Vương Hồng Anh tổng hợp
- Pháo đội chỉ huy Miền.
- 16 trung đội cố định
- 2 khẩu đội 25 Pounders
2, Bộ chỉ huy Pháo binh Nam Trung Việt: Pháo đội chỉ huy Phân khu Nha Trang, 3 Trung đội bán lưu động, 9 Trung đội cố định, Pháo binh Duyên hải Cam Ranh
* Pháo binh vị trí Đệ tam Quân khu chuyển giao ngày 1 tháng 12/1953, gồm có:
4 khẩu đội Phân khu Nam Định. (Tại Phân khu Nam Định vào tháng 3/1954, thêm 7 pháo đội vị trí được thành lập mang số từ 301 đến 307, nhưng vì thiếu súng chỉ có 1/3 thành hình.
* Pháo binh vị trí Đệ nhất Quân khu:
1, Bộ chỉ huy Pháo binh vị trí miền Trung tâm (Centre Zone) ngày 1 tháng 1-1954 với các thành phần: Pháo đội chỉ huy, 2 khẩu đội bán lưu động, 14 khẩu đội chuyển giao
2, Bộ chỉ huy Pháo binh vị trí miền Đông: ngày 1 tháng 3/1954 với: Pháo đội chỉ huy, 5 trung đội lưu động, 15 khẩu đội.
* Pháo binh vị trí phân khu Quy Nhơn (chiếm đóng đầu năm 1954): ngày 1 tháng 4/1954 gồm Pháo đội chỉ huy, 9 trung đội cố định, 4 trung đội bán lưu động.
* Tổ chức Pháo binh vị trí:
Tổ chức Pháo binh vị trí miền thường gồm 1 ban chỉ huy gồm 17 quân nhân (1 sĩ quan cấp tá, 2 sĩ quan cấp úy, 5 hạ sĩ quan và 9 binh sĩ); Pháo đội chỉ huy gồm ban chỉ huy với 19 quân nhân (1 cấp úy, 4 hạ sĩ quan và 14 binh sĩ), nhiều trung đội bán lưu động với mỗi trung đội gồm 36 người (1 sĩ quan, 5 hạ sĩ quan và 30 binh sĩ). Nhiều trung đội cố định với mỗi trung đội có 17 quân nhân (4 hạ sĩ quan, 13 binh sĩ). Mỗi khẩu đội cố định có 7 quân nhân.
Để thuận tiện cho việc cải danh, kể từ ngày 1 tháng 7/1954, các Pháo binh vị trí được cải danh hiệu theo danh số đơn vị như sau:
Pháo binh vị trí Transbassac thành Pháo binh vị trí số 151.
Pháo binh vị trí miền trung tâm Nam Việt thành Pháo binh vị trí số 152.
Pháo binh vị trí miền Đông Nam Việt thành Pháo binh vị trí số 153.
Pháo binh vị trí miền Bắc Trung Việt thành Pháo binh vị trí số 251.
Pháo binh vị trí phân khu Qui Nhơn thành Pháo binh vị trí số 452.
Pháo binh vị trí miền Mam Trung Việt thành Pháo binh số 452.
Pháo binh vị trí Phân khu Nam Việt thành Pháo binh vị trí 351.
Các pháo đội chỉ huy và các trung đội cố định hay bán lưu động thuộc trong thành phần của một khu Pháo binh vị trí đều mang chung một danh hiệu với một vài khác biệt ở cách sắp xếp: Ví dụ: Pháo đội chỉ huy 151 thuộc Pháo binh vị trí 151; trung đội 151/ 1M là trung đội 1 bán lưu động của Pháo binh vị trí 151; Trung đội 151/1F là trung đội 1 cố định Pháo binh vị trí 151.
Pháo binh vị trí đã sử dụng những loại đại bác lỗi thời và hết sức phức tạp và chỉ có cả thảy 175 khẩu mà có tới 6 loại đại bác như sau:
- Đại bác 105 ly, HM 3: 11 khẩu.
