Trần Khải
Anh Trần Huỳnh Duy Thức đang tuyệt thực trong nhà tù, tới hôm nay là hơn ba mươi ngày, một ngưỡng chịu đựng của cơ thể. Cuộc chiến đấu vì tự do dân chủ của anh từng giờ, từng phút đang trở nên mong manh hơn, dòn vỡ hơn.
Bản tin VOA ghi rằng cuộc tuyệt thực của nhà hoạt động Trần Huỳnh Duy Thức, đang chịu án tù 16 năm tại tỉnh Nghệ An, có thể đã bước sang ngày thứ 31, giữa lúc gia đình rất lo lắng cho sức khỏe của ông, và nhiều người ủng hộ cả ở trong và ngoài nước cũng tuyệt thực để đồng hành với ông và kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông ngay lập tức.
Bản tin này viết:
“Trao đổi với VOA hôm 13/9 từ thành phố Sài Gòn, bà Lê Đính Kim Thoa, vợ của ông Thức, nói gia đình rất lo lắng về tình trạng sức khỏe của chồng bà, và dù gia đình đã khuyên ông ngừng tuyệt thực nhưng ông không đồng ý.
“Hôm 31/8 khi vô thăm thì anh nói anh sẽ tiếp tục tuyệt thực. Anh không nghe theo lời gia đình khuyên. Tính đến ngày hôm đó thì anh đã tuyệt thực được 18 ngày rồi. Cho đến bây giờ vẫn chưa nhận được thông tin gì về anh. Thời gian như vậy là quá dài so với sức chịu đựng của một con người. Xin chỉ cầu xin cho anh được bình an.”
Bà Thoa cho biết phía trại giam không phản hồi yêu cầu hỏi thăm sức khỏe ông Thức qua điện thoại. Bà chỉ trông chờ vào chuyến thăm tù vào ngày 15/9 để biết tình hình của chồng mình ra sao....”
Trong khi đó, Lm. Giuse Ngô Văn Kha, viết trên trang web của nhà thờ Thái Hà, trích:
“Anh đem sinh mạng quý giá duy nhất của mình thách thức nhà cầm quyền, không phải là một ván bài sinh tử vì những giá trị hơn thua, nhưng là những giá trị thuộc về chân lý hay giả trá, tồn tại hoặc tiêu vong.
Anh như người lính canh, canh gác, để đến thời đến buổi, thức tỉnh nhận thức xã hội. Thời đấy là thời nào, anh không biết, nhưng anh vẫn trung kiên với niềm tin và hy vọng, chân lý tất thắng gian tà, sự thật tất thắng giả trá.
Anh, như ngọn hải đăng, tiêu tốn năng lượng chính mình, chẳng để cho mình, nhưng cho tha nhân; dùng sinh mạng mình như nguồn năng lượng thắp sáng niềm tin vào chân lý cho dân tộc đang lạc lối hoang mang, giữa phong ba mù mịt của thứ “định hướng xã hội chủ nghĩa”...”
Trong khi đó, Bản Lên Tiếng của Tăng Đoàn GHPGVNTN do Thầy Thích Không Tánh ký tên và phổ biến, trích:
“...hôm nay, ngày 12 tháng 09 năm 2018. Trong một nhà tù ở tỉnh Nghệ An, anh Trần Huỳnh Duy Thức, người đấu tranh ôn hòa nhưng quyết liệt, vận động tự do và nhân quyền cho người dân Việt Nam, hiện tại tuyệt thực đã trên 30 ngày. Nhưng Nhà cầm quyền Việt Nam vẫn tiếp tục giam giữ anh Trần Huỳnh Duy Thức, coi thường tính mạng con người, tính mạng công dân Việt Nam.
Tăng Đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất rất mong Nhà cầm quyền Việt Nam hãy thượng tôn pháp luật. Trả tự do nhanh chóng và vô điều kiện cho tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức cũng như các tù nhân lương tâm khác còn bị giam giữ trong tù.”
Nhạc sĩ Tuấn Khánh trên blog cá nhân viết, trích:
“Hàng chục người tham gia đồng hành tuyệt thực với Trần Huỳnh Duy Thức.
