WASHINGTON (VB) - Nhiều cường quốc đang chạy đua tạo ảnh hưởng trên nhà cầm quyền CSVN, lý do đầu tiên là vì Việt Nam ở một vị trí quan trọng về địa dư chiến lược. Nghĩa là có nhiều chàng trai - Nga, Mỹ, Hoa Lục, Ấn Độ - đang tán tỉnh cô gái Việt; và ai sẽ thắng" Cô gái Hà Nội bắt cá ba, bốn tay này có thoát nổi các đòn tình ái già dặn hay không" Và trong khi đó, cô nàng CSVN vẫn cứ muốn moi túi của tất cả các chàng. Bản phân tích của Stratfor, một công ty tình báo kinh tế tư nhân, ghi như sau.
Các cường quốc thế giới đã dòm ngó vaò Việt Nam năm nay: ai cũng thấy có sự tăng vọt về mặt lưu lượng ngoại giao. Thủ Tướng Ấn Độ, Bộ Trưởng Quốc Phòng Trung Quốc và Tổng Thống Singapore đã thăm VN trong 2 than1g qua. Tổng Thống Nga sẽ thăm VN tháng 3. Và Ngoại Trưởng Mỹ sẽ tới VN tháng 7. Những cuộc viếng thăm naỳ lộ ra thế kình địch giữa nhiều siêu cường muốn bám chân vào VN vì vị trí chiến lược tại Đông Nam Á. Hà Nội sẽ tìm cách hưởng lợi thế trận gạ gẫm này càng lâu càng tốt.
VN năm 2001 đã thành thánh địa cho các lãnh tụ siêu cường hành hường. Thủ Tướng Ấn Atal Vajpayee tới VN tháng giêng, trong khi Bộ Trưởng QP Hoa Lục Trì Hạo Điền và Tổng Thống S.R. Nathan của Singapore thăm VN tháng 2. TT Nga Putin sẽ tới VN đầu tháng 3, đây là cuộc viếng thăm đầu tiên của 1 nguyên th3u Nga. Ngoại Trưởng Mỹ Colin Powell sẽ thăm VN cuối tháng 7, theo lời Đại Sứ Douglas “Pete” Peterson.
Trong khi theo đuổi các mục tiêu chính trị và kinh tế như trong nghị trình các nứơc này, thì các màn hàng hương tới VN lộ hẳn ra thèm khát muốn đặt chân tại VN. Việt Nam với bờ biển dài, nằm ở 1 vị trí chiến lược trên vùng Tây Nam Thái Bình Dương và Đông Nam Á, cho lối vào trực tiếp tới Bể Đông. Bất kỳ nước nào được quyền sử dụng các hải cảng hay các căn cứ hải quân tại VN thì sẽ có cơ hội tốt để kiểm soát các tàu dầu, các tàu chiến và nhiều nguồn hàng đi lại xuyên Vịnh Ả Rập (Arabian Gulf), Ấn Độ Dương và Đông Á.
Trung Quốc, Nga và Mỹ trong quá khứ từng tìm cách cầu thân Hà Nội và lo kiếm ưu thế địa dư chiến lược giá trị này. Nhưng năm nay, trò chơ địa dư chính trị có luật mới. Thứ nhất, con số các nước nhập cuộc đang tăng, với Ấn Độ và khối ASEAN giành kéo Hà Nội về phe. Thứ nhì, màn đua này gay gắt hơn, cứ nhìn các quốc khách đua nhau tới Hà Nội thì biết.
Nga lúc đầu ở vị trí tốt nhất để thắng cuộc thi địa dư chính trị: Hải Quân Nga thuê các căn cứ ở Vịnh Cam Ranh, gần phía Nam VN. Hoạt động hải quân Nga đã giảm kể từ các năm 1980s, khi Vịnh này còn là căn cứ hải quân lớn nhất của Nga ở hải ngoại. Nhưng với Putin lên nắm quyền, Hải Quân Nga đã lo vất vả hồi phục ít nhất là sự hiện diện tại các vùng biển sóng gió. Hai tàu chiến lớn loại chống taù ngầm của Nga và 1 tàu dầu sẽ thăm VN vào cuối tháng 2, gần như trong khoảng thời gian Putin viếng thăm.
