VỀ CUỘC TRANH ĐẤU CHO TỰ DO TÔN GIÁO CỦA LINH MỤC NGUYỄN VĂN LÝ TẠI NHÀ THỜ NGUYỆT BIỀU, HUẾ
(Lời giới thiệu: Đức Ông Trần Văn Hoài ở Roma nhận được tin sẽ có cuộc hội thảo tại Trung Tâm Công Giáo VN Giáo Phận Orange vào lúc 5 giờ chiều Chúa Nhật 17-12-2000 do Phong Trào Giáo Dân VN Hải Ngoại tổ chức. Đề tài: "Tự Do Tôn Giáo tại Việt Nam" nhân vụ LM Nguyễn Văn Lý cho phổ biến "Lời Kêu Gọi Về Tự Do Tôn Giáo Tại Việt Nam...". Đức Ông có gởi tới Ban Tổ Chức Hội Thảo thư đóng góp ý kiến sau đây. Chúng tôi xin phổ biến để rộng đường dư luận).
Roma, ngày 16 tháng 12 năm 2000
Kính gởi Quý Vị trong Ban Tổ Chức,
Kính gởi tất cả quý vị hiện diện tham dự buổi hội thảo,
Đặc biệt quý vị đại diện các tôn giáo.
Mặc dù ở xa cách tôi không đến tham dự được, tôi cũng tha thiết hiện diện với quý vị trong tinh thần trách nhiệm của một người con của quê hương Việt Nam và của một người con của một tôn giáo tại Việt Nam.
Theo tôi thiết nghĩ, buổi hội thảo của quý vị chắc chắn nhằm mục đích tìm hiểu các lời kêu gọi của Linh Mục Nguyễn Văn Lý, để rút ra bài học hướng dẫn cho nỗ lực xây dựng lại quê hương xứ sở của chúng ta.
Nếu theo đường hướng yêu nước thương nòi nầy, tôi xin được đóng góp vài ý kiến thô thiển qua các câu hỏi sau đây:
1.Lời kêu gọi "thống thiết và tha thiết" của Linh Mục Lý nhằm vào ai" Vào thành phần nào"
2.Nội dung của các lời kêu gọi nói về vấn đề gì"
3.Những lời đưa ra trong lời kêu gọi đó có đúng không"
4.Con người của Linh Mục Lý có đáng tin cậy không"
Tôi xin phân tích để trả lời vắn gọn các vấn nạn nêu trên.
1.Lời Linh Mục Lý nhằm nói với ai"
Trong lời kêu gọi số 2, Linh Mục Lý nhằm 3 thành phần của Dân Chúa, của Giáo Hội Việt Nam:
a.Từ điều (1) đến (3), Linh Mục nhằm đến các vị Hồng Y, Giám Mục, vì thế Linh Mục bắt đầu bằng câu xưng hô rất khiêm tốn:"Con xin thống thiết và tha thiết kêu gọi..."
b.Trong điều (4), Linh Mục Lý nói với các Ban Giám Đốc của các Đại Chủng Viện.
c. Trong điều (5), Linh Mục kêu gọi các tu sĩ nam nữ, các chủng sinh, các giảng viên giáo lý, các người có trách nhiệm làm việc tông đồ.
d. Trong điều (6), Linh Mục kêu gọi các Linh Mục, tu sĩ nam nữ và toàn thể giáo dân.
e.Trong điều (7),Linh Mục kêu gọi toàn thể thành phần Dân Chúa tại Việt Nam.
f. Trong điều (8), Linh Mục kêu gọi mọi thành phần Dân Chúa ở hải ngoại, và mọi tầng lớp dân chúng Việt Nam trong và ngoài nước.
2.Nội dung lời kêu gọi.
Nói chung là Linh Mục Nguyễn Văn Lý kêu gọi tất cả mọi thành phần Dân Chúa tại Việt Nam, từ Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, tu sĩ nam nữ và toàn thể giáo dân trong cũng như ngoài nước. Và nội dung, mục đích của lời kêu gọi là:
Xin các thành phần Dân Chúa thi hành sứ mệnh của mình mà Thiên Chúa đã giao phó không cần xin phép nhà nước.
Ví dụ: Các Đức Giám Mục, được quyền Chúa ban qua các Tông Đồ, để truyền chức cho các ứng viên có khả năng và xứng đáng.
Nếu nhà nước không cho phép là nhà nước cướp quyền của Thiên Chúa. Còn nếu xin phép là phi lý, vì nhà nước có quyền phong chức linh mục đâu mà ban cho các Giám Mục để Giám Mục xin phép. "Không ai cho cái mình không có".
Nếu các Giám Mục làm các bổn phận của mình qua sự cho phép của nhà nước, là một điều rất tai hại, cố Đức Hồng Y tiên khởi Trịnh Như Khuê nói với Đức Cố Tổng Giám Mục Nguyễn Kim Điền:"Hội Đồng Giám Mục Việt Nam không nên họp, vì họp mà không nói được những điều lương tâm đòi hỏi phải nói, thì thà đừng họp, càng họp càng suy yếu, tạo nên một hình ảnh không trung thực về Giáo Hội Công Giáo Việt Nam dưới chế độ Cộng Sản".
