HÀ NỘI (Reuters) - Một tờ báo hàng đầu của nhà nước hôm thứ hai 25-10 bầy tỏ lo ngại về mức lạm phát của Việt Nam xuống thấp, hàng hóa ngày một chất đầy kho không bán được, và thôi thúc chính phủ phải chi tiêu nhiều nữa để gia tăng thâm thủng ngân sách.
Báo Thanh Niên trong một bản tường trình bộc trực nói chính phủ phải gia tăng thâm thủng ngân sách đến mức độ Quốc hội đã áp đặt là 5% tổng sản lượng nội địa (GDP).
Báo không cho chi tiết về mức thâm thủng dự liệu cho năm nay, nhưng trước đây Hà Nội nói ngân sách thiếu hụt 13,000 tỷ đồng (928 triệu đô la Mỹ) cho tài khóa hiện nay. Con số này tính ra vào khoảng 3.5-4.0 của GDP.
Thanh Niên viết: “Nếu chính phủ muốn cải thiện tình hình...có lẽ cũng nên thực thi thâm thủng ngân sách đến giới hạn Quốc hội đặt ra là 5% và giải quyết những chướng ngại trong việc tháo khoán tiền vốn”.
Hôm thứ hai Tổng cuộc Thống kê ước lượng mức lạm phát hàng năm của Việt Nam là 0.1% tính trong tháng 10. Theo khuynh hướng đó toàn bộ tài khóa hiện nay có thể xuống đến lạm phát số âm.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), yếu tố chính trong việc lạm phát sút giảm ở Việt Nam là giá gạo xuống thấp trong năm nay. IMF nói giá gạo có ảnh hưởng đến 60% chỉ số giá tiêu thụ ở Việt Nam.
Giá gạo đã xuống thấp trên mặt tổng quát, kể cả giá gạo bán ra trên thị trường quốc tế và nội địa. Trong khi đó Việt Nam lại thu hoạch lớn trong mùa lúa 1999.
Nhưng các kinh tế gia nói một yếu tố khác trong việc hàng hóa xuống giá và hàng tồn kho ứ động là tình trang kinh tế trì trệ ở Việt Nam. Hà Nội đã phải dự liệu tăng trưởng tổng sản lượng nội địa năm nay còn 4.7-5.0 so với số ước lượng 5.8% năm ngoái.
Báo Thanh Niên viết: “Mức lạm phát của nước ta có thể gọi là thấp nhất trên thế giới...
“Cái gọi là ‘ổn định giá cả’ ở một nước đang phát triển trên thực tế là có hại và nguy hiểm, bởi vì nó không phải là kết quả của sự cải thiện quản lý hay cải tiến kỹ thuật học để giảm giá thành.
“Một sự sút giảm lực tiêu thụ của toàn bộ xã hội, nhất là của nông dân và công nhân, là nguyên nhân chính đưa đến tình trạng ứ đọng hàng tồn kho”, Thanh Niên nhấn mạnh như vậy.
Gần đây các giới chính thức của nhà nước báo cáo hàng tồn kho ngày một ứ đọng thêm, nêu ra những loại hàng chẳng hạn như thép, xi-măng và than đá trên khắp nước.