Tuần qua, Ngân hàng Phát triển Châu Á ADB công bố phúc trình về triển vọng kinh tế 2005 các nước Á châu. Tuần này, Ngân hàng Thế giới sẽ công bố báo cáo về Tình hình Phát triển Kinh tế 2005. VN ra sao"
Đài RFA trao đổi với kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa về những báo cáo này và về triển vọng kinh tế trước mắt như sau.
Hỏi: Thưa ông, sau bản báo cáo tuần qua của Ngân hàng Phát triển Châu Á, gọi tắt là ADB, thì tuần này, Ngân hàng Thế giới cũng sẽ công bố bản phúc trình thường niên. Ông nghĩ sao về những nhận định của hai tài liệu trên"
-- Bản báo cáo cập nhật của Ngân hàng Phát triển Á châu ADB đã được đài Á châu Tự do của chúng ta giới thiệu và phân tách ngay sau khi xuất hiện tuần qua. Tôi chỉ xin có nhận xét nhỏ là như thường lệ, những dự báo đều có vẻ lạc quan vừa phải. Sau khi kiểm điểm lại tình hình kinh tế trong nửa năm đầu của 2004, Ngân hàng ADB đã điều chỉnh dự báo về triển vọng kinh tế Á châu cho năm tới theo hướng tốt đẹp hơn, nhưng rất ít. Tốc độ tăng trưởng kinh tế châu Á trong năm tới có thể lên tới 7%, so với dự báo trước đây là 6,8%, nghĩa là cao nhất kể từ vụ khủng hoảng kinh tế Đông Á, ngang bằng với tốc độ của năm 2000. Tình hình Việt Nam cũng vậy, có vẻ khả quan hơn những kiểm điểm hồi đầu năm và chỉ có điều chỉnh mới là lạm phát sẽ cao hơn dự báo, có thể lên tới 9%.
Nói chung, tôi thiển nghĩ rằng cơ sở lượng định của Ngân hàng ADB dựa trên các dữ kiện thống kê của thượng bán niên, nửa năm đầu của năm 2004, khi hiệu ứng về giá dầu thô toàn cầu và hiện tượng nóng máy kinh tế Trung Quốc chưa có tác dụng mạnh. Thực tế thì tình hình năm tới có thể không được khả quan như vậy, nếu ta cập nhật thêm những dữ kiện thống kê gần nhất. Đây cũng là một hiện tượng bình thường khi các định chế quốc tế phải tổng hợp thống kê của nhiều nước và có một khoảng cách thời gian tương đối chậm.
Hỏi: Như vậy, ông có vẻ bi quan hơn những dự báo của ADB"
-- Vâng và điều đó cũng không có gì lạ thường. Từ mươi năm nay, phản ứng của thị trường thường tác động nhanh hơn khả năng thu thập và kiểm điểm của các định chế lớn, nên ta phải chấp nhận là mình chỉ dự đoán được xu hướng của các chuyển động mạnh và có khi gặp sai trệch trong chi tiết. Vụ khủng hoảng kinh tế Đông Á năm 1997-1998 chẳng hạn, đã xảy ra đột ngột, ngược với nhiều dự báo lạc quan của các định chế quốc tế. Từ nhận xét đó, tôi xin được nói thêm là ngay lúc này, ta vẫn chưa rõ được biến chuyển về giá dầu thô quốc tế - vốn là yếu tố chi phối kinh tế Á châu rất nặng, nặng hơn các nền kinh tế Âu châu hay Bắc Mỹ. Đồng thời, mình cũng chưa biết là lãnh đạo Trung Quốc có thể kềm hãm được tốc độ tăng trưởng không, tức là kinh tế có hạ cánh an toàn hay không. Ẩn số thứ ba là tình hình kinh tế Mỹ, với đà điều chỉnh lãi suất nhanh hay chậm và hậu quả của điều đó đối với trị giá đồng Mỹ kim và lãi suất châu Á. Dầu thô, kinh tế Hoa Lục và lãi suất Mỹ vì vậy là ba yếu tố sẽ có những ảnh hưởng khó dự đoán đối với kinh tế Á châu vào năm tới. Tổng kết lại thì tôi không được lạc quan lắm vì cả ba yếu tố khó lường đó.
Hỏi: Trước khi phân tách tiếp về triển vọng kinh tế Đông Á trong năm tới, chúng ta cần đề cập tới bản phúc trình mới của Ngân hàng Thế giới...
