Vi Anh
14 Juillet 2018, tin RFI của Pháp, “Pháp tổ chức lễ diễn hành trên đại lộ Champs Elysées mừng lễ Quốc Khánh 14 tháng 7 năm nay trong tinh thần "liên đới giữa các chiến hữu". Nhật Bản và Singapore là khách mời danh dự. …Trên khán đài danh dự tại quảng trường Concorde, hai vị thượng khách của tổng thống Emmanuel Macron năm nay là thủ tướng Singapore Lý Hiển Long và ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono, thay mặt thủ tướng Shinzo Abe bận lo khắc phục thiên tai trong nước. 7 binh sĩ Singapore cùng 7 đại diện cho lực lượng phòng vệ Nhật Bản mở đầu cuộc diễn hành của các lực lượng bộ binh sáng nay. Pháp mời Nhật Bản và Singapore tham dự lễ Quốc Khánh nhằm nhấn mạnh đến tầm mức quan trọng trong hợp tác quân sự giữa Paris với hai đối tác trong vùng châu Á Thái Bình Dương này.”
Năm ngoái, 14 Juillet năm 2017, tân Tổng Thống Pháp Macron Pháp mời TT Trump của Mỹ làm quốc khách danh dự của đại lễ. Đại lễ này cũng là cơ hội tưởng niệm Mỹ đưa quân qua Âu châu giúp cho đồng minh trong đó có Pháp. Trên khán đài TT Trump 71 tuổi đứng gần TT Pháp mới 36 tuổi. Hai vị tổng thống này có một viễn kiến chung, chống lại những định chế lỗi thời.
14 Juillet là ngày Quốc Khánh của Pháp và 4 of July là Ngày Độc Lập cũng như Quốc Khánh của Mỹ. Một sự tình cờ đầy thích thú là người Việt có duyên gần với cả với Pháp và Mỹ. Và không ít ngạc nhiên sao hai ngày lễ Quốc Khánh Pháp, Mỹ lại nhằm tháng 7, không hợp với câu ca dao của người Việt, “Tháng 7 là tháng mưa ngâu, Vợ chồng cưới hỏi lâu lâu mới gần”. Thế mà Mỹ và Pháp hai nước có ngày Quốc Khánh vào tháng 7 dương lịch, tình đồng minh có thể nói rất bền vững và không lay chuyển có từ thời nước Mỹ chưa khai nguyên ở Tân Thế Giới, nước Pháp còn trong thời vương quyền ở Cựu Lục địa. Có lẽ câu ca dao VN thời ấy ra đời theo theo âm lịch, và địa nhiệt đới VN ở Đông phương, còn Âu, Mỹ Tây phương chăng?
Trong Chiến tranh Mỹ giành độc lập từ tay Thực dân Anh, Pháp giúp các thuộc địa chống Thực Dân Anh ở Tân Thế Giới tức Mỹ châu rất nhiều. Những danh nhân Pháp giúp Mỹ, Mỹ còn vinh danh, tưởng niệm tại nhiều danh lam thắng cảnh lịch sử tiêu biểu như Công Trường La Fayette. Thời Mỹ mở mang bờ cõi, Pháp bán rẻ như cho vùng đất mà Mỹ làm thành tiểu bang Louisiana bây giờ.
Còn trong hai Thế Chiến 1 và 2, nếu không có Mỹ đưa quân qua giúp Pháp, lịch sử của Pháp có thể đi về một hướng khác, thất quốc sa bang không chừng.
Tục ngữ VN có câu, “chén úp trong sóng có khi còn khua, vợ chồng sao khỏi lúc hờn dổi nhau.” Huống hồ trong bang giao, trong ngoại giao, tương quan kinh tế, chánh trị, xã hội là quốc gia đại sự, rất phức tạp, nhiều gay cấn, thế mà Mỹ và Pháp qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử vẫn giữ được tình đồng minh, theo phương ngôn ngữ văn chương của Pháp thích ẩn dụ, “yêu nhau không phải người này nhìn người kia, mà hai người cùng nhìn về một hướng”. Thế cho nên đôi bờ Đai Tây dương rất xa, nhưng hai nước Mỹ, Pháp luôn gắn bó nhứt là trong những biến cố bị tấn công quân sự, khủng bố, v.v...
Cuộc diễn binh năm 2017 quy tụ hơn 3.700 quân nhân, 211 chiếc xe đủ loại trong đó có 62 chiếc môtô, 241 con ngựa, 63 phi cơ và 29 chiếc trực thăng. TT Trump ngây ngất nhìn cuộc duyệt binh, theo báo Le Figaro của Pháp nhận định TT Trump có sở thích xem duyệt binh, có từ thời thơ ấu khi Donald Trump còn học tại trường trung học Viện hàn lâm quân sự New York.
