LTS: Tiếp theo loạt bài Tưởng niệm 30-4, VB giới thiệu đến bạn đọc những tài liệu đặc biệt liên quan đến các sự kiện quân sự, chính trị giưã VNCH và Hoa Kỳ, đã được Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại Hoa Kỳ giải mật và chuyển giao cho Văn Khố Quốc gia Hoa Kỳ.
Một trong những vấn đề trọng yếu về mặt tâm lý và thái độ tại mọi tầng lớp trong giới quân đội cũng như dân sự, là sự tin tưởng VNCH đã bị bỏ rơi, và ngay cả bị phản bội, bởi Hoa Kỳ. Cộng Sản dùng mọi phương cách tuyên truyền và chiến tranh tâm lý để nung nấu quan điểm này. Càng tiến cao lên trong bực thang cấp bậc và phẩm trật thì các cảm tưởng này càng rõ rệt. Cảm nghĩ này hầu hết đều bắt nguồn từ Hiệp Định Ba Lê và sự rút lui tiếp sau của Hoa Kỳ. Ai nấy đều tin tưởng Chính Phủ VNCH bị ép buộc ký kết hiệp định này, sau khi Hoa Kỳ và Bắc Việt ngầm thỏa thuận cho phép Hoa Kỳ triệt thoái quân đội và tiếp nhận các tù binh để đánh đổi lấy hành động bỏ rơi Nam Việt Nam. Cảm tưởng bỏ rơi này càng khắc sâu hơn nữa bởi cảm nghiệm thấy Hoa Kỳ không công khai nhìn nhận VNCH đang trong tình trạng nguy ngập và không sẵn sàng cung ứng yểm trợ cần thiết.
*Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định về Chính phủ VNCH
Báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định: Tất cả các vấn đề kể trên tác động lẫn nhau. Một trong những hậu quả của sự tương tác này là sự thiếu tin tưởng, càng ngày cang lan rộng, vào giới lãnh đạo tối cao của Chính Phủ VNCH trong quần chúng có ý thức chính trị cao và trong giới quân đội. Các cố vấn thân cận của Tổng Thống Thiệu không còn được ai nể trọng nữa. Sự bực tức này càng ngày càng chĩa vào cá nhân Tổng Thống Thiệu. Ý thức chung là nếu có bất cứ một cuộc đảo chánh nào xảy ra, dù có thành công đi nữa, cũng kéo theo thảm họa; nhưng ta có thể quyết đoán là nếu khủng hoảng tin tưởng này không được hóa giải, Tổng Thống Thiệu sẽ phải từ chức.
-Các ý định và kế hoạch hiện tại của Chính Phủ VNCH
Chính Phủ VNCH có một "kế hoạch chiến lược" nhưng nó được duyệt xét lại hình như hằng ngày tùy theo các biến cố. Ngày 25/3/1975, kế hoạch này hình dung một địa bàn tại Đà Nẵng và một tuyến phòng thủ về phía nam đặt tại ven biển ở Bình Định hay, nếu thất bại, ngay phía dưới Tuy Hòa trong tỉnh Phú Yên. Tuyến phòng này băng qua các tỉnh Tuyên Đức và Lâm Đồng, rồi tới Xuân Lộc thuộc tỉnh Long Khánh và kéo qua Tây Ninh. Từ khi kế hoạch được thiết lập, Đà Nẵng đã mất, vị trí của Chính Phủ VNCH tại vùng ven biển thuộc Quân Đoàn 2 đã tan rã ở phía bắc Cam Ranh.
Chính Phủ VNCH có ý định tái tổ chức và tái võ trang các đơn vị QLVNCH bị tan hàng trong các trận đánh tháng vừa qua càng nhanh chóng càng tốt. Chính phủ VNCH cũng có ý định dùng các biện pháp khác để tăng cường lực lượng QLVNCH bằng tăng cấp các lực lượng địa phương quân và các liên đoàn Biệt Động Quân. Sự thành công trong nỗ lực này tùy thuộc vào khả năng Chính Phủ VNCH có thể chỉnh đốn sự yếu kém trầm trọng trong giới lãnh đạo và chỉ huy và trong khả năng của giới này trong việc biến cải kế hoạch này thành hành động có tổ chức. Tổng Thống Thiệu và Đại tướng Viên ý thức được điểm này và hứa sẽ hành động sửa đổi.