- Đại bác 25 pounders: 122 khẩu.
- Đại bác 75/95: 29 khẩu.
- Đại bác 3“7: 7 khẩu.
- Đại bác 138.6 mm: 4 khẩu
Kể từ tháng 9/1953, tất cả các tiểu đoàn Pháo binh hiện hữu được hệ thống hóa vào các liên đoàn bộ binh và sự xuất hiện của những liên đoàn này mà những tiểu đoàn được thành lập sau đó đã mang thứ tự khác với những tiểu đoàn tiền lập: tiểu đoàn Pháo binh số 22 được thành lập ngày 1 tháng 12 năm 1953 tại Huế đặt thuộc thành phần cơ hữu của Liên đoàn Bộ binh số 22 thành lập sau đó, các tiểu đoàn 33 và 34 được thành lập ngày 1 tháng 1/1954 tại Hà Nội đặt thuộc thành phần cơ hữu của các liên đoàn Bộ binh số 33 và 34. Tiểu đoàn số 12 thành lập ngày 15 tháng 8 năm 1954 tại Nam Việt thành lập để dành cho Liên đoàn 12 Bộ binh.
Kỳ sau: Pháo binh VNCH giai đoạn trưởng thành.
Trong loạt bài viết về trận chiến Mùa Hè 1972 và Mùa Xuân 1973, VB đã giới thiệu sơ lược một số chiến tích của vài đơn vị Pháo binh thuộc Sư đoàn Nhảy Dù, Sư đoàn 1 Bộ binh, Sư đoàn 2 Bộ binh. Thể theo lời yêu cầu của nhiều bạn đọc muốn tìm hiểu về tiến trình hình thành và phát triển binh chủng Pháo binh VNCH, chúng tôi đã biên soạn bài tổng hợp lược trình chiến sử của Pháo binh VNCH qua các giai đoạn: hình thành 1951-1955; giai đoạn trưởng thành 1955-1963; và giai đoạn phát triển từ 1964-1974. Trong số báo kỳ này là phần lược trình về giai đoạn hình thành, được biên soạn dựa theo tài liệu của Khối Quân sử Phòng 5 Bộ Tổng Tham mưu QL/VNCH và một số bài viết trong tạp chí KBC:
* Những pháo đội đầu tiên của Pháo binh Quân đội Quốc gia Việt Nam:
Pháo binh Quân đội Quốc gia Việt Nam thành lập vào cuối năm 1951. Các đơn vị đầu tiên là các pháo đội biệt lập. Pháo đội đầu tiên được thành lập vào ngày 1 tháng 11/1951 tại Bắc Việt (Đệ tam Quân khu). Các pháo đội kế tiếp được thành lập như sau:
Pháo đội thứ hai, thành lập tại Nam Việt ngày 1 tháng 1/1952, pháo đội thứ ba thành lập ngày ngày 1 tháng 4/1952 tại Cao nguyên (Đệ tứ Quân khu), pháo đội thứ tư, thứ 5, thứ 6 thành lập ngày 1 tháng 5/1952 tại Bắc Việt, Trung Việt và Nam Việt, pháo đội thứ bảy thành lập ngày 1 tháng 4/1952, pháo đội thứ 8 thành lập ngày 1 tháng 10/1952.
Trong thời gian từ giữa năm 1952 đến giữa năm 1953, các pháo đội này được tập trung để thành lập thành các tiểu đoàn Pháo binh những tiểu đoàn này được Pháp gọi tắt là các GAVN, với mỗi tiểu đoàn gồm có bộ tham mưu, một đại đội chỉ huy và công vụ, và ba pháo đội, có tổng quân số là 410 người để sử dụng 12 khẩu đại bác 105 ly.