-- Tôi đã có cơ hội tham khảo bản phúc trình, nhưng chính thức thì sẽ chỉ được công bố hôm nay, Thứ Ba 28, giờ Washington, nên tôi xin phép không đi vào chi tiết. Ta biết là tuần tới, hai định chế tài chính quốc tế là Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế sẽ có kỳ họp thường niên. Trong kỳ họp kéo dài, ta có nhiều hội nghị quy tụ giới lãnh đạo tài chính và ngân hàng các nước, chia theo từng nhóm. Nhân các hội nghị đó, Ngân hàng Thế giới công bố bản Phúc trình về Tình hình Phát triển Thế giới trong năm 2005, gọi là World Development Report 2005. Năm nay, bản phúc trình tập trung chú ý vào việc cải thiện không khí đầu tư tại các nước, với một số dữ kiện về môi trường kinh doanh và đầu tư đã được Ngân hàng Thế giới phân tách trong báo cáo mới công bố mà ta đã đề cập tới cách đây hai tuần, hôm 14, đó là Doing Business in 2005, Kinh doanh trong năm 2005.
Hỏi: Trở lại tình hình kinh tế thế giới trong năm tới, chúng ta nhớ là Thứ Ba tuần trước, hệ thống ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã nâng lãi suất ngắn hạn thêm 25 điểm, tức là 0,25%, lần thứ ba trong ba tháng qua. Điều đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến Đông Á"
-- Trước hết là ngay tại Hoa Kỳ, doanh giới và chính quyền vẫn còn chưa rõ tình hình kinh tế Mỹ sẽ biến chuyển ra sao, liệu kinh tế có hồi phục hẳn hay chưa, và lạm phát có là mối lo đáng quan tâm hay không. Căn cứ trên quyết định nâng lãi suất tuần qua và những phát biểu chính thức của Ủy ban phụ trách về chính sách tiền tệ của Hội đồng Dự trữ Liên bang, đa số các nhà phân tách cho rằng ngân hàng trung ương Mỹ dự đoán tình hình sẽ khả quan hơn và áp lực lạm phát sẽ khiến họ vẫn phải nâng lãi suất thêm 25 điểm vào kỳ họp tới, sẽ là ngày 10 tháng 11 này. Chiều hướng nâng lãi suất thật chậm và đều, lẫn các thông tin của ngân hàng trung ương cho phép ta xác nhận một biến cố đã từng đề cập trước đây, là thời tiền Mỹ rẻ và dồi dào đã kết thúc. Mỹ kim sẽ lên giá và điều đó sẽ ảnh hưởng đến giá trị tiền tệ và xuất nhập khẩu lẫn đầu tư của Đông Á. Mà ta cũng biết rằng tiền Mỹ lên giá thì hóa đơn dầu hỏa của các nước cũng lên theo.
Tuy nhiên, mỗi nước Đông Á lại có một hoàn cảnh khác trong quan hệ kinh tế với Mỹ, nên có quốc gia sẽ phải nâng lãi suất, hoặc điều chỉnh hối suất, tức là tỷ giá hối đoái, có quốc gia thì không. Tuần tới đây, nhân kỳ họp của giới lãnh đạo tài chính ngân hàng các nước tại Washington, ta sẽ thấy lần đầu tiên có sự tham dự của giới lãnh đạo tài chính Trung Quốc vào hội nghị của nhóm G-7, bảy nước công nghiệp hàng đầu. Lúc đó, ta sẽ biết là Bắc Kinh sẽ ứng xử ra sao trước áp lực của thị trường và của cả chính quyền Mỹ về yêu cầu phải điều chỉnh hối suất đồng nhân dân tệ, là điều Mỹ đã đòi từ năm ngoái.
Hỏi: Đã vậy, như ông vừa trình bày, lại còn nạn dầu thô tăng giá nữa...
-- Thưa vâng, tuần qua dầu thô trên các thị trường New York đã lại mấp mé 50 đô la một thùng, tức là tăng 70% so với giá 29 đồng vào năm 2000. Vì các tiểu bang Đông Nam tới vịnh Mexico của Hoa Kỳ bị liên tục nhiều trận bão, chính quyền Mỹ đã đồng ý ứng ra một số dầu thô trong kho dự trữ chiến lược cho một số nhà máy lọc dầu, tin loan ra vẫn không làm giảm giá dầu. Xu hướng tăng giá này sẽ tiếp tục và nếu giá dầu vẫn ở gần 50 đô la tới cuối năm thì triển vọng kinh tế năm tới không thể nào sáng sủa được.
