Hôm nay,  

Chấm Phá: Lao Động Và Kinh Hãi Học

8/7/200400:00:00(View: 4987)
Kinh tế học được gọi là môn học gây choáng váng, chỉ vì người ta chỉ để ý đến nó khi bị choáng váng, khi thất cơ lỡ vận. Chứ đang trong vận đỏ, ai thèm để ý đến chuyện nhức đầu ấy" Trăm điều nhờ ta cả!
Thống kê lao động do bộ Lao động công bố hôm qua gây choáng váng cho cả nước, nhất là cho Liên danh Bush-Cheney. Và ngược lại, là tin vui cho Liên danh Kerry-Edwards: thống kê tháng Sáu cho biết kinh tế chỉ tạo thêm có 32.000 công việc làm.
Con số gây choáng váng vì mọi người đều chờ đợi ít ra cũng gấp sáu, 180.000 việc làm, bình thường ra cũng phải hơn hai vạn, hoặc, như chính quyền Bush dự đoán, phải gấp 10, cỡ trên 300.000, như trong tháng Năm. Cùng với việc dầu thô lại ngoi đầu khỏi mức kỷ lục 44 đồng một thùng, tin kém vui về lao động làm thị trường chứng khoán phóng vào đèo Ngoạn mục, theo hướng đi xuống. Và đấy là cơ hội bằng vàng cho John Kerry.
Nhưng, giới chính trị vốn chỉ theo dõi tin tức kinh tế có lợi cho mình, dù là tin xấu, cho nên không nhìn ra toàn cảnh. Bởi vì, cũng thống kê bộ Lao động lại cho biết là tỷ lệ thất nghiệp đã giảm từ 5,6% xuống 5,5% (quy ra toàn năm). Thế là thế nào"
Ở đây, xin được mở một ngoặc đơn cho người "chậm tiến": dù hiện do chính quyền Bush lãnh đạo, bộ Lao động không thể xào nấu thống kê để đưa ra con số có lợi cho chính quyền, như ta có thể thấy ở các xứ độc tài hay trong não bộ của những người cho rằng chính quyền có toàn quyền làm mọïi chuyện, kể cả cạo sửa vé số hay thống kê. Các xứ chậm tiến thì có, chứ trong công quyền mà làm vậy là mấy việc, thất cử hoặc vào tù.
Nếu vậy thì sao lại có dị biệt về thống kê"
Lý do là người ta không thể biết được tình hình chính xác của một nền kinh tế phức tạp trong một xã hội lớn, nên phải thăm dò và trắc nghiệm bằng thống kê học. Người ta lập ra một "dân số mẫu" có thể tiêu biểu cho toàn nền kinh tế và khảo sát định kỳ dân số đó. Dân số mẫu càng lớn thì càng có giá trị tiêu biểu cao, mức sai lệch (sai số, nói theo thống kê học) càng thấp. Vấn đề vì vậy là phương thức chọn dân số mẫu.

