịch thuốc lá đã không ngăn chận được các công ty thuốc lá Hoa Kỳ trong việc sinh lợi lớn. Để đạt mục tiêu này, kỹ nghệ thuốc lá đang tập trung nỗ lực vào những thị trường như Á Châu, là những nơi họ có thể lợi dụng được tình trạng luật lệ ít khắt khe và việc thi hành luật lệ lỏng lẻo.
Trong thập niên 1980, Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan, và Thái Lan đã bắt buộc phải mở cửa thị trường thuốc lá sau khi những công ty thuốc lá Hoa Kỳ làm áp lực chính phủ Mỹ đe dọa chế tài giao thương với các quốc gia này.
Từ năm 1982 đến 1986, việc xuất cảng thuốc lá Mỹ đã gia tăng 165 tỷ điếu thuốc lá - từ 85 lên 250 tỷ. Tiếp theo sự xâm nhập của Hoa Kỳ vào những thị trường này, mức tiêu thụ thuốc lá tại bốn quốc gia này đã gia tăng gần 10% trong năm 1991. Những chuyên gia y tế hiện đang cảnh cáo rằng tử vong và bệnh tật do việc sử dụng thuốc lá đang lan rộng trên toàn cầu.
Vào năm 2020, mức tử vong liên hệ đến thuốc lá sẽ trở thành nguyên nhân giết người số một trên thế giới, với 70% trường hợp xảy ra trong những quốc gia đang phát triển.
Tại những thị trường hải ngoại, các công ty thuốc lá lợi dụng sự thiếu sót về luật lệ và thực thi việc kinh doanh theo những phương cách mà nếu tại Mỹ thì sẽ bị coi là bất lương. Thí dụ như những cảnh cáo về sự nguy hại của thuốc lá đối với sức khỏe không luôn luôn được đăng kèm theo các quảng cáo thuốc lá hoặc in trên những bao thuốc lá, và thường để mức độ nicotine và nhựa thuốc cao hơn trong thuốc lá bán ra ngoài nước. Các công ty thuốc lá cũng đã thành công trong việc vận động chống lại các luật lệ khắt khe tại các quốc gia ngoại quốc có thể phương hại đến những phương pháp tiếp thị mạnh mẽ và tối tân của họ.
Các công ty thuốc lá khổng lồ rất tinh vi trong việc quảng cáo để dễ nhận diện các mặt hàng, trưng bày nổi bật và chiều chuộng thị hiếu giới tiêu thụ ngoại quốc. Hằng năm họ chi ra những số tiền lớn để lôi kéo người tiêu thụ, già cũng như trẻ, chú ý đến những nhãn hiệu thuốc lá của họ bằng cách kết hợp những nhãn này với sự quyến rũ, vẻ phong lưu, tân tiến, sự tự do, và độc lập của Tây Phương.
Công việc này được thực hiện qua việc bảo trợ những cuộc tranh tài thể thao, các chương trình phát thanh, những vé trình diễn ca nhạc, hàng mẫu biếu không, cũng như in những nhãn hiệu trên những vật dụng thông thường như những chiếc bật lửa, áo thung T-shirts, mũ dã cầu, tách uống nước và trên các dù che. Hiển nhiên là những chiến thuật tương tự sẽ vẫn tiếp tục bất chấp những hạn chế về quảng cáo và tiếp thị.
Thuốc lá Mỹ là động lực chính trong mậu dịch thuốc lá trên khắp thế giới, ngay cả trong những lúc sự kiện này không quá hiển nhiên như vậy. Tại Việt Nam, vì việc quảng cáo trực tiếp các sản phẩm thuốc lá bị cấm, các công ty thuốc lá dùng những phương cách quảng cáo tại nơi bán hàng, bảo trợ cho những hoạt động văn hóa và thể thao, tiếp thị trực tiếp và những thủ thuật khác để quảng cáo mặt hàng của họ.