Việc họp HĐGM thường niên có mục đích mổ xẻ tình hình Giáo Hội về mọi khía cạnh tích cực và tiêu cực của cuộc sống Giáo Hội, và để rút ra bài học cho toàn thể Dân Chúa qua một bức thư luân lưu.
Nếu họp với sự cho phép của nhà nước, với sự kiểm soát chương trình nghị sự của nhà nước, thì thà đừng họp, đừng xin phép họp, vì cục họp sẽ có hại hơn là có lợi, vì nhà nước dùng đó để tuyên truyền. Vì thế Đức Hồng Y Trịnh Như Khuê đã giải thích cho Đức Cố Tổng Giám Mục Nguyễn Kim Điền như sau:"Hội Đồng Giám Mục Việt Nam không nên họp, vì họp mà không nói được những điều lương tâm đòi hỏi phải nói, thì thà đừng họp, càng họp càng suy yếu, tạo nên một hình ảnh không trung thực về Giáo Hội Công Giáo Việt Nam dưới chế độ Cộng Sản". Thật đúng như vậy. Đức Hồng Y tiên khởi nói lời tiên tri nầy vào ngày 01-9-1975. Hơn 25 năm qua, mỗi năm Hội Đồng Giám Mục Việt Nam xin phép nhà nước họp một lần theo thời gian, địa điểm và chương trình do nhà nước đưa ra. Hơn 25 năm qua, Giáo Hội Việt Nam đi thụt lùi 25 bước. Như lời Đức Hồng Y tiên khởi đã tiên đoán.
Còn về vấn đề đi họp các hội nghị quốc tế hoặc các cuộc viếng thăm "Ad Limina" 5 năm một lần, nếu nhà nước không cho phép chúng ta không cần xin.
Nếu chúng ta xin phép, là một cách gián tiếp chúng ta cho nhà nước Cộng Sản cơ hội để tuyên truyền và để sống còn, đồng thời làm cho các cố gắng xây dựng lại quê hương xứ sở trong công lý và hòa bình của bao nhiêu người khác hy sinh, trở thành vô ích, vô hiệu và có khi bị phỉ báng.
Đối với các Linh Mục: Khi đã được phong chức linh mục, các vị có bổn phận và có quyền thi hành nhiệm vụ cao cả của mình. Nếu nhà nước không cho phép là nhà nước tỏ ra "độc tài", vì nhà nước tước đoạt quyền của Giáo Hội và quyền của Thiên Chúa. Vì thế các Cha không cần xin phép chính quyền để thi hành chức vụ Thiên Chúa đã trao ban.
Đôi với Ban Giám Đốc các Đại Chủng Viện cũng thế: Chỉ có Ban Giám Đốc mới có quyền hạn đưa ra các tiêu chuẩn để thu nhận các chủng sinh. Chủng viện đào tạo "các nhân sự Phúc Âm" của Giáo Hội, chứ không phải đào tạo cán bộ của nhà nước. Vì thế tiêu chuẩn tuyển chọn chủng sinh phải là những tiêu chuẩn do Giáo Hội đưa ra, chứ không phải do nhà nước.
Đối với các Linh Mục và Tu Sĩ Nam Nữ cũng như tất cả những ai có nhiệm vụ lo việc thờ phượng và rao truyền Phúc Âm, họ có quyền và có bổn phận thi hành chức vụ thiêng liêng của mình trong Giáo Hội, không cần phải xin phép ai.
Đối với một số Linh Mục và giáo dân, Linh Mục Lý còn kêu gọi thái độ "bất hợp tác" nghĩa là không tham dự các Hội Nghị về tôn giáo do nhà nước tổ chức, điều (5) và nhất là không tham gia các tổ chức của nhà nước Cộng Sản VN dưới mọi hình thức điều (6).
Điều (7) kêu gọi mọi thành phần Dân Chúa tại Việt Nam dùng đủ mọi cách để đem lại tự do tôn giáo thật sự hoặc bằng lời cầu nguyện hy sinh, hoặc bằng các công tác gây ý thức trách nhiệm một cách cụ thể...
Và cuối cùng, điều (8) kêu gọi đến anh em Việt Nam ở hải ngoại với các tổ chức nhân quyền quốc tế hoạt động làm sao cho "Nước Việt Nam có được mọi quyền tự do cơ bản, mọi tôn giáo trên đất Việt Nam được sớm có tự do thật sự".
3. Những điều đưa ra trong các lời kêu gọi đó có đúng hay không"
Nếu nói về quyền lợi con người, thì rất đúng, vì đó là điều tổ chức quốc tế và cả nhân loại nhìn nhận: Con người phải có những quyền lợi căn bản để sống trong đó có quyền tự do tôn giáo.
