Lâu nay, rừng sác, hay vùng rừng ngập mặn bạt ngàn ở huyện Cần Giờ vốn là chốn mưu sinh hằng ngày của nhiều người, từ dân địa phương cho đến người gốc Sài Gòn, Đồng Nai và vùng lân cận. Như để tìm bắt cua biển – đặc sản có giá nhất của rừng sác, họ phải lội sình lầy đặc quánh ngập tới thắt lưng, len lỏi giữa rễ cây cả ngày..., theo Thanh Niên (TNO).
Rừng sác với các loại cây đước, mấm (hay mắm - dân Nam bộ gọi cây này là cây sác nên mới có tên rừng sác), bần, sú, vẹt, ô rô… lớn nhỏ mọc chen chúc nhau ken đặc mặt sình. Ngoài ra còn có cây chà là, mây rừng mọc gai chi chít như những cái bẫy chông, chỉ chờ cào rách da thịt của người vướng phải. Các loại rễ cây mọc tua tủa, phủ kín mặt đất nên mọi người phải "xé" rừng, trèo rễ cây, đạp lên gai mà đi.
TNO thuật tỉ mỉ về chuyện anh Trần Văn Thanh (36 tuổi), ngụ xã Phước An, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai, chuyên dùng ghe vào rừng sác săn cua. Theo anh Thanh, cua biển thường theo cửa sông Đồng Nai ngược vào các nhánh sông nhỏ như Thị Vải, Lòng Tàu, Đồng Tranh, Soài Rạp… tìm tới khu vực bùn lầy, đất ẩm ướt để đào hang trú ngụ. Phải đợi khi nước rút thì các dấu vết để lại trên mặt sình lầy mới rõ ràng mà tìm bắt. Nghề săn cua biển diễn ra quanh năm, tuy nhiên cua nhiều nhất là vào tháng 5 đến tháng 12. Từ tháng 1 đến tháng 4 cũng có nhưng ít hơn.
Theo anh Thanh, chỉ trong ấp Bàu Bông (xã Phước An) đã có cả trăm người tùy theo mùà, vào rừng sác để làm đủ thứ nghề như: thả lưới, thả lợp, đào chem chép, bắt cua, ba khía và cả đi “ăn ong” để mưu sinh.
Hằng ngày, những người đi săn cua phải băng qua hàng loạt con lạch, di chuyển trong rừng hàng chục cây số liên tục trong nhiều giờ liền. “Ngoài bìa rừng còn dễ đi chứ vào sâu bên trong nữa càng khó gấp chục lần, bởi cây cối dày đặc, rễ mọc kín mặt đất, không có chỗ để thò chân xuống”, anh Thanh cảnh báo. Vậy mà Nhiều con cua có phạm vi hoạt động cách hang vài trăm mét, dân săn cua lần theo dấu vết chúng đến lúc đào bắt được cũng mất cả tiếng đồng hồ.
Theo TNO, để di chuyển trong rừng sác không thể thiếu đôi giày cao su có đế dày cộp. “Phải dùng những đôi giày chuyên dụng như vậy mới tránh được gai, gốc cây mục trong rừng. Giày mua ngoài chợ chỉ khoảng 50,000 đồng/đôi nhưng đi được vài hôm là vứt. Tụi tôi phải đặt riêng cho người ta làm, giá gấp đôi nhưng đi được tới một năm”, anh Thanh chia sẻ.
Săn cua trong rừng, người săn vừa phải lo tìm dấu hang trong từng gốc đước, bụi rậm vừa phải đối phó với những nguy hiểm rình rập khắp nơi. Muỗi, vắt, kiến chích, ong đốt và cả rắn độc cắn là chuyện khó thể tránh khỏi. Còn có thể bị lạc giữa rừng sâu với trùng trùng lớp lớp cây cối, không tìm thấy lối ra, nhất là khi gặp phải hôm trời tối hoặc có mưa lớn.
