Ngành cà phê Việt Nam có tiềm năng tham gia phân khúc cà phê đặc sản thế giới.
Vừa qua, trong Hội thảo nhận diện và tìm giải pháp phát triển cà phê đặc sản Việt Nam tại Đắk Lắk, nhận định chung là cần phát triển cà phê đặc sản như một cách tiếp cận phân khúc thị trường mới, đa dạng hóa mặt hàng và góp phần nâng cao chất lượng chung của cà phê Việt, theo Người Lao Động online (NLĐO).
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT), năm 2017, Việt Nam có trên 660,000 ha cà phê, sản lượng đạt trên 1.5 triệu tấn/năm. Năng suất bình quân đạt 2.3 tấn/ha, cao hơn so với bình quân thế giới. Tuy nhiên, trong những năm qua, bị hấp dẫn bởi doanh lợi khá cao từ cây cà phê, nhiều nông dân đã đầu tư thâm canh không đúng quy trình kỹ thuật, lạm dụng phân bón cùng thuốc bảo vệ thực vật và lãng phí nguồn nước.
NLĐO cho biết hiện cả nước có 150 doanh nghiệp xuất khẩu, hơn 3,000 đại lý thu mua cà phê nhưng chỉ khoảng 50 doanh nghiệp có nhà máy chế biến cà phê nhân xuất khẩu; chất lượng cà phê xuất khẩu chưa cao và bởi thiếu sự liên kết trong đàm phán xuất khẩu nên thường bị ép giá hoặc phá giá xuất khẩu.
Cà phê Việt Nam chủ yếu xuất thô, chiếm đến 90%; 10% còn lại cung cấp cho các cơ sở rang xay và chế biến cà phê hòa tan trong nước. Cà phê Việt đã xuất sang hơn 80 quốc gia, vùng lãnh thổ với kim ngạch khoảng 3 tỉ USD, chiếm 14% thị phần và 10.4% giá trị cà phê nhân xuất khẩu toàn cầu, chỉ đứng sau Brazil. Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu phần lớn thông qua các doanh nghiệp đầu mối ở nước ngoài. Do hạn chế về năng lực quản trị, thông tin, ngoại ngữ, các rào cản thương mại…, doanh nghiệp trong nước rất khó tiếp cận các nhà rang xay, các sàn giao dịch cà phê thế giới.
NLĐO dẫn lời ông Trịnh Đức Minh, chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, cho hay cà phê Việt đứng thứ 2 thế giới về số lượng nhưng vị thế chất lượng còn rất thấp. Bằng chứng là các nhà rang xay quốc tế đã mặc định cà phê Việt chất lượng kém, thể hiện ở giá trừ lùi trong khi nhiều quốc gia khác lại được cộng thêm. "Lỗi ở đây không phải của người trồng cà phê mà là hệ thống mua bán trong nước: khi nông dân hái trái chín, chất lượng cao thì cũng không ai mua giá cao cho họ" - ông Minh cho biết.
Trong khi đó, các quốc gia dẫn đầu về cà phê đều khai thác phân khúc thị trường cà phê đặc sản và đẩy mạnh truyền thông, quảng bá thương hiệu. "Còn Việt Nam chúng ta, việc phát triển cà phê đặc sản sẽ giúp khai thác phân khúc thị trường mới, đa dạng hóa mặt hàng, góp phần nâng cao chất lượng chung của cà phê Việt Nam" - ông Minh nói.
Theo NLĐO, Việt Nam đủ điều kiện để sản xuất cà phê đặc sản. Như theo ông Lương Văn Tự, chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam, từ 2 năm qua, hiệp hội này đã gửi nhiều mẫu cà phê ra thế giới và được đánh giá rất cao. Tuy nhiên, cần đánh giá tổng quan về thổ nhưỡng, khí hậu, giống, phương thức canh tác và cơ chế chính sách. Phải bảo đảm đặc sản là đặc sản chứ không "treo đầu dê bán thịt chó" làm ảnh hưởng uy tín cà phê Việt Nam, ông Tự nhấn mạnh.
NLĐO dẫn lời ông Trịnh Đức Minh, Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, cho hay theo tiêu chuẩn quốc tế, cà phê đặc sản có 10 tiêu chí để đánh giá với thang điểm 100 và phải đạt được trên 80 điểm. Cà phê đặc sản được giới sành cà phê xem như là một nghệ thuật ẩm thực bởi nó đặc biệt từ khâu sản xuất cho đến khâu pha chế. Thị trường cà phê đặc sản chiếm chưa tới 1% tổng sản lượng cà phê thế giới nhưng có tác dụng dẫn dắt nâng cao chất lượng ngành cà phê. “Có tin vui là Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột vừa công nhận 25 mẫu cà phê đạt tiêu chuẩn cà phê đặc sản. Đây là hướng đi mới nhằm nâng tầm giá trị thương hiệu cho cà phê mang chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột. Vừa qua, chúng tôi còn mời các chuyên gia tập huấn cho 50 nông dân về sản xuất cà phê đặc sản, mỗi người phải trả hàng ngàn USD để được học", ông Minh nói thêm.
Gửi ý kiến của bạn