* Các tiểu đoàn Pháo binh đầu tiên:
Tiểu đoàn Pháo binh đầu tiên không mang danh hiệu số 1 mà được gọi là tiểu đoàn 5 Pháo binh, được thành lập ngày 1 tháng 7/1952. Đây là tiểu đoàn được hình thành từ sự chuyển giao của tiểu đoàn 1/41 R.A.C của Pháo binh Liên Hiệp Pháp. Từ 1 tháng 11/1952 đến 1/5/1953, Pháo binh VN thành lập thêm 4 tiểu đoàn lấy số hiệu của Quân khu để đặt danh hiệu cho đơn vị:
- Tại Bắc Việt (Đệ Tam Quân khu ): Tiểu đoàn 3 Pháo binh thành lập ngày 1 tháng 11/1952.
- Tại Trung Việt (Đệ Nhị Quân khu): Tiểu đoàn 2 Pháo binh thành lập ngày 1 tháng 2/1953.
- Tại Nam Việt (Đệ Nhất Quân khu): Tiểu đoàn 1 Pháo binh thành lập ngày 1 tháng 5/1953.
- Tại Cao nguyên miền Nam (Đệ Tứ Quân khu): Tiểu đoàn 4 Pháo binh thành lập ngày 1 tháng 3/1953.
* Pháo binh vị trí:
Ngoài các tiểu đoàn Pháo binh để yểm trợ cho các đơn vị bộ chiến trong các cuộc hành quân, từ năm 1953, Pháo binh Quân đội Quốc gia Việt Nam đã tiếp nhận các đơn vị Pháo binh vị trí do Pháp chuyển giao để yểm trợ các đơn vị phòng thủ diện địa. Thành phần Pháo binh vị trí được thành lập do quyết định của Hội đồng Cao cấp Việt Pháp ngày 24 tháng 2/1953 và bắt đầu kể từ 1 tháng 5/1953, 42 khẩu đội Pháo binh vị trí của Pháp tại các phân khu Transbassac và Mỹ Tho được chuyển giao. Tuy vậy các sĩ quan và hạ sĩ quan Pháp vẫn được tạm thời lưu giữ để chỉ huy những đơn vị này. Ngoài các khẩu đội này, sự thành lập và chuyển giao Pháo binh vị trí tại các quân khu đã diễn ra theo lịch trình sau đây:
* Pháo binh Đệ tứ Quân khu:
- 5 khẩu đội Pháp chuyển giao từ 1-1-1953.
* Pháo binh Đệ nhị Quân khu: chuyển giao từ ngày 1-12-1953 với các thành phần:
1, Bộ chỉ huy Pháo binh vị trí Bắc Trung Việt:
- Pháo đội chỉ huy Miền.
- 16 trung đội cố định
- 2 khẩu đội 25 Pounders
2, Bộ chỉ huy Pháo binh Nam Trung Việt: Pháo đội chỉ huy Phân khu Nha Trang, 3 Trung đội bán lưu động, 9 Trung đội cố định, Pháo binh Duyên hải Cam Ranh
* Pháo binh vị trí Đệ tam Quân khu chuyển giao ngày 1 tháng 12/1953, gồm có:
4 khẩu đội Phân khu Nam Định. (Tại Phân khu Nam Định vào tháng 3/1954, thêm 7 pháo đội vị trí được thành lập mang số từ 301 đến 307, nhưng vì thiếu súng chỉ có 1/3 thành hình.
* Pháo binh vị trí Đệ nhất Quân khu:
1, Bộ chỉ huy Pháo binh vị trí miền Trung tâm (Centre Zone) ngày 1 tháng 1-1954 với các thành phần: Pháo đội chỉ huy, 2 khẩu đội bán lưu động, 14 khẩu đội chuyển giao
2, Bộ chỉ huy Pháo binh vị trí miền Đông: ngày 1 tháng 3/1954 với: Pháo đội chỉ huy, 5 trung đội lưu động, 15 khẩu đội.