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đang bước đến ngày thứ 30, tròn một tháng tuyệt thực tại trại giam số 6 Nghệ An.
Số người ghi danh đồng hành tuyệt thực cùng Trần Huỳnh Duy Thức đã vượt qua con số 60, và có ý kiến kêu gọi tổ chức tuyệt thực tập thể để ủng hộ.
Theo các báo cáo y khoa, ngưỡng chịu đựng của một người tuyệt thực từ 30 cho đến 45 ngày.”
Trong khi đó, Báo Tiếng Dân, đăng bài của một luật sư -- FB Trần Vũ Hải -- nhan đề “Lẽ ra Trần Huỳnh Duy Thức có mặt tại hội nghị này, thay vì ở tù!” trong đó có những dòng khởi đầu như sau, trích:
“Lẽ ra Trần Huỳnh Duy Thức xứng đáng đại diện cho các doanh nghiệp Việt đăng đàn về 4.0 tại những hội nghị quốc tế về chủ đề này.
Hai hôm nay, tại Hà Nội diễn ra Hội nghị Diễn đàn Kinh tế 2018 về ASEAN. Nhiều nhà lãnh đạo ASEAN và một số nước khác đã tham dự diễn đàn này. Nhiều đại diện những tập đoàn đa quốc gia, khu vực và doanh nghiệp Việt Nam cũng phát biểu tại Hội nghị này, trong đó chủ đề cách mạng 4.0 được coi là nội dung chính của diễn đàn này.
Mặc dù tôn trọng nhiều lãnh đạo doanh nghiệp và nhà đầu tư Việt Nam tham dự hội nghị, nhưng theo tôi có một người rất xứng đáng đại diện cho giới doanh nghiệp Việt Nam đăng đàn tại Diễn đàn Kinh tế này với chủ đề cách mạng 4.0. Đó chính là doanh nhân Trần Huỳnh Duy Thức (THDT), đáng tiếc đang tuyệt thực tại một trại giam ở Nghệ An do thi hành một bản án 16 năm tù vì “lật đổ chính quyền” (ông bị bắt từ 2009).”
Nhà báo Đoan Trang, trên FaceBook (FB Đoan Trang) có bài viết nhan đề rất xúc động -- trong đó, kể lại khi vào tù và nghe chuyện anh Trần Huỳnh Duy Thức. Nơi đây, trân trọng đăng lại toàn văn:
“"Em phản ông ấy rồi..." nhưng ông ấy vẫn đấu tranh vì tất cả chúng ta
Theo FB Đoan Trang
Tôi vốn không phải người “có khiếu” về chính trị và cũng từng không quan tâm đến chính trị chút nào. Năm 2006, tôi có lần đi thi tuyển vào văn phòng AFP tại Việt Nam và… trượt chỏng gọng vì không trả lời được câu hỏi “tứ trụ” (tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch quốc hội) ở Việt Nam là những ai.
Ngày 13/6/2009, luật sư Lê Công Định bị bắt. Một cậu bạn đồng nghiệp của tôi ở VNN nhắn tin báo, tôi còn chẳng biết Lê Công Định là ông nào. Cậu này phải nói rõ: “Chồng hoa hậu Ngọc Khánh ấy”. Lúc đó tôi mới “ừ, à, à thế à” rồi lục tục phá tường lửa vào BBC Việt ngữ đọc tin về Lê Công Định. Lại phải mất một thời gian nữa tôi mới lờ mờ biết là trước anh Định vài tuần, có một nhân vật bí hiểm nữa cũng bị bắt vì tội “chống nhà nước”, người ấy là “ông Trần Huỳnh Duy Thức, doanh nhân, chủ của blog Trần Đông Chấn”. Ông Thức bị bắt ngày 24/5/2009.
