Hôm nay,  

Thời Sự Úc: Nguyên Nhân Làm Giá Xăng Tăng Vọt

03/10/200500:00:00(Xem: 5615)
Theo kết quả một cuộc thăm dò dân ý của ACNielsen đăng tải trên nhật báo Sydney Morning Herald ngày 27/09/05 vừa qua thì 60% số người được hỏi ý kiến cảm thấy hài lòng với cách chính phủ Howard đối phó với vấn đề giá xăng dầu gia tăng vùn vụt trong vài tháng qua và chỉ có 37% không hài lòng mà thôi. Tuy nhiên có đến 48% không đồng ý với sự khẳng định của thủ tướng John Howard rằng sự tăng giá xăng dầu gần đây hoàn toàn do “những lý do ngoài sự kiểm soát của chính phủ Úc”.
Trong vài năm gần đây, giá cả của dầu thô trên thị trường quốc tế tăng vọt, với giá một thùng dầu thô bây giờ cao gấp đôi giá của năm 2004 và gấp ba lần giá của năm 2002. Sự tăng giá này theo đúng luật cung và cầu trong thương mại, với nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến cả hai vế cung và cầu. Thứ nhất, sự tăng trưởng của nền công nghệ ở Ấn độ và Trung Hoa làm tăng vọt nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trên thế giới. Thứ nhì, những bất ổn chính trị quân sự ở các quốc gia Trung đông, đặc biệt là ở Iraq, khiến cho sức sản xuất dầu thô bị giảm sụt trong vài năm qua. Gần đây, hai trận bão Katrina và Rita ở Hoa Kỳ cũng tạo một số ảnh hưởng không nhỏ trong việc sản xuất dầu thô. Khi nhu cầu tăng và mức cung ứng bị giảm, thì dĩ nhiên giá cả phải tăng.
Thế nhưng, nếu nói rằng chính phủ không thể có biện pháp nào thích hợp để giúp đỡ dân chúng đáp ứng với việc xăng dầu bị tăng giá cũng không hẳn hoàn toàn đúng. Chính phủ có thể cắt giảm thuế đánh lên xăng dầu để làm giảm giá mà người tiêu thụ phải trả cho mỗi lít xăng.
Trong tuần này, giá trung bình của mỗi lít xăng là $1.26. Giá thành của mỗi lít xăng bao gồm: 70 xu phí tổn sản xuất, 7 xu lãi cho cả hãng lọc dầu và cây xăng bán lẻ. Số tiền 50 xu còn lại là thuế, bao gồm thuế công quản xăng dầu (fuel excise) 38 xu và thuế GST 11 xu. Thuế công quản xăng dầu đi thẳng vào ngân quỹ chính phủ liên bang và thuế GST đi vào túi chính phủ tiểu bang. Giới tiêu thụ cũng như các hiệp hội xe cộ thường xuyên lên tiếng kêu gọi chính phủ cắt giảm thuế công quản về xăng dầu để giúp dân chúng. Thế nhưng, những lời kêu gọi này vẫn cứ cuốn theo chiều gió để tan loãng vào hư không.
Theo như bản tổng kết vừa được phổ biến hôm thứ Sáu 23/9/05 vừa qua thì số tiền thặng dư (budget surplus) của tài khóa 2004-2005 lên đến 13.6 tỷ Úc Kim, gần 4.5 tỷ Úc Kim nhiều hơn con số thặng dư được ước lượng vào tháng 5/05. Thế nhưng thủ tướng Howard và tổng trưởng kinh tế Peter Costello vẫn cương quyết không cắt giảm thuế công quản xăng dầu.
Ông Howard cho rằng mức thuế này rất phải chăng, và nếu cắt giảm từ 5 đến 10 xu một lít để có thể tạo ảnh hưởng đáng kể, thì mức thu nhập của chính phủ sẽ bị giảm đi khoảng 4 tỷ một năm. Hơn nữa, ông cũng nhấn mạnh rằng nếu giảm thuế xuống khi giá cả tăng vọt thì sau này, khi giá xăng sụt giảm, chính phủ khó lòng tăng thuế lên lại mức cũ.
Ông Peter Costello, đang công du ở Hoa Kỳ, cũng tuyên bố hôm thứ Ba 27/9/05 vừa qua rằng “chúng ta không thể nào giải đáp thỏa đáng một vấn nạn không liên quan đến thuế má (non-tax problem) bằng cách táy máy vào hệ thống thuế má được”.

