HANOI (KL) – Theo tin của Far Eastern Economic Review (FEER) trong số báo ra ngày 8/3 đã phát hành tại Bắc Mỹ, hệ tư tưởng và bản chất gian lận cố hữu đã thúc đẩy Việt Nam có kế hoạch mới để kiểm soát vấn đề du học nước ngoài.
Kế hoạch mới này phát sinh ra từ bài học đơn giản về luật cung cầu. Trong khi đại học của Việt Nam đã nhào trộn đủ loại kiến thức Nga, Tầu và Tây để tạo ra cả ngàn sinh viên tốt nghiệp nhắm vào cái triển vọng của loại công việc mơ màng như những cụ đồ nho ngày xưa, thiếu khả năng Anh ngữ, chính vì thế sự du học để được giáo dục tại nước ngoài trở thành một sự ám ảnh cho những bậc cha mẹ có tiền dư tại Việt Nam. Những người có tiền dư dật hiện nay tại Việt Nam, đa số là các cán bộ và những công nhân viên của nhà nước có mối làm ăn với người nước ngoài.
Liếc mắt để nhìn vào cái thị trường đang lên, có gần 90 công ty trong nước, đa số không có giấy phép đã nhẩy ra làm ăn với vai tròø tư vấn về giáo dục quốc tế. Các công ty này đã lấy tiền đầu từ 200 cho tới 1500 Mỹ kim cho một ứng viên xin du học nước ngoài. Loại thị trường này đã không được Bộ Giáo Dục và Đào Tạo của Việt Nam để ý tới. Khi có tiếng kêu than về những chuyện gian lận, bộ mới sửa soạn để ra tay thắt chặt kiểm soát vấn đề du học.
Nếu các biện pháp thảo ra được bộ này chấp thuận vào tháng sáu, mỗi ứng viên du học sinh bắt buộc phải có sự đề nghị đặc biệt của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo của Việt Nam, lúc đó các công ty tư vấn sẽ bị đóng cửa. Những công ty tư vấn còn làm ăn được, họ phải biết móc nối với bộ này.
Xét kỹ về đề nghị này, đề nghị có phần nào thuộc về chính trị sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin viếng thăm Việt Nam.
“Hiện tại để phục vụ mục đích chính trị, đa số các quốc gia đang khuyến khích các sinh viên theo học lãnh vực khoa học xã hội, lãnh vực đang nhậy bén theo chính trị thế giới,” theo như tài liệu đề nghị đã cảnh báo. Về lãnh vực khoa học xã hội, Việt Nam đã đánh hơi như thấy các sinh viên Hoa kỳ tại các trường đại học nổi tiếng của Hoa kỳ đổ xô sang du học tại các trường đại học Anh quốc.
Các sinh viên Hoa kỳ này hầu hết đều có tham vọng để có sự thành công như Bill Clinton, cựu tổng thống Hoa kỳ hay ít ra cũng là một tổng giám đốc của một công ty tăm tiếng trên thế giới đã đặt được chân trong thị trường Hoa lục tương lai. Song các nhà tư vấn vẫn một mực cho biết, đa số các sinh viên Việt Nam ưa thích các khóa học thực dụng như về khoa học kinh doanh và khoa học điện toán.
Trong khi đó một số cán bộ của ngành giáo dục hoan nghênh vụ dẹp bỏ các nhà tư vấn loại vô lương tâm và vô liêm sỉ, các biện pháp của đề nghị này cũng đang gây lên sự khiếp đảm cho hàng cán bộ cộng sản có con sắp gửi để đi du học nước ngoài. Một doanh nhân tại Hanoi, người đang bảo lãnh một nhân viên để du học nước ngoài, ông này đã than : “Đây đúng là ván bài làm cho người ta ngợp thở. Đó là đường lối của đảng CSVN nới rộng tay để kiểm soát xã hội.”
