Ngoại trưởng Mỹ Madeleine Albright đã đến thăm Việt Nam vào dịp hai bên đang tiến gần đến Hiệp ước Mậu dịch sau ba năm thương thảo, coi như đánh dấu mốc một chặng dường dài.
Người ta đã nói nhiều về chuyến đi này, có tô thêm hoa lá đủ mọi mầu sắc tương phản. Dù sao tầm quan trọng cuộc viếng thăm phải chờ đến ngày bà Albright rời khỏi Việt Nam mới có thể đo lường được khoảng cách giữa phỏng đoán và sự thật. Những cái gì người ta nói đến quá nhiều thường khi lại không quan trọng bằng những cái gì người ta giả bộ quên đi. Một trong những việc không thấy được nói đến nhiều là cuộc viếng thăm hai lần bất thành của ông Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ William Cohen. Lần thứ nhất hồi tháng 1-99, và lần thứ hai, hai bên đã ấn định vào ngày 30-9 nhưng vào cuối tháng 8, Hà Nội lại yêu cầu Mỹ hoãn lại chuyến đi của ông Cohen. Cùng trong ngày đó Hà Nội loan báo việc bà Albright đến Việt Nam.
Người ta cho rằng Hà Nội không tiếp đón ông Cohen là mất đi một cơ hội để nâng cấp quan hệ quân sự với Mỹ. Hà Nội đâu có cần quan hệ quân sự mà chỉ cần quan hệ mậu dịch, điều đó quá dễ hiểu. Nhưng chúng tôi nghĩ quyết định của Hà Nội có nhiều lý do sâu sắc hơn. Trước hết trong nội bộ lãnh đạo Việt Nam chưa có khả năng tạo được cái gọi là “giữ khoảng cách đồng đều giữa Mỹ và Trung Quốc”, để từ đó đi theo sách lược hát xiệc đi trên dây rất có lợi nhưng lại rất khó khăn và nguy hiểm. Thời ông Hồ Chí Minh còn sống, đảng Cộng sản Việt Nam đã chơi trò hát xiệc này giữa Liên Sô và Trung Quốc. Thời nay đảng Cộng sản Việt Nam không còn lãnh tụ nào có khả năng và uy thế làm được chuyện đó.
Trung Quốc đang có chuyện gay go với Mỹ về vấn đề Đài Loan nên càng cảnh giác để làm sao sói mòn mọi toan tính quan hệ thân thiện giữa Việt Nam và Mỹ, nhất là quan hệ quân sự. Tuần này bà Albright đến Việt Nam nhân dịp đi dự Hội nghị APEC ở Tân Tây Lan. Nhưng từ tuần trước cũng tiện dịp đi dự hội APEC, Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân đã ghé qua Thái Lan và ở lâu đến đầu tuần này. Cứ xem những lời tuyên bố của họ Giang ở Bangkok người ta cũng đủ hiểu đây là chuyến đi bầy binh bố trận để ngăn chặn ảnh hưởng của Mỹ ở Đông Nam Á, giữa lúc Mỹ sắp gò được Hà Nội vào một bản hiệp ước thương mại bao quát và có nhiều hậu quả đối với chính sách của Hà Nội trong nhiều lãnh vực, kể cả lãnh vực an ninh khu vực.
Giang Trạch Dân nói Trung Quốc và cả khối ASEAN cần phải duy trì tình hữu nghị láng giềng tốt để cổ võ một nền trật tự mới cho thế giới. Nó có nghĩa là Trung Quốc bắt đầu kéo phe đảng công khai, sau khi đã tạo được nội tuyến Mã Lai Á trong khối ASEAN. Để xóa tan hình ảnh con khủng long Trung Quốc trong tâm não các nước ASEAN, Giang thề sẽ không chơi trò bá quyền, không lấy thịt đè người mà tuyên bố tất cả đều bình đẳng. Đồng thời ông ta tìm cách bán cái các tội vạ cho người khác. Giang tố cáo “một vài cường quốc” đã áp dụng chính sách ngoại giao tầu chiến mới và dùng sức mạnh chính trị để ngầm phá hoại độc lập, chủ quyền và quyền lợi phát triển của các nước cỡ nhỏ, cỡ trung. Cố nhiên khi muốn dụ khị kẻ dại khờ, ông Bắc Kinh nói kẻ bá quyền “là nó chớ không phải ta”. Nó đây có nghĩa là Mỹ.
