Hải sản ở biển của 4 tỉnh miền Trung, nơi bị ô nhiễm chất độc của nhà máy Formosa đã an toàn để ăn chưa? Câu trả lời vẫn chưa rõ ràng và dứt khoát từ Bô Y Tế CSVN, theo bản tin của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) và Đài Á Châu Tự Do (RFA) cho biết hôm Thứ Ba.
Bản tin của Đài VOA có tựa đề “Bộ Y tế: Hải sản miền Trung chưa hoàn toàn an toàn,” thì viết rằng, “Báo chí Việt Nam cho hay hôm 20/9, 3 bộ là Y tế, Tài nguyên và Môi trường, và Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nói một số loại hải sản ven biển từ Hà Tĩnh đến Quảng Bình vẫn có chất phenol, có thể không tốt cho sức khỏe người tiêu dùng.
“Tại một cuộc họp với báo chí, 3 bộ đã công bố kết quả xét nghiệm hơn 1.300 mẫu hải sản thuộc 4 vùng biển đã gánh chịu thảm họa môi trường do hãng Formosa ở Hà Tĩnh gây ra, và 3 vùng biển của các tỉnh không bị ảnh hưởng để so sánh.
“Bộ Y tế cho biết đã xét nghiệm các hải sản gồm tôm, ghẹ, tôm tít, ốc, mực, cá đuối, cá đục, bạch tuộc, cua đá và các hải sản khác sống ở tầng đáy trong vòng 13,5 hải lý ven biển 4 tỉnh bị ảnh hưởng là Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Trong số hơn 1.000 mẫu, có hơn 130 mẫu cho thấy có phenol.
“Bộ nói tỉ lệ mẫu nhiễm cao nhất là ở Hà Tĩnh và Quảng Bình, còn thấp nhất ở biển Lăng Cô - Thừa Thiên Huế. Theo báo chí Việt Nam, bộ đề nghị không sử dụng các loại hải sản nói trên sống trong vòng 20 hải lý.
“Đối với các loại hải sản khác, Bộ Y tế khẳng định nhiều loại cá trong đó có cá ngừ, cá thu, cá nục, cá chỉ vàng, cá trích, cá cơm và các loại hải sản khác sống ở tầng nổi, cũng như hải sản tại đầm nuôi của 4 tỉnh miền từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên-Huế đều an toàn để sử dụng làm thực phẩm. Bộ nói không có mẫu nào ở tầng nổi phát hiện có phenol.”
Bản tin VOA trích thuật phát biểu của kỹ sư Đào Nhật Đình ở Hà nội cho biết thêmrằng:
“Kết quả này nó không rõ ràng và cũng không dễ hiểu. Thứ nhất là người ta đưa ra kết quả là có phenol ở trong một trăm bao nhiêu mẫu trên 1000 mẫu đấy. Như thế nào là có phenol thì là chuyện khác, bởi vì trong mọi vật chất bằng hữu cơ sống quanh ta đây thì cái nào cũng có phenol cả. Do đó không có khái niệm có phenol và không có phenol. Cái thứ hai là khu vực ấy cũng là một vạch ở dọc biển, nhưng mà nó không đưa ra những mẫu cụ thể ở khu vực nào nó bị nhiễm ở tầng đáy. Những loài vật đấy nó ăn ở tầng đáy hay là bắt được ở tầng đáy, thì cái đó cũng không rõ ràng”.”
Trong khi đó một bản tin khác của Đài Á Châu Tự Do (RFA) hôm Thứ Ba có tựa đề “Bộ Y tế: cá ăn được - Nhà khoa học phản bác,” cho biết rằng, “Ngày 20/9/2016, liên bộ Tài nguyên, Y tế, Nông nghiệp công bố thông tin theo đó người dân có thể sử dụng hải sản tầng nổi ở 4 tỉnh ven biển miền Trung, nơi vừa trải qua thảm họa môi trường. Bộ Y tế chỉ khuyến cáo hải sản tầng đáy chưa an toàn. Nam Nguyên ghi nhận phản ứng của giới khoa học về vấn đề này.”
