Tìm gặp nữ tài tử Hoa Kỳ Tippi Hedren, người tổ chức trại Hope, đón 5,000 tị nạn Việt đầu tiên tới đất Mỹ, đồng thời là người trực tiếp điều hành con tầu Akuna, 18 tháng tuần hành trên biển Đông để cấp cứu thuyền nhân Việt Nam.
Ngôi làng Hope ở gần thị trấn Weimar, bên Xa lộ 80 trên hướng Đông-Bắc của thủ phủ Sacramento của tiểu bang California. Tổ chức Food for the Hungry lập ra ngôi làng, Larry và Tippi vận động sự quyên góp của dân chúng và sự yểm trợ của chính quyền cùng doanh giới để giúp đỡ và hướng dẫn được khoảng 5.000 người tỵ nạn. Trong số các khuôn mặt nổi tiếng của cộng đồng Việt Nam ngày nay tại California, không thiếu gì người đã bước qua ngưỡng cửa hy vọng ấy. Tippi tất nhiên không nhớ hết tên, nhưng không quên ánh mắt biết ơn của họ. Ngay cả khi họ đã thành công vượt bực tại Hoa Kỳ sau này. Một vài người còn nhớ đến bà và vẫn tới thăm bà trong trại Shambala.
Trên bến bờ tự do, khi việc cứu trợ đang tiến hành như vậy thì ngoài đại dương lại nổi lên một làn sóng lạ. Thuyền nhân. Đi cùng đám tòng vong hắc ám là bão tố, đói khát và hải tặc. Food for the Hungry của Larry đã mua một con tầu cũ, biến thành một trạm cấp cứu ngoài khơi, có bến đậu là Singapore.
Trích một phần bài viết của Nguyễn Xuân Nghĩa
trong báo xuân Việt Báo Tết Ất Dậu 2005
Nhiều thuyền nhân được cứu cấp trên biển. Nhiều người vượt biên đường bộ được cứu mạng ở biên giới Thái Miên. Trước nữa, nhiều người tỵ nạn từ 1975, từng thành công trong lãnh vực điện toán, lấy lại bằng bác sĩ y khoa hoặc trở nên triệu phú trong ngành "nail". Họ có thể đã chịu ơn hai người Mỹ. Đó là tài tử điện ảnh Tippi Hedren và Tiến sĩ Larry Ward. Ông Ward đã qua đời năm 2003, nay chỉ còn lại Tippi Hedren. Trong một họp mặt, cùng với Kiều Chinh, tôi có gặp Tippi Hedren. Nhân dịp ôn lại kỷ niệm ba mươi năm trước mới có cuộc phỏng vấn theo lối mạn đàm cuối năm....
Truyền thông Hoa Kỳ thường nhắc đến nghệ thuật diễn xuất và tấm lòng nhân hậu của bà trong việc nuôi nấng cọp beo sư tử trong nông trại Shambala nổi tiếng, ở giữa sa mạc Acton, mạn Bắc của Los Angeles. Nạn nhân của thiên tai, bão lụt, chinh chiến hay đói khổ trên thế giới thì nhớ đến Tippi ở rất nhiều hoạt động cứu trợ khác... từ Bengalis đến Nam Mỹ, và Việt Nam, nhất là Việt Nam.
Hỏi Tippi về hoạt động này, bà nói đến Larry Ward. Cho nên ta phải khởi đầu từ Larry, như Tippi vẫn gọi một cách thân mật.
Larry Ward, hiện thân của bác ái
Tiến sĩ Larry Ward được sinh ra để phục vụ Thiên Chúa bằng cách cứu giúp người khác.
Là người sùng đạo ông tin như vậy và dành cả cuộc đời cho việc ấy. Ông sinh tại New York, cùng tuổi với Tổng thống George H. Bush, và đã sớm đặt chân tới Việt Nam khi đó bắt đầu bị chiến tranh. Ông gặp Tổng thống Diệm nhiều lần và có nhiều hoạt động cứu trợ người di cư mà không ai còn nhớ nữa: ông mất năm 2003 vừa qua.
Đang từ lãnh vực truyền thông - Larry là một nhà báo, Tổng thư ký tạp chí Christianity Today và Giám đốc Thông tấn xã EP News - ông chuyển qua hoạt động từ thiện, làm Phó Chủ tịch của tổ chức World Vision.
Khi chiến tranh Việt Nam gia tăng cường độ thì cũng là lúc Larry dồn nỗ lực vào việc thành lập một tổ chức cứu tế chuyên cấp dưỡng người đói. Đó là "Food for the Hungry", chính thức ra đời vào năm 1971. Tippi Hedren từng là Phó Chủ tịch của tổ chức này khi đã ở trên đỉnh cao của nghệ thuật điện ảnh. Trong các tổ chức thiện nguyện, Food for the Hungry nổi tiếng ở hiệu năng phục vụ: hơn 90% tài nguyên quyên góp được là giành cho người bị nạn, chi phí điều hành chỉ chiếm có vài phần trăm. Một trường hợp hiếm hoi.