Tôi cũng vẫn không quan tâm đến chính trị, hay nói đúng hơn, không quan tâm đến giới đấu tranh dân chủ, giới đối kháng, bởi tôi nghĩ rằng họ không liên quan gì đến tôi hay công việc (làm báo) của tôi. Tuy vậy, chỉ hơn hai tháng sau khi luật sư Lê Công Định bị bắt, đến lượt tôi xộ khám bất thình lình vào tối 28/8/2009. Không khó để hình dung xem với một phóng viên “lề phải” hoàn toàn không có va chạm, tiếp xúc gì với chính quyền công an trị, thì việc đùng một cái bị tống giam 9 ngày là điều khủng khiếp đến mức nào. Song 9 ngày cũng để lại cho tôi vài trải nghiệm có ích, trong đó, có những ấn tượng đầu tiên về Trần Huỳnh Duy Thức và một số tù nhân lương tâm khác, qua lời kể của người bị giam cùng phòng.
Tất nhiên, Yến – người phụ nữ ở chung phòng giam với tôi – cũng chưa bao giờ có dịp tiếp xúc hay trông thấy anh Trần Huỳnh Duy Thức. Nhưng chị từng ở cùng thư ký của anh Thức; người thư ký này bị bắt cùng dịp với sếp. Vốn dĩ công an cộng sản có lối bắt giam đồng thời cả loạt người, thứ nhất để tạo ấn tượng đây là “băng nhóm có tổ chức”, thứ hai là cứ bắt khai thác thông tin cái đã, kiểu gì chẳng ra tội, có gì xử lý (thả hoặc giam tiếp) sau.
Chị Yến kể lại những gì chị biết về anh Thức qua lời kể của thư ký, một cách thành thật và đầy trân trọng. “Nó bảo, chị ạ, em phải thừa nhận với chị là em làm việc với nhiều sếp rồi, thực sự em chưa thấy ai giỏi như ông Thức. Giỏi mà tốt. Ông ấy có tầm nhìn, làm gì cũng có tính chiến lược, kinh doanh thành công. Nhiều việc ông ấy nhìn ra từ sớm, ông ấy đã gửi thư cảnh báo từ rất sớm rồi. Cái nhà nước này mà nó nghe ông ấy thì đã không lụn bại, thất bại về kinh tế đâu. (Đó là năm 2009, khi kinh tế Việt Nam đã bắt đầu suy thoái, nhiều người nói là do ảnh hưởng muộn của khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 – NV). Mà ông ấy tốt với em, với nhân viên lắm, rất quan tâm đến mọi người”.
Một tối nọ, đi cung về, cô thư ký ấy ôm mặt khóc, nói với chị Yến rằng: “Em phản ông ấy rồi, chị ạ. Bọn nó bảo sẽ thả em, nhưng bắt em phải làm nhân chứng tố cáo ông Thức. Rồi em đọc lời tố cáo, bọn nó ghi âm, quay phim lại. Em còn con nhỏ, em không thể ngồi tù được. Em phản ông ấy rồi. Em có tội với ông ấy. Đấy là ông sếp em yêu quý nhất, phục nhất. Thế mà em lại phản ông ấy…”.
Tôi ngồi nghe, ngẩn mặt, vì nhớ lại vụ anh Lê Công Định “nhận tội trên tivi”, 5 ngày sau khi bị bắt. Lúc ấy, tôi không hề biết công an Việt Nam có truyền thống làm đủ trò ti tiện, bẩn thỉu nhất để buộc người bị bắt phải thú tội, xin khoan hồng… để chúng quay phim đưa lên tivi chiếu cho cả nước xem, coi như đấy là bằng chứng mạnh nhất khép tội người bất đồng chính kiến. Bài này công an ta học từ quan thầy Bắc Kinh mà ra. Tôi cũng không biết tất cả những cái đó thật ra chỉ chứng tỏ bộ máy công an lạm quyền, bức cung, vi phạm nhân quyền trầm trọng, chứ không có bất kỳ giá trị pháp lý nào.
Tôi chỉ thấy thương cho cô thư ký của anh Trần Huỳnh Duy Thức, và thương cả anh Thức. Vừa thương vừa tiếc xót: Giá như cái nhà nước này biết trọng dụng thay vì vùi dập nhân tài.
Đó là suy nghĩ của hồi ấy, cách đây 9 năm. Chứ như bây giờ thì tôi chẳng kỳ vọng, chẳng tiếc nuối bất kỳ điều gì ở nhà nước cộng sản cả; tôi chẳng coi nó là nhà nước.