Các hãng thuốc lá dùng những người phụ nữ trẻ hấp dẫn mặc quần áo biểu dương mặt hàng thuốc lá, đứng biếu không những thuốc lá mẫu tại những khách sạn và tại những nơi tụ họp công cộng. Họ cung cấp miễn phí cho những chủ tiệm, những thùng trưng bày thuốc lá được vẽ và đánh bóng đẹp đẽ để quảng cáo cho loại mặt hàng của mình. Tương tự như thế, có những chiếc xe đẩy được vẽ những kiểu mẫu thuốc lá rất đẹp và được biếu không cho những người bán hàng rong trên đường phố, và nhân viên của các hãng thuốc lá thường xuyên đến lau chùi và kiểm soát việc trưng bày ngăn nắp các bao thuốc lá. Đây là tất cả những lý do phải đặc biệt quan tâm, nhất là tại một nước mà trong đó có đến 73% đàn ông hút thuốc - tỷ lệ cao nhất thế giới. Và không có vấn đề cấm bán thuốc lá cho các trẻ vị thành niên.
Bệnh dịch thuốc lá toàn cầu không phải chỉ là một vấn đề của các quốc gia đang mở mang. Bốn mươi phần trăm những người di dân đến Mỹ là từ lục địa châu Á. Vì những thái độ và thói quen cũng được đem theo từ quốc gia này sang quốc gia khác cùng với việc di dân, cho nên bệnh dịch thuốc lá cần cả thế giới lưu tâm. Nếu không có những luật lệ ngăn chận các hoạt động của kỹ nghệ thuốc lá, thì tình trạng sẽ càng thêm nguy kịch. Các quốc gia này sẽ không có thể đủ khả năng lo cho gánh nặng của 10 triệu người tử vong mỗi năm, nạn nhân của kỹ nghệ thuốc lá vào năm 2030.
Trong khi phong trào chống thuốc lá tại Hoa Kỳ đã giúp thay đổi thái độ và thói quen về việc hút thuốc lá trong những năm gần đây, sự suy giảm nhu cầu và kiểm soát nghiêm ngặt về tiếp thị và mậu dịch thuốc lá đã không ngăn chận được các công ty thuốc lá Hoa Kỳ trong việc sinh lợi lớn. Để đạt mục tiêu này, kỹ nghệ thuốc lá đang tập trung nỗ lực vào những thị trường như Á Châu, là những nơi họ có thể lợi dụng được tình trạng luật lệ ít khắt khe và việc thi hành luật lệ lỏng lẻo.
Trong thập niên 1980, Nhật Bản, Nam Hàn, Đài Loan, và Thái Lan đã bắt buộc phải mở cửa thị trường thuốc lá sau khi những công ty thuốc lá Hoa Kỳ làm áp lực chính phủ Mỹ đe dọa chế tài giao thương với các quốc gia này.
Từ năm 1982 đến 1986, việc xuất cảng thuốc lá Mỹ đã gia tăng 165 tỷ điếu thuốc lá - từ 85 lên 250 tỷ. Tiếp theo sự xâm nhập của Hoa Kỳ vào những thị trường này, mức tiêu thụ thuốc lá tại bốn quốc gia này đã gia tăng gần 10% trong năm 1991. Những chuyên gia y tế hiện đang cảnh cáo rằng tử vong và bệnh tật do việc sử dụng thuốc lá đang lan rộng trên toàn cầu.
Vào năm 2020, mức tử vong liên hệ đến thuốc lá sẽ trở thành nguyên nhân giết người số một trên thế giới, với 70% trường hợp xảy ra trong những quốc gia đang phát triển.