TNO dẫn lời anh Thanh, kể có hôm lo để ý tìm hang cua, chân giẫm phải khúc cây khô gãy khúc đập thẳng vào giữa ngực đến ngất xỉu. Lúc khác thì gió thổi khiến cành cây khô rơi trúng trên đầu. Trong rừng còn có thể bị gai cây chà là, dây gai đâm xuyên áo, rách da thịt, ứa máu. Thậm chí đến lúc bắt được cua cũng phải cẩn thận, vì cua biển có càng rất lớn và khỏe nên việc bị cua kẹp sứt thịt, bật máu là chuyện thường đối với dân săn cua.
“Có hôm lội sình lầy đạp phải vỏ hàu bén như lưỡi dao, giày mủ đế dày như vậy mà bị cắt đứt và cứa luôn vào gan bàn chân. Bị thương vậy nhưng chỉ được nghỉ ở nhà vài ngày. Khi thấy đỡ hơn chút là phải vô rừng đi làm lại ngay, bởi nghỉ lâu là cả nhà sẽ đói”, anh Thanh kể.
Theo anh Thanh, nghề săn cua biển cũng rất vô chừng, mỗi ngày bắt được chừng 5 - 7 con, trúng mánh thì được hơn 5 kg, nhưng cũng có hôm đi quần quật cả ngày mà chẳng bắt được con nào. “Dù biết thu nhập bấp bênh, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nhưng đây là nguồn sống chính. Bởi ngoài nghề này chúng tôi cũng không biết làm nghề gì khác để mưu sinh”, anh Thanh nói.
Được biết cua biển trong rừng sác từ lâu là đặc sản được ưa chuộng bởi thịt chắc, thơm ngon. Mỗi con cua biển thường nặng từ 300 - 500 gr. Hiện giá bán cua loại 1 từ 300,000 – 350,000 đồng/kg, loại 2 và 3 giá rẻ hơn, khoảng 200,000 – 250,000 đồng/kg. Đặc biệt, cua lột có giá cao nhất, khoảng 400,000 – 450,000 đồng/kg.
Rừng sác với các loại cây đước, mấm (hay mắm - dân Nam bộ gọi cây này là cây sác nên mới có tên rừng sác), bần, sú, vẹt, ô rô… lớn nhỏ mọc chen chúc nhau ken đặc mặt sình. Ngoài ra còn có cây chà là, mây rừng mọc gai chi chít như những cái bẫy chông, chỉ chờ cào rách da thịt của người vướng phải. Các loại rễ cây mọc tua tủa, phủ kín mặt đất nên mọi người phải "xé" rừng, trèo rễ cây, đạp lên gai mà đi.
TNO thuật tỉ mỉ về chuyện anh Trần Văn Thanh (36 tuổi), ngụ xã Phước An, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai, chuyên dùng ghe vào rừng sác săn cua. Theo anh Thanh, cua biển thường theo cửa sông Đồng Nai ngược vào các nhánh sông nhỏ như Thị Vải, Lòng Tàu, Đồng Tranh, Soài Rạp… tìm tới khu vực bùn lầy, đất ẩm ướt để đào hang trú ngụ. Phải đợi khi nước rút thì các dấu vết để lại trên mặt sình lầy mới rõ ràng mà tìm bắt. Nghề săn cua biển diễn ra quanh năm, tuy nhiên cua nhiều nhất là vào tháng 5 đến tháng 12. Từ tháng 1 đến tháng 4 cũng có nhưng ít hơn.
Một góc bìa rừng sác Cần Giờ, chằng chịt các loại cây đước, mắm, bần, ô rô...
Theo anh Thanh, chỉ trong ấp Bàu Bông (xã Phước An) đã có cả trăm người tùy theo mùà, vào rừng sác để làm đủ thứ nghề như: thả lưới, thả lợp, đào chem chép, bắt cua, ba khía và cả đi “ăn ong” để mưu sinh.