Sau này tôi cũng tìm đọc các bài viết của anh Trần Huỳnh Duy Thức. Thú thật là với đầu óc ngông nghênh của một đứa tốt nghiệp kinh tế tại “Harvard của Việt Nam” (cách Đại học Ngoại thương tự gọi mình), cộng thêm tinh thần “không bao giờ sùng bái cá nhân”, tôi không có nhiều ấn tượng từ các bài viết ấy. Nhưng tôi rất nhớ vẻ mặt thán phục của chị Yến khi nói về anh Thức – dường như chị cảm nhận và chia sẻ hoàn toàn với người thư ký của anh Thức những tình cảm tốt đẹp về anh. Không dễ có nhà bất đồng chính kiến nào được yêu mến, nể trọng đến thế.
Và con người ấy đã chấp nhận ngồi tù gần hai thập niên, kiên quyết không rời Việt Nam, để đấu tranh cho tự do của dân tộc bằng chính tự do của mình, trong bối cảnh người người, nhà nhà trốn chạy khỏi Việt Nam (rất tiếc là trong số này, dân “đấu tranh” khá đông). Chỉ riêng điều ấy thôi đã khiến tôi phải kính phục anh bội phần.
Mong anh Thức giữ được tính mạng, sức khỏe, tinh thần, để trở về tự do. Mong lắm thay. Chúng tôi, chúng ta còn mong sẽ có thể làm phim, viết sách về anh… nhưng ngay cả khi không có bộ phim hay cuốn sách nào về Trần Huỳnh Duy Thức, thì tên anh cũng đã đi vào lịch sử Việt Nam rồi.”
Xin nhắc lại lời chị Yến nơi đây: “Đấy là ông sếp em yêu quý nhất, phục nhất.”
Một điều chúng ta có thể suy đoán rằng: Những phim, và sách viết về anh sau này, chắc chắn sẽ được viết bằng nước mắt của cả dân tộc.
Anh Trần Huỳnh Duy Thức đang tuyệt thực trong nhà tù, tới hôm nay là hơn ba mươi ngày, một ngưỡng chịu đựng của cơ thể. Cuộc chiến đấu vì tự do dân chủ của anh từng giờ, từng phút đang trở nên mong manh hơn, dòn vỡ hơn.
Bản tin VOA ghi rằng cuộc tuyệt thực của nhà hoạt động Trần Huỳnh Duy Thức, đang chịu án tù 16 năm tại tỉnh Nghệ An, có thể đã bước sang ngày thứ 31, giữa lúc gia đình rất lo lắng cho sức khỏe của ông, và nhiều người ủng hộ cả ở trong và ngoài nước cũng tuyệt thực để đồng hành với ông và kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông ngay lập tức.
Bản tin này viết:
“Trao đổi với VOA hôm 13/9 từ thành phố Sài Gòn, bà Lê Đính Kim Thoa, vợ của ông Thức, nói gia đình rất lo lắng về tình trạng sức khỏe của chồng bà, và dù gia đình đã khuyên ông ngừng tuyệt thực nhưng ông không đồng ý.
“Hôm 31/8 khi vô thăm thì anh nói anh sẽ tiếp tục tuyệt thực. Anh không nghe theo lời gia đình khuyên. Tính đến ngày hôm đó thì anh đã tuyệt thực được 18 ngày rồi. Cho đến bây giờ vẫn chưa nhận được thông tin gì về anh. Thời gian như vậy là quá dài so với sức chịu đựng của một con người. Xin chỉ cầu xin cho anh được bình an.”
Bà Thoa cho biết phía trại giam không phản hồi yêu cầu hỏi thăm sức khỏe ông Thức qua điện thoại. Bà chỉ trông chờ vào chuyến thăm tù vào ngày 15/9 để biết tình hình của chồng mình ra sao....”