Tại những thị trường hải ngoại, các công ty thuốc lá lợi dụng sự thiếu sót về luật lệ và thực thi việc kinh doanh theo những phương cách mà nếu tại Mỹ thì sẽ bị coi là bất lương. Thí dụ như những cảnh cáo về sự nguy hại của thuốc lá đối với sức khỏe không luôn luôn được đăng kèm theo các quảng cáo thuốc lá hoặc in trên những bao thuốc lá, và thường để mức độ nicotine và nhựa thuốc cao hơn trong thuốc lá bán ra ngoài nước. Các công ty thuốc lá cũng đã thành công trong việc vận động chống lại các luật lệ khắt khe tại các quốc gia ngoại quốc có thể phương hại đến những phương pháp tiếp thị mạnh mẽ và tối tân của họ.
Các công ty thuốc lá khổng lồ rất tinh vi trong việc quảng cáo để dễ nhận diện các mặt hàng, trưng bày nổi bật và chiều chuộng thị hiếu giới tiêu thụ ngoại quốc. Hằng năm họ chi ra những số tiền lớn để lôi kéo người tiêu thụ, già cũng như trẻ, chú ý đến những nhãn hiệu thuốc lá của họ bằng cách kết hợp những nhãn này với sự quyến rũ, vẻ phong lưu, tân tiến, sự tự do, và độc lập của Tây Phương.
Công việc này được thực hiện qua việc bảo trợ những cuộc tranh tài thể thao, các chương trình phát thanh, những vé trình diễn ca nhạc, hàng mẫu biếu không, cũng như in những nhãn hiệu trên những vật dụng thông thường như những chiếc bật lửa, áo thung T-shirts, mũ dã cầu, tách uống nước và trên các dù che. Hiển nhiên là những chiến thuật tương tự sẽ vẫn tiếp tục bất chấp những hạn chế về quảng cáo và tiếp thị.
Thuốc lá Mỹ là động lực chính trong mậu dịch thuốc lá trên khắp thế giới, ngay cả trong những lúc sự kiện này không quá hiển nhiên như vậy. Tại Việt Nam, vì việc quảng cáo trực tiếp các sản phẩm thuốc lá bị cấm, các công ty thuốc lá dùng những phương cách quảng cáo tại nơi bán hàng, bảo trợ cho những hoạt động văn hóa và thể thao, tiếp thị trực tiếp và những thủ thuật khác để quảng cáo mặt hàng của họ.
Các hãng thuốc lá dùng những người phụ nữ trẻ hấp dẫn mặc quần áo biểu dương mặt hàng thuốc lá, đứng biếu không những thuốc lá mẫu tại những khách sạn và tại những nơi tụ họp công cộng. Họ cung cấp miễn phí cho những chủ tiệm, những thùng trưng bày thuốc lá được vẽ và đánh bóng đẹp đẽ để quảng cáo cho loại mặt hàng của mình. Tương tự như thế, có những chiếc xe đẩy được vẽ những kiểu mẫu thuốc lá rất đẹp và được biếu không cho những người bán hàng rong trên đường phố, và nhân viên của các hãng thuốc lá thường xuyên đến lau chùi và kiểm soát việc trưng bày ngăn nắp các bao thuốc lá. Đây là tất cả những lý do phải đặc biệt quan tâm, nhất là tại một nước mà trong đó có đến 73% đàn ông hút thuốc - tỷ lệ cao nhất thế giới. Và không có vấn đề cấm bán thuốc lá cho các trẻ vị thành niên.
Bệnh dịch thuốc lá toàn cầu không phải chỉ là một vấn đề của các quốc gia đang mở mang. Bốn mươi phần trăm những người di dân đến Mỹ là từ lục địa châu Á. Vì những thái độ và thói quen cũng được đem theo từ quốc gia này sang quốc gia khác cùng với việc di dân, cho nên bệnh dịch thuốc lá cần cả thế giới lưu tâm. Nếu không có những luật lệ ngăn chận các hoạt động của kỹ nghệ thuốc lá, thì tình trạng sẽ càng thêm nguy kịch. Các quốc gia này sẽ không có thể đủ khả năng lo cho gánh nặng của 10 triệu người tử vong mỗi năm, nạn nhân của kỹ nghệ thuốc lá vào năm 2030.
Gửi ý kiến của bạn