Vấn đề di cư cũng có những khiếm khuyết về mặt điều hành ,nghiên cứu và hành chánh. Mối quan tâm và ý chí muốn nâng đỡ có đấy và có thể lợi dụng tới cảm tình từ các nguồn mạch quốc tế muốn tiếp ứng ngân khoản, nhân sự y tế, tiếp liệu, vân vân... Bác Sĩ Phan Quang Đán,Phó Thủ Tướng đặc trách di cư, đang làm hết sức mình, nhưng hiện chưa có một guồng máy trong Chính Phủ VNCH khả dĩ giải quyết các chi tiết phức tạp của một vấn đề thật là quá lớn. Kết quả là gánh nặng được đặt lên vai một vài giới chức, kể cả tại cấp địa phương; một số giới chức này đã đương đầu trách vụ với nhiều sáng kiến để giải quyết những khủng hoảng cấp thời, nhưng những nỗ lực này mang tính cách cá nhân, lẻ tẻ và không nằm trong một hệ thống toàn diện.
Tuyên truyền và chiến tranh tâm lý và ngay cả sự đả thông tối thiểu với chính dân chúng cũng khiếm khuyết về mặt khái niệm và theo dõi hành động.
Bộ Quốc phòng Mỹ kết luận: Nói tóm lại, Chính Phủ VNCH có hy vọng và mong muốn đáp ứng, nhưng những ý định này ít được tập trung và tổ chức đúng mức. Chính phủ, đặc biệt là giới hành chánh, đang trong tâm trạng chấn động và bấn loạn, và giới cao cấp nhất hình như không ý thức được hoàn toàn hay thấu hiếu mức độ rất lớn của tất cả các vấn đề này của Chính Phủ VNCH.
* Bộ Quốc phòng Mỹ phân tích thực trạng VNCH
Như VB đã trình bày, vào tuần lễ cuối cùng của tháng 3/1975, Tổng thống Ford đã cử Đại tướng Frederick C. Weyand, Tham mưu trưởng Lục quân Hoa Kỳ, đến Việt Nam để tìm hiểu tình hình..
Đại tướng Weyand là một vị tướng đã từng phục vụ ở chiến trường Việt Nam qua nhiều chức vụ khác nhau: Tư lệnh Sư đoàn 25 Hoa Kỳ, Tư lệnh Bộ chỉ huy tiền phương Lực lượng 2 đặc nhiệm, Tư lệnh phó bộ Tư lệnh Quân đội Hoa Kỳ tại Việt Nam (tư lệnh là Đaị tướng Creighton W. Abrams), sau cùng là Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Yểm trợ Hoa Kỳ (MACV).Đại tướng Weyandrd đã thăm và tìm hiểu tình hình VN từ ngày 28/3/1975 đến ngày 4/4/1975. Trở về Mỹ, ông đã làm một phúc trình đặc biệt lên Tổng thống Ford về tình hình VN và những đề nghị khẩn cấp để cứu nguy VNCH. Sau đây là phần phúc trình của Đại tướng Weyand, Tham mưu trưởngï Lục quân, đại diện Bộ Quốc phòng Mỹ, phân tích về thực trạng VNCH vào những tuần lễ cuối cùng của cuộc chiến.
Bộ Quốc phòng Mỹ ghi nhận rằng Chính Phủ VNCH phải đương đầu với nhiều vấn đề hiện lên nhanh chóng, có thể phân ra làm ba loại chính.
-Trước hết, các vấn đề cụ thể và vật chất. Vấn đề quan trọng nhất là Cộng quân Bắc Việt,bao gồm số lượng, gia tăng lực lượng và các hoạt động. Tiếp đến, là sử tổn thất đại qui mô của ba tuần lễ qua về nhân sự và quân cụ, ngoại trừ và đến khi được bổ sung, đặt một QLVNCH bị suy yếu vào một tình thế thảm khốc đối với mối đe dọa càng gia tăng của Cộng quân Bắc Việt. Trong lãnh vực dân sự, là một trào dâng làn sóng di cư, khiến hơn 10 phần trăm toàn dân cần thiết thực phẩm, quần áo, cư trú, thuốc men tạo nên một gánh nặng cho guồng máy chính phủ. Đáp ứng được những nhu cầu cấp bách này của dân di cư là cả một vấn đề lớn, nhưng định cư và nhập họ vào những vùng dưới quyền kiểm soát của chính phủ quả là một trách vụ quá lớn.