Bản tin RFA cho biết thêm quan điểm của giới khoa học như sau.
“Tuy vậy giới khoa học cho rằng việc công bố nước biển, cá biển an toàn không thuyết phục vì trước đó Bộ tài nguyên môi trường và các Sở cấp dưới chỉ thực hiện phân tích nước biển mà không nạo vét trầm tích đáy biển để tìm kim loại nặng. Tiến sĩ Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam từng kiến nghị:
“Đánh giá được môi trường thì phải đánh giá đầy đủ từ mặt nước biển, rồi nước tầng giữa, nước tầng đáy rồi trầm tích, nhiều thứ… nói chung cả những vụng nữa, vụng nước chảy, vụng nước không chảy, vụng nước đọng… nhiều thứ lắm… Hội Nghề cá chúng tôi đã có văn bản gởi Chính phủ rồi, trong đó có kiến nghị cần phải đánh giá môi trường một cách toàn diện và đầy đủ hơn.”
“Trao đổi với chúng tôi vào tối 20/9/2016, nhà hải dương học Giáo sư Nguyễn Tác An giải thích quan điểm khoa học về vấn đề này:
“Độc tố trong môi trường nó hòa tan trong nước và sau đấy nó bắt đầu trầm lắng, tích lũy ở trong trầm tích. Do đó ngay tức thời phân tích trong nước là đúng, nhưng sau đấy một khoảng thời gian thì phải lấy mẫu trầm tích lên để phân tích. Thứ hai là độc tố bị tích lũy trong một số các loài sinh vật chịu đựng được độc tố đấy, cần phân tích hóa sinh một số loài sinh vật cố hữu ở đấy. Những cái này tôi chưa thấy có công bố nào cả, do đó số liệu nói về tính an toàn của môi trường là chỉ mới một vài khía cạnh thôi, nó còn chưa làm thỏa mãn các nhà khoa học cũng như người dân về tính an toàn của môi trường. Nói thực ra sự nhiễm độc do công nghiệp thép thì môi trường ở vùng đấy là chưa an toàn.”“
Bản tin của Đài VOA có tựa đề “Bộ Y tế: Hải sản miền Trung chưa hoàn toàn an toàn,” thì viết rằng, “Báo chí Việt Nam cho hay hôm 20/9, 3 bộ là Y tế, Tài nguyên và Môi trường, và Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nói một số loại hải sản ven biển từ Hà Tĩnh đến Quảng Bình vẫn có chất phenol, có thể không tốt cho sức khỏe người tiêu dùng.
“Tại một cuộc họp với báo chí, 3 bộ đã công bố kết quả xét nghiệm hơn 1.300 mẫu hải sản thuộc 4 vùng biển đã gánh chịu thảm họa môi trường do hãng Formosa ở Hà Tĩnh gây ra, và 3 vùng biển của các tỉnh không bị ảnh hưởng để so sánh.
“Bộ Y tế cho biết đã xét nghiệm các hải sản gồm tôm, ghẹ, tôm tít, ốc, mực, cá đuối, cá đục, bạch tuộc, cua đá và các hải sản khác sống ở tầng đáy trong vòng 13,5 hải lý ven biển 4 tỉnh bị ảnh hưởng là Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Trong số hơn 1.000 mẫu, có hơn 130 mẫu cho thấy có phenol.
“Bộ nói tỉ lệ mẫu nhiễm cao nhất là ở Hà Tĩnh và Quảng Bình, còn thấp nhất ở biển Lăng Cô - Thừa Thiên Huế. Theo báo chí Việt Nam, bộ đề nghị không sử dụng các loại hải sản nói trên sống trong vòng 20 hải lý.
“Đối với các loại hải sản khác, Bộ Y tế khẳng định nhiều loại cá trong đó có cá ngừ, cá thu, cá nục, cá chỉ vàng, cá trích, cá cơm và các loại hải sản khác sống ở tầng nổi, cũng như hải sản tại đầm nuôi của 4 tỉnh miền từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên-Huế đều an toàn để sử dụng làm thực phẩm. Bộ nói không có mẫu nào ở tầng nổi phát hiện có phenol.”
