Rạp Hưng Đạo mới hiện nay, với sàn diễn hẹp và trần nhà thấp, chỉ có thể dựng được những vở diễn tầm trung bình, không thể dựng vở lớn.
Vào những năm 2000 của thế kỷ trước, cải lương đang suy vong, sự kiện rạp Hưng Đạo được xây mới đã là niềm hy vọng lớn lao cho ngành nghệ thuật này hưng vượng hơn… Nhưng khi hoàn thành, rạp Hưng Đạo mới chỉ là một nhà hát phế phẩm, thua xa cái rạp cũ kỹ ngày trước, theo báo Pháp Luật (PLO).
Rạp Hưng Đạo được xây khoảng năm 1960 thế kỷ trước, thuộc loại rạp lớn và hiện đại nhất Sài Gòn thời bấy giờ, qua mặt cả rạp Nguyễn Văn Hảo (rạp Công Nhân cùng ở đường Trần Hưng Đạo hiện nay).
PLO dẫn lời ông Tần Nguyên, ký giả kịch trường tên tuổi trước năm 1975, kể rằng rạp Hưng Đạo thập niên 1960 nằm trong cụm rạp hạng sang nằm ngay trong Quận 1 Sài Gòn, gồm rạp Hưng Đạo - Nguyễn Văn Hảo - Aristo (tức khách sạn New World hiện nay) mà chỉ những đoàn cải lương đại bang mới mướn nổi.
Nghệ sĩ Bảo Quốc thì cho biết từ năm 1965-1966 đoàn cải lương Thanh Minh Thanh Nga của bà bầu Thơ gần như trụ hẳn để diễn tại rạp Hưng Đạo. Những vở tuồng tên tuổi của đoàn Thanh Minh Thanh Nga và của soạn giả Hà Triều - Hoa Phượng như “Con gái chị Hằng”, “Nửa đời hương phấn”… cũng ra mắt lần đầu tại rạp Hưng Đạo.
Sau năm 1975, cải lương có tạm hưng thịnh vào thập niên 1980 nhưng bắt đầu xuống dốc và suy tàn từ thập niên 1990. Rạp Hưng Đạo cũng như tất cả rạp hát diễn cải lương khi ấy đều vắng khách. Hầu hết các rạp cải lương ở Sài Gòn đều thay đổi công năng, biến thành tiệm cơm tấm, quán cà phê, bãi giữ xe, nhà hàng, quán bar… rồi thành cao ốc, trung tâm thương mại. Rạp Hưng Đạo may nhờ được giao cho Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang nên có ế ẩm vẫn còn tồn tại.
PLO cho biết rạp Hưng Đạo trải qua gần 50 năm tồn tại, không được tu bổ đáng kể nên đã xuống cấp trầm trọng. Mưa xuống thì rạp bị dột, ghế ngồi xập xệ, rạp trở nên ẩm thấp, có chuột chạy ra chạy vô thường xuyên. Vậy nên xây mới rạp Hưng Đạo đẹp hơn, hiện đại hơn là sự mong mỏi, khao khát của toàn thể giới cải lương.
Theo thiết kế ra đời năm 2005, công trình “Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Đạo” (tên khác của rạp Hưng Đạo mới) có kinh phí 59 tỉ đồng, gồm 7 tầng, có sân khấu chính 700 ghế ngồi; sân khấu thử nghiệm 300 ghế ngồi; phòng thu; phòng thư viện trưng bày băng đĩa, tư liệu cải lương…
Tháng 4-2013, rạp Hưng Đạo mới được động thổ từ dự án có điều chỉnh so với thiết kế ban đầu: với diện tích đất 929 m2, công trình gồm 1 hầm và 7 tầng, chiều cao 34m. Hai khán phòng được xây dựng theo hình thức kiến trúc hiện đại kết hợp yếu tố truyền thống. Khán phòng chính 634 chỗ ngồi, khán phòng phụ là sân khấu thể nghiệm gồm 298 chỗ ngồi. Trong công trình còn có khu văn phòng làm việc, khu vực đào tạo, phòng truyền thống, thư viện và khu vực sản xuất băng đĩa. Công trình được thiết kế theo tiêu chuẩn tiên tiến với trang thiết bị kỹ thuật âm thanh, hệ thống ánh sáng, kỹ thuật sân khấu hiện đại.