Còn có những vấn đề cụ thể khác không kém phần quan trọng (tỉ như, duy trì đường xá và đường giây thông tin thông suốt, vận chuyển thực phẩm, duy trì trật tự và luật lệ tối thiểu tại những vùng tràn ngập dân di cư, kiểm soát và ngăn ngừa các hoạt động phá rối của đặc công Việt Cộng tại những vùng chưa hẳn bị địch tấn công), nhưng những vấn đề này lu mờ trước ba vấn đề cụ thể kể trên.
Cộng thêm vào đó, phải kể tới một lô các vấn đề mới chớm nở mà các chuyên viên có thể gọi là thuộc phạm vi "hành chánh". Trước hết là cần cung ứng lãnh đạo, và chỉ đạo cần thiết để đối phó với các vấn đề cụ thể nêu trên. Tiếp đến là cần lãnh đạo và quản trị, về mặt quân sự và mặt dân sự, cần thiết để lôi cuốn một quốc gia sau một loạt thất bại, chận đứng tinh thần chủ bại và thất vọng, phát huy một tinh thần hiệp nhất và một chí hướng chung cho toàn quốc, và thực hiện một trận đánh sống còn. Trong bối cảnh Việt Nam, tình hình đòi hỏi một sự lãnh đạo và một hành chánh hữu hiệu kiểu như của nội các chiến tranh của Anh do Thủ Tướng Churchill cầm đầu sau trận Dunkirk và sự tan vỡ của Pháp. Tới giờ phút này, hình thức kiểu lãnh đạo và hành chánh này không có được, và tại Việt Nam, không có eo biển Anh để ngăn chận làn sóng thủy triều của cuộc xâm chiếm và có được một giây phút nghỉ ngơi và tái tổ chức.
*Tình hình Quân lực VNCH
Về tình hình của các lực lượng VNCH, Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định như sau.
Trong quân đội, các vấn đề tâm lý càng tập trung và nặng nề hơn. Các đơn vị quân đội tại vùng ven biển Quân Đoàn 2 biết là họ sẽ bị tràn ngập nay mai. Mặc dù có được một vài thành công chiến thuật tại địa phương, các đơn vị thuộc Quân Đoàn 3 có thể lâm vào tâm trạng thất bại và vô vọng. Tại vùng đồng bằng miền Tây, các chỉ huy trưởng QLVNCH khẳng định là tinh thần chiến binh còn tốt và khi vị tấn công họ sẽ chiến đấu, nhưng khi nói chuyện riêng với những người Mỹ mà họ quen biết, và tin tưởng kín miệng, chính những vị chỉ huy trưởng này báo động c là tinh thần chiến binh họ không đứng vững nếu như có tin thất bại lớn tại Quân Đoàn 3.
Một trong những vấn đề trọng yếu về mặt tâm lý và thái độ tại mọi tầng lớp trong giới quân đội cũng như dân sự, là sự tin tưởng VNCH đã bị bỏ rơi, và ngay cả bị phản bội, bởi Hoa Kỳ. Cộng Sản dùng mọi phương cách tuyên truyền và chiến tranh tâm lý để nung nấu quan điểm này. Càng tiến cao lên trong bực thang cấp bậc và phẩm trật thì các cảm tưởng này càng rõ rệt. Cảm nghĩ này hầu hết đều bắt nguồn từ Hiệp Định Ba Lê và sự rút lui tiếp sau của Hoa Kỳ. Ai nấy đều tin tưởng Chính Phủ VNCH bị ép buộc ký kết hiệp định này, sau khi Hoa Kỳ và Bắc Việt ngầm thỏa thuận cho phép Hoa Kỳ triệt thoái quân đội và tiếp nhận các tù binh để đánh đổi lấy hành động bỏ rơi Nam Việt Nam. Cảm tưởng bỏ rơi này càng khắc sâu hơn nữa bởi cảm nghiệm thấy Hoa Kỳ không công khai nhìn nhận VNCH đang trong tình trạng nguy ngập và không sẵn sàng cung ứng yểm trợ cần thiết.
*Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định về Chính phủ VNCH
Báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ nhận định: Tất cả các vấn đề kể trên tác động lẫn nhau. Một trong những hậu quả của sự tương tác này là sự thiếu tin tưởng, càng ngày cang lan rộng, vào giới lãnh đạo tối cao của Chính Phủ VNCH trong quần chúng có ý thức chính trị cao và trong giới quân đội. Các cố vấn thân cận của Tổng Thống Thiệu không còn được ai nể trọng nữa. Sự bực tức này càng ngày càng chĩa vào cá nhân Tổng Thống Thiệu. Ý thức chung là nếu có bất cứ một cuộc đảo chánh nào xảy ra, dù có thành công đi nữa, cũng kéo theo thảm họa; nhưng ta có thể quyết đoán là nếu khủng hoảng tin tưởng này không được hóa giải, Tổng Thống Thiệu sẽ phải từ chức.
-Các ý định và kế hoạch hiện tại của Chính Phủ VNCH
Chính Phủ VNCH có một "kế hoạch chiến lược" nhưng nó được duyệt xét lại hình như hằng ngày tùy theo các biến cố. Ngày 25/3/1975, kế hoạch này hình dung một địa bàn tại Đà Nẵng và một tuyến phòng thủ về phía nam đặt tại ven biển ở Bình Định hay, nếu thất bại, ngay phía dưới Tuy Hòa trong tỉnh Phú Yên. Tuyến phòng này băng qua các tỉnh Tuyên Đức và Lâm Đồng, rồi tới Xuân Lộc thuộc tỉnh Long Khánh và kéo qua Tây Ninh. Từ khi kế hoạch được thiết lập, Đà Nẵng đã mất, vị trí của Chính Phủ VNCH tại vùng ven biển thuộc Quân Đoàn 2 đã tan rã ở phía bắc Cam Ranh.
Chính Phủ VNCH có ý định tái tổ chức và tái võ trang các đơn vị QLVNCH bị tan hàng trong các trận đánh tháng vừa qua càng nhanh chóng càng tốt. Chính phủ VNCH cũng có ý định dùng các biện pháp khác để tăng cường lực lượng QLVNCH bằng tăng cấp các lực lượng địa phương quân và các liên đoàn Biệt Động Quân. Sự thành công trong nỗ lực này tùy thuộc vào khả năng Chính Phủ VNCH có thể chỉnh đốn sự yếu kém trầm trọng trong giới lãnh đạo và chỉ huy và trong khả năng của giới này trong việc biến cải kế hoạch này thành hành động có tổ chức. Tổng Thống Thiệu và Đại tướng Viên ý thức được điểm này và hứa sẽ hành động sửa đổi.
Vấn đề di cư cũng có những khiếm khuyết về mặt điều hành ,nghiên cứu và hành chánh. Mối quan tâm và ý chí muốn nâng đỡ có đấy và có thể lợi dụng tới cảm tình từ các nguồn mạch quốc tế muốn tiếp ứng ngân khoản, nhân sự y tế, tiếp liệu, vân vân... Bác Sĩ Phan Quang Đán,Phó Thủ Tướng đặc trách di cư, đang làm hết sức mình, nhưng hiện chưa có một guồng máy trong Chính Phủ VNCH khả dĩ giải quyết các chi tiết phức tạp của một vấn đề thật là quá lớn. Kết quả là gánh nặng được đặt lên vai một vài giới chức, kể cả tại cấp địa phương; một số giới chức này đã đương đầu trách vụ với nhiều sáng kiến để giải quyết những khủng hoảng cấp thời, nhưng những nỗ lực này mang tính cách cá nhân, lẻ tẻ và không nằm trong một hệ thống toàn diện.
Tuyên truyền và chiến tranh tâm lý và ngay cả sự đả thông tối thiểu với chính dân chúng cũng khiếm khuyết về mặt khái niệm và theo dõi hành động.
Bộ Quốc phòng Mỹ kết luận: Nói tóm lại, Chính Phủ VNCH có hy vọng và mong muốn đáp ứng, nhưng những ý định này ít được tập trung và tổ chức đúng mức. Chính phủ, đặc biệt là giới hành chánh, đang trong tâm trạng chấn động và bấn loạn, và giới cao cấp nhất hình như không ý thức được hoàn toàn hay thấu hiếu mức độ rất lớn của tất cả các vấn đề này của Chính Phủ VNCH.
Gửi ý kiến của bạn