* Pháo binh vị trí phân khu Quy Nhơn (chiếm đóng đầu năm 1954): ngày 1 tháng 4/1954 gồm Pháo đội chỉ huy, 9 trung đội cố định, 4 trung đội bán lưu động.
* Tổ chức Pháo binh vị trí:
Tổ chức Pháo binh vị trí miền thường gồm 1 ban chỉ huy gồm 17 quân nhân (1 sĩ quan cấp tá, 2 sĩ quan cấp úy, 5 hạ sĩ quan và 9 binh sĩ); Pháo đội chỉ huy gồm ban chỉ huy với 19 quân nhân (1 cấp úy, 4 hạ sĩ quan và 14 binh sĩ), nhiều trung đội bán lưu động với mỗi trung đội gồm 36 người (1 sĩ quan, 5 hạ sĩ quan và 30 binh sĩ). Nhiều trung đội cố định với mỗi trung đội có 17 quân nhân (4 hạ sĩ quan, 13 binh sĩ). Mỗi khẩu đội cố định có 7 quân nhân.
Để thuận tiện cho việc cải danh, kể từ ngày 1 tháng 7/1954, các Pháo binh vị trí được cải danh hiệu theo danh số đơn vị như sau:
Pháo binh vị trí Transbassac thành Pháo binh vị trí số 151.
Pháo binh vị trí miền trung tâm Nam Việt thành Pháo binh vị trí số 152.
Pháo binh vị trí miền Đông Nam Việt thành Pháo binh vị trí số 153.
Pháo binh vị trí miền Bắc Trung Việt thành Pháo binh vị trí số 251.
Pháo binh vị trí phân khu Qui Nhơn thành Pháo binh vị trí số 452.
Pháo binh vị trí miền Mam Trung Việt thành Pháo binh số 452.
Pháo binh vị trí Phân khu Nam Việt thành Pháo binh vị trí 351.
Các pháo đội chỉ huy và các trung đội cố định hay bán lưu động thuộc trong thành phần của một khu Pháo binh vị trí đều mang chung một danh hiệu với một vài khác biệt ở cách sắp xếp: Ví dụ: Pháo đội chỉ huy 151 thuộc Pháo binh vị trí 151; trung đội 151/ 1M là trung đội 1 bán lưu động của Pháo binh vị trí 151; Trung đội 151/1F là trung đội 1 cố định Pháo binh vị trí 151.
Pháo binh vị trí đã sử dụng những loại đại bác lỗi thời và hết sức phức tạp và chỉ có cả thảy 175 khẩu mà có tới 6 loại đại bác như sau:
- Đại bác 105 ly, HM 3: 11 khẩu.
- Đại bác 25 pounders: 122 khẩu.
- Đại bác 75/95: 29 khẩu.
- Đại bác 3“7: 7 khẩu.
- Đại bác 138.6 mm: 4 khẩu
Kể từ tháng 9/1953, tất cả các tiểu đoàn Pháo binh hiện hữu được hệ thống hóa vào các liên đoàn bộ binh và sự xuất hiện của những liên đoàn này mà những tiểu đoàn được thành lập sau đó đã mang thứ tự khác với những tiểu đoàn tiền lập: tiểu đoàn Pháo binh số 22 được thành lập ngày 1 tháng 12 năm 1953 tại Huế đặt thuộc thành phần cơ hữu của Liên đoàn Bộ binh số 22 thành lập sau đó, các tiểu đoàn 33 và 34 được thành lập ngày 1 tháng 1/1954 tại Hà Nội đặt thuộc thành phần cơ hữu của các liên đoàn Bộ binh số 33 và 34. Tiểu đoàn số 12 thành lập ngày 15 tháng 8 năm 1954 tại Nam Việt thành lập để dành cho Liên đoàn 12 Bộ binh.
Kỳ sau: Pháo binh VNCH giai đoạn trưởng thành.
Gửi ý kiến của bạn
