Trần Khải
Vấn đề là, có nên cải tiến tiếng Việt theo kiểu thần tốc, y hệt trận bão lớn, xóa sạch rồi làm laị?
Trước tiên, để nói về chuyện quẹo trái hay quẹo phải. Nhiều quốc gia, như Hoa Kỳ, lái xe phải theo lề phải, và do vậy, tay lái xe hơi nằm bên trái. Ngược lại, một số quốc gia lái xe lê trái.
Theo thống kê của Wikipedia, ngày nay, có khoảng 66,1% dân số thế giới sống ở các nước lưu thông bên phải và 33,9% ở các nước lưu thông bên trái. Khoảng 72% tuyến đường trên thế giới lưu thông bên phải, 28% lưu thông bên trái.
Trong khi đó, công ty vận chuyển hàng UPS chỉ thị tài xê khi lái xe là chỉ quẹo phải, không quẹo trái. Lý do: tại Hoa Kỳ, quẹo trái dê gặp tai nạn và chậm chuyến đi.
Nghĩa là, ngôn ngữ cũng thế. Bạn nói rằng chữ Việt cần sửa đổi, cũng y hệt quẹo lề trái hay lề phải. Không phaả tiện lợi là được, khi đã ăn vào nếp văn hóa, ghi sâu vào nếp suy nghĩ.
Tương tự, bạn sẽ thấy nhiều quôc gia có chữ viết rất khó học, nhưng vẫn giàu mạnh hơn Việt Nam xa. Và khoa học của họ tiến bộ hơn VN rất nhiều.
Thí dụ, tiếng Trung Quốc, tiếng Nam Hàn, tiếng Nga, tiếng Nhật, tiếng Thái Lan, tiếng Ả - rập...
Tại sao các nước này không chịu đỏ chữ viết ngoằn ngèo đó?
Họ sẽ trả lời rằng rất nhiều quoôc gia sử dụng chữ abc (mẫu tự Latinh) nhưng vẫn nghèo mạt rệp, như Philippines, và nhiều nước Châu Mỹ Latin (trong đó Brazil dùng tiếng Bồ Đaò Nha, và phần còn lại dùng tiếng Tây Ban Nha, đều từ La Tinh ngữ mà ra).
Bởi vậy, không hẳn theo người là sẽ giàu mạnh, sẽ tiến bộ khoa học.
Thậm chí còn vẽ ra đề án 9,000 Tiến sĩ...
Câu hỏi là, một học sinh bậc trung học đã dở, bậc Cử nhân đã kém, bậc Cao học đã mệt mỏi... làm sao đào tạo họ thành một Tiến sĩ xuất sắc? Thế là lại gian lận, thi gian và chấm điểm lận? Hay chỉ là giả bộ đi du học để kết hôn với Việt kiều để ở lại Mỹ?
May mắn, đề xuất cải tiến tiếng Việt bị bác bỏ.
Bản tin VTV ghi lời Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam “khẳng định, Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có chủ trương cải tiến chữ quốc ngữ.”
Bản tin viết:
“Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ không sử dụng đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hiền, nguyên Hiệu phó Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội đưa ra vào tháng 9 vừa qua tại hội thảo "Ngôn ngữ ở Việt Nam: Hội nhập và Phát triển". Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ theo yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại phiên họp Chính phủ thường kỳ sáng nay (1/12).
Cũng theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, trước đây có một số nhà khoa học đã đề xuất cải tiến tiếng Việt, tuy nhiên, việc này là không thể vì rất tốt kém, nhưng lại không có tác động gì lớn. Còn Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có chủ trương cải tiến chữ quốc ngữ.”
Cũng nên nhắc rằng báo Giáo Dục & Thời Đại hôm 30/11/2017 có bản tin nói rằng Bộ GD&ĐT không dự kiến áp dụng bất cứ phương án nào về cải tiến chữ viết:
“Bộ GD&ĐT không đủ thẩm quyền và không có dự kiến áp dụng bất cứ một phương án nào về cải tiến chữ viết quốc gia trong giai đoạn hiện nay.
...Ý kiến của PGS.TS Bùi Hiền về cải tiến chữ Quốc ngữ là đề xuất trong một hội thảo khoa học của ngành Ngôn ngữ học. Nhấn mạnh điều này, Bộ GD&ĐT khẳng định trân trọng tất cả các công trình nghiên cứu và đề xuất nghiêm túc của các nhà khoa học.
Tuy nhiên, để đưa một đề xuất liên quan đến vấn đề cải tiến chữ viết của ngôn ngữ quốc gia vào thực tế, cần có sự thẩm định của các chuyên gia, ý kiến của các tầng lớp nhân dân và sự xem xét, quyết định của Quốc hội, Chính phủ. Bộ GD&ĐT không đủ thẩm quyền và không có dự kiến áp dụng bất cứ một phương án nào về cải tiến chữ viết quốc gia trong giai đoạn hiện nay.”
