Tuần qua có hai sự kiện người Việt Hải Ngoại ưu tư cho số phận nước nhà và đồng bào trong nước, đặc biệt chú ý và suy nghĩ.
Một, Bộ ngoại giao Hoa Kỳ đưa ra một phúc trình về nhân quyền ở VN. Một mặt phê bình CS Hà Nội đã đối xử không đúng với những người bất đồng chính trị và tôn giáo. Mặt khác trình bày những cố gắng của Mỹ nhằm cải thiện tình trạng nhân quyền ở Việt Nam với nhiều hạn chế CS Hà Nội đã áp đặt đối với các quyền tự do phát biểu, tự do tôn giáo, tự do hội họp, và tự do báo chí.
Bản phúc trình cũng nêu rõ CS Hà Nội đã bắt giam nhiều người hoạt động đòi dân chủ và áp đặt các biện pháp hạn chế gắt gao đối với người thiểu số theo đạo Tin Lành tại vùng Cao Nguyên miền Trung và Tây Bắc.
Và cho biết các giới chức Hoa Kỳ đang xúc tiến các nỗ lực ngoại giao nhằm thuyết phục Hà Nội phóng thích những người bất đồng chính kiến bị bỏ tù, và gia tăng sự khoan dung đối với các tổ chức tôn giáo.
Vẫn theo bản phúc trình này, Hoa Kỳ cũng đang tiếp tục các chương trình nhằm quảng bá dân chủ và một hệ thống pháp lý minh bạch tại Việt Nam.
Nhưng điều đang chú ý, là Mỹ vẫn không nói có gỡ biện pháp quan tâm đặc biệt vì lý do đàn áp tôn giáo hay không, có trừng phạt CS Hà Nội hay không; trái lại nói rất rõ Bộ đang thực hiện quảng bá dân chủ, trong đó có tự do tôn giáo, là một trong hai chế tài mà Ủy Ban Quốc tế Tôn Giáo đã đề nghị với Bộ Ngoại Giao hồi đầu tháng 2.
Hai, Chiến hạm USS Gary, với thủy thủ đoàn 224 quân nhân Mỹ, ghé Cảng Saigon viếng thăm và tham gia các dự án hỗ trợ cộng đồng và trao đổi văn hóa thông thường của chiến hạm Mỹ trong vùng công tác. Thông tấn xã AP ghi nhận lời các giới chức cả Việt lẫn Mỹ cho rằng chuyến thăm này thể hiện tương quan quân sự giữa hai nước cựu thù.Còn Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam ông Michael Marine thì nói hai bên có những điểm chung về chống khủng bố và tạo ổn định trong vùng trước sức "bành trướng" mà không nói của nước nào-- nhưng hiểu ngần rõ rệt là Trung Cộng. Nhưng Đại sứ Marine nhất quyết không có việc quân đội Hoa Kỳ có thể nhắm Việt Nam như một khu vực chiến lược trong tương lai để thiết lập một căn cứ chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc ở Đông Nam Á.
Nhơn cơ hội này Đài RFA có phỏng vấn vị Phó Hạm Trưởng của USS Gary là một người Mỹ gốc Việt đến Mỹ thuở mới 7 tuổi. Cảm nghĩ, tâm tình của Hạm Phó Trần Quốc Việt, một người Mỹ gốc Việt trẻ nói với phóng viên Việt Long của Đài RFA, cũng đáng chú ý. Chuyến viếng thăm này theo vị sĩ quan Hải Quân Mỹ gốc Việt chỉ là chuyện làm thông thường (routine) của một chiến hạm Mỹ, để người quân nhân Mỹ trao đổi văn hóa với dân chúng các nước đã đi qua. Đây là chiến hạm thứ ba đã đến VN sau khi Mỹ rút khỏi VN, hai chiếc vào Cảng Saigon, một Đà Nẵng. Quân nhân của Ông được người Việt hân hoan chào đón, một cách tự nhiên, chớ không gò bó, dàn dựng. Riêng Ông rời VN lúc mới 7 tuổi, khi trở lại đường cũ, nhà xưa mà Ông không nhớ tên cũ [đường Hồng Thập Tự sau này VC đổi lại là Sô viết Nghệ Tỉnh], Ông cảm thấy thân nhân đối xử với Ông rất nồng ấm. Ông cảm thương bà con cô bác chịu khó làm ăn. Nhiều kỷ niệm như tắm mưa, bắn bi trong xóm sống lại trong lòng Ông. Nhưng kỷ niệm đó làm Ông liên tưởng ngày đầu đến Mỹ, người dân Mỹ cho Ông một món đồ chơi là chiếc xe, mà Ông cho là quí nhứt trong đời. Và Ông không thể nào quên được những người Mỹ bảo trợ gia đình Ông cố gắng nấu một bữa cơm VN đầu cho gia gia đình Ông để khỏi bị cú sóc văn hóa khi đến Mỹ (culture shock). Cơm người Mỹ nấu lần đầu trong đời đối với Ông lúc đó không bằng cơm VN nhưng đậm tình làm Ông ghi nhớ trọn đời. Ông hy vọng mọi người sống trong hòa bình, giúp đỡ lẫn nhau tốt hơn là chiến tranh với nhau.
Tinh thần phê bình xây dựng của Mỹ đối với CS Hà Nội đã thấy rõ qua hai sự kiện nêu trên. Một bước ngoặc ngoại giao Washington- Hà Nội bắt đầu. Cuộc đấu tranh cho Tự Do Dân Chủ tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới . Liên minh Washington - Hà Nội sẽ thành hình, vì sự xung đột của Mỹ - TC đã rõ nét; chính Ngoại Trưởng Mỹ Bà Rice đã tuyên bố Mỹ sẽ bảo vệ Thái Bình Dương. Vấn đề cần phân tích là liệu Mỹ có tin CS Hà Nội như một đồng minh không, mà chỉ xem là đối tác thôi. Nếu không thay đổi chánh trị, chắc CS Hà Nội khó trở thành đồng minh của Mỹ vì tập quán trí trá, lật lọng, độc tài, đảng trị không thích hợp với đường lối chánh sách của Mỹ, dù Hành Pháp dễ dãi thì Quốc hội Mỹ cũng xét nét.
Do đó trong thời gian tiếp cận Washington - Hà Nội đang bắt tay nhau mạnh vì lý do chánh sách toàn cầu dân chủ hóa của Mỹ do TT Bush tuyên hứa, Mỹ phải vận động CS Hà Nội cải tổ cơ cấu, chuyển hóa chánh trị, bằng cách này hay cách khác. Nếu CS Hà Nội ngoan cố Mỹ có thể giúp làm những chuyện như ở Ukraine, Kyrgystan.
Nhưng liệu người Việt có đủ sức đứng lên vì dân chủ, tạo tiền đề để Mỹ đứng bên cạnh như lời TT Bush đã nói nếu dân tộc nào đứng lên đòi dân chủ, Mỹ sẽ đứng bên cạnh"
Gửi ý kiến của bạn
