Loạt bài nhiều kỳ của Gs. PHAM VĂN CHÍNH
II. Bài trước tôi kể câu chuyện mở đầu về việc mua bán Hồng-Ngọc ở Việt-Nam, nơi mà sự hiểu biết về lãnh vực Ngọc Học còn nhiều hạn chế vì chưa có trường lớp chính quy. Tình trạng này cũng giống như nhiều nước khác trên thế giới. Ngay tại các nước mở mang như ở Mỹ, Đá Quý Học được dạy phổ cập, vấn đề lầm lẫn vẫn xảy ra hằng ngày vì rất nhiều người yêu thích trang sức Đá Quý đắt tiền cũng không được trang bị kiến thức một cách căn bản. Người tiêu thụ không hiểu biết đã đành, người mua bán loại hàng hóa cao cấp này cũng thường ít được trang bị đến nơi đến chốn kiến thức Ngọc học. Hậu quả chung của tình trạng này là nhiều người đang đeo một viên Ngọc giả lại cứ tưởng là Ngọc thật với giá trị cao!. . .
Để tiếp tục loạt bài Mua Bán Hồng Ngọc dành riêng cho Việt Báo, tôi kể câu chuyện thứ hai. Mong rằng từ những câu chuyện sống động và có thực này, người đọc sẽ rút ra được cho mình những hiểu biết cần thiết và hữu ích.
Vào khoảng tháng 3 năm 1993, khi tôi đang chuẩn bị kết thúc khóa học lúc 9giờ tối, một thanh niên khoảng 40 tuổi đến xin được gặp để hỏi về viên Đá Quý anh vừa mới mua. Anh cho biết anh mua viên Hồng Ngọc Quỳ-Châu cân nặng 9, 8 carats, màu đỏ máu chim bồ câu trong suốt với giá rất rẻ chỉ có 30 triệu tiền Việt-Nam. Có người đã ngã giá mua lại với giá 50 triệu mà anh chưa chịu bán vì anh nghĩ nếu đem cắt cẩn thận viên Đá sẽ bán được cao hơn nhiều. Anh muốn nhờ tôi xem lại dùm cho chắc và an tâm. Tôi hỏi anh có đem viên Đá theo không. Anh nói nếu được tôi đồng ý thì anh mới dám tìm cách đem vào .
Anh ở thành phố Vinh thuộc tỉnh Nghệ-An và anh mua được viên Đá ngay tại mỏ Đá .
Viên Đá do chính một người chuyên môn đào Đá Quý đào được và đích thân người đó bán cho anh. Anh nhấn mạnh chi tiết này để chứng minh với tôi là anh mua đúng nơi và đúng Đá thiên nhiên, không thể nào lầm lẫn. Anh cũng muốn cho tôi thấy là anh gặp may. Tôi đồng ý xem viên Đá giùm anh vô điều kiện, tức là không nhận bất cứ một khoảng thù lao nào. Anh rất mừng và cho biết một tuần nữa anh sẽ đưa viên Ngọc vào.