Năm 1975, trong giờ phút bi thảm nhất của miền Nam, Larry là con thoi giữa Việt Nam với bên ngoài, để tổ chức việc cấp cứu và di tản hàng ngàn người ra khỏi nước. Ra khỏi nước rồi, dân tỵ nạn còn phải đặt chân vào nước Mỹ, và làm lại cuộc đời nơi xứ lạ với hai bàn tay trắng. Một số người tỵ nạn đã may mắn gặp lại Larry trên đất Mỹ.
Nhiều người tỵ nạn tới Mỹ được hướng dẫn vào các khu tạm cư, trại Pendleton hay Fort Chaffee chẳng hạn. Đó là các trạm chuyển giao do chính quyền thành lập và điều hành. Ngôi làng Hy Vọng là một trại tạm cư do tư nhân thành lập. Có lẽ là trại đầu tiên, nếu không là duy nhất.
Ngôi làng Hope ở gần thị trấn Weimar, bên Xa lộ 80 trên hướng Đông-Bắc của thủ phủ Sacramento của tiểu bang California. Tổ chức Food for the Hungry lập ra ngôi làng, Larry và Tippi vận động sự quyên góp của dân chúng và sự yểm trợ của chính quyền cùng doanh giới để giúp đỡ và hướng dẫn được khoảng 5.000 người tỵ nạn. Trong số các khuôn mặt nổi tiếng của cộng đồng Việt Nam ngày nay tại California, không thiếu gì người đã bước qua ngưỡng cửa hy vọng ấy. Tippi tất nhiên không nhớ hết tên, nhưng không quên ánh mắt biết ơn của họ. Ngay cả khi họ đã thành công vượt bực tại Hoa Kỳ sau này. Một vài người còn nhớ đến bà và vẫn tới thăm bà trong trại Shambala.
Trên bến bờ tự do, khi việc cứu trợ đang tiến hành như vậy thì ngoài đại dương lại nổi lên một làn sóng lạ. Thuyền nhân. Đi cùng đám tòng vong hắc ám là bão tố, đói khát và hải tặc. Food for the Hungry của Larry đã mua một con tầu cũ, biến thành một trạm cấp cứu ngoài khơi, có bến đậu là Singapore.
CON TẦU AKUNA II
Như nhiều người tỵ nạn, con tầu Akuna đã trải qua nhiều kiếp sống.
Là một tầu dò mìn của Úc Đại Lợi, hạ thủy vào năm 1942 giữa Thế chiến II, con tầu mang tên là Gladstone, và đã hộ tống nhiều thương thuyền trong suốt thời chiến. Đây là loại corvette dài chưa đầy 60 thước, trọng tải 650 tấn, và có vận tốc là 15 hải lý một giờ. Về sau, con tàu chung thủy và tận tụy này được bán cho Hiệp hội các Thuyền trưởng dẫn tầu tại hải cảng Phillip của Úc với tên mới là AKUNA.
Trong 17 năm chiến tranh của Việt Nam, nó vẫn làm đúng nhiệm vụ dẫn tầu cập bến, cho tới khi được một tỷ phú Úc mua lại và tân trang thành một du thuyền, ông Scot Bevan-Davies tại Melbourne.
Khi chiến tranh Việt Nam kết thúc trong bi thảm, AKUNA lại vượt đại dương, với tên mới là AKUNA II: nó là con thoi của Food for the Hungry từ căn xứ Singapore tiến ra truy tìm thuyền nhân trong vịnh Thái Lan, đưa họ về trại tạm trú ở Singapore và nhiều nơi khác. Larry và Tippi đã có mặt trên con tầu ân nghĩa này để đi tuần tra ngoài biển.
AKUNA đã hoạt động như vậy trong 18 tháng.
Tippi giải thích: việc cứu vớt thuyền nhân không chỉ là vớt người ngoài biển và cho họ cơm áo thuốc men, mà còn là đưa họ tới các trại tỵ nạn Đông Nam Á. Tức là còn phải giải quyết khá nhiều vấn đề pháp lý, ngoại giao và cả chính trị. Sự khéo léo ân cần lẫn uy tín của Larry đã giải quyết được những khó khăn đó.
Tippi đã đi bao nhiêu lần" Bà không nhớ. Cứu được bao nhiêu thuyền và bao nhiêu người" Làm sao nhớ hết được! Chỉ nhớ đến nỗi xúc động của mình vào những lúc đó khi thấy mấy chục người chen chúc trên những chiếc thuyền ọp ẹp. Và nhớ nhất là hình ảnh của các bà mẹ tiều tụy cố bồng đứa con lên cao để được cấp cứu thật sớm. Bà còn tấm hình nào của bà ở trên boong không" - Tôi nghĩ là còn.... Nhưng làm xong việc thì mình phải quên đi chứ. Bị gặng hỏi nhiều lần, Tippi trả lời là hình như có một tấm hình bên cạnh một người đàn bà Việt Nam được cứu vớt. Sẽ nói thư ký riêng lục tìm xem. May ra...
Gửi ý kiến của bạn
