-Cùng với tin tức về thị trường nhà đất bắt đầu “nguội”, một loại thống kê bi quan khác đang xuất hiện: số người không có khả năng trả nợ mua nhà đã gia tăng tại California, một tiểu bang “nóng” nhất từ mấy năm qua.
Công ty DataQuick chuyên theo dõi tình hình nhà đất tại California đã thông báo số lượng hồ sơ “có vấn đề” trong tam cá nguyệt cuối (Quý IV) của năm 2005 so với cùng kỳ năm ngoái: Trong khoảng thời gian ba tháng cuối (10-11-12) năm 2005, các công ty tài trợ đã gửi ra tổng cộng 14.999 văn thư thông báo cho các khách nợ trễ hạn, là những người vay tiền mua nhà mà không có khả năng thanh toán đúng hạn kỳ trong nhiều tháng liên tiếp.
Văn thư ấy báo trước số nhà sẽ bị “kéo”, tức là bị chủ nợ đòi lại. So với Quý III, số thư báo nợ tăng 19% (12.606) và so với cùng kỳ năm ngoái (Quý IV năm 2004), tăng 15,6% (12.978). Tính trung bình thì số nhà bị “kéo” vì vỗ nợ thường chiếm 5% các khách nợ có vấn đề. Khi bị thư báo nợ, khách nợ phải cố vay mượn để kịp trả nợ, hoặc chủ động bán nhà để thanh toán khoản tiền vay.
Nhìn trong dài hạn thì tình hình nhà đất coi như lạc quan tốt đẹp nhất là vào quý III năm kia (2004) khi số thư báo nợ sụt tới mức thấp nhất, là 12.145. Bi đát nhất là tình hình quý I năm 1996 khi toàn tiểu bang đã có tới 59.897 thư báo nợ. So sánh với số ấy thì tình hình Quý IV vừa qua thực ra chưa đến nỗi nào.
Nhìn từ phía khách nợ, người ta có thể gặp khó khăn tài chánh về rất nhiều lý do, chẳng hạn như mất việc; bị bệnh tật cần tiền nhà thương, thuốc thang; gia đình ly dị, có tang; hoặc đơn giản hơn, làm ăn thua lỗ bất ngờ. Những trường hợp không may ấy đều có thể xảy ra, dù kinh tế nói chung thật ra rất khả quan với tỷ lệ thất nghiệp sụt tới mức thấp nhất kể từ 2001. Cho tới nay, khi gặp khó khăn như vậy, khách nợ vẫn còn có cách xoay trở nhờ nhà cửa lên giá nên phần vốn trong ngôi nhà (equity) cũng tăng và đủ để trang trải những chi phí bất ngờ.
Theo DataQuick thì trong toàn tiểu bang, tỷ lệ tăng giá nhà cửa đã lên tới 22,8% vào quý II năm 2004, từ đó, đà gia tăng này đã giảm (xin nói lại cho rõ: vẫn tăng nhưng chậm hơn thôi, chứ không phải là sụt giá), chỉ còn chừng 14,5% vào quý IV năm 2005 và có thể sụt dưới 10% vào mùa Hè năm nay. Vì giá nhà tăng chậm hơn như vậy, phần vốn nảy sinh nhờ nhà lên giá cũng giảm, vì vậy số nhà gặp khó khăn sẽ có thể tăng.
Đi vào chi tiết thì số thư báo nợ tăng chung trên toàn tiểu bang (15,6%), ít nhất trong khu vực Central Valley (có 8%) hay vùng Bay Area phía Bắc (10%), và khá cao là tại các quận miền Nam (19,6%). Trong khu vực miền Nam này, Riverside là nơi tăng cao nhất (43%), từ 1.123 lên 1.607, kế tiếp là San Diego và quận Cam, hơn 34%, tức là hơn gấp đôi trung bình của cả tiểu bang (xin xem bảng đính kèm của DataQuick Information System).
Một chi tiết khác cũng đáng chú ý: số trung vị (phân nửa cao hơn phân nửa thấp hơn) của khoản nợ đáo hạn mà không kịp thanh toán - nên mới khiến ngân hàng hay công ty tài trợ gửi giấy báo - là 6.862 đồng (so với cùng kỳ năm ngoái là 6.130 đồng).
Gửi ý kiến của bạn