Cũng nên ghi lời môt chuyên gia giáo dục... Báo Thế Giới Trẻ ghi lời nhận xét từ GS-TS Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử.
Bản tin này viết:
“GS-TS Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử đã có những dòng chia sẻ về đề xuất mới. Theo đó, ông Trần Đình Sử cho rằng đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền mang tính hủy hoại văn hóa.
...Trên trang cá nhân của mình, Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử viết: "Tôi đã định không phát biểu về đề nghị tào lao, có hại của ông Bùi Hiền, nhưng thấy một số người vẫn khuyến khích ông ấy và ông ấy quyết tâm làm đến cùng nên phải nói đôi lời, nhân có một phóng viên phỏng vấn.
Ông Hiền không hiểu cái chữ mà ông ấy đề xuất sẽ có hại thế nào đối với chữ viết Việt Nam. Chỉ cần nói thế này là rõ:
Nếu cái chữ của ông ấy mà được thông qua, thì toàn dân Việt Nam đang thoát nạn mù chữ lại mù chữ trở lại.
Toàn bộ sách báo hơn một trăm năm qua không thể đọc được, muốn đọc phải học lại chữ cũ, hoặc lại phải phiên dịch lại theo chữ viết mới đọc được. Thế là cắt đứt các mội liên hệ với văn hoá mà người Việt đã tích luỹ được trong hơn một thế kỉ. Người Việt ở các nước trên thế giới đều phải học lại tiếng Việt.”
Bây giờ nói gì -- trong cương vị một người dân bình thường, sống lưu vong và có quan tâm về vận mệnh dân tộc?
Đề nghị thế này: khi nào GS Bùi Hiền thuyết phục được chính phủ Hoa Kỳ bắt cả nước Mỹ chuyển sang lái xe lê trái, và ngược lại cũng thuyết phục chính phủ Anh quốc buộc toàn dân chuyển sang lái xe lề phải... thì VN mới nên đổi sang tiếng Việt mới.
Lái xe theo lề trái, hay theo lề phải là chuyện đơn giản hơn là làm cho cả nước mù chữ... mà hai quôc gia văn minh cực kỳ như Mỹ và Anh còn không chịu đổi, thì nói gì xóa sổ toàn bộ kho tàng văn hóa ngôn ngữ Việt.
Vấn đề là, có nên cải tiến tiếng Việt theo kiểu thần tốc, y hệt trận bão lớn, xóa sạch rồi làm laị?
Trước tiên, để nói về chuyện quẹo trái hay quẹo phải. Nhiều quốc gia, như Hoa Kỳ, lái xe phải theo lề phải, và do vậy, tay lái xe hơi nằm bên trái. Ngược lại, một số quốc gia lái xe lê trái.
Theo thống kê của Wikipedia, ngày nay, có khoảng 66,1% dân số thế giới sống ở các nước lưu thông bên phải và 33,9% ở các nước lưu thông bên trái. Khoảng 72% tuyến đường trên thế giới lưu thông bên phải, 28% lưu thông bên trái.
Trong khi đó, công ty vận chuyển hàng UPS chỉ thị tài xê khi lái xe là chỉ quẹo phải, không quẹo trái. Lý do: tại Hoa Kỳ, quẹo trái dê gặp tai nạn và chậm chuyến đi.
Nghĩa là, ngôn ngữ cũng thế. Bạn nói rằng chữ Việt cần sửa đổi, cũng y hệt quẹo lề trái hay lề phải. Không phaả tiện lợi là được, khi đã ăn vào nếp văn hóa, ghi sâu vào nếp suy nghĩ.
Tương tự, bạn sẽ thấy nhiều quôc gia có chữ viết rất khó học, nhưng vẫn giàu mạnh hơn Việt Nam xa. Và khoa học của họ tiến bộ hơn VN rất nhiều.
Thí dụ, tiếng Trung Quốc, tiếng Nam Hàn, tiếng Nga, tiếng Nhật, tiếng Thái Lan, tiếng Ả - rập...
Tại sao các nước này không chịu đỏ chữ viết ngoằn ngèo đó?
Họ sẽ trả lời rằng rất nhiều quoôc gia sử dụng chữ abc (mẫu tự Latinh) nhưng vẫn nghèo mạt rệp, như Philippines, và nhiều nước Châu Mỹ Latin (trong đó Brazil dùng tiếng Bồ Đaò Nha, và phần còn lại dùng tiếng Tây Ban Nha, đều từ La Tinh ngữ mà ra).
Bởi vậy, không hẳn theo người là sẽ giàu mạnh, sẽ tiến bộ khoa học.
Thậm chí còn vẽ ra đề án 9,000 Tiến sĩ...