Trong khi đó, Lm. Giuse Ngô Văn Kha, viết trên trang web của nhà thờ Thái Hà, trích:
“Anh đem sinh mạng quý giá duy nhất của mình thách thức nhà cầm quyền, không phải là một ván bài sinh tử vì những giá trị hơn thua, nhưng là những giá trị thuộc về chân lý hay giả trá, tồn tại hoặc tiêu vong.
Anh như người lính canh, canh gác, để đến thời đến buổi, thức tỉnh nhận thức xã hội. Thời đấy là thời nào, anh không biết, nhưng anh vẫn trung kiên với niềm tin và hy vọng, chân lý tất thắng gian tà, sự thật tất thắng giả trá.
Anh, như ngọn hải đăng, tiêu tốn năng lượng chính mình, chẳng để cho mình, nhưng cho tha nhân; dùng sinh mạng mình như nguồn năng lượng thắp sáng niềm tin vào chân lý cho dân tộc đang lạc lối hoang mang, giữa phong ba mù mịt của thứ “định hướng xã hội chủ nghĩa”...”
Trong khi đó, Bản Lên Tiếng của Tăng Đoàn GHPGVNTN do Thầy Thích Không Tánh ký tên và phổ biến, trích:
“...hôm nay, ngày 12 tháng 09 năm 2018. Trong một nhà tù ở tỉnh Nghệ An, anh Trần Huỳnh Duy Thức, người đấu tranh ôn hòa nhưng quyết liệt, vận động tự do và nhân quyền cho người dân Việt Nam, hiện tại tuyệt thực đã trên 30 ngày. Nhưng Nhà cầm quyền Việt Nam vẫn tiếp tục giam giữ anh Trần Huỳnh Duy Thức, coi thường tính mạng con người, tính mạng công dân Việt Nam.
Tăng Đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất rất mong Nhà cầm quyền Việt Nam hãy thượng tôn pháp luật. Trả tự do nhanh chóng và vô điều kiện cho tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức cũng như các tù nhân lương tâm khác còn bị giam giữ trong tù.”
Nhạc sĩ Tuấn Khánh trên blog cá nhân viết, trích:
“Hàng chục người tham gia đồng hành tuyệt thực với Trần Huỳnh Duy Thức.
Tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức đang bước đến ngày thứ 30, tròn một tháng tuyệt thực tại trại giam số 6 Nghệ An.
Số người ghi danh đồng hành tuyệt thực cùng Trần Huỳnh Duy Thức đã vượt qua con số 60, và có ý kiến kêu gọi tổ chức tuyệt thực tập thể để ủng hộ.
Theo các báo cáo y khoa, ngưỡng chịu đựng của một người tuyệt thực từ 30 cho đến 45 ngày.”
Trong khi đó, Báo Tiếng Dân, đăng bài của một luật sư -- FB Trần Vũ Hải -- nhan đề “Lẽ ra Trần Huỳnh Duy Thức có mặt tại hội nghị này, thay vì ở tù!” trong đó có những dòng khởi đầu như sau, trích:
“Lẽ ra Trần Huỳnh Duy Thức xứng đáng đại diện cho các doanh nghiệp Việt đăng đàn về 4.0 tại những hội nghị quốc tế về chủ đề này.
Hai hôm nay, tại Hà Nội diễn ra Hội nghị Diễn đàn Kinh tế 2018 về ASEAN. Nhiều nhà lãnh đạo ASEAN và một số nước khác đã tham dự diễn đàn này. Nhiều đại diện những tập đoàn đa quốc gia, khu vực và doanh nghiệp Việt Nam cũng phát biểu tại Hội nghị này, trong đó chủ đề cách mạng 4.0 được coi là nội dung chính của diễn đàn này.
Mặc dù tôn trọng nhiều lãnh đạo doanh nghiệp và nhà đầu tư Việt Nam tham dự hội nghị, nhưng theo tôi có một người rất xứng đáng đại diện cho giới doanh nghiệp Việt Nam đăng đàn tại Diễn đàn Kinh tế này với chủ đề cách mạng 4.0. Đó chính là doanh nhân Trần Huỳnh Duy Thức (THDT), đáng tiếc đang tuyệt thực tại một trại giam ở Nghệ An do thi hành một bản án 16 năm tù vì “lật đổ chính quyền” (ông bị bắt từ 2009).”
