- Ánh sáng thành công của cuộc tranh đấu cho giao lưu văn hóa hai chiều của người Việt đã thấy ở chân trời nước Úc. Người Mỹ gốc Việt đứng ngồi không yên khi nhìn lại thấy thân phận công dân Mỹ của mình bị bỏ quên trong hiệp ước bang giao Washington- Hà Nội và văn hóa phẩm của mình cũng bị bỏ quên trong Thương Ước Washington Hà Nội ký sau đó. Từ Mỹ, nơi người Việt Hải Ngoại định cư đông nhứt thế giới, ắt không ít câu hỏi được đặt ra, phải làm gì khi nhìn tấm gương sáng của đồng bào Việt ở Úc.
Tin từ Ban Chấp Hành Liên Bang của Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Úc, Bộ Ngoại Giao Úc vừa xác nhận CS Hà Nội đã đồng ý cho nhập cảng 4 loại văn hóa phẩm: sách, báo, tạp chí, và nhạc, trong khi CS Hà Nội nhờ Úc ủng hộ cho Hà Nội gia nhập Tổ chức Thương Mại Thế Giới( WTO ). Bộ Ngoại giao Úc cũng đã xác ngữ việc này với TNS John Hogg ngày 2 tháng 6, trong một cuộc điều trần tại Thượng Viện, rằng "mức thuế do Hà Nội đệ nạp về sách và tạp chí khá đáng được Úc chấp nhận". Cộng đồng Việt Nam vận động các TNS Conroy, TNS Hogg, DB Simon Crean, và DB Kevin Rudd để đi vào vấn đề sâu rộng hơn. Trả lời TNS Stephen Conroy, Bộ viết "Thuế nhập cảng mà Việt Nam đệ nạp, có liên quan cả đến báo và nhạc".
Tin từ Ban Chấp Hành Liên Bang của Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Úc, Bộ Ngoại Giao Úc vừa xác nhận CS Hà Nội đã đồng ý cho nhập cảng 4 loại văn hóa phẩm: sách, báo, tạp chí, và nhạc, trong khi CS Hà Nội nhờ Úc ủng hộ cho Hà Nội gia nhập Tổ chức Thương Mại Thế Giới( WTO ). Bộ Ngoại giao Úc cũng đã xác ngữ việc này với TNS John Hogg ngày 2 tháng 6, trong một cuộc điều trần tại Thượng Viện, rằng "mức thuế do Hà Nội đệ nạp về sách và tạp chí khá đáng được Úc chấp nhận". Cộng đồng Việt Nam vận động các TNS Conroy, TNS Hogg, DB Simon Crean, và DB Kevin Rudd để đi vào vấn đề sâu rộng hơn. Trả lời TNS Stephen Conroy, Bộ viết "Thuế nhập cảng mà Việt Nam đệ nạp, có liên quan cả đến báo và nhạc".
Được biết điều kiện Úc đặt ra và lời hứa CS Hà Nội khi ở thế kẹt cần lá phiếu của Úc để vào WTO nên phải đồng ý, là do một cuộc vận động bền bỉ của tập thể người Việt ở Úc. Từ cuối năm 2002, Ban Chấp Hành Liên Bang của Cộng Đồng Người Việt Tự Do đã gởi thư yêu cầu Bộ Ngoại Giao Úc đòi hỏi Hà Nội phải cho văn hóa phẩm của Úc được nhập cảng vào Việt Nam. Mãi đến năm 2003, Bộ mới trả lời đồng ý.
Và nhơn khi CS Hà Nội nhờ Úc ủng hộ vào WTO, Úc "đổi chác" với CS Hà Nội. Nhưng khi CS Hà Nội đồng ý với Úc cho văn hóa phẩm Úc vào Việt Nam sẽ có thể tạo thành một tiền lệ cho văn hóa phẩm các nước khác có người Việt định cư, như Mỹ, Pháp, thành viên của WTO, có điều kiện và lý do dễ hơn để đòi hỏi. Hiệp Ước WTO là hiệp ước đa phương và gia nhập của nhiều nước chớ không phải như hiệp ước hai bên tạm gọi cho gọn là Thương Ước giữa Washington và Hà Nội. Tiền lệ mà Úc đòi hỏi và Hà nội đồng ý ấy sẽ buộc Hà Nội phải tuân hành nguyên tắc chung của WTO đối với Hội viên. Nguyên tắc "cấm phân biệt đối xử" của WTO là nguyên tắc chung nên không chỉ Úc mà mọi thành viên khác của WTO (Hoa Kỳ, Canada v.v...) cũng sẽ có quyền xuất cảng tương tự, nếu Hà Nội được vào WTO và các thành viên WTO đòi hỏi.
Tuy đó mới chỉ là lời hứa của CS Hà Nội với Úc và việc Hà Nội gia nhập WTO khó có thể xảy ra trong năm nay. Nhưng kết quả sơ khởi của người Việt ở Úc là một khích lệ lớn để người Mỹ gốc Việt ở Mỹ tranh đấu mạnh hơn, đòi hỏi chánh quyền Mỹ phải đặt vấn đề với CS Hà Nội khi thương thảo về WTO với Hà Nội. Tin cho biết lá phiếu của Mỹ là lá phiếu rất quan trọng vì có thể lôi kéo theo nhiều lá phiếu của những đồng minh của Mỹ; CS Hà Nội cần phải vận động gay go, chịu nhiều điều kiện hơn đối với các nước khác. Tuy TT Bush có hứa với Thủ Tướng Khải sẽ hỗ trợ cho Hà Nội vào WTO. Nhưng ý kiến của Hành Pháp không chưa đủ. Lập pháp Mỹ còn phải đồng ý đưa Hà Nội vào chế độ mậu dịch bình thướng (xưa gọi là tối huệ quốc), gỡ cho Hà nội biện pháp quan tâm đặc biệt, thì Hành Pháp mới hội đủ đủ điều kiện sử dụng lá phiếu Mỹ ủng hộ cho Hà Nội vào WTO.