Trong khi tìm cách củng cố lại liên minh Moscow-Hà Nội, Putin sẽ nhắm nới thêm thời hạn thuê căn cứ Cam Ranh, vốn sẽ hết hạn vào năm 2004. CSVN đã xin Nga xóa hàng tỉ đô la tiền nợ để bù vào việc xài tiếng Cam Ranh. Moscow tới giờ đã từ chối, nhưng Putin, một chiến lược gia và là cựu gián điệp, biết rõ lợi thế nào ông có ở Cam Ranh. Ông cũng biết là nếu Nga ra đi, các đối thủ chính trị điạ dư sẽ vào. Thêm nữa, Hà Nội là một trong vài đồng minh Moscow có - và là duy nhất trong khu vực.
Cho nên, nhiều phần sẽ thỏa hiệp. Putin có lẽ sẽ xóa một phần nợ cuả VN. Nga cũng sẽ cung cấp cho bộ binh và hải quân CSVN vũ khí hiện đại với giá rẻ. Putin có lẽ cũng sẽ chịu tăng số sinh viên quân sự CSVN tại Nga và số lượng cố vấn quân sự Nga tại VN. Ông nhiều phần cũng sẽ ký các thương lượng ưu đãi nhân danh các công ty năng lượng Nga để được khai thác các mỏ dầu khí ngoài khơi Bể Đông.
Nga cần giữ gìn, và có thể là mở rộng hiện diện hải quân tại Cam Ranh vì nhiều lý do. Thứ nhất, hiện diện hải quân Nga, dù nhỏ, sẽ cho phép kiểm soát phần nào về năng lượng và các đường tiếp vận sử dụng bởi các tàu Nga và nước khác. Thứ nhì, các tàu chiến Nga sẽ kiểm soát các tuyến tiếp vận và hoạt động chính yếu của cả hải quân Mỹ và Hoa Lục. Thứ ba, các tàu chiến Nga sẽ bảo đảm hoạt động dầu mỏ Nga, cũng như là các tuyến tàu dầu và mậu dịch Nga tại Bể Đông. Thứ tư, Putin muốn Đông Nam Á cảm thấy có hiện diện hải quân Nga để tăng thêm uy tín cho chính sách cuả ông trong việc kết thân kinh tế và chính trị với ASEAN.
Hà Nội sẽ tìm cách lợi dụng cuộc tranh giành chiến lược địa dư để hưởng lợi càng lâu càng tốt, và trì hoãn quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, các siêu cường sẽ đưa thêm nỗ lực năm nay để kiếm thêm ảnh hưởng tại VN.
Nhưng nếu giá dầu sẽ giảm vào cuối năm nay và kinh tế cứ suy sụp thêm, điều nhiều phần sẽ xảy ra, thì VN sẽ buộc phải có quyết định. Để có trợ giúp tài chánh, CSVN có thể chọn để cho một cường quốc được đưa hải quân vào các cảnh và có thể cả căn cứ hải quân. Hà Nội không có vẻ gì muốn trao thân cho 1 cường quốc duy nhất bởi vì không ai có thể thỏa mãn VN đầy đủ. Nga có thể sẽ tiếp tục giữ Vịnh Cam Ranh nếu Putin tha một phần lớn nợ cho VN. Nhưng tha nợ vẫn không cho VN có đủ số tiền mặt đang cần. Những nước khác lại có thể giúp VN về đầu tư và trợ giúp kỹ thuật tin học.
Dù vậy, một trường hợp suy sụp kinh tế lớn không có thể loại trừ. Nó sẽ buộc VN tìm các khoản viện trợ tài chánh và đầu tư lớn. Nó sẽ tăng nhiều hơn cho Mỹ cơ hội đặt chân vào các cảnh và căn cứ VN. Nỗ lực của Washington trong chiều hướng này có thể được giúp thúc đẩy nhiều hơn, nếu có sự thay đổi khuynh hước trong Đại Hội Đảng CSVN lần thứ 9 năm nay. Một thế hệ trẻ các lãnh tụ CSVN sẽ nghiêng về chiều hướng thị trường hơn, nhiều phần y hệt như các cán bộ cùng thế hệ ở Trung Quốc.
Gửi ý kiến của bạn