Đúng lời hứa, sau một tuần anh đem viên Ngọc vào . Cùng đi với anh làù hai người bạn nữa để cùng nhau bảo vệ viên Ngọc! Để được an toàn hơn nữa, anh ở trọ tại một nhà xây cất kiên cố, có rào dậu bao quanh an toàn. Anh nhờ tôi đến nhà xem dùm. Viên Đá được chủ nhà lấy ra từ chiếc tủ sắt có khóa cẩn thận. Thoạt nhìn viên Đá thô, chưa cắt, với cấu trúc thiên nhiên nguyên vẹn, tôi nhận ra ngay viên Đá không phải Hồng-Ngọc. Tuy rất giống Hồng-Ngọc, nhưng viên Đá này là Đá SPINEL, chớ không phải Hồng-Ngọc. Điều đặc biệt quan trọng là SPINEL rẻ tiền hơn Hồng-Ngọc rất xa. Vậy mà anh ta cứ đinh ninh viên Đá của mình là Hồng-Ngọc! Tôi buộc lòng phải nói thật với anh viên Đá của anh không phải Hồng-Ngọc và nói luôn cho anh biết nếu anh thật sự mua viên Đá theo giá anh nói với tôi thì anh sẽ phải bị lỗ nặng. Anh tái mặt một cách đáng tội nghiệp, nhưng anh vẫn cố gắng nói thêm với tôi là nhiều người đã cho anh biết viên Đá này là Hồng-Ngọc thật. . . Tôi khuyên anh nên đi tìm người hiểu biết để xác minh thêm. Nhân tiện chỉ cho anh biết là chỉ cần thử độ cứng cũng xác định được dễ dàng vì Spinel có độ cứng 8 Mohs, trong khi đó độ cứng của Hồng-Ngọc là 9 Mohs. Công thức hóa học của Spinel cũng khác Hồng-Ngọc. Màu đỏ của Spinel cũng khác màu đỏ của Hồng-Ngọc. Điều dễ nhận nhứt là cấu trúc ngoài ở dạng thô hai loại Đá này cũng khác nhau rõ rệt. Chính do thiếu kiến thức căn bản về ngành Ngọc học mà anh vấp phải lầm lẫn đáng tiếc đưa đến thiệt hại lớn lao. Tất nhiên không phải chỉ có một mình anh lầm lẫn mà còn nhiều trường hợp lầm lẫn tai hại khác. . .
Trở lại viên Đá này, nếu đúng là Hồng-Ngọc thật thì giá trị còn tùy thuộc một số yếu tố về chất lượng, chứ không thể chỉ căn cứ vào cân lượng ở dạng thô được.
Thường một viên Đá từ thô sang thành phẩm để trang sức phải qua một tiến trình cắt mài, loại bỏ, chỉ giữ lại phần phẩm chất cao, nên rất khó mà đánh giá được phần trọng lượng còn lại sau khi cắt. Việc thẩm định này đỏi hỏi nhiều kinh nghiệm mới đạt đến độ chính xác tương đối. Xin nhấn mạnh từ tương đối. Vậy mà tội nghiệp thay nhiều người đã mua bán Hồng-Ngọc và các loại Ngọc quý khác chỉ căn cứ trên tên gọi và trên trọng lượng thô của viên Ngọc!
Một tuần sau khi anh đưa viên Đá đi hỏi một số nơi kể cả đem viên Đá chào bán cho nhiều người ngoại quốc chuyên mua bán Đá quý lậu[tức trốn thuế] tại các khách sạn, anh trở lại tìm tôi. Anh cho biết đúng như tôi xác định, viên Đá là Spinel và người trả giá cao nhứt là 5 triệu, tức anh bị lỗ 25 triệu, một số tiền không nhỏ đối với anh. Anh ngỏ ý nhờ tôi cắt mài dùm, hy vọng sau khi cắt có thể bán được giá cao hơn. Theo yêu cầu của anh, tôi cho thợ cắt viên Đá theo hình bầu dục. Cắt xong, viên Đá cân nặng 4, 68 carats, màu sắc đỏ tươi rất đẹp. Nếu viên Ngọc này là Hồng-Ngọc thì anh bán được khoảng 7, 000 đô la, tức là khoảng 100 triệu tiền Việt-Nam, lời 70 triệu . . . Thật không có một loại hàng hóa nào lại kiếm lời quá lớn như vậy. Rất tiếc viên Đá là Spinel [loại Đá này không có tên Việt] nên anh đành phải chịu lỗ khá nặng. Anh bán viên Spinel thành phẩm được 8, 5 triệu, anh lỗ 21, 5 triệu cộng tiền công cắt viên Đá.
Mời Bạn đón đọc bài 3 về việc Đá Quý giả được đổ xuống mõ Đá Quý Việt-Nam làm cho nhiều người dở khóc dở cười. . . . .
Phạm văn Chính
Gửi ý kiến của bạn
