HÀ NỘI (AFP, Reuters) - Đại sứ Hoa Kỳ Pete Peterson sẽ bay về Washington DC Thứ Hai để vận động phê chuẩn thương ước Việt-Mỹ trong lúc nhiều dân cử Hoa Kỳ đang chỉ trích Hà Nội về đàn áp nhân quyền.
Peterson dự định gặp khoảng 50 vị dân cử tân cử của Quốc Hội Mỹ trong chuyến vận động 2 tuần lễ để thuyết phục họ về lợi ích thương ước mà 2 chính phủ ký hồi tháng 7, theo 1 viên chức cao cấp Mỹ nói với phóng viên hôm Thứ Năm.
Theo tin Reuters, một giới chức cao cấp Mỹ hôm thứ năm 1-3 nói các vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, kể cả vụ đàn áp cuộc biểu tình rộng lớn của dân tộc thiểu số tháng trước, có thể khiến việc phê chuẩn bản hiệp ước mậu dịch Việt-Mỹ khó khăn hơn dự liệu lúc đầu.
Bản thương ước này được ký kết hồi tháng 7 năm ngoái nhưng còn cần phải được sự phê chuẩn của Quốc hội Mỹ. Giới chức Mỹ giấu tên nói: “Vụ phê chuẩn sẽ được đặt ra, chỉ không biết xẩy ra bao giờ và phải nỗ lực đến chừng nào”. Ông nói sự phức tạp lại khó khăn thêm vì có sự thay đổi chính quyền ở Washington. Chính phủ Bush vẫn chưa bổ nhiệm những chức vụ then chốt liên quan đến việc này.
Ông nói tiếp: “Chúng tôi đang làm việc với những nhóm kinh doanh ở Mỹ để giúp chúng tôi trình bày rõ với những dân biểu nghị sĩ mới ở Quốc hội và tạo lập một liên minh mới cho sự phê chuẩn. Tiến trình lại càng khó khăn hơn dự liệu lúc đầu, theo tôi nghĩ, vì một số những nhân tố. Một trong những vấn đề đó là Mỹ có Quốc hội mới và còn một số người, một số người rất nhiều ở Mỹ đang tạo ra một nỗ lực mới để không phê chuẩn bản thương ước đó”.
Giới chức này nói ông tin là sẽ có thêm những sự chỉ trích Hà Nội về quyền của người lao động và luật lệ về quyền tự do đi lại của người dân ở Việt Nam.
Tuy nhiên việc chính quyền Việt Nam đối xử với nhưng người biểu tình phản đối ở Cao Nguyên Trung phần với những yếu tố liên hệ, kể cả vấn đề tự do tôn giáo đã góp phần vào biến động, sẽ trở thành một vấn đề đặc biệt.
Cuộc phản kháng của các sắc dân thiểu số ở hai tỉnh trồng cà-phê Gia Lai và Daklak hồi đầu tháng Hai vừa qua là cuộc biểu tình lớn nhất tại Việt Nam từ nhiều năm qua. Dân chúng địa phương nói nguyên nhân là vì những người từ đồng bằng đến định cư đã chiếm đất của dân Thượng và cũng vì chế độ Cộng sản đàn áp tôn giáo.
Biến cố này làm Mỹ đặc biệt chú ý vì các dân tộc thiểu số ở vùng núi Trung phần đã chiến đấu bên cạnh quân đội Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam và nhiều người nay định cư ở Mỹ. Giới chức Mỹ nói: “Đây sẽ là một vấn đề rất khó giải quyết”. Ông nói vấn đề lại càng khó vì báo chí ngoại quốc và nhân viên sứ quán không được phép đến vùng này để tìm hiểu sự thật. Ông nói nhiều nhóm ở Mỹ cho rằng vụ này có thể làm bể thương ước, nhưng ông không nghĩ như vậy.
Tuy nhiên ông nói tiếp: “Tôi có rất nhiều người bạn trước đây vẫn cùng tôi ủng hộ thương ước, nhưng nay họ đặt ra những câu hỏi ngặt nghèo”. Ông còn nói chất xúc tác đã tạo thành biến cố hồi tháng Hai ở Cao Nguyên có thể là tin nói Hà Nội dự định xây dựng đập thủy điện ở Sơn La, Bắc Việt và dự án này sẽ buộc phải di chuyển 700,000 dân miền núi đi nơi khác, trong số này sẽ có 100,000 người được đưa lên định cư ở Cao Nguyên Trung phần.
“Đây có thể là cọng rơm chất thêm làm gẫy lưng con lạc đà”. Ông kết luận như vậy.
Gửi ý kiến của bạn