Nhà báo Đoan Trang, trên FaceBook (FB Đoan Trang) có bài viết nhan đề rất xúc động -- trong đó, kể lại khi vào tù và nghe chuyện anh Trần Huỳnh Duy Thức. Nơi đây, trân trọng đăng lại toàn văn:
“"Em phản ông ấy rồi..." nhưng ông ấy vẫn đấu tranh vì tất cả chúng ta
Theo FB Đoan Trang
Tôi vốn không phải người “có khiếu” về chính trị và cũng từng không quan tâm đến chính trị chút nào. Năm 2006, tôi có lần đi thi tuyển vào văn phòng AFP tại Việt Nam và… trượt chỏng gọng vì không trả lời được câu hỏi “tứ trụ” (tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch quốc hội) ở Việt Nam là những ai.
Ngày 13/6/2009, luật sư Lê Công Định bị bắt. Một cậu bạn đồng nghiệp của tôi ở VNN nhắn tin báo, tôi còn chẳng biết Lê Công Định là ông nào. Cậu này phải nói rõ: “Chồng hoa hậu Ngọc Khánh ấy”. Lúc đó tôi mới “ừ, à, à thế à” rồi lục tục phá tường lửa vào BBC Việt ngữ đọc tin về Lê Công Định. Lại phải mất một thời gian nữa tôi mới lờ mờ biết là trước anh Định vài tuần, có một nhân vật bí hiểm nữa cũng bị bắt vì tội “chống nhà nước”, người ấy là “ông Trần Huỳnh Duy Thức, doanh nhân, chủ của blog Trần Đông Chấn”. Ông Thức bị bắt ngày 24/5/2009.
Tôi cũng vẫn không quan tâm đến chính trị, hay nói đúng hơn, không quan tâm đến giới đấu tranh dân chủ, giới đối kháng, bởi tôi nghĩ rằng họ không liên quan gì đến tôi hay công việc (làm báo) của tôi. Tuy vậy, chỉ hơn hai tháng sau khi luật sư Lê Công Định bị bắt, đến lượt tôi xộ khám bất thình lình vào tối 28/8/2009. Không khó để hình dung xem với một phóng viên “lề phải” hoàn toàn không có va chạm, tiếp xúc gì với chính quyền công an trị, thì việc đùng một cái bị tống giam 9 ngày là điều khủng khiếp đến mức nào. Song 9 ngày cũng để lại cho tôi vài trải nghiệm có ích, trong đó, có những ấn tượng đầu tiên về Trần Huỳnh Duy Thức và một số tù nhân lương tâm khác, qua lời kể của người bị giam cùng phòng.
Tất nhiên, Yến – người phụ nữ ở chung phòng giam với tôi – cũng chưa bao giờ có dịp tiếp xúc hay trông thấy anh Trần Huỳnh Duy Thức. Nhưng chị từng ở cùng thư ký của anh Thức; người thư ký này bị bắt cùng dịp với sếp. Vốn dĩ công an cộng sản có lối bắt giam đồng thời cả loạt người, thứ nhất để tạo ấn tượng đây là “băng nhóm có tổ chức”, thứ hai là cứ bắt khai thác thông tin cái đã, kiểu gì chẳng ra tội, có gì xử lý (thả hoặc giam tiếp) sau.
Chị Yến kể lại những gì chị biết về anh Thức qua lời kể của thư ký, một cách thành thật và đầy trân trọng. “Nó bảo, chị ạ, em phải thừa nhận với chị là em làm việc với nhiều sếp rồi, thực sự em chưa thấy ai giỏi như ông Thức. Giỏi mà tốt. Ông ấy có tầm nhìn, làm gì cũng có tính chiến lược, kinh doanh thành công. Nhiều việc ông ấy nhìn ra từ sớm, ông ấy đã gửi thư cảnh báo từ rất sớm rồi. Cái nhà nước này mà nó nghe ông ấy thì đã không lụn bại, thất bại về kinh tế đâu. (Đó là năm 2009, khi kinh tế Việt Nam đã bắt đầu suy thoái, nhiều người nói là do ảnh hưởng muộn của khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 – NV). Mà ông ấy tốt với em, với nhân viên lắm, rất quan tâm đến mọi người”.