Được tin có cán bộ vào hàng cao cấp có quyền chấp thuận cho công ty nước ngoài dễ dàng làm ăn tại Việt Nam, công ty nước ngoài này đã ra dấu cam kết với vị cán bộ này để bảo lãnh con cái của vị cán bộ được du học tại nước ngoài với sự tài trợ của công ty một khi giấy phép làm ăn được ký xong để chấp thuận.
Ngày xưa, chính quyền Việt Nam không có chuyện băn khoăn về việc gửi sinh viên ra nước ngoài để du học. Nhà nước mở ra cuộc thi toàn quốc và gửi sinh viên thắng trong cuộc thi này với toàn bộ tiền học bổng để du học tại các quốc gia như Liên bang Sô viết, Đông Đức, Hung Gia Lợi, Tiệp Khắc, Ba Lan và Lỗ Ma Ni. Còn những sinh viên nào không may mắn được gửi để du học tại xứ Mông Cổ hay Trung quốc.
Khối Đông Âu bị sụp đổ hoàn toàn, Việt Nam lại chú ý tới Tây phương để đào tạo một thế hệ mới. Bắt đầu từ năm 1992, nhà nước Việt Nam cho phép sinh viên được du học tự túc, sự tự do này giúp cho con em của các vị cán bộ dư dật tiền bạc lọt vào các ngóc ngách của các trường đại học tại nước ngoài qua các công ty tư vấn về giáo dục tại thành phố Sài Gòn.
Hiện nay có phỏng chừng 10 ngàn sinh viên Việt Nam đã núp bóng sinh viên du học tại Úc Đại Lợi, Hoa kỳ, Pháp, Gia Nã Đại, Tân Tây Lan, Tân Gia Ba, Thái Lan và Mã Lai do các nhà đầu tư nước ngoài trợ giúp. Tại các quốc gia này, có nhiều trường đại học đã trả tiền huê hồng cho các nhà tư vấn để môi giới các ứng sinh viên cho nhà trường, việc này làm cho các bậc cha mẹ có tiền dư dật được thoải mái hơn nhiều.
Các vị cán bộ có công to đối với cách mạng vẫn còn là trở ngại lớn cho hệ thống du học mới này. “Con của các vị cán bộ có công to và giầu có được du học tại nước ngoài lại không chịu khó ăn học. Chúng đã gây ra nhiều ảnh hưởng tai tiếng cho Việt Nam,” theo như lời của Trần Chí Thanh, người được đào luyện tại Nga Sô, hiện là giám đốc về hàn lâm vụ của trường Đại học Kinh tế Quốc gia tại Hanoi.
Trong khi đó các quan chức của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo của Việt Nam đang hỗ trợ các biện pháp mới, họ đã tự nhận và báo động họ không có khả năng để theo rõi các học bạ của sinh viên, khi đảng CSVN đã đề ra vấn đề hồng trước chuyên sau.
Hồng thì bị các đảng viên hủ hoá với nhau, còn chuyên thì chẳng đi tới đâu khi con người đã bị mất đi tính khách quan trong suy tư cần yếu để đi vào các lãnh vực khoa học và kỹ thuật. Theo hệ thống hiện nay tại Việt Nam, các du học sinh chỉ giản dị gửi lá thư xác nhận được nhập học của một đại học nào đó tại nước ngoài cho Bộ Công An để cấp phát thông hành và xin hộ chiếu. Khi được hộ chiếu của tòa đại sứ nào đó, sinh viên này cứ việc ra khỏi Việt Nam và không cần phải đăng ký với Bộ Giáo Dục và Đào Tạo nữa.
Chính vì thế các phó tiến sĩ được đào tại tại Liên Sô đã đòi đảng CSVN cho đổi hàm phó tiến sĩ thành tiến sĩ để có ưu thế tranh giành chức vụ hành chánh với thế hệ trẻ được đào tạo sau này tại các nước Tây phương. Trong guồng máy hành chánh tại Việt Nam hiện nay lại có sự tranh chấp quyền hành giữa những cán bộ làm việc lâu năm với các vị có hàm phó tiến sĩ được đào tạo tại các nước cộng sản ngày xưa tại Đông Âu và Liên Sô.