Trước nhất, kinh tế Mỹ có thể bị suy trầm nhẹ và kinh tế Đông Á thì bị suy thoái, tức là còn bị thiệt hại nặng hơn Hoa Kỳ vì lệ thuộc vào dầu hỏa nhiều hơn. Tôi trộm nghĩ là xác suất cho một sự trì trệ tai hại này đã vượt quá 40%, làm sản lượng Đông Á sẽ giảm mà lạm phát sẽ tăng. Cũng vì vậy mà tôi cho là dự báo của Ngân hàng Phát triển Á châu là lạc quan vì những biến động bất lợi này mới xảy ra gần đây thôi. Kết luận ngắn gọn là mọi dự báo đều phải được thường xuyên điều chỉnh, y như dự báo về tình hình lạm phát tại Việt Nam chẳng hạn, hoặc ngay tại Hoa Kỳ, dự báo về triển vọng hồi phục khả quan hay có thể bị suy trầm vì dầu hỏa vẫn là điều đang được mọi người theo dõi rất sát, hầu như mỗi ngày.
Hỏi: Bây giờ chúng ta mới nói đến yếu tố thứ ba là tình hình kinh tế Trung Quốc.
-- Thưa vâng, chúng ta đang có một lối phân công lao động thiếu lành mạnh trên kích thước toàn cầu. Một đằng, về phần tiêu thụ, bộ máy tiêu thụ lớn nhất và lôi kéo các nền kinh tế khác chính là Hoa Kỳ. Nước Mỹ tiêu thụ nhiều, tiết kiệm ít và mắc nợ lớn, nhưng hầu như cả thế giới đều trông chờ vào khả năng tiêu thụ và nhập cảng của thị trường Hoa Kỳ, một thị trường dù sao vẫn còn bất trắc. Hai nền kinh tế mạnh còn lại là Nhật Bản và Đức thì không đóng góp được gì nhiều cho yêu cầu xuất khẩu của các nước. Đó là về tiêu thụ. Đằng kia, về mặt sản xuất, ta lại có Trung Quốc là nguồn cung cấp đáng kể, với giá cả rẻ mạt. Bây giờ, đà tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc đã lên tới tốc độ đáng ngại và lãnh đạo xứ này đang cố giảm bớt để tránh nguy cơ lạm phát và khủng hoảng.
Năm tháng sau, kết quả chưa được như ý và người ta còn thấy rằng lãnh đạo kinh tế Hoa Lục không dùng hoặc không thể dùng được những khí cụ điều tiết của nền kinh tế thị trường mà lại dùng biện pháp hành chính, nôm na là quản lý kinh tế bằng thông cáo. Vì vậy mà hy vọng hạ cánh an toàn càng ngày càng giảm, rủi ro hạ cánh nặng nề càng ngày càng rõ rệt. Trong hoàn cảnh đó, dầu thô lại tăng vọt và ở mãi trên mức 50 đồng một thùng, kinh tế Trung Quốc sẽ bị khủng hoảng vì xứ này dùng dầu với hiệu năng kém nhất. Các mối nguy là khả năng tiêu thụ sút giảm của thị trường Mỹ, tiền Mỹ lên giá, dầu thô tăng vọt và kinh tế Trung Quốc bị khủng hoảng là những yếu tố khiến chúng ta không thể lạc quan về triển vọng 2005 của kinh tế thế giới.
Hỏi: Xin ông kết luận về trường hợp Việt Nam"
-- Tôi nghĩ là không lạc quan lắm, nhưng có lẽ giới lãnh đạo bất cần. Người ta bị huyễn hoặc bởi những tốc độ tăng trưởng cứ gọi là cao nhất thế giới, tới 7-8% mà không hiểu là khởi đi từ một mức cực thấp thì mọi xứ nghèo mạt rệp đều có tốc độ tăng trưởng thật cao. So với các xứ khác thì đà tăng trưởng đó không nghĩa lý gì, nhưng ngược lại, khi gặp thoái trào, lúc thủy triều xuống, đà tăng trưởng mà giảm 1% là lại có thêm triệu người thất nghiệp. Đã vậy, lạm phát còn bào mỏng lợi tức của thành phần nghèo túng và hai yếu tố đó đi cùng nạn tham nhũng tràn lan từ cấp cao của chính quyền sẽ gây biến động xã hội và chính trị khó tránh được. Tình hình kinh tế năm tới vì vậy không có gì là lạc quan cho toàn khu vực và riêng cho Việt Nam, nhưng ta không thấy điều đó nếu theo dõi những phát biểu hồn nhiên và lạc quan của chính quyền xứ này.
