OTTAWA (KL) — Ngày thứ sáu (8/10), lần đầu tiên, một vị tổng thống Hoa-Kỳ đã công du để dự lễ khánh thành một tòa đại sứ mới của Hoa-Kỳ. TT Clinton đã mở nghi thức ngoại giao lịch sử tại Canada, một nước ôn hòa có mậu dịch với Hoa-Kỳ nhiều hơn tất cả như so sánh với các nước khác.
Nghi lễ khánh thành được tổ chức giản dị ngoài trời, pha lẫn với hình tháp chuông của tòa quốc hội đánh dấu thời đại Victoria được gương kính mặt tiền của tòa đại sứ Hoa-Kỳ phản chiếu. Hình ảnh này hình như phản ảnh mối giao hảo giữa hai nước Hoa-Kỳ và Canada từ trước tới nay.
Trong 10 năm qua kể từ ngày thỏa ước mậu dịch được ký kết giữa hai nước Hoa-Kỳ và Canada, các cuộc mậu dịch đã tăng gấp đôi. Hiện nay mậu dịch giữa hai nước có trị giá trên một tỷ Mỹ kim mỗi ngày.
Trong buổi khánh thành tòa đại sứ Hoa-Kỳ vào ngày thứ sáu, dân chúng Canada không hiểu có phải TT Clinton đã lơ là hay là máy bay phản lực bay quá nhanh và lôi Tổng Thống quay trở lại dĩ vãng. TT Clinton đã quên rằng mình hiện nay đang ở đâu. TT. Clinton đã lộn hồn để nói:
“Hàng chục năm trước, tôi đã tới Pháp cùng với vợ tôi là Hillary, đứa con gái và bà mẹ vợ (Clinton vốn là một lãng tử thích thổi kèn saxophone, nên phải nói rõ tên Hillary ra để tỏ rằng anh vẫn yêu em). Chúng tôi ăn mừng năm mới tại Montreal và sống được hai ngày thần tiên.”
Sau lời nói trên của lãng tử Clinton, cả ngàn quan khách sầm sì với nhau — khó mà so sánh chuyện này với chuyện ngài Charles de Gaulle đến Montreal, Canada vào năm 1967. De Gaulle đã vinh danh và hô lớn trên “balcon” của thị sảnh “Quebec tự do vạn tuế”. Quebec là một tỉnh bang của Canada, tỉnh này từ ngày xưa tới nay vẫn có ý muốn tách ra khỏi Liên Tỉnh Bang Canada có 200 năm lịch sử - Câu nói hớ hênh của Clinton đã không làm xúc động Thủ Tướng Jean Chrétien hay bà tân toàn quyền Adrienne Clarkson ngồi ngay sau tổng thống ngay lúc đó.
Hòa vào với lời nói như cố ý lầm lẫn, TT Clinton đã đệm vào những lời nói như để khánh thành một dinh thự mới tôn vinh tình giao hảo giữa hai nước Canada và Hoa-Kỳ, kế tiếp tổng thống khen ngợi ngài Jean Chrétien:
“Quí vị nghĩ coi, dịp này chỉ dùng lời hay, ý đẹp để khánh thành riêng dinh thự mới; quả thiệt tôi đã làm ngài Jean Chrétien phật lòng. Lần đầu tiên, ông vào thủ đô Otttawa để đại diện cho toàn dân Canada, khi tổng thống Kennedy ngồi tòa nhà trắng, còn tôi thì đang học trung học. Ngày nay tóc của tôi đã có nhiều màu trắng hơn ông, tuy là sắp hết nhiệm kỳ thủ tướng nhưng ông vẫn còn muốn tiếp tục làm thủ tướng nữa.”
Câu nói này chứng tỏ Clinton còn tiếc rẻ nhiệm kỳ tới, nhưng cuộc sống lãng tử của người đã theo số mệnh rồi.
Trong dịp dự lễ khánh thành tòa đại sứ Hoa-Kỳ, TT Clinton còn đi đánh “golf” với thủ tướng Jean Chrétien như nhấn mạnh tổng thống sẵn sàng ủng hộ mạnh mẽ chính quyền liên tỉnh bang của Canada. Cả hai đã chơi “golf” suốt buổi tối tại sân Le Diable của Mont Tremblant, một sân “golf” có hạng trên thế giới. Sau vòng chơi “golf”, tổng thống đã bay trở về Ottawa và trở về Washington bằng máy bay của Air Force One dành riêng cho tổng thống để công du.
Trong bài diễn văn tại Canada, TT Clinton tin tưởng rằng thế kỷ thứ 21 sẽ là thế kỷ của chế độ liên bang hay liên quốc gia. Clinton nói: “Tôi muốn có một European Union (Liên bang Aạu châu) như một đệ trình thuộc loại A. Đó là một hình thức mới của Chế độ Liên quốc, các quốc gia được coi như những tiểu bang, nhưng hiện nay tại Âu châu các quốc gia hãy còn quan trọng và có quyền lực hơn chính phủ Liên quốc.”
Lời nói lầm lẫn của Clinton đã làm dân da vàng liên tưởng chuyến công du của gia đình nữ hoàng Anh tới Bắc Kinh trước khi giao Hong Kong được giao trả về cho dân Trung hoa sẽ sống trong một quốc gia có hai thể chế chính trị. Trong cuộc công du này, quận công Edinburg, chồng của nữ hoàng Elizabeth II, người đã gửi lời cho sinh viên Anh tại Bắc Kinh như “Các anh sống hoài ở đây, mắt các anh đã biến thành mắt heo”. Mắt heo là mắt ti hí dùng để ám chỉ các chú ba tầu. Một câu nói thiệt là xấc xược có vẻ khích động (sensitive), nhưng nó là một lời nói thăm dò tinh thần quốc gia của Trung quốc và cũng là lối thăm dò khả năng kiểm soát của chính quyền Trung cộng đối với dân Trung hoa tại lục địa.