Những người yểm trợ cho lời kêu gọi giảm thuế xăng dầu cho rằng đây là một chuyện khá dễ dàng và vô cùng hợp lý. Dễ dàng là vì số thặng dư phụ trội (excess surplus) 4.5 tỷ là số thặng dư ngoài dự tính của chính phủ. Nếu giảm thuế công quản xăng dầu xuống 10 xu một lít thì chính phủ vẫn có thể đạt được mức thặng dư đã trù tính và ước lượng. Điều này có nghĩa là chính phủ trả lại bớt cho dân chúng một số tiền lậm thu từ họ, thế thôi.
Hơn thế nữa, cắt giảm thuế công quản xăng dầu cũng sẽ giúp cho kinh tế có cơ phát triển mạnh mẽ hơn nữa, vì hiện nay, giá xăng cao đang ảnh hưởng dần đến những lãnh vực khác trong đời sống người dân.
Theo một cuộc nghiên cứu của Hiệp hội Người Tiêu Thụ Queensland (Queensland Consumers’ Association) thì hiện nay tiền chi phí cho xăng dầu đã chiếm 20-30% lợi tức hàng tuần của rất nhiều gia đình. Bà Cherie Dalley, phó chủ tịch của hiệp hội cho biết giá xăng tăng vọt đã tạo rất nhiều khó khăn cho sinh hoạt gia đình.
Một thống kê khác của NRMA cũng cho thấy giá xăng dầu tăng vọt đã khiến 1/4 những người có xe hơi cắt giảm chi phí cho thực phẩm và những nhu yếu phẩm khác, và 1/3 phải cắt giảm chi phí cho những việc không cần yếu chẳng hạn như sách vở, giải trí. Chủ tịch của NRMA, ông Alan Evans nói rằng phụ huynh đã bị buộc phải chọn lựa giữa việc đổ xăng và mua thức ăn cho gia đình.
Các thương nghiệp cũng đang vất vả vì giá xăng dầu. Và đại đa số sẽ tìm cách chuyển bớt gánh nặng này sang vai của người tiêu thụ. Thí dụ điển hình là các hãng hàng không đã nâng mức phụ thu xăng dầu (fuel levy) kèm theo trong giá vé máy bay. Giá bán sỉ của bia đã tăng lên thêm $4.00 một thùng cũng vì giá xăng dầu. Giám đốc Hiệp Hội Vận Tải Queensland (Queensland Trucking Association), ông Peter Garske, cho biết rằng trong nay mai các mặt hàng tại siêu thị cũng sẽ phải tăng giá vì giá vận chuyển gia tăng.
Vì thế, giảm thuế công quản xăng dầu chẳng những là một việc hợp tình hợp lý mà còn là một cách để ngăn ngừa nạn lạm phát kinh tế.
Thế nhưng, cũng có không ít dư luận phản bác lại lời kêu gọi giảm thuế công quản xăng dầu. Họ cho rằng nếu chính phủ giảm thuế này để mua lòng dân chúng thì cuối cùng để đảm bảo cho ngân khoản không bị thâm thủng, thiếu hụt, chính phủ sẽ tăng thuế ở những lãnh vực khác, thế thôi.
Những người này cho rằng thay vì nhảy dựng lên mỗi khi giá xăng tăng vọt, chúng ta phải vận động và làm áp lực để chính phủ thực sự dồn ngân quỹ và công sức vào những công trình nghiên cứu hầu tìm ra những nguồn nguyên liệu khác hơn là dầu thô để đáp ứng cho nhu cầu của chúng ta trong tương lai không xa, khi các mỏ dầu thô bị cạn kiệt.
Thí dụ như nghiên cứu và khuyến khích sản xuất biodiesel (dầu hôi sinh hóa làm bằng dầu thực vật như dầu hoa hướng dương, hoặc dầu canola) cũng như các loại xe có thể sử dụng loại dầu này. ở Âu Châu đã có hàng ngàn cây xăng bán biodiesel trong khi ở Úc chưa thấy loại nguyên liệu này được sử dụng.
Phó thủ hiến Queensland, bà Anna Bligh, tuần qua cũng lên tiếng chỉ trích chính phủ Howard đã không có nỗ lực cần thiết trong việc phát triển kỹ nghệ nhiên liệu khác hơn là dầu thô (alternative fuel).

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.