Đài RFA trao đổi với kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa về những báo cáo này và về triển vọng kinh tế trước mắt như sau.
Hỏi: Thưa ông, sau bản báo cáo tuần qua của Ngân hàng Phát triển Châu Á, gọi tắt là ADB, thì tuần này, Ngân hàng Thế giới cũng sẽ công bố bản phúc trình thường niên. Ông nghĩ sao về những nhận định của hai tài liệu trên"
-- Bản báo cáo cập nhật của Ngân hàng Phát triển Á châu ADB đã được đài Á châu Tự do của chúng ta giới thiệu và phân tách ngay sau khi xuất hiện tuần qua. Tôi chỉ xin có nhận xét nhỏ là như thường lệ, những dự báo đều có vẻ lạc quan vừa phải. Sau khi kiểm điểm lại tình hình kinh tế trong nửa năm đầu của 2004, Ngân hàng ADB đã điều chỉnh dự báo về triển vọng kinh tế Á châu cho năm tới theo hướng tốt đẹp hơn, nhưng rất ít. Tốc độ tăng trưởng kinh tế châu Á trong năm tới có thể lên tới 7%, so với dự báo trước đây là 6,8%, nghĩa là cao nhất kể từ vụ khủng hoảng kinh tế Đông Á, ngang bằng với tốc độ của năm 2000. Tình hình Việt Nam cũng vậy, có vẻ khả quan hơn những kiểm điểm hồi đầu năm và chỉ có điều chỉnh mới là lạm phát sẽ cao hơn dự báo, có thể lên tới 9%.
Nói chung, tôi thiển nghĩ rằng cơ sở lượng định của Ngân hàng ADB dựa trên các dữ kiện thống kê của thượng bán niên, nửa năm đầu của năm 2004, khi hiệu ứng về giá dầu thô toàn cầu và hiện tượng nóng máy kinh tế Trung Quốc chưa có tác dụng mạnh. Thực tế thì tình hình năm tới có thể không được khả quan như vậy, nếu ta cập nhật thêm những dữ kiện thống kê gần nhất. Đây cũng là một hiện tượng bình thường khi các định chế quốc tế phải tổng hợp thống kê của nhiều nước và có một khoảng cách thời gian tương đối chậm.
Hỏi: Như vậy, ông có vẻ bi quan hơn những dự báo của ADB"
-- Vâng và điều đó cũng không có gì lạ thường. Từ mươi năm nay, phản ứng của thị trường thường tác động nhanh hơn khả năng thu thập và kiểm điểm của các định chế lớn, nên ta phải chấp nhận là mình chỉ dự đoán được xu hướng của các chuyển động mạnh và có khi gặp sai trệch trong chi tiết. Vụ khủng hoảng kinh tế Đông Á năm 1997-1998 chẳng hạn, đã xảy ra đột ngột, ngược với nhiều dự báo lạc quan của các định chế quốc tế. Từ nhận xét đó, tôi xin được nói thêm là ngay lúc này, ta vẫn chưa rõ được biến chuyển về giá dầu thô quốc tế - vốn là yếu tố chi phối kinh tế Á châu rất nặng, nặng hơn các nền kinh tế Âu châu hay Bắc Mỹ. Đồng thời, mình cũng chưa biết là lãnh đạo Trung Quốc có thể kềm hãm được tốc độ tăng trưởng không, tức là kinh tế có hạ cánh an toàn hay không. Ẩn số thứ ba là tình hình kinh tế Mỹ, với đà điều chỉnh lãi suất nhanh hay chậm và hậu quả của điều đó đối với trị giá đồng Mỹ kim và lãi suất châu Á. Dầu thô, kinh tế Hoa Lục và lãi suất Mỹ vì vậy là ba yếu tố sẽ có những ảnh hưởng khó dự đoán đối với kinh tế Á châu vào năm tới. Tổng kết lại thì tôi không được lạc quan lắm vì cả ba yếu tố khó lường đó.
Hỏi: Trước khi phân tách tiếp về triển vọng kinh tế Đông Á trong năm tới, chúng ta cần đề cập tới bản phúc trình mới của Ngân hàng Thế giới...