Đây là cơ hội bằng vàng để người Mỹ nói chung của đất nước đa văn hóa, đa chủng tộc này đòi hỏi công bình cho nước Mỹ. Không lý do gì văn hóa phẩm của Việt NamCS nhập cảng vào Mỹ được mà văn hóa phẩm của Mỹ không được xuất cảng vào Việt Nam. Giao lưu văn hóa phải hai chiều. Công bàng là đạo ở đời người Mỹ được dạy dỗ ngay từ khi vào đời.
Đây là cơ hội bằng vàng để người Mỹ gốc Việt đòi hỏi chánh quyền dân cử của đất nước đa văn hóa, đa chủng tộc Mỹ này phải làm tròn trách nhiệm một cách không kỳ thị đối vói mình. Người Mỹ gốc Việt dù là sắc tộc thiểu số trong xã hội Mỹ nhưng là công dân Mỹ có đủ quyền hạn và nghĩa vụ do Hiến Pháp và luật pháp Mỹ thừa nhận. Văn hóa phẩm của những công dân ấy sáng tác tại Mỹ dù bằng ngôn ngữ nào cũng là văn hóa phẩm Mỹ. Chánh quyền Mỹ có nhiệm vụ nếu cho văn hóa Việt NamCS xuất cảng qua Mỹ thì phải đòi hỏi văn hóa phẩm Mỹ viết bằng tiếng Việt nhập cảng vào Việt Nam, như đối với hàng chục nước nhà của những công dân Mỹ gốc nhập cư khác.
Đây là cơ hội bàng vàng để đặt vấn đề lại đối với một số điều khoản của hiệp ước bang giao Washington- Hà Nội, về quốc tịch của công dân Mỹ gốc Việt đối với CS Hà Nội. Không lý do gì chánh quyền Mỹ lại bỏ quên, không bảo vệ công dân Mỹ gốc Việt trước CS Hà Nội trong hiệp ước bang giao. Trong hiệp ước bang giao Washington - Hà Nội, TT Clinton đã thả nổi một cách khó hiểu và không thể chấp nhận được quyền bảo vệ công dân Mỹ gốc Việt khi đến nước Việt Nam, điều mà hầu hết các hiệp ước bang giao của Mỹ với các nước khác đều có. CS Hà nội vẫn kiên quyết xem bất cứ người Việt sanh ở VN hay ở ngoại quốc dù đã nhập quốc tịch nước nào rồi đi nữa đều cũng còn là công dân của chế độ CS Hà nội -- nếu chưa có giấy phép từ bỏ quốc tịch Chủ tịch Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Như vậy thế hệ thứ hai, thứ ba người Mỹ gốc Việt sanh tại Mỹ khi về Việt Nam CS, nếu CS muốn bắt " đi nghĩa vụ" cũng phải đi vì theo họ những công dân Mỹ gốc Việt ấy vẫn còn quốc tịch Việt theo huyết thống chủ nghĩa của quốc tế tư pháp của CS Hà Nội. Trước Tòa luật sư Mỹ không bào chữa được cho công dân Mỹ gốc Việt như trường hợp Lý Tống.
Đây cũng là cơ hội bằng vàng để đặt lại vấn đề đối với một vài điều khoản trong hiệp ước giao thương Washington --Hà Nội. Quyền phổ biến tư tưởng của công dân Mỹ gốc Việt bị bỏ quên. Điều khoản C1 và H của Hiệp ước này cho phép CS Hà nội độc quyền và tự do đưa văn hóa phẩm, sách, báo, tạp chí, phim ảnh, băng nhạc của CS Hà nội vào Mỹ, trong khi đó những sản phẩm tinh thần của người Mỹ nói chung, hiệp ước chấm chấm để đó, chờ ngày hai bên thương thảo lại mới cho nhập cảng vào VN, mà không nói kỳ hạn rõ ràng. Thương Ước đó hết hạn vào giữa tháng 11 này, không có khiếu nại nên tự động được gia hạn thêm 3 năm nữa, tức có giá trị đến tháng 12 năm 2007. Và những cái chấm chấm đó thiệt hại cho công dân Mỹ nói chung và công dân Mỹ gốc Việt nói riêng sẽ dài dài hơn.
Sau cùng trở lại bước đầu thành công ở Úc, đó là một tiền lệ để người Việt ở Mỹ - quốc gia định cư đông người Việt Hải ngoại nhứt thế giới - nhớ lại thiệt thòi của mình và cảm thấy phải làm một cáu gì đó cho việc giao lưu văn hóa hai chiều, ngay tại sân nhà của mình là Mỹ. Người Mỹ chánh trực nói chung sẽ đứng bên cạnh người Mỹ gốc Việt trong cuộc đấu tranh hủy bỏ những điều khoản vi hiến, bất công, và kỳ thị trong hiệp ước bang giao, giao thương đã ký. Quyền lợi này là quyền lợi trực tiếp, thân thiết của người Mỹ gốc Việt. Ở Mỹ người có kinh nghiệm nói, trong kinh tế quyền lợi không có gì cho không, trong chánh trị, đòi hỏi, đấu tranh mới có.
Gửi ý kiến của bạn