Trong cuộc Hội nghị Ngoại trưởng mới đây khối ASEAN đã tuyên bố nhìn nhận “chỉ có một nước Trung Hoa”. Lập trường này cũng là lập trường công khai của Mỹ, nhưng Giang Trạch Dân vẫn thích long trọng ngỏ lời cám ơn ASEAN để cầu thân. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh rất lo ngại ảnh hưởng của Mỹ ở Đông Nam Á. Không phải ngẫu nhiên họ Giang cố ý lưu lại Bangkok vài ngày. Trong khối ASEAN hiện nay, chỉ có Thái Lan là nơi duy nhất có khả năng tạo ra một đầu cầu để Mỹ mở rộng ảnh hưởng chính trị và kinh tế ở Đông Nam Á. Người ta không thấy Thái Lan có phản ứng gì về những lời tuyên bố của Giang Trạch Dân.
Nhưng nhìn về Việt Nam người ta thấy chuyện lạ. Ở đây người ta thích ngậm miệng ăn tiền. Trong khi đang o bế Mỹ ký Hiệp ước Mậu dịch mấy ông Hà Nội không thể công khai về hùa với Bắc Kinh để ca bài ca chống Mỹ. Nhưng nếu không làm được công khai, người ta làm ngầm và làm trước. Ba ngày trước lời tuyên bố của họ Giang, Hà Nội cho công bố bài diễn văn của Lê Khả Phiêu sặc mùi giáo điều chủ nghĩa của phe bảo thủ cứng rắn. Phe này nằm ở đâu vậy" Những bài Xã luận của báo Quân đội Nhân dân từ lâu đã cho thấy phe bảo thủ nằm trong đám tướng lãnh quân đội kể từ thời Lê Đức Anh làm chủ tịch nhà nước, sau đến tướng Đoàn Khuê hiện nằm trong bộ Chính trị. Chính đám bảo thủ này đã đẩy tướng Lê Khả Phiêu lên làm Tổng bí thư.
Phe bảo thủ do bọn tướng lãnh cầm đầu lại có những cái chân dài là các nhóm bảo thủ-quốc doanh nên đã có khả năng bám chặt lấy quyền lực. Nếu họ đã tạo ra được những chướng ngại vật giờ chót cho việc hoàn thành bản Hiệp ước Mậu dịch, họ lại càng có khả năng chặn đứng mọi toan tính nâng cấp mối quan hệ quân sự với Mỹ. Quân sự là lãnh vực quyền uy của họ. Chính vì thế hai lần họ đã ngăn cản được sự viếng thăm của bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vì sợ làm mất lòng Trung Quốc.
Tập đoàn bảo thủ-quốc doanh-tham nhũng đã mạnh chỉ vì họ bắt đầu uống thuốc của ông thầy Tầu. Nội tình Việt Nam còn nhiều chuyện rắc rối. Bởi vì không phải ông Cộng sản nào cũng thích uống loại thuốc này.
Người ta đã nói nhiều về chuyến đi này, có tô thêm hoa lá đủ mọi mầu sắc tương phản. Dù sao tầm quan trọng cuộc viếng thăm phải chờ đến ngày bà Albright rời khỏi Việt Nam mới có thể đo lường được khoảng cách giữa phỏng đoán và sự thật. Những cái gì người ta nói đến quá nhiều thường khi lại không quan trọng bằng những cái gì người ta giả bộ quên đi. Một trong những việc không thấy được nói đến nhiều là cuộc viếng thăm hai lần bất thành của ông Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ William Cohen. Lần thứ nhất hồi tháng 1-99, và lần thứ hai, hai bên đã ấn định vào ngày 30-9 nhưng vào cuối tháng 8, Hà Nội lại yêu cầu Mỹ hoãn lại chuyến đi của ông Cohen. Cùng trong ngày đó Hà Nội loan báo việc bà Albright đến Việt Nam.
Người ta cho rằng Hà Nội không tiếp đón ông Cohen là mất đi một cơ hội để nâng cấp quan hệ quân sự với Mỹ. Hà Nội đâu có cần quan hệ quân sự mà chỉ cần quan hệ mậu dịch, điều đó quá dễ hiểu. Nhưng chúng tôi nghĩ quyết định của Hà Nội có nhiều lý do sâu sắc hơn. Trước hết trong nội bộ lãnh đạo Việt Nam chưa có khả năng tạo được cái gọi là “giữ khoảng cách đồng đều giữa Mỹ và Trung Quốc”, để từ đó đi theo sách lược hát xiệc đi trên dây rất có lợi nhưng lại rất khó khăn và nguy hiểm. Thời ông Hồ Chí Minh còn sống, đảng Cộng sản Việt Nam đã chơi trò hát xiệc này giữa Liên Sô và Trung Quốc. Thời nay đảng Cộng sản Việt Nam không còn lãnh tụ nào có khả năng và uy thế làm được chuyện đó.