Câu hỏi là, một học sinh bậc trung học đã dở, bậc Cử nhân đã kém, bậc Cao học đã mệt mỏi... làm sao đào tạo họ thành một Tiến sĩ xuất sắc? Thế là lại gian lận, thi gian và chấm điểm lận? Hay chỉ là giả bộ đi du học để kết hôn với Việt kiều để ở lại Mỹ?
May mắn, đề xuất cải tiến tiếng Việt bị bác bỏ.
Bản tin VTV ghi lời Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam “khẳng định, Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có chủ trương cải tiến chữ quốc ngữ.”
Bản tin viết:
“Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ không sử dụng đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hiền, nguyên Hiệu phó Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội đưa ra vào tháng 9 vừa qua tại hội thảo "Ngôn ngữ ở Việt Nam: Hội nhập và Phát triển". Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ theo yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại phiên họp Chính phủ thường kỳ sáng nay (1/12).
Cũng theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, trước đây có một số nhà khoa học đã đề xuất cải tiến tiếng Việt, tuy nhiên, việc này là không thể vì rất tốt kém, nhưng lại không có tác động gì lớn. Còn Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định, Chính phủ và Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa có chủ trương cải tiến chữ quốc ngữ.”
Cũng nên nhắc rằng báo Giáo Dục & Thời Đại hôm 30/11/2017 có bản tin nói rằng Bộ GD&ĐT không dự kiến áp dụng bất cứ phương án nào về cải tiến chữ viết:
“Bộ GD&ĐT không đủ thẩm quyền và không có dự kiến áp dụng bất cứ một phương án nào về cải tiến chữ viết quốc gia trong giai đoạn hiện nay.
...Ý kiến của PGS.TS Bùi Hiền về cải tiến chữ Quốc ngữ là đề xuất trong một hội thảo khoa học của ngành Ngôn ngữ học. Nhấn mạnh điều này, Bộ GD&ĐT khẳng định trân trọng tất cả các công trình nghiên cứu và đề xuất nghiêm túc của các nhà khoa học.
Tuy nhiên, để đưa một đề xuất liên quan đến vấn đề cải tiến chữ viết của ngôn ngữ quốc gia vào thực tế, cần có sự thẩm định của các chuyên gia, ý kiến của các tầng lớp nhân dân và sự xem xét, quyết định của Quốc hội, Chính phủ. Bộ GD&ĐT không đủ thẩm quyền và không có dự kiến áp dụng bất cứ một phương án nào về cải tiến chữ viết quốc gia trong giai đoạn hiện nay.”
Cũng nên ghi lời môt chuyên gia giáo dục... Báo Thế Giới Trẻ ghi lời nhận xét từ GS-TS Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử.
Bản tin này viết:
“GS-TS Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử đã có những dòng chia sẻ về đề xuất mới. Theo đó, ông Trần Đình Sử cho rằng đề xuất của PGS-TS Bùi Hiền mang tính hủy hoại văn hóa.
...Trên trang cá nhân của mình, Nhà giáo Nhân Dân Trần Đình Sử viết: "Tôi đã định không phát biểu về đề nghị tào lao, có hại của ông Bùi Hiền, nhưng thấy một số người vẫn khuyến khích ông ấy và ông ấy quyết tâm làm đến cùng nên phải nói đôi lời, nhân có một phóng viên phỏng vấn.
Ông Hiền không hiểu cái chữ mà ông ấy đề xuất sẽ có hại thế nào đối với chữ viết Việt Nam. Chỉ cần nói thế này là rõ:
Nếu cái chữ của ông ấy mà được thông qua, thì toàn dân Việt Nam đang thoát nạn mù chữ lại mù chữ trở lại.
Toàn bộ sách báo hơn một trăm năm qua không thể đọc được, muốn đọc phải học lại chữ cũ, hoặc lại phải phiên dịch lại theo chữ viết mới đọc được. Thế là cắt đứt các mội liên hệ với văn hoá mà người Việt đã tích luỹ được trong hơn một thế kỉ. Người Việt ở các nước trên thế giới đều phải học lại tiếng Việt.”
Bây giờ nói gì -- trong cương vị một người dân bình thường, sống lưu vong và có quan tâm về vận mệnh dân tộc?
Đề nghị thế này: khi nào GS Bùi Hiền thuyết phục được chính phủ Hoa Kỳ bắt cả nước Mỹ chuyển sang lái xe lê trái, và ngược lại cũng thuyết phục chính phủ Anh quốc buộc toàn dân chuyển sang lái xe lề phải... thì VN mới nên đổi sang tiếng Việt mới.
Lái xe theo lề trái, hay theo lề phải là chuyện đơn giản hơn là làm cho cả nước mù chữ... mà hai quôc gia văn minh cực kỳ như Mỹ và Anh còn không chịu đổi, thì nói gì xóa sổ toàn bộ kho tàng văn hóa ngôn ngữ Việt.
Gửi ý kiến của bạn