-- Tôi đã có cơ hội tham khảo bản phúc trình, nhưng chính thức thì sẽ chỉ được công bố hôm nay, Thứ Ba 28, giờ Washington, nên tôi xin phép không đi vào chi tiết. Ta biết là tuần tới, hai định chế tài chính quốc tế là Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế sẽ có kỳ họp thường niên. Trong kỳ họp kéo dài, ta có nhiều hội nghị quy tụ giới lãnh đạo tài chính và ngân hàng các nước, chia theo từng nhóm. Nhân các hội nghị đó, Ngân hàng Thế giới công bố bản Phúc trình về Tình hình Phát triển Thế giới trong năm 2005, gọi là World Development Report 2005. Năm nay, bản phúc trình tập trung chú ý vào việc cải thiện không khí đầu tư tại các nước, với một số dữ kiện về môi trường kinh doanh và đầu tư đã được Ngân hàng Thế giới phân tách trong báo cáo mới công bố mà ta đã đề cập tới cách đây hai tuần, hôm 14, đó là Doing Business in 2005, Kinh doanh trong năm 2005.
Hỏi: Trở lại tình hình kinh tế thế giới trong năm tới, chúng ta nhớ là Thứ Ba tuần trước, hệ thống ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã nâng lãi suất ngắn hạn thêm 25 điểm, tức là 0,25%, lần thứ ba trong ba tháng qua. Điều đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến Đông Á"
-- Trước hết là ngay tại Hoa Kỳ, doanh giới và chính quyền vẫn còn chưa rõ tình hình kinh tế Mỹ sẽ biến chuyển ra sao, liệu kinh tế có hồi phục hẳn hay chưa, và lạm phát có là mối lo đáng quan tâm hay không. Căn cứ trên quyết định nâng lãi suất tuần qua và những phát biểu chính thức của Ủy ban phụ trách về chính sách tiền tệ của Hội đồng Dự trữ Liên bang, đa số các nhà phân tách cho rằng ngân hàng trung ương Mỹ dự đoán tình hình sẽ khả quan hơn và áp lực lạm phát sẽ khiến họ vẫn phải nâng lãi suất thêm 25 điểm vào kỳ họp tới, sẽ là ngày 10 tháng 11 này. Chiều hướng nâng lãi suất thật chậm và đều, lẫn các thông tin của ngân hàng trung ương cho phép ta xác nhận một biến cố đã từng đề cập trước đây, là thời tiền Mỹ rẻ và dồi dào đã kết thúc. Mỹ kim sẽ lên giá và điều đó sẽ ảnh hưởng đến giá trị tiền tệ và xuất nhập khẩu lẫn đầu tư của Đông Á. Mà ta cũng biết rằng tiền Mỹ lên giá thì hóa đơn dầu hỏa của các nước cũng lên theo.
Tuy nhiên, mỗi nước Đông Á lại có một hoàn cảnh khác trong quan hệ kinh tế với Mỹ, nên có quốc gia sẽ phải nâng lãi suất, hoặc điều chỉnh hối suất, tức là tỷ giá hối đoái, có quốc gia thì không. Tuần tới đây, nhân kỳ họp của giới lãnh đạo tài chính ngân hàng các nước tại Washington, ta sẽ thấy lần đầu tiên có sự tham dự của giới lãnh đạo tài chính Trung Quốc vào hội nghị của nhóm G-7, bảy nước công nghiệp hàng đầu. Lúc đó, ta sẽ biết là Bắc Kinh sẽ ứng xử ra sao trước áp lực của thị trường và của cả chính quyền Mỹ về yêu cầu phải điều chỉnh hối suất đồng nhân dân tệ, là điều Mỹ đã đòi từ năm ngoái.
Hỏi: Đã vậy, như ông vừa trình bày, lại còn nạn dầu thô tăng giá nữa...
-- Thưa vâng, tuần qua dầu thô trên các thị trường New York đã lại mấp mé 50 đô la một thùng, tức là tăng 70% so với giá 29 đồng vào năm 2000. Vì các tiểu bang Đông Nam tới vịnh Mexico của Hoa Kỳ bị liên tục nhiều trận bão, chính quyền Mỹ đã đồng ý ứng ra một số dầu thô trong kho dự trữ chiến lược cho một số nhà máy lọc dầu, tin loan ra vẫn không làm giảm giá dầu. Xu hướng tăng giá này sẽ tiếp tục và nếu giá dầu vẫn ở gần 50 đô la tới cuối năm thì triển vọng kinh tế năm tới không thể nào sáng sủa được.
