Khời từ đất Trung Hoa xưa, trải qua nhiều thế hệ, công đức của Bao Công đã được ca tụng và lưu truyền bởi người dân, nhất là lớp dân nghèo, luôn khát khao công lý nên ngưỡng mộ các vị quan liêm khiết, chính đại và quang minh. Điều này chính là nguồn gốc tục thờ Bao Công của cộng đồng người Việt gốc Hoa ở khu vực Chợ Lớn, theo trang web Kiến Thức.
Khi ghé thăm một số hội quán, đền, miếu của người Hoa ở vùng Chợ Lớn, nhiều du khách không khỏi ngạc nhiên khi bắt gặp bàn thờ Bao Công - một nhân vật rất quen thuộc trong một số phim bộ kiếm hiệp Hồng Kông từng làm mưa làm gió trên truyền hình Việt Nam các thập niên 1980, 1990…
Kiến Thức dẫn sử liệu Trung Hoa cổ, cho biết Bao Công húy là Bao Chửng (999-1062) là vị quan ở phủ Khai Phong, tỉnh Hà Nam - nơi từng là kinh đô của triều đại nhà Tống, Trung Quốc.
Làm quan dưới thời hoàng đế Tống Nhân Tông (1022-1063), Bao Công nổi tiếng là một vị quan thanh liêm, chấp pháp nghiêm chỉnh, không hề khiếp sợ quyền uy hay vị nể tư tình. Trong suốt thời gian làm quan, ông đã phá được nhiều vụ án, giúp dân cư an hưởng thái bình. Đó là giai đoạn người dân sống trong hạnh phúc trong bối cảnh một nền kinh tế thịnh vượng, trị an xã hội ổn định của nhà Tống thời đó.
Từ một nhân vật lịch sử có thật, sự nghiệp Bao Công được khoác lên các giai thoại mang màu sắc kỳ bí. Người đời yêu quí gọi ông là Bao Thanh Thiên (có nghĩa đây là người họ Bao có đức độ sáng như trời xanh) vì sự công minh tuyệt vời của ông. Cũng theo dân gian Trung Hoa, biểu tượng vầng trăng trên trán của Bao Công tựa như ánh trăng công lý soi sáng ngay cả ở những nơi tăm tối nhất.
Kiến Thức dẫn tiếp từ truyền thuyết, cho hay Bao Công chính là sao Văn Khúc trên trời giáng trần để đáp ứng nguyện vọng của người phàm. Do vậy, ngoài việc xử án ban ngày ở dương gian, ban đêm ông còn xuất hồn để đi xử án ở âm ty.
Trải qua nhiều thế hệ, công đức của Bao Công đã được ca tụng và lưu truyền trong dân gian, rồi không rõ tự thời nào, ông trở thành một vị thần được thờ cúng trong các đền, miếu.
Hình tượng Bao Công được tạo hình có vài khác biệt tùy vào mỗi nơi thờ tự nhưng điểm chung là tượng ông luôn có nước da đen bóng, trên trán tượng có hình vầng trăng khuyết - theo như hình dung từ lâu đời trong dân gian.
Kiến Thức cho biết các nơi thờ Bao Công luôn bày cả tượng của các vệ binh từng sát cánh cùng vị quan này ở phủ Khai Phong, được thể hiện trong phim ảnh qua các nhân vật Công Tôn tiên sinh, Triển Chiêu, Vương Triều, Mã Hán, Trương Long và Triệu Hổ. Riêng ở hội quán Hà Chương (hiện tọa lạc tại số 802 Nguyễn Trãi, phường 14, quận 5 Sài Gòn), Bao Công được thờ chung với Thái Tuế Gia Gia và Ông Thành Hoàng, những vị thần trong tín ngưỡng dân gian của người Hoa.
Được biết, ngoài hội quán Hà Chương, những địa điểm nổi tiếng khác của người Hoa tại Sài Gòn có thờ Bao Công là hội quán Ôn Lăng (quận 5) và miếu Phù Châu (còn gọi là Miếu Nổi trên sông Bến Cát, quận Gò Vấp).
Gửi ý kiến của bạn