Trung Quốc ngày càng táo bạo thêm ở Biển Đông. Cùng lúc, nhà nước TQ bơm tiền khắp vùng Đông Nam Á để làm dịu các bước đi bành trướng cả ảnh hưởng và lãnh thổ.
Tạp chí Forbes hôm 3/7/2017 đăng một bài viết của Ralph Jennings cho thấy TQ đang bơm tiền cho nhiều dự án Đông Nam Á để làm nhiều chính phủ im lặng về các bước tiến hung hăng của TQ ở Biển Đông.
Bây giờ TQ tuyên bố chủ quyền 90% vùng Biển Đông, cùng lúc TQ bơm tiền để làm dịu bớt chống đối từ Khối ASEAN.
Mới tuần trước, TQ hứa viện trợ Philippines súng trường bắn tỉa và vũ khí khác để giúp chính phủ Manila dẹp loạn Hồi giáo ở Marawi, nơi gần 400 người đã chết trong giao tranh kể từ ngày 23/5/2017.
Cũng tại Philippines, TQ sẽ viện trợ giúp tuyến xe lửa 3.96 tỷ đôla nối Manila tới đảo Luzon Island và tuyến xe lửa trị giá 4.3 tỷ nối Mindanao.
TQ đang tràn ngập VN lượng du khách lớn, giúp ngành du lịch VN hiện chiếm 7% tổng lực kinh tế VN. Khoảng 2.2 triệu du khách TQ thăm VN từ tháng 1/2016 tới tháng 10/2016, và như thế VN là nơi thu hút nhiều du khách TQ nhất thơì kỳ đó.
Còn Malaysia đang xem TQ là nguồn đầu tư chính, trong đó TQ đã đầu tư 12.8 tỷ USD cho một tuyến xe lửa và sẽ lập một “liên minh cửa khẩu” với Malaysia.
Nhưng quyền lợi vẫn là quyêàn lợi...
Bản tin RFI hôm Thứ Tư cho biết rằng Việt Nam khoan dầu ở nơi Trung Quốc cấp phép cho một công ty Hồng Kông.
Các thông tin rò rỉ trong những ngày qua về việc Việt Nam đã tiến hành khoan dò dầu khí tại một lô trong vùng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền vừa được giới công nghiệp dầu khí tại Singapore xác nhận. Trang mạng BBC Anh ngữ ngày 05/07/2017 trích dẫn nhiều nguồn tin tiết lộ rằng khu vực liên can cách bờ biển đông nam Việt Nam khoảng 250 hải lý.
Theo chuyên gia Ian Cross, thuộc hãng Moyes & Co tại Singapore, tàu khoan dò Deepsea Metro I đã bắt đầu hoạt động tại lô mang ký hiệu 136-03 từ ngày 21/06. Đây là một chiếc tàu được hãng Talisman-Việt Nam – công ty con của tập đoàn dầu khí Tây Ban Nha Repsol - thuê mướn để thực hiện công việc khoan dò.
RFI ghi rằng khu vực mà Hà Nội cho hãng Talisman thăm dò nằm trong một vùng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền. Trung Quốc gọi khu vực đó là lô Vạn An Bắc 21 (Wan-an Bei), và đã từng cấp phép khai thác cho hãng Brightoil, trụ sở tại Hồng Kông. Hai trong số lãnh đạo của Brightoil lại là đảng viên cao cấp của đảng Cộng Sản Trung Quốc.
Theo giới quan sát, có lẽ việc Việt Nam khởi sự thăm dò tại lô 136-06 là nguyên nhân khiến quan hệ Việt Nam-Trung Quốc căng thẳng trở lại, và dường như có liên quan đến sự kiện tướng Trung Quốc Phạm Trường Long (Fan Chang Long), phó chủ tịch Quân Ủy Trung Ương Trung Quốc, rút ngắn chuyến thăm Việt Nam hồi tháng Sáu, và hai nước hủy bỏ chương trình giao lưu quốc phòng biên giới vào giờ chót.