Nếu nói về quyền lợi của các tôn giáo thì cũng rất đúng:
Tôn giáo là một tổ chức thiêng liêng thuộc phạm vi tinh thần và siêu nhiên. Mọi Giáo Hội của bất cứ tôn giáo nào trong các nước tự do dân chủ, đều có tổ chức tự trị không lệ thuộc nhà nước trong vấn đề tổ chức sinh hoạt riêng của Giáo Hội. Nếu nhà nước Cộng Sản Việt Nam tước lột quyền thiêng liêng của các tôn giáo, thì tất cả các tôn giáo có quyền và có bổn phận phải đòi lại.
Nếu Linh Mục Lý xin các Giám Mục:
1/.Không họp Hội Đồng Giám Mục thường niên, vì không có lợi.
2/.Không xin đi họp quốc tế, hay đi Roma, vì nhà nước cấm...
3/.Và xin các Giám Mục làm như vậy, có đúng không" Về nội dung thì rất đúng.
Nhưng có người cho rằng: Linh Mục Lý chống đối các Giám Mục, hay nói cách khác Linh Mục Lý phạm đến các Giám Mục.
Tôi không rõ Linh Mục Lý đã chống đối các Giám Mục hay phạm đến các Ngài ở điểm nào" Hay là phạm đến các Ngài vì đã nói sự thật"
Hay là nói Linh Mục Lý "vô lễ" với các Ngài" Sau khi trình bày ba điểm trên với các Giám Mục, Linh Mục Lý kết luận:"Con quỳ gối, như một đứa con bé nhỏ và hiếu thảo, tha thiết khóc lóc kính xin các Đức Cha cầu nguyện hay suy nghĩ..."
Theo tôi nghĩ nếu ai nói Linh Mục Lý phạm đến hay chống đối các Giám Mục là có một ý tốt rất sâu sắc: Muốn cho nhà nước Cộng Sản Việt Nam hiểu lầm là các Giám Mục không đồng lập trường với Linh Mục Lý.
4. Con người của Linh Mục Lý có đáng tin cậy hay không"
Nhận diện một con người để đặt niềm tin vào họ, thường chúng ta căn cứ trên ba điểm:
-Tư tưởng
-Lời nói
-Hành động
của con người ấy trong quá khứ và hiện tại. Qua bản lý lịch của Linh Mục Lý do anh Nguyễn Lý-Tưởng cống hiến cho chúng ta, chúng ta thấy Linh Mục Lý là một con người rất đáng kính trong quá khứ, vì đáng tin cậy qua tư tưởng và hành động của người.
*
Cách đây 6 năm, vào ngày 24-11-1994, Linh Mục Lý đưa ra bản tuyên ngôn đầu tiên gồm 10 điều đòi nhà nước Cộng Sản Việt Nam phải tôn trọng tự do tôn giáo, thì một Giám Mục miền Bắc (hiện giờ còn sống) nói với tôi:"Chúng ta cần những lời đòi hỏi can đảm và mạnh dạn như thế".
Trong bối cảnh của đất nước hiện tại, và nhất là hiện tình yếu kém của nhà nước Cộng Sản Việt Nam, các lời kêu gọi của Linh Mục Lý, phải trở nên linh hồn, trở nên động cơ thúc đẩy chúng ta phải cụ thể hành động tích cực để cứu quê hương và Giáo Hội và các giáo hội các tôn giáo.
Hiệp thông với Linh Mục Lý, chúng ta hãy kêu gọi các Giám Mục, Linh Mục không bao giờ xin phép nhà nước trong các bổn phận thiêng liêng của mình. Và nếu bị bó buộc xin phép, xin các Ngài đình chỉ các sinh hoạt để cho thế giới biết là Việt Nam chưa có tự do tôn giáo.
Chúng ta hãy kêu gọi toàn thể Dân Chúa ở Việt Nam hãy ý thức tình trạng bắt bớ các tôn giáo một cách khoa học này, để đối phó bằng cách đòi lại những gì, là đất đai, là tài sản, là quyền lợi mà nhà nước Cộng Sản đã chiếm đoạt.
Chúng ta hãy kêu gọi mọi tôn giáo trong cũng như ngoài nước hãy đồng thanh đưa lên một lời kêu gọi chung để cho thế giới biết rõ hiện tình của quê hương và các tôn giáo tại Việt Nam. Nếu các tổ chức nhân quyền quốc tế, hoặc hội Freedom House của Mỹ đưa ra thống kê của nhân quyền và tố cáo Việt Nam chưa tôn trọng các quyền của con người, nhất là quyền tự do tôn giáo, mà chính các tôn giáo chúng ta không đồng thanh lên tiếng, thì chúng ta có lỗi với các tôn giáo của chúng ta vì một cách gián tiếp chúng ta không chấp nhận các lời lên án của các tổ chức quốc tế.
Xin kính chúc quý vị thành công tốt đẹp trong buổi hội thảo và mong sự thàn công này được kéo dài qua các lời kêu gọi, các tổ chức để đi đến kết quả cuối cùng là Hạnh Phúc Tự Do của dân tộc Việt Nam.
Đức Ông Philippe Trần Văn Hoài.
Gửi ý kiến của bạn