Và bộ Lao động có hai cách căn bản. Thứ nhất là hỏi ý kiến các doanh nghiệp hoạt động trong lãnh thổ Hoa Kỳ: "trong tháng qua, quý công ty tuyển thêm bao nhiêu người, sa thải bao nhiêu người"" Làm con toán trừ thì tìm ra con số những người có thêm việc làm. Cách thứ hai là hỏi các hộ gia đình (khoảng 60.000 trên toàn quốc) : "nhà ta tháng qua công ăn việc làm ra sao nhỉ, có ai có việc làm, có ai đang không có việc và ghi tên thất nghiệp không"" Từ cách thứ hai này, người ta tính ra tỷ lệ thất nghiệp. Những người về hưu hoặc đằng nào cũng không them kiếm việc (vì bận trông con cho vợ đi làm chẳng hạn) tất không kể vào số thất nghiệp. Cách nào chính xác hơn thì còn tùy, nhưng cách thứ nhất không được chính xác bằng cách thứ hai khi kinh tế đang trong thời xoay chuyển, từ trì trệ qua tăng trưởng hay ngược lại.
Lòng vòng như vậy để làm gì"
Để nói là cùng lúc, bộ Lao động cho thấy hai con số sai biệt. Tháng Sáu vừa qua, các doanh nghiệp chỉ tuyển thêm có 32.000 việc làm, nhưng hỏi các hộ gia đình thì cũng tháng Sáu đó, có 600.000 người tìm ra việc làm mới. Nghĩa là gấp hai chục lần con số bên kia. Ít khi nào lại có dị biệt lớn như vậy. Làm toàn thời, bán thời, làm lấy cho mình theo kiểu kinh doanh cá thể, self-employed" Ta chưa rõ, chỉ biết là có thêm khá nhiều việc làm.
Đảng Dân chủ ưa thống kê lấy từ doanh nghiệp vì các công ty chỉ tuyển dụng mạnh khi có triển vọng sản xuất và càng chậm tuyển dụng thì đảng càng có lý: Bush gây ra thất nghiệp. Đảng Cộng hòa thì tin vào cách khảo sát thứ nhì, từ các hộ gia đình, vì cho rằng cách đó chính xác hơn. Cả hai đều có lý, vì vậy kinh tế học trở thành kinh hãi học!
May là các kinh tế gia cũng an ủi chúng ta ở một điều: thống kê không dối trá, kẻ dối trá vẫn biết dùng thống kê, để chứng minh là họ cóù lý. Làm sao biết được đúng sai" Xin chờ vài ngày, vài tuần. Trong khi chờ đợi, Kerry đừng vội mở cờ và Bush đừng vội chống chế. Hãy đợi các kinh tế gia lên tiếng. Miễn là họ không lên tiếng vì đỉnh chung với một đảng. Hãi!

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Từ phương Nam xa xôi dòng âm thanh thánh thót vang lên, bọn nữ nhạc dừng tay lắng nghe, đám ma nữ ngẩn ngơ thôi nô đùa:
Ông Shinzo Abe có thể sẽ trở thành vị Thủ tướng cầm quyền lâu nhất của Nhật Bản, nhưng ông cũng có thể chứng kiến nền kinh tế đất nước rơi vào một cuộc suy thoái mà chiến lược chấn hưng tăng trưởng Abenomics của ông khó lòng xoay chuyển được tình thế.
Nhức nhối vẫn là chuyện mua hàng ngoại về rồi dán thương hiệu hàng Việt… Infonet ghi lời một quan chức về tình hình “Nhập hàng nước ngoài về cắt mác dán nhãn Made in VN: Chúng ta đang tự giết chúng ta!”
Khoảng giữa tháng 11/2019, WHO (World Health Organization – Tổ chức Y tế Thế giới) thông báo đã bắt đầu 1 kế hoạch về việc sản xuất insulin đại trà để hạ giá thành của loại thuốc tối quan trọng cho những người bị căn bệnh tiểu đường.
Sự học cần thiết cho cả đời sống tinh thần lẫn đời sống vật chật. Mục đích của giáo dục chẵng những để đào luyện con người trở nên giỏi dang về kỹ năng (skill) mà còn tạo cho tâm hồn con người trở nên cao thượng hơn.
Cho nên khi đến viếng phòng tranh của sáu (6) "Nghệ Sĩ Lão Thành" đang mở triễn lãm tại góc đường Bolsa & Brookhurst ngày 17 tháng 11 năm 2019, thì một ý tưởng ngộ nghĩnh bỗng chợt len vào hồn thơ thẩn của kẻ viết bài nầy.
Trước khi trời sáng hẳn vào hôm Thứ Hai 18/11/2019, cảnh sát dã chiến đã vượt chướng ngại vật do sinh viên dựng lên quanh đại học Polytechnic University và bắt hàng loạt, trong khi các tiếng nổ rải rác khắp khuôn viên trường.
Khoảng giữa tháng 11/2019, tổng thống Philippines chấm dứt nhiều dự án hạ tầng bị coi là không khả thi, gồm cả hệ thống đường sắt và xe buýt do Trung Quốc đầu tư.
Khoảng giữa tháng 11/2019, hãng hàng không Úc - Qantas Airways đã tiếp tục lập kỷ lục mới về chuyến bay thương mại không dừng nghỉ với thời gian bay đến 19 giờ 19 phút từ London đến Sydney.
TEHRAN - Nguyên thủ Iran khẳng định hôm Chủ Nhật 17/11: nhà nước không cho phép biểu tình gây bất ổn, trong lúc đang bị quốc tế trừng phạt.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.