Theo các nguồn tin từ ngành công nghiệp dầu khí, trong ba năm qua, chính quyền Việt Nam luôn luôn từ chối bật đèn xanh cho hãng Talisman-Việt Nam khoan dò tại lô 136-06 để tránh làm phật ý Trung Quốc. Việc Hà Nội lần này cấp phép có lẽ phản ánh thái độ bớt quan ngại của Việt Nam.
Giới phân tích cũng tự hỏi là nhân dịp ghé Tây Ban Nha trước lúc đến Việt Nam vào tháng Sáu vừa qua, phải chăng tướng Trung Quốc Phạm Trường Long cũng đã gây sức ép lên chính quyền Madrid và tập đoàn Repsol về dự án khai thác lô 136-06.
Một bản tin khác của RFI nêu vấn đề mới: Thất vọng Bắc Kinh, Washington đánh ván bài thách thức tại Biển Đông...
Vụ khu trục hạm Mỹ USS Stethem tiến sát đảo Tri Tôn ở Hoàng Sa hôm chủ nhật 02/07/2017, chỉ là tiếp nối một loạt sự kiện trong 6 tuần lễ gần đây sau cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung hồi tháng Tư năm nay ở Florida.
Vào ngày 25/05/2017, hải quân Mỹ tiến hành chiến dịch «Tự do hàng hải» lần đầu tiên thời tổng thống Donald Trump, ở Trường Sa trong mục đích phủ nhận trên thực tế những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.
Theo AFP, hành động biểu dương của hải quân Mỹ ở Hoàng Sa hôm chủ nhật, vài giờ trước khi tổng thống Mỹ điện đàm với chủ tịch Trung Quốc dường như xác nhận Mỹ chọn chiều hướng cứng rắn trong quan hệ với Bắc Kinh trên nhiều hồ sơ.
Trong tuần qua, Washington đã đưa ra một loạt biện pháp gây bất bình cho Bắc Kinh. Hôm thứ năm 27/06, chính quyền Trump bật đèn xanh bán cho Đài Loan 1,4 tỷ đô la vũ khí. Cùng ngày, Washington lần đầu tiên thông báo trừng phạt ngân hàng Trung Quốc Dandong, cáo buộc ngân hàng này vi phạm nghị quyết Liên Hiệp Quốc cấm vận Bắc Triều Tiên. Cũng trong ngày thứ năm, bộ ngoại giao Mỹ tuyên bố quan ngại các quyền tự do tại Hồng Kông không được Trung Quốc tôn trọng. Trước đó hai hôm, Mỹ đưa Trung Quốc vào danh sách đen các nước buôn người ngang hàng với Bắc Triều Tiên, Syria và Venezuela.
Trong khi đó, bản tin RFA nêu nhận xét từ một chuyên gia từ Hoa Kỳ...
RFA đã phỏng vấn giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, chuyên gia về quan hệ quốc tế đại học George Mason, Hoa Kỳ, về những chuyện mới xảy ra trên Biển Đông, được nói:
“Trung Quốc muốn có vai trò trọng yếu toàn vùng Á Châu, mục tiêu của họ kiên trì lắm, họ cứ từng bước họ tiến hành. Trước hết họ xây những đảo nhân tạo có tính cách phòng thủ mà Mỹ và các nước khác đều phản đối. Họ thành công trong việc đó vì không có phản ứng mạnh. Chúng ta thấy ông Tillerson khi ra điều trần để quốc hội chấp thuận cho ông làm ngoại trưởng Mỹ, đã tuyên bố không cho phép tàu Trung Quốc đến những đảo nhân tạo đó. Ông nói vậy thôi chứ đâu có thực hiện được....
Đối với những lãnh đạo Á Châu thì họ rất lo vì một đằng thì ông Trump cứ lơ là, một đằng thì tổng trưởng quốc phòng với mấy ông cố vấn anh an ninh quốc gia đều nói chúng tôi cam kết với các ông. Bây giờ vạch ra là mình cứ dấn thân với Mỹ mà đùng một cái ông tổng thống làm cái “deal” với ông Tập Cận Bình chẳng hạn thì mình ngỡ ngàng bởi vì chính sách tay chân của Mỹ không phối hợp với nhau.”
Tình hình Biển Đông nóng lên rồi vậy...