Các cán bộ kỳ cựu được đào tạo theo khoá học ngắn hạn đã chê các phó tiến sĩ không có kinh nghiệm quản lý, họ chỉ nhờ vào bằng cấp của các nước cộng sản cấp phát vì họ là du học sinh khách, hơn là căn cứ vào thực tài. Các cán bộ lâu năm lại chê những vị cầm đầu từng du học của một bộ không lấy được bằng hàm phó tiến sĩ vì những lý do riêng, các vị này đã trở về nước, học lại và xoay sở nhờ bạn bè hay móc nối để được cấp bằng phó tiến sĩ quốc gia.
Các cán bộ làm nghề lâu năm cho biết loại phó tiến sĩ này hiện nay rất khá sau khi CSVN cho đổi sang kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Một cán bộ trong Bộ Giáo Dục của Việt Nam đã phát cáu và nói ra: “Khi họ phạm pháp, hay đánh lộn tại nước ngoài, chúng tôi không biết họ là hạng người nào, lỡ đụng phải con cháu của các cán bộ gộc kể như sự nghiệp của chúng tôi trôi như ống bương trên giòng sông Lô để trở về biển cả. Có một số du học sinh được học một thời gian ngắn, sau đó họ đã trốn và ở lại luôn xứ người.”
Một số nhà tư vấn đã tỏ vẻ nghi ngờ thái độ của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo của Việt Nam như tạo ra sự kiểm soát này để làm tiền. “Họ muốn đặt thêm ra một lớp hành chánh nữa đối với các du học sinh Việt Nam, bắt gia đình phải lòi thêm tiền ra cho các cán bộ của bộ này. Công an có quyền thì họ củng phải có quyền, nhất là nằm trong lãnh vực của họ” theo như một nhà tư vấn về du học sinh tại Hanoi đã làu nhàu nói ra.
Theo hệ thống được đề nghị, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo có mục đích để giảm bớt về sự giả mạo các giấy tờ nhập học giả của nước ngoài. Có cơ quan thanh lý trung ương, cơ quan này sẽ làm cho đảng CSVN theo dõi các cán bộ gửi con du học, đang xin lập chương mục chuyển ngân ngoại tệ và đệ đơn xin các tiền trợ cấp của nhà nước. Nhưng đảng CSVN sẽ không kiểm soát được con cháu của các công nhân viên chức đã được các nhà đầu tư ngoại quốc bảo trợ để đổi chác lấy những việc làm ăn thuận lợi cho họ sau khi họ đã móc nối được.
Để cho chắc chắn, Bộ Giáo Dục và Đào Tạo hiện nay đang bề bộn với việc kiểm chứng lại các bằng cấp hiện có trong nước. Tờ báo Nhân Dân, cái loa của đảng CSVN, đã loan tin, bộ này đã phát giác ra hơn nửa triệu vụ hồi tháng chạp của năm 2000, có khoảng 3500 cán bộ có bằng cấp được làm giả mạo. Theo tờ báo này đã đăng rõ, và chỉ thẳng vào mặt các công dân Việt Nam là các vị cán bộ đã được thăng chức nhờ vào các bằng cấp giả mạo.
Các việc điếm nhục như thế chỉ đẩy mạnh thêm việc làm ăn của các nhà tư vấn về giáo dục quốc tế, người tung ra một loại bằng cấp nước ngoài như để tạo ra lòng tín cậy của các chủ nhân ông người nước ngoài trong tương lai để gạt đi các bằng cấp do đại học Việt nam đã cấp.
Đây là một sự lo lắng mới cho những bậc cha mẹ Việt Nam đã dồn công sức và tiền của để lo cho tương lai của con trong việc ăn học.
Gửi ý kiến của bạn