Trung Quốc đang có chuyện gay go với Mỹ về vấn đề Đài Loan nên càng cảnh giác để làm sao sói mòn mọi toan tính quan hệ thân thiện giữa Việt Nam và Mỹ, nhất là quan hệ quân sự. Tuần này bà Albright đến Việt Nam nhân dịp đi dự Hội nghị APEC ở Tân Tây Lan. Nhưng từ tuần trước cũng tiện dịp đi dự hội APEC, Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân đã ghé qua Thái Lan và ở lâu đến đầu tuần này. Cứ xem những lời tuyên bố của họ Giang ở Bangkok người ta cũng đủ hiểu đây là chuyến đi bầy binh bố trận để ngăn chặn ảnh hưởng của Mỹ ở Đông Nam Á, giữa lúc Mỹ sắp gò được Hà Nội vào một bản hiệp ước thương mại bao quát và có nhiều hậu quả đối với chính sách của Hà Nội trong nhiều lãnh vực, kể cả lãnh vực an ninh khu vực.
Giang Trạch Dân nói Trung Quốc và cả khối ASEAN cần phải duy trì tình hữu nghị láng giềng tốt để cổ võ một nền trật tự mới cho thế giới. Nó có nghĩa là Trung Quốc bắt đầu kéo phe đảng công khai, sau khi đã tạo được nội tuyến Mã Lai Á trong khối ASEAN. Để xóa tan hình ảnh con khủng long Trung Quốc trong tâm não các nước ASEAN, Giang thề sẽ không chơi trò bá quyền, không lấy thịt đè người mà tuyên bố tất cả đều bình đẳng. Đồng thời ông ta tìm cách bán cái các tội vạ cho người khác. Giang tố cáo “một vài cường quốc” đã áp dụng chính sách ngoại giao tầu chiến mới và dùng sức mạnh chính trị để ngầm phá hoại độc lập, chủ quyền và quyền lợi phát triển của các nước cỡ nhỏ, cỡ trung. Cố nhiên khi muốn dụ khị kẻ dại khờ, ông Bắc Kinh nói kẻ bá quyền “là nó chớ không phải ta”. Nó đây có nghĩa là Mỹ.
Trong cuộc Hội nghị Ngoại trưởng mới đây khối ASEAN đã tuyên bố nhìn nhận “chỉ có một nước Trung Hoa”. Lập trường này cũng là lập trường công khai của Mỹ, nhưng Giang Trạch Dân vẫn thích long trọng ngỏ lời cám ơn ASEAN để cầu thân. Điều này có nghĩa là Bắc Kinh rất lo ngại ảnh hưởng của Mỹ ở Đông Nam Á. Không phải ngẫu nhiên họ Giang cố ý lưu lại Bangkok vài ngày. Trong khối ASEAN hiện nay, chỉ có Thái Lan là nơi duy nhất có khả năng tạo ra một đầu cầu để Mỹ mở rộng ảnh hưởng chính trị và kinh tế ở Đông Nam Á. Người ta không thấy Thái Lan có phản ứng gì về những lời tuyên bố của Giang Trạch Dân.
Nhưng nhìn về Việt Nam người ta thấy chuyện lạ. Ở đây người ta thích ngậm miệng ăn tiền. Trong khi đang o bế Mỹ ký Hiệp ước Mậu dịch mấy ông Hà Nội không thể công khai về hùa với Bắc Kinh để ca bài ca chống Mỹ. Nhưng nếu không làm được công khai, người ta làm ngầm và làm trước. Ba ngày trước lời tuyên bố của họ Giang, Hà Nội cho công bố bài diễn văn của Lê Khả Phiêu sặc mùi giáo điều chủ nghĩa của phe bảo thủ cứng rắn. Phe này nằm ở đâu vậy" Những bài Xã luận của báo Quân đội Nhân dân từ lâu đã cho thấy phe bảo thủ nằm trong đám tướng lãnh quân đội kể từ thời Lê Đức Anh làm chủ tịch nhà nước, sau đến tướng Đoàn Khuê hiện nằm trong bộ Chính trị. Chính đám bảo thủ này đã đẩy tướng Lê Khả Phiêu lên làm Tổng bí thư.
Phe bảo thủ do bọn tướng lãnh cầm đầu lại có những cái chân dài là các nhóm bảo thủ-quốc doanh nên đã có khả năng bám chặt lấy quyền lực. Nếu họ đã tạo ra được những chướng ngại vật giờ chót cho việc hoàn thành bản Hiệp ước Mậu dịch, họ lại càng có khả năng chặn đứng mọi toan tính nâng cấp mối quan hệ quân sự với Mỹ. Quân sự là lãnh vực quyền uy của họ. Chính vì thế hai lần họ đã ngăn cản được sự viếng thăm của bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vì sợ làm mất lòng Trung Quốc.
Tập đoàn bảo thủ-quốc doanh-tham nhũng đã mạnh chỉ vì họ bắt đầu uống thuốc của ông thầy Tầu. Nội tình Việt Nam còn nhiều chuyện rắc rối. Bởi vì không phải ông Cộng sản nào cũng thích uống loại thuốc này.
Gửi ý kiến của bạn