Sau hai năm xây dựng, đến tháng 4-2015, ngay trước lễ khánh thành rạp Hưng Đạo xây mới, giới cải lương đã bàng hoàng, đau đớn khi họ là những người đầu tiên được bước chân vào rạp.
PLO dẫn lời NSND Trần Ngọc Giàu, tân giám đốc Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang và nhiều nghệ sĩ gạo cội như Kim Tử Long đã kêu trời cho biết nhà hát mới có rất nhiều khuyết điểm, như: chỉ có hơn 600 chỗ (rạp cũ hơn 1.000 chỗ); sàn diễn quá nhỏ (chỉ bằng 1/2 so với rạp cũ) và trần nhà quá thấp nên không thể dựng cảnh trí hoành tráng được; không có kho để chứa đạo cụ; khán phòng chật hẹp, độ dốc không phù hợp, khán giả ngồi trên ghế cứ bị chuồi xuống đất; dàn đèn, âm thanh bố trí sai kỹ thuật; không có chỗ cho dàn nhạc ngồi; phòng hóa trang quá xa sân khấu…
Tóm lại, từ một nhà hát hiện đại trong mơ của các nghệ sĩ cải lương, rằng sẽ là một rạp hoành tráng, kỹ thuật tân kỳ để họ tha hồ sáng tạo, dàn dựng, rạp Hưng Đạo mới trở thành một nhà hát phế phẩm, thua xa cái rạp cũ kỹ trước đây.
Theo PLO, sau 2 năm xây dựng và kinh phí từ 59 tỉ đồng đã dội lên đến 132 tỉ đồng, rạp Hưng Đạo mới chỉ là một cái rạp chắp vá kỹ thuật, chỉ có thể dựng được những vở diễn tầm trung bình, không thể dựng vở lớn, vở hoành tráng có nhiều cảnh trí, kỹ thuật, vũ đạo. Khán giả vô rạp thì ngồi không thoải mái. Bầu show thì méo mặt vì sân khấu hạn chế, không thể đầu tư lớn, số ghế để bán vé lại ít ỏi, không thể thu hồi vốn.
Vậy nên rạp Hưng Đạo mới lại vắng teo, giới cải lương tan tác, chạy qua thuê rạp Công Nhân cũ kỹ, còn kém xa rạp Hưng Đạo cũ. Đối với vở lớn thì phải thuê nhà hát Bến Thành hay nhà hát Hòa Bình với giá cao trên trời rồi phải bán vé bạc triệu để thu hồi vốn khiến khán giả cũng kêu trời vì cải lương chất lượng bán vé quá cao. Mà hai nhà hát này cũng không dễ mướn vì các chương trình biểu diễn lớn khác đều tụ về đây.
Theo PLO ghi nhận, Sở Văn hóa – thong tin cùng Sở Xây dựng TP. đã họp kiểm điểm, nhận trách nhiệm và khắc phục hạn chế của rạp Hưng Đạo; rạp đã tạm đóng cửa để sửa và đưa vào sử dụng từ năm 2017. Tuy nhiên, cho đến nay dù đã đi vào hoạt động, rạp Hưng Đạo vẫn là một rạp phế phẩm, không được giới cải lương ưu tiên lựa chọn. Cải lương vẫn sống lay lắt nhờ rạp Công Nhân và một số địa điểm khác như Nhà văn hóa Thiếu nhi Bình Thạnh…
Gửi ý kiến của bạn