Hằng ngày, những người đi săn cua phải băng qua hàng loạt con lạch, di chuyển trong rừng hàng chục cây số liên tục trong nhiều giờ liền. “Ngoài bìa rừng còn dễ đi chứ vào sâu bên trong nữa càng khó gấp chục lần, bởi cây cối dày đặc, rễ mọc kín mặt đất, không có chỗ để thò chân xuống”, anh Thanh cảnh báo. Vậy mà Nhiều con cua có phạm vi hoạt động cách hang vài trăm mét, dân săn cua lần theo dấu vết chúng đến lúc đào bắt được cũng mất cả tiếng đồng hồ.
Theo TNO, để di chuyển trong rừng sác không thể thiếu đôi giày cao su có đế dày cộp. “Phải dùng những đôi giày chuyên dụng như vậy mới tránh được gai, gốc cây mục trong rừng. Giày mua ngoài chợ chỉ khoảng 50,000 đồng/đôi nhưng đi được vài hôm là vứt. Tụi tôi phải đặt riêng cho người ta làm, giá gấp đôi nhưng đi được tới một năm”, anh Thanh chia sẻ.
Săn cua trong rừng, người săn vừa phải lo tìm dấu hang trong từng gốc đước, bụi rậm vừa phải đối phó với những nguy hiểm rình rập khắp nơi. Muỗi, vắt, kiến chích, ong đốt và cả rắn độc cắn là chuyện khó thể tránh khỏi. Còn có thể bị lạc giữa rừng sâu với trùng trùng lớp lớp cây cối, không tìm thấy lối ra, nhất là khi gặp phải hôm trời tối hoặc có mưa lớn.
Một góc bìa rừng sác Cần Giờ, chằng chịt các loại cây đước, mắm, bần, ô rô...
TNO dẫn lời anh Thanh, kể có hôm lo để ý tìm hang cua, chân giẫm phải khúc cây khô gãy khúc đập thẳng vào giữa ngực đến ngất xỉu. Lúc khác thì gió thổi khiến cành cây khô rơi trúng trên đầu. Trong rừng còn có thể bị gai cây chà là, dây gai đâm xuyên áo, rách da thịt, ứa máu. Thậm chí đến lúc bắt được cua cũng phải cẩn thận, vì cua biển có càng rất lớn và khỏe nên việc bị cua kẹp sứt thịt, bật máu là chuyện thường đối với dân săn cua.
“Có hôm lội sình lầy đạp phải vỏ hàu bén như lưỡi dao, giày mủ đế dày như vậy mà bị cắt đứt và cứa luôn vào gan bàn chân. Bị thương vậy nhưng chỉ được nghỉ ở nhà vài ngày. Khi thấy đỡ hơn chút là phải vô rừng đi làm lại ngay, bởi nghỉ lâu là cả nhà sẽ đói”, anh Thanh kể.
Theo anh Thanh, nghề săn cua biển cũng rất vô chừng, mỗi ngày bắt được chừng 5 - 7 con, trúng mánh thì được hơn 5 kg, nhưng cũng có hôm đi quần quật cả ngày mà chẳng bắt được con nào. “Dù biết thu nhập bấp bênh, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nhưng đây là nguồn sống chính. Bởi ngoài nghề này chúng tôi cũng không biết làm nghề gì khác để mưu sinh”, anh Thanh nói.
Được biết cua biển trong rừng sác từ lâu là đặc sản được ưa chuộng bởi thịt chắc, thơm ngon. Mỗi con cua biển thường nặng từ 300 - 500 gr. Hiện giá bán cua loại 1 từ 300,000 – 350,000 đồng/kg, loại 2 và 3 giá rẻ hơn, khoảng 200,000 – 250,000 đồng/kg. Đặc biệt, cua lột có giá cao nhất, khoảng 400,000 – 450,000 đồng/kg.
Gửi ý kiến của bạn