TT Pháp Macron tuyên bố không gì có thể chia rẽ chúng ta, và sự hiện diện của TT Trump là dấu chỉ tình thân hữu qua nhiều thời đại. Còn TT Trump thì viết Twitter của Ông trên đường về, “Thật là một hân hạnh lớn đại diện cho Hoa kỳ trong cuộc diễn binh ngày Bastille. Hoan nghinh Emmanuel Macron!" Hai vị cùng phu nhân dùng một bữa ăn tối giữa thân hữu trong một nhà hàng trên Tháp Eiffel. TT Trump nói tình bạn của Ông và Macron không bao giờ lay chuyển.
Đài RFI cũng nhắc lại “Lần sau cùng mà một tổng thống Mỹ tham dự lễ Quốc khánh Pháp là vào năm 1989, với tổng thống Mỹ thời ấy là George H. Bush được mời đến Paris nhân kỷ niệm 200 năm Cách Mạng Pháp.”
Bình luận của báo chí Pháp. Nói chung hai ông Trump và Macron nguyên thủ hai nước Mỹ, Pháp đã gặp nhau nhiều lần tại các thượng đỉnh NATO, G7 và G20. Gặp lại lần này, hai bên muốn chứng tỏ trước hết những gì thống nhất Pháp và Mỹ, cụ thể là trong «các quan hệ kinh tế và cuộc chiến chống khủng bố».Tuy nhiên, theo Les Echos, nhiều dấu hiệu cho thấy khoảng cách khó san bằng. Pháp cắt ngân sách quốc phòng không hợp với đòi hỏi của TT Trump châu Âu phải gia tăng chi phí quốc phòng. Pháp ủng hộ Thỏa thuận khí hậu Paris, còn TT Trump thì rút ra.
Việc Paris tuyên bố cắt giảm ngân sách quân sự ngay trước ngày Quốc khánh có thể được coi là đi ngược lại đòi hỏi của chính quyền Trump, đòi hỏi Liên minh quân sự trong cuộc chiến tại Iraq và Syria hay tại vùng nam sa mạc Sahara, châu Phi, không che lấp được các bất đồng khác trong vấn đề tự do mậu dịch hay nhập cư. Và hy vọng của tổng thống Pháp là Mỹ sẽ quay trở lại với Thỏa thuận khí hậu Paris chỉ là «điều mơ tưởng». Báo này hy vọng «trong khi chờ đợi, Hoa Kỳ và Pháp cần chứng tỏ với thế giới là những hy sinh, cách đây một thế kỷ, của hàng chục nghìn binh sĩ Mỹ không phải là vô ích. Can thiệp của Mỹ tham gia vào việc tránh cho sự sụp đổ của nước Pháp, của các đồng minh Anh và Nga trước nước Đức đế chế. Hãy nhớ điều đó».
Báo Le Figaro mong muốn là mối quan hệ ngày càng mật thiết hơn giữa hai nguyên thủ, có thể được khai thác để mang lại lợi ích cho vị thế của cả hai. Một cố vấn của tổng thống Mỹ, từng có mặt nhiều lần tại văn phòng tổng thống Trump trong các cuộc điện đàm xuyên Đại Tây Dương, ca ngợi Emmanuel Macron là «nhà cải cách có sức hấp dẫn kỳ lạ». Theo Tòa Bạch Ốc, điện Elysée đã bảo đảm là sẽ «không có các cuộc biểu tình lớn phản đối» tổng thống Mỹ trong thời gian chuyến công du. Điều đặc biệt mùa này là mùa hè ở Pháp, mùa người Pháp biểu tình như cơm bữa, mà suốt mấy ngày TT Trump đến Paris, không có một cuộc biều tinh nào dù nhỏ nhứt.
Không khí thân thiện bao trùm ngày đầu của chuyến thăm, và hai nhà lãnh đạo hình như sẵn sàng cho một khởi đầu lạc quan. Tổng thống Mỹ cũng đến viếng lăng Napoleon ở Les Invalides.
Tổng thống Trump nói: "Một điều gì đó sẽ xảy ra liên quan đến hiệp ước khí hậu Paris. Chúng tôi sẽ xem xét có thể làm gì, và chúng tôi sẽ thảo luận về vấn đề này trong khoảng thời gian tới. Và nếu có gì đó thì tốt, và giả như không có gì thì cũng vẫn tốt.” Tổng thống Pháp nói: "Về vấn đề khí hậu, chúng tôi hiểu những khác biệt giữa hai bên. Chúng tôi đã chia sẻ vấn đề này nhiều lần, và tôi nghĩ điều quan trọng chúng tôi sẽ xem có cách nào để tiến tới trong vấn đề này hay không. Tôi tôn trọng quyết định của Tổng thống Trump."./.(VA)
Gửi ý kiến của bạn