Bản tin VOA trích thuật phát biểu của kỹ sư Đào Nhật Đình ở Hà nội cho biết thêmrằng:
“Kết quả này nó không rõ ràng và cũng không dễ hiểu. Thứ nhất là người ta đưa ra kết quả là có phenol ở trong một trăm bao nhiêu mẫu trên 1000 mẫu đấy. Như thế nào là có phenol thì là chuyện khác, bởi vì trong mọi vật chất bằng hữu cơ sống quanh ta đây thì cái nào cũng có phenol cả. Do đó không có khái niệm có phenol và không có phenol. Cái thứ hai là khu vực ấy cũng là một vạch ở dọc biển, nhưng mà nó không đưa ra những mẫu cụ thể ở khu vực nào nó bị nhiễm ở tầng đáy. Những loài vật đấy nó ăn ở tầng đáy hay là bắt được ở tầng đáy, thì cái đó cũng không rõ ràng”.”
Trong khi đó một bản tin khác của Đài Á Châu Tự Do (RFA) hôm Thứ Ba có tựa đề “Bộ Y tế: cá ăn được - Nhà khoa học phản bác,” cho biết rằng, “Ngày 20/9/2016, liên bộ Tài nguyên, Y tế, Nông nghiệp công bố thông tin theo đó người dân có thể sử dụng hải sản tầng nổi ở 4 tỉnh ven biển miền Trung, nơi vừa trải qua thảm họa môi trường. Bộ Y tế chỉ khuyến cáo hải sản tầng đáy chưa an toàn. Nam Nguyên ghi nhận phản ứng của giới khoa học về vấn đề này.”
Bản tin RFA cho biết thêm quan điểm của giới khoa học như sau.
“Tuy vậy giới khoa học cho rằng việc công bố nước biển, cá biển an toàn không thuyết phục vì trước đó Bộ tài nguyên môi trường và các Sở cấp dưới chỉ thực hiện phân tích nước biển mà không nạo vét trầm tích đáy biển để tìm kim loại nặng. Tiến sĩ Nguyễn Việt Thắng, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam từng kiến nghị:
“Đánh giá được môi trường thì phải đánh giá đầy đủ từ mặt nước biển, rồi nước tầng giữa, nước tầng đáy rồi trầm tích, nhiều thứ… nói chung cả những vụng nữa, vụng nước chảy, vụng nước không chảy, vụng nước đọng… nhiều thứ lắm… Hội Nghề cá chúng tôi đã có văn bản gởi Chính phủ rồi, trong đó có kiến nghị cần phải đánh giá môi trường một cách toàn diện và đầy đủ hơn.”
“Trao đổi với chúng tôi vào tối 20/9/2016, nhà hải dương học Giáo sư Nguyễn Tác An giải thích quan điểm khoa học về vấn đề này:
“Độc tố trong môi trường nó hòa tan trong nước và sau đấy nó bắt đầu trầm lắng, tích lũy ở trong trầm tích. Do đó ngay tức thời phân tích trong nước là đúng, nhưng sau đấy một khoảng thời gian thì phải lấy mẫu trầm tích lên để phân tích. Thứ hai là độc tố bị tích lũy trong một số các loài sinh vật chịu đựng được độc tố đấy, cần phân tích hóa sinh một số loài sinh vật cố hữu ở đấy. Những cái này tôi chưa thấy có công bố nào cả, do đó số liệu nói về tính an toàn của môi trường là chỉ mới một vài khía cạnh thôi, nó còn chưa làm thỏa mãn các nhà khoa học cũng như người dân về tính an toàn của môi trường. Nói thực ra sự nhiễm độc do công nghiệp thép thì môi trường ở vùng đấy là chưa an toàn.”“
Gửi ý kiến của bạn