Một tối nọ, đi cung về, cô thư ký ấy ôm mặt khóc, nói với chị Yến rằng: “Em phản ông ấy rồi, chị ạ. Bọn nó bảo sẽ thả em, nhưng bắt em phải làm nhân chứng tố cáo ông Thức. Rồi em đọc lời tố cáo, bọn nó ghi âm, quay phim lại. Em còn con nhỏ, em không thể ngồi tù được. Em phản ông ấy rồi. Em có tội với ông ấy. Đấy là ông sếp em yêu quý nhất, phục nhất. Thế mà em lại phản ông ấy…”.
Tôi ngồi nghe, ngẩn mặt, vì nhớ lại vụ anh Lê Công Định “nhận tội trên tivi”, 5 ngày sau khi bị bắt. Lúc ấy, tôi không hề biết công an Việt Nam có truyền thống làm đủ trò ti tiện, bẩn thỉu nhất để buộc người bị bắt phải thú tội, xin khoan hồng… để chúng quay phim đưa lên tivi chiếu cho cả nước xem, coi như đấy là bằng chứng mạnh nhất khép tội người bất đồng chính kiến. Bài này công an ta học từ quan thầy Bắc Kinh mà ra. Tôi cũng không biết tất cả những cái đó thật ra chỉ chứng tỏ bộ máy công an lạm quyền, bức cung, vi phạm nhân quyền trầm trọng, chứ không có bất kỳ giá trị pháp lý nào.
Tôi chỉ thấy thương cho cô thư ký của anh Trần Huỳnh Duy Thức, và thương cả anh Thức. Vừa thương vừa tiếc xót: Giá như cái nhà nước này biết trọng dụng thay vì vùi dập nhân tài.
Đó là suy nghĩ của hồi ấy, cách đây 9 năm. Chứ như bây giờ thì tôi chẳng kỳ vọng, chẳng tiếc nuối bất kỳ điều gì ở nhà nước cộng sản cả; tôi chẳng coi nó là nhà nước.
Sau này tôi cũng tìm đọc các bài viết của anh Trần Huỳnh Duy Thức. Thú thật là với đầu óc ngông nghênh của một đứa tốt nghiệp kinh tế tại “Harvard của Việt Nam” (cách Đại học Ngoại thương tự gọi mình), cộng thêm tinh thần “không bao giờ sùng bái cá nhân”, tôi không có nhiều ấn tượng từ các bài viết ấy. Nhưng tôi rất nhớ vẻ mặt thán phục của chị Yến khi nói về anh Thức – dường như chị cảm nhận và chia sẻ hoàn toàn với người thư ký của anh Thức những tình cảm tốt đẹp về anh. Không dễ có nhà bất đồng chính kiến nào được yêu mến, nể trọng đến thế.
Và con người ấy đã chấp nhận ngồi tù gần hai thập niên, kiên quyết không rời Việt Nam, để đấu tranh cho tự do của dân tộc bằng chính tự do của mình, trong bối cảnh người người, nhà nhà trốn chạy khỏi Việt Nam (rất tiếc là trong số này, dân “đấu tranh” khá đông). Chỉ riêng điều ấy thôi đã khiến tôi phải kính phục anh bội phần.
Mong anh Thức giữ được tính mạng, sức khỏe, tinh thần, để trở về tự do. Mong lắm thay. Chúng tôi, chúng ta còn mong sẽ có thể làm phim, viết sách về anh… nhưng ngay cả khi không có bộ phim hay cuốn sách nào về Trần Huỳnh Duy Thức, thì tên anh cũng đã đi vào lịch sử Việt Nam rồi.”
Xin nhắc lại lời chị Yến nơi đây: “Đấy là ông sếp em yêu quý nhất, phục nhất.”
Một điều chúng ta có thể suy đoán rằng: Những phim, và sách viết về anh sau này, chắc chắn sẽ được viết bằng nước mắt của cả dân tộc.
Gửi ý kiến của bạn