Trước nhất, kinh tế Mỹ có thể bị suy trầm nhẹ và kinh tế Đông Á thì bị suy thoái, tức là còn bị thiệt hại nặng hơn Hoa Kỳ vì lệ thuộc vào dầu hỏa nhiều hơn. Tôi trộm nghĩ là xác suất cho một sự trì trệ tai hại này đã vượt quá 40%, làm sản lượng Đông Á sẽ giảm mà lạm phát sẽ tăng. Cũng vì vậy mà tôi cho là dự báo của Ngân hàng Phát triển Á châu là lạc quan vì những biến động bất lợi này mới xảy ra gần đây thôi. Kết luận ngắn gọn là mọi dự báo đều phải được thường xuyên điều chỉnh, y như dự báo về tình hình lạm phát tại Việt Nam chẳng hạn, hoặc ngay tại Hoa Kỳ, dự báo về triển vọng hồi phục khả quan hay có thể bị suy trầm vì dầu hỏa vẫn là điều đang được mọi người theo dõi rất sát, hầu như mỗi ngày.
Hỏi: Bây giờ chúng ta mới nói đến yếu tố thứ ba là tình hình kinh tế Trung Quốc.
-- Thưa vâng, chúng ta đang có một lối phân công lao động thiếu lành mạnh trên kích thước toàn cầu. Một đằng, về phần tiêu thụ, bộ máy tiêu thụ lớn nhất và lôi kéo các nền kinh tế khác chính là Hoa Kỳ. Nước Mỹ tiêu thụ nhiều, tiết kiệm ít và mắc nợ lớn, nhưng hầu như cả thế giới đều trông chờ vào khả năng tiêu thụ và nhập cảng của thị trường Hoa Kỳ, một thị trường dù sao vẫn còn bất trắc. Hai nền kinh tế mạnh còn lại là Nhật Bản và Đức thì không đóng góp được gì nhiều cho yêu cầu xuất khẩu của các nước. Đó là về tiêu thụ. Đằng kia, về mặt sản xuất, ta lại có Trung Quốc là nguồn cung cấp đáng kể, với giá cả rẻ mạt. Bây giờ, đà tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc đã lên tới tốc độ đáng ngại và lãnh đạo xứ này đang cố giảm bớt để tránh nguy cơ lạm phát và khủng hoảng.
Năm tháng sau, kết quả chưa được như ý và người ta còn thấy rằng lãnh đạo kinh tế Hoa Lục không dùng hoặc không thể dùng được những khí cụ điều tiết của nền kinh tế thị trường mà lại dùng biện pháp hành chính, nôm na là quản lý kinh tế bằng thông cáo. Vì vậy mà hy vọng hạ cánh an toàn càng ngày càng giảm, rủi ro hạ cánh nặng nề càng ngày càng rõ rệt. Trong hoàn cảnh đó, dầu thô lại tăng vọt và ở mãi trên mức 50 đồng một thùng, kinh tế Trung Quốc sẽ bị khủng hoảng vì xứ này dùng dầu với hiệu năng kém nhất. Các mối nguy là khả năng tiêu thụ sút giảm của thị trường Mỹ, tiền Mỹ lên giá, dầu thô tăng vọt và kinh tế Trung Quốc bị khủng hoảng là những yếu tố khiến chúng ta không thể lạc quan về triển vọng 2005 của kinh tế thế giới.
Hỏi: Xin ông kết luận về trường hợp Việt Nam"
-- Tôi nghĩ là không lạc quan lắm, nhưng có lẽ giới lãnh đạo bất cần. Người ta bị huyễn hoặc bởi những tốc độ tăng trưởng cứ gọi là cao nhất thế giới, tới 7-8% mà không hiểu là khởi đi từ một mức cực thấp thì mọi xứ nghèo mạt rệp đều có tốc độ tăng trưởng thật cao. So với các xứ khác thì đà tăng trưởng đó không nghĩa lý gì, nhưng ngược lại, khi gặp thoái trào, lúc thủy triều xuống, đà tăng trưởng mà giảm 1% là lại có thêm triệu người thất nghiệp. Đã vậy, lạm phát còn bào mỏng lợi tức của thành phần nghèo túng và hai yếu tố đó đi cùng nạn tham nhũng tràn lan từ cấp cao của chính quyền sẽ gây biến động xã hội và chính trị khó tránh được. Tình hình kinh tế năm tới vì vậy không có gì là lạc quan cho toàn khu vực và riêng cho Việt Nam, nhưng ta không thấy điều đó nếu theo dõi những phát biểu hồn nhiên và lạc quan của chính quyền xứ này.
Gửi ý kiến của bạn