Nghi lễ khánh thành được tổ chức giản dị ngoài trời, pha lẫn với hình tháp chuông của tòa quốc hội đánh dấu thời đại Victoria được gương kính mặt tiền của tòa đại sứ Hoa-Kỳ phản chiếu. Hình ảnh này hình như phản ảnh mối giao hảo giữa hai nước Hoa-Kỳ và Canada từ trước tới nay.
Trong 10 năm qua kể từ ngày thỏa ước mậu dịch được ký kết giữa hai nước Hoa-Kỳ và Canada, các cuộc mậu dịch đã tăng gấp đôi. Hiện nay mậu dịch giữa hai nước có trị giá trên một tỷ Mỹ kim mỗi ngày.
Trong buổi khánh thành tòa đại sứ Hoa-Kỳ vào ngày thứ sáu, dân chúng Canada không hiểu có phải TT Clinton đã lơ là hay là máy bay phản lực bay quá nhanh và lôi Tổng Thống quay trở lại dĩ vãng. TT Clinton đã quên rằng mình hiện nay đang ở đâu. TT. Clinton đã lộn hồn để nói:
“Hàng chục năm trước, tôi đã tới Pháp cùng với vợ tôi là Hillary, đứa con gái và bà mẹ vợ (Clinton vốn là một lãng tử thích thổi kèn saxophone, nên phải nói rõ tên Hillary ra để tỏ rằng anh vẫn yêu em). Chúng tôi ăn mừng năm mới tại Montreal và sống được hai ngày thần tiên.”
Sau lời nói trên của lãng tử Clinton, cả ngàn quan khách sầm sì với nhau — khó mà so sánh chuyện này với chuyện ngài Charles de Gaulle đến Montreal, Canada vào năm 1967. De Gaulle đã vinh danh và hô lớn trên “balcon” của thị sảnh “Quebec tự do vạn tuế”. Quebec là một tỉnh bang của Canada, tỉnh này từ ngày xưa tới nay vẫn có ý muốn tách ra khỏi Liên Tỉnh Bang Canada có 200 năm lịch sử - Câu nói hớ hênh của Clinton đã không làm xúc động Thủ Tướng Jean Chrétien hay bà tân toàn quyền Adrienne Clarkson ngồi ngay sau tổng thống ngay lúc đó.
Hòa vào với lời nói như cố ý lầm lẫn, TT Clinton đã đệm vào những lời nói như để khánh thành một dinh thự mới tôn vinh tình giao hảo giữa hai nước Canada và Hoa-Kỳ, kế tiếp tổng thống khen ngợi ngài Jean Chrétien:
“Quí vị nghĩ coi, dịp này chỉ dùng lời hay, ý đẹp để khánh thành riêng dinh thự mới; quả thiệt tôi đã làm ngài Jean Chrétien phật lòng. Lần đầu tiên, ông vào thủ đô Otttawa để đại diện cho toàn dân Canada, khi tổng thống Kennedy ngồi tòa nhà trắng, còn tôi thì đang học trung học. Ngày nay tóc của tôi đã có nhiều màu trắng hơn ông, tuy là sắp hết nhiệm kỳ thủ tướng nhưng ông vẫn còn muốn tiếp tục làm thủ tướng nữa.”
Câu nói này chứng tỏ Clinton còn tiếc rẻ nhiệm kỳ tới, nhưng cuộc sống lãng tử của người đã theo số mệnh rồi.
Trong dịp dự lễ khánh thành tòa đại sứ Hoa-Kỳ, TT Clinton còn đi đánh “golf” với thủ tướng Jean Chrétien như nhấn mạnh tổng thống sẵn sàng ủng hộ mạnh mẽ chính quyền liên tỉnh bang của Canada. Cả hai đã chơi “golf” suốt buổi tối tại sân Le Diable của Mont Tremblant, một sân “golf” có hạng trên thế giới. Sau vòng chơi “golf”, tổng thống đã bay trở về Ottawa và trở về Washington bằng máy bay của Air Force One dành riêng cho tổng thống để công du.
Trong bài diễn văn tại Canada, TT Clinton tin tưởng rằng thế kỷ thứ 21 sẽ là thế kỷ của chế độ liên bang hay liên quốc gia. Clinton nói: “Tôi muốn có một European Union (Liên bang Aạu châu) như một đệ trình thuộc loại A. Đó là một hình thức mới của Chế độ Liên quốc, các quốc gia được coi như những tiểu bang, nhưng hiện nay tại Âu châu các quốc gia hãy còn quan trọng và có quyền lực hơn chính phủ Liên quốc.”
Lời nói lầm lẫn của Clinton đã làm dân da vàng liên tưởng chuyến công du của gia đình nữ hoàng Anh tới Bắc Kinh trước khi giao Hong Kong được giao trả về cho dân Trung hoa sẽ sống trong một quốc gia có hai thể chế chính trị. Trong cuộc công du này, quận công Edinburg, chồng của nữ hoàng Elizabeth II, người đã gửi lời cho sinh viên Anh tại Bắc Kinh như “Các anh sống hoài ở đây, mắt các anh đã biến thành mắt heo”. Mắt heo là mắt ti hí dùng để ám chỉ các chú ba tầu. Một câu nói thiệt là xấc xược có vẻ khích động (sensitive), nhưng nó là một lời nói thăm dò tinh thần quốc gia của Trung quốc và cũng là lối thăm dò khả năng kiểm soát của chính quyền Trung cộng đối với dân Trung hoa tại lục địa.
Gửi ý kiến của